سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 3 اپتا بۇرىن)
22 ناۋرىز مەرەكەسىنە ارنالعان سەناريي. قوش كەلدىڭ، ءاز ناۋرىز!
«قوش كەلدىڭ، ءاز ناۋرىز!»

ماقساتى: «ناۋرىز» مەيرامى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ ارقىلى قازاق حالقىنىڭ سالت - ءداستۇرىن كورسەتۋ جانە ونى قۇرمەتتەي بىلۋگە تاربيەلەۋ.: ناۋرىز مەرەكەسىنىڭ قازاق دالاسىنداعى ورنى، ناۋرىز مەرەكەسى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ، ناۋرىز مەرەكەسىن ۇلتتىق سالت - داستۇرىمىزبەن، ادەت-عۇرپىمىزبەن بايلانىستىرا ناسيحاتتاپ، ۇرپاقتاردىڭ ءوز ۇلتىنا دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن ارتتىرۋ.
كورنەكىلىگى: پلاكاتتار، ناقىل سوزدەر.
تىلەكتەر: «ۇلىق باقتى بولسىن، ءتورت تۇلىك اقتى بولسىن»، «داستارقان بەرەكەلى بولسىن!»، «جىل باسى ناۋرىز، مول بولسىن ءدام تۇز!»
اۋەن وينالىپ تۇرادى.

بارىسى:
1 - جۇرگىزۋشى: قۇرمەتتى ۇستازدار، اتا - انالار، قوناقتار. ءبارىمىزدىڭ كوپتەن كۇتكەن ناۋرىز مەرەكەسى كەلىپ قالدى. مەرەكەلەرىڭىز قۇتتى بولسىن!
ناۋرىز «جاڭا كۇن» دەگەن ءسوز. ياعني بۇل كۇن ءبىزدىڭ اتا - بابالارىمىز، ارعى تەگىمىز، مىڭداعان جىلداردان بەرى مەرەكەلەپ كەلە جاتقان جىل باسى مەرەكەسى.
ناۋرىز تويى قۇتتى بولسىن!
ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى اتالعان ناۋرىزدا ەڭبەكتەرىڭىز ءونىمدى بولىپ، تىلەكتەرىڭىز قابىل بولسىن!
2 - جۇرگىزۋشى: ناۋرىزىم قايتا ورالدى اتى اڭىز،
سۇرايمىز العىس تا ءبىز، اقى دا ءبىز.
ءۇي - داستارحان، دالامىز ساحنامىز،
ۇلى مەيرام ناۋرىزعا شاقىرامىز!

1 - جۇرگىزۋشى: كوكتەم جەتتى كول - كوسىر شۋاق قۇرىپ،
قىس تا ۇزاپ بارادى جىلاپ تۇرىپ.
شاتىرىندا ۇيلەردىڭ ناۋرىز دا ءجۇر،
مۇز كورپەسىن اقپاننىڭ لاقتىرىپ.

2 - جۇرگىزۋشى: قايىرلى كۇن، مەيرامعا جينالعان بارشا قاۋىم. بۇگىنگى ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى - اتا - بابا سوزىمەن ايتقاندا اق تۇيەنىڭ قارنى جارىلعان كۇن. ناۋرىز مەيرامى - بۇل كوكتەم مەن ەڭبەكتىڭ مەرەكەسى، كۇن مەن ءتۇن تەڭەسەتىن كۇن. بۇل مەيرام 22 ناۋرىزدان 19 ساۋىرگە دەيىن تويلاناتىن ۇزاق مەيرام. كوكتەم مەن جاڭا كۇن مەرەكەسى.
ولاي بولسا، بۇگىنگى «قوش كەلدىڭ، ءاز ناۋرىز!» اتتى مەرەكەلىك دۋمانىمىزدى اشىپ بەرۋ ءۇشىن ءسوز كەزەگى مەكتەبىمىزدىڭ ديرەكتورى ابساتتار اعايعا بەرىلەدى.

ءىى جۇرگىزۋشى:
قاشاندا قۇت - بەرەكە ورناسىن دەپ،
تويلاردا شاشۋ شاشۋ – سالتى ەلىمنىڭ.
ۋا، حالايىق، تەرىپ ال ءمامپاسيدى،
قابىل قىلسىن حالقىمنىڭ اق تىلەۋىن.
ءى جۇرگىزۋشى:
شاشۋ، شاشۋ كوپ شاشايىق شاشۋدى
جاۋعانداي كوك اسپاننان نوسەر جاڭبىر.
ۋا، جاماعات جيناپ ال نەسىبەڭدى،
ريزىعىڭ بولا بەرسىن كول - كوسىر! شاشۋ شاشىلادى.

1 - جۇرگىزۋشى: القا - جۇرتىم، توي - دۋمان،
ورتامىزدا اشايىق.
ءان مەن كۇيدى توگىپ ءبىز،
ءىنجۋ مارجان شاشايىق!
ءان ورىندالادى.

2 - جۇرگىزۋشى: ناۋرىز مەيرام جۇرەكتەرگە نۇر سەپكەن،
ماڭدايىمنان ءسۇيىپ جاتىر كۇن كوكتەم.
جارىعىڭمەن، شۋاعىڭمەن كۇن - انا،
الىپ كەلدىڭ جەر بەتىنە گۇل كوكتەم.
1 - جۇرگىزۋشى: جىر سىيلايىق، نۇر سىيلايىق تىرلىككە،
قاستەرلەدىك ءقادىرىڭدى بىلدىك دە.
قۇتتى بولسىن ۇلىس كۇن جۇمىلدىرعان،
ءبارىمىزدى ىنتىماق پەن بىرلىككە.

2 - جۇرگىزۋشى: انا جاقتان اتتىڭ دىبىرى ەستىلەدى، كىم ەكەن كەلە جاتقان؟
اۋەن وينالىپ تۇرادى. ورتاعا الدار كوسە، قوجاناسىر، تازشا بالا شىعادى.
الدار:
- ۋا، حالايىق! تويعا كەلىڭدەر، تويعا!
قوجاناسىر:
- نۇرلى ناۋرىز تويىنا كەلىڭدەر!
تازشا بالا:
- ۋا، بالالار! جىلان جىلىنىڭ ايتۋلى تويى، ءبىزدىڭ مەكتەپتىڭ نارۋىز مەرەكەسىنە كەلىڭدەر.
الدار كوسە:
- ءاي، اعايىن، اعايىن!
توي دەپ جار سالايىن،
ناۋرىز تويعا كەلىڭدەر،
مەن دە بىرگە بارايىن!
قوجاناسىر:
- اعايىن تويعا كەلىڭدەر،
مەرەكەنى كورىڭدەر.
قويان جىلى كەلدى ەلىمە،
توي كورىمدىك بەرىڭدەر!
تازشا بالا:
- الدار اعا، بۇگىنگى تويعا ءتىپتى ولەڭدەتىپ، سىقيىپ كيىنىپ كەلىپسىز عوي. جەل ءبىر جاعىنان كىرىپ، ەكىنشى جاعىنان شىعىپ كەتەتىن شۇرىق تەسىك ايگىلى شاپانىڭىز قايدا؟
الدار كوسە:
- بيىل قويان جىلىن ۇلكەن تابىستارمەن قارسى الىپ جاتقاندا جىرتىق شاپان مەنىڭ تەڭىم بە؟
قوجاناسىر:
- توتىشا تاقىلداعان مۇنىڭ كىم؟
الدار كوسە:
- قوجەكە، تانىمادىڭىز با؟ بۇل تازشا بالا عوي.
قوجاناسىر:
- تازشا بالامىسىڭ، ەي. كەلشى باۋىرىم، قۇشاعىما قىسايىن.
ەكەۋى قۇشاقتاسىپ، ناۋرىز مەرەكەسىمەن قۇتتىقتايدى.
- ناۋرىز قۇتتى بولسىن! جىلان جىلى ەلىمىزگە ب ا ق - بەرەكە اكەلسىن!
حالقىمىز ۇلىس كۇندى «جىل باسى» دەپ سانايدى. 21 ناۋرىز ءتۇنى دالانى قىزىر اتا ارالايدى ەكەن. قىزىر - ادامدارعا داۋلەت دارىتىپ، ب ا ق قوندىراتىن، اقساقال كەيىپىندە كورىنەتىن قيال عاجايىپ ادام.

قوجاناسىر: ۋا، بارەكەلدى، الىستان ات ارتىپ، اتتى شارشاتىپ، ەتىكتى توزدىرىپ جەتكەندە مىناداي مەيرامعا تاپ بولارىمدى كىم بىلگەن؟
اسسالاۋماعالەيكۋم، حالقىم مەنىڭ،
ارداقتى ناۋرىز تويلى سالتتى ەلىم.
مەرەكە باسى بولسىن بەرەكەنىڭ،
يگى ەڭبەكتىڭ جەمىسىن ءبارىڭ جەگىن!

تۋا سالا اتاندىم قوجاناسىر،
مەندەي اڭقاۋ بولماس - اۋ باسقا ءسىرا.
ناۋرىز تويى مەكتەپتە بولادى دەپ،
كوك ەسەكتى جەلدىرتتىم مەن جەتەكتەپ.
الدار كوسە: مەن الدارمىن، الدارمىن؟
دوسىمىن ادال جانداردىڭ.
جاقسىلارعا سەرىك بوپ،
جاماندى تالاي الدادىم.(كەۋدەسىنە قول قويىپ، باسىن يەدى)

1 - جۇرگىزۋشى: ناۋرىزدا اندەر شىرقايىق،
ونەر جاسقا لايىق.
ولەڭدەتكەن جاستاردىڭ،
اسەم ءانىن تىڭدايىق!
ءان: «»
1 - جۇرگىزۋشى: قويان جىلى كەل تورلەت،
ەل دوستىعىن وركەندەت.
مول بولسىن ىرىس، قۇت،
بولسىن ەلدە تىنىشتىق.
2 - جۇرگىزۋشى: ءار كۇنىمىز جاقسى بولسىن،
دوستىعىمىز بەرىك بولسىن.
ءبىلىم - ونەر سەرىك بولسىن،
ۇلىس وڭ بولسىن، اق مول بولسىن.
1 - جۇرگىزۋشى: انا دەگەن ادامعا اتامەكەن،
ءار ادام انامەنەن ادام ەكەن
ءبىر وزىڭە كورسەتكەن جاقسىلىعىم،
ءبىر كۇنگى ءتاتتى ۇيقىدان ساداعا ەكەن،- دەي كەلە كەلەسى كەزەكتى اسەم انگە بەرەمىز.
ءان:
2 - جۇرگىزۋشى: جاي دالاعا الاشا،
ناۋرىز كەلدى تاماشا.
اعايلار مەن اپايلار،
قۋانىپ ءجۇر بالاشا –
1 - جۇرگىزۋشى: كۇي دە شەرتىپ، ءان سالىپ،
ناۋرىز تويدى قارسى الىپ.
بولسىن دەيمىز شاتتىق مول،
بەيسەن اپاي ءان سالىپ – دەي كەلە كەلەسى ءاندى اجەلەردىڭ ورىنداۋىندا تاماشالاڭىزدار.
2 - جۇرگىزۋشى: - مول، مول بولسىن ىرىس قۇت،
جاساي بەرسىن تۋىستىق.
دەيدى اتام،- سالتانات،
قۇرا بەرسىن تىنىشتىق.
1 - جۇرگىزۋشى: قوناقتارىمىز اعىلسىن،
ورتامىزدان تابىلسىن.
بارلىق تىلەك قۇدايدىڭ،
قۇلاعىنا شالىنسىن!- دەپ كەلەسى كەزەكتى قوناقتارىمىزعا
شاشۋ رەتىندە اسەم ءان سىيلايمىز.

2 - جۇرگىزۋشى: ناۋرىز شاتتىق ءانىمىز،
سالتاناتتى ءسانىمىز.
ءان سالىپ جاس - كارىمىز،
ءان سالايىق ءبارىمىز
ءان: «»

ءى جۇرگىزۋشى:
كەلىڭدەر، ناۋرىز تويعا ءبارىڭ بۇگىن،
اياماي ونەرپازدار ءان مەن جىرىن.
تويلايىق حالىق تويىن ناۋرىزىمنىڭ،
شۋاعىن جەرگە توككەن باقىت كۇنىن.
ءىى جۇرگىزۋشى:
كەلىڭدەر، ناۋرىز كۇنىن قارسى الايىق،
بيلەيىك، جىر جىرلايىق ءان سالايىق.
قاھارلى قىستان ءوتىپ ناۋرىز كەلدى،
ارقاڭدى كەڭگە سوزشى، ۋا حالايىق!
ءى جۇرگىزۋشى:
قانەكەي، قارسى الايىق جىلدىڭ باسىن،
قوسىلىپ جاسقا جاسىڭ، باسقا باسىڭ.
بارايىق كەلەر جىلعا ءتورت كوز تۇگەل،
امان بوپ الىس، جاقىن، كارى - جاسىڭ.

ءىى جۇرگىزۋشى:
ۇلىس كۇنى قازان تولسا،
ول جىلى اق مول بولار،
ۇلى كىسىدەن باتا السا،
سوندا ولجالى جول بولار.
- دەپ بۇگىنگى تويعا ۇلكەندەردەن باتا سۇرايىق.
ءى جۇرگىزۋشى:
بىلەسىڭدەر مە؟ ناۋرىز تويىنىڭ وزىنە ءتان ۇلكەن ىرىم اسى – ناۋرىز كوجە. ناۋرىز كوجە جەتى ءتۇرلى ءدامدى استىڭ قۇرامىنان جاسالادى. ونىڭ ءمانى جاڭا جىلدا تويىمشىلىق، مولشىلىق، تاتىمدى ءومىر بولسىن دەگەن ىرىمدى، تىلەكتى پاش ەتەدى. ناۋرىز تويىنداعى تاعامداردا كوبىنەسە اق تاماق باسىم بولادى. ويتكەنى بۇل كەزدە ءتورت تۇلىك تولدەپ، اق مولايعان كەز.

ءىى جۇرگىزۋشى:
اتا سالتىن بابامنىڭ،
الىپ كەلدى ۇلىس كۇن.
ءبىر انادان تۋعانداي،
ءبىر ۇيادان ۇشقانداي.
ءبىر اسپاننىڭ استىندا،
ءبىر داستارحان باسىندا.
بەرەكە - بىرلىك بولسىن دەپ،
كوپ كوجەدەن ءدام تاتىپ،
كۇشەيتەيىك بىرلىكتى.

الدار كوسە ناۋرىز باتا بەرۋ
ۇلىس وڭ بولسىن!
اق مول بولسىن!
ۇلىس باقتى بولسىن!
ءتورت تۇلىك اقتى بولسىن.
ۇلىستىڭ ۇلى كۇنىڭدە،
ۇلىن وڭعا قونسىن،
مەنىڭ بەرگەن بۇل باتام،
اللانىڭ قۇلاعىنا شالىنسىن!
ءاۋمين!

ءى جۇرگىزۋشى: بارلىقتارىڭىزدىڭ ناۋرىز كوجەدەن ءدام تاتۋعا شاقىرامىز! مەرەكە قۇتتى بولسىن!

قىزىلوردا وبلىسى، قىزىلوردا قالاسىنداعى
№ 215 ورتا مەكتەبىنىڭ قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءپانى ءمۇعالىمى،
ديرەكتوردىڭ تاربيە ءىسى جونىندەگى ورىنباسارى – سكەنديروۆا انار بولات قىزى

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما