Injenerlik bógetter
Sabaqtyń taqyryby: Injenerlik bekinister, QR - nyń jaıaý áskerge qarsy jáne tankige qarsy negizgi mınalary, olar týraly tehnıkalyq - taktıkalyq málimetter, jalpy qurylysy jáne áreket etý mehanızmi, mınalardy ornatatyn oryn jáne ornatý tártibi, tabý tásilderi
1. Sabaqtyń maqsaty: Oqýshylardy jarylmaıtyn jáne jarylatyn ınjenerlik bógettermen tanystyrý
2. Tárbıelik maqsaty:
1. Injenerlik bógetterdi (jarylatyn jáne jarylmaıtyn ) tanyp, bilý.
2. Oqýshylardyń áskerı bilimderin arttyrý.
3. Oqýshylardy Qazaqstandyq patrıotızmge baýlý, oqýshylar arasynda shynaıy áskerı dostyqty nyǵaıtý.
3. Ýaqyty: 45 mın.
4. Ótkiziletin orny: 11 synyp, AÁD bólmesi.
5. Ótkiziletin kúni:
6. Kórnekilik quraldar: Plakattar, AÁD kitaby, ınteraktıvti taqta, suraq kartochkalar,
7. Sabaqtyń barysy:
a) Uıymdastyrý kezeńi – 3 mın.
Vzvod komandıri oqýshylardy sapqa turǵyzady, oqytýshyǵa raport beredi, amandasý, túgendeý, oqýshylardyń syrt kórinisin tekserý.
á) Ótilgen taqyrypty suraý kezeńi – 10 mın.
- Injenerlik bógetter degenimiz ne?
- Injenerlik bógetterdiń túrlerin ata?
- Mınalar qanshaǵa bólinedi?
- Mına degenimiz ne?
- Mınanyń negizgi elementterin ata?
- Tankige qarsy mınalar qanshaǵa bólinedi?
b) Negizgi bólim – 25 mın.
Jarylmaıtyn ınjenerlik bógetter
Jarylmaıtyn bógetter degenimiz – qarsylasqa shyǵyn keltirý, onyń júrisin bógeý, aıla qoldanýyn qıyndatý, artılerıa, tank jáne atý qarýy atysynan joıylýy múmkin baǵytqa qozǵalýǵa májbúr etý maqsatynda jergilikti jerge ornatylǵan quraldar, ǵımarattar men bógetter. Olar topyraq, aǵash, topyraq, metal, tas, beton, temir beton, muz, qardan jasalady.
Jarylmaıtyn bógetter qoldanylýyna qaraı: tankige, jaıaý áskerge, kólikke, desantqa qarsy jáne aralas bolyp bólinedi.
Jarylmaıtyn bógetterdiń mynadaı túrleri bolady:
1. Stasıonarly(orlar, eskarptar, kontreskarptar, úıindiler, barıkadalar, qar úıindileri, sym temir qaqpalar jáne t. b. );
2. Tasymaly(sym temir shıratpalar, tikendi symdar, bóreneden aıqastyrylyp jasalǵan tosqaýyldar, bóget, kerme aǵashtar );
Jarylmaıtyn bógetterdiń ornalasý orny urys júrgizý taktıkasyna baılanysty atys júıesi men tabıǵı kedergilerdiń tyǵyz birigýine qaraı tańdalady.
Tankige qarsy bógetter jer qazatyn tehnıka kómegimen ornalastyrylady. Jer qazatyn tehnıka trapesıaly, tik buryshty jáne úsh buryshty profıldi orlar qazý kezinde qoldanylady.
Jaıaý áskerge qarsy jarylmaıtyn bógetterge baıqalmaıtyn sym torlar, sym shıratpalar, tez qondyrylatyn sym bógetter, qorshaýlar, tikenekter men kerme aǵashtar jatady.
Baıqalmaıtyn sym torlar zaýyttan áskerlerge túsken standart elementterden jasalyp ornatylady. Olar dıametri 0, 5 - 0, 9 mm sym temirdiń saqına ilmekterinen turady. Bir paketti qondyrý kezinde tórt qabatty bıiktigi 1, 2 m deıin, uzyndyǵy men eni 10 m, bıiktigi 90 sm tor keńistik paıda bolady.
Tikenekti ırek symdar jergilikti jerge eni boıynsha eki úsh qatardan, bıiktigi boıynsha bir eki qabattan ornalastyrylady. Ornatý kezinde ırekter ózara symmen baılanyp, qazyqshalarmen jerge bekitiledi. Ornatylǵan soń ırek sılındrdiń uzyndyǵy 10 m bıiktigi 90 sm bolady.
Laqtyrylatyn tikenek symdar basqa sym bógetterdi ornatýǵa jaǵdaı bolmaǵan kezde qoldanylady. Olardy kóbinese qalyń shópterge nemese alasa butaqtarǵa, mı batpaqty aımaqtarǵa, tasty jerlerge qoldanǵan durys. Sym torlar bıik jáne alasa qazyqshalarǵa tartylady.
Bıiktigi 1 - 1, 8 m shahmattyq rette jerge qaǵylǵan qazyqshalarǵa ornatylǵan sym tor kúıinde, eni 3 - 5 m, bıiktigi 1, 2 m keńistik tor jasaı ornatylady, Alasa qazyqshalarǵa ornatylǵan sym tordyń eni 6 m jetedi. Uzyndyǵy 70 sm qazyqshalardyń biri birinen qashyqtyǵy 1, 5 m, jer betinen bıiktigi 25 sm bolady.
SHQO, Tarbaǵataı aýdany,
Tana myrza orta mektebiniń
Alǵashqy áskerı daıyndyq pániniń
oqytýshy – uıymdastyrýshysy
Baınazarov Aıdyn Aıtqalıuly
Tolyq nusqasyn júkteý
Slaıdyn júkteý
1. Sabaqtyń maqsaty: Oqýshylardy jarylmaıtyn jáne jarylatyn ınjenerlik bógettermen tanystyrý
2. Tárbıelik maqsaty:
1. Injenerlik bógetterdi (jarylatyn jáne jarylmaıtyn ) tanyp, bilý.
2. Oqýshylardyń áskerı bilimderin arttyrý.
3. Oqýshylardy Qazaqstandyq patrıotızmge baýlý, oqýshylar arasynda shynaıy áskerı dostyqty nyǵaıtý.
3. Ýaqyty: 45 mın.
4. Ótkiziletin orny: 11 synyp, AÁD bólmesi.
5. Ótkiziletin kúni:
6. Kórnekilik quraldar: Plakattar, AÁD kitaby, ınteraktıvti taqta, suraq kartochkalar,
7. Sabaqtyń barysy:
a) Uıymdastyrý kezeńi – 3 mın.
Vzvod komandıri oqýshylardy sapqa turǵyzady, oqytýshyǵa raport beredi, amandasý, túgendeý, oqýshylardyń syrt kórinisin tekserý.
á) Ótilgen taqyrypty suraý kezeńi – 10 mın.
- Injenerlik bógetter degenimiz ne?
- Injenerlik bógetterdiń túrlerin ata?
- Mınalar qanshaǵa bólinedi?
- Mına degenimiz ne?
- Mınanyń negizgi elementterin ata?
- Tankige qarsy mınalar qanshaǵa bólinedi?
b) Negizgi bólim – 25 mın.
Jarylmaıtyn ınjenerlik bógetter
Jarylmaıtyn bógetter degenimiz – qarsylasqa shyǵyn keltirý, onyń júrisin bógeý, aıla qoldanýyn qıyndatý, artılerıa, tank jáne atý qarýy atysynan joıylýy múmkin baǵytqa qozǵalýǵa májbúr etý maqsatynda jergilikti jerge ornatylǵan quraldar, ǵımarattar men bógetter. Olar topyraq, aǵash, topyraq, metal, tas, beton, temir beton, muz, qardan jasalady.
Jarylmaıtyn bógetter qoldanylýyna qaraı: tankige, jaıaý áskerge, kólikke, desantqa qarsy jáne aralas bolyp bólinedi.
Jarylmaıtyn bógetterdiń mynadaı túrleri bolady:
1. Stasıonarly(orlar, eskarptar, kontreskarptar, úıindiler, barıkadalar, qar úıindileri, sym temir qaqpalar jáne t. b. );
2. Tasymaly(sym temir shıratpalar, tikendi symdar, bóreneden aıqastyrylyp jasalǵan tosqaýyldar, bóget, kerme aǵashtar );
Jarylmaıtyn bógetterdiń ornalasý orny urys júrgizý taktıkasyna baılanysty atys júıesi men tabıǵı kedergilerdiń tyǵyz birigýine qaraı tańdalady.
Tankige qarsy bógetter jer qazatyn tehnıka kómegimen ornalastyrylady. Jer qazatyn tehnıka trapesıaly, tik buryshty jáne úsh buryshty profıldi orlar qazý kezinde qoldanylady.
Jaıaý áskerge qarsy jarylmaıtyn bógetterge baıqalmaıtyn sym torlar, sym shıratpalar, tez qondyrylatyn sym bógetter, qorshaýlar, tikenekter men kerme aǵashtar jatady.
Baıqalmaıtyn sym torlar zaýyttan áskerlerge túsken standart elementterden jasalyp ornatylady. Olar dıametri 0, 5 - 0, 9 mm sym temirdiń saqına ilmekterinen turady. Bir paketti qondyrý kezinde tórt qabatty bıiktigi 1, 2 m deıin, uzyndyǵy men eni 10 m, bıiktigi 90 sm tor keńistik paıda bolady.
Tikenekti ırek symdar jergilikti jerge eni boıynsha eki úsh qatardan, bıiktigi boıynsha bir eki qabattan ornalastyrylady. Ornatý kezinde ırekter ózara symmen baılanyp, qazyqshalarmen jerge bekitiledi. Ornatylǵan soń ırek sılındrdiń uzyndyǵy 10 m bıiktigi 90 sm bolady.
Laqtyrylatyn tikenek symdar basqa sym bógetterdi ornatýǵa jaǵdaı bolmaǵan kezde qoldanylady. Olardy kóbinese qalyń shópterge nemese alasa butaqtarǵa, mı batpaqty aımaqtarǵa, tasty jerlerge qoldanǵan durys. Sym torlar bıik jáne alasa qazyqshalarǵa tartylady.
Bıiktigi 1 - 1, 8 m shahmattyq rette jerge qaǵylǵan qazyqshalarǵa ornatylǵan sym tor kúıinde, eni 3 - 5 m, bıiktigi 1, 2 m keńistik tor jasaı ornatylady, Alasa qazyqshalarǵa ornatylǵan sym tordyń eni 6 m jetedi. Uzyndyǵy 70 sm qazyqshalardyń biri birinen qashyqtyǵy 1, 5 m, jer betinen bıiktigi 25 sm bolady.
SHQO, Tarbaǵataı aýdany,
Tana myrza orta mektebiniń
Alǵashqy áskerı daıyndyq pániniń
oqytýshy – uıymdastyrýshysy
Baınazarov Aıdyn Aıtqalıuly
Tolyq nusqasyn júkteý
Slaıdyn júkteý