- 05 ناۋ. 2024 00:52
- 250
3 ساعاتتىق دەنە تاربيەسىمەن اينالىسۋدى ۇيىمداستىرۋداعى جالپى ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپ وقۋشىلارىنىڭ دەنە قاسيەتتەرىنىڭ دامۋى
3 ساعاتتىق دەنە تاربيەسىمەن اينالىسۋدى ۇيىمداستىرۋداعى جالپى ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپ وقۋشىلارىنىڭ دەنە قاسيەتتەرىنىڭ دامۋى
دەنە تاربيەسىنىڭ كۇردەلى ماسەلەلەرىنىڭ ىشىندە بالالاردىڭ نەگىزگى قوزعالۋ قاسيەتىن دامىتۋ سياقتى كاسىبي ماسەلە ەرەكشە ورىن الادى. مەكتەپتەگى وقۋ - تاربيەلىك جۇمىستى ۇيىمداستىرۋدىڭ نەگىزگى ءتۇرى ساباق بولىپ تابىلادى. دەنە تاربيەسىنىڭ ءاربىر ساباعى ونىڭ ءبىر ماقساتقا باعىتتالعان اشىق جانە ايقىن پەداگوگيكالىق تاپسىرمالارى ونىڭ مازمۇنىن ادىستەرىن تاڭداۋدى، تاربيە مەن وقۋدىڭ قۇرالدارىن وقۋشىلاردى ۇيىمداستىرۋدىڭ ادىستەرىن انىقتايدى. ءاربىر ساباقتا ءبىر - بىرىمەن بايلانىستى وقۋ، ساۋىقتىرۋ دامىتۋ جانە تاربيەلىك ماقسات مىندەتتەر كەشەنى شەشىلەدى.
دەنە تاربيەسى ساباعىنىڭ ەڭ باستى مىندەتتەرىنىڭ ءبىرى بالالاردىڭ نەگىزگى قوزعالىس قاسيەتتەرىن دامىتۋ بولىپ سانالادى. وقۋشىلاردىڭ فيزيكالىق قاسيەتتەرىن تاربيەلەۋ، فيزيكالىق جانە ميدىڭ جۇمىس ىستەۋ قابىلەتىنىڭ دامۋىنا سەبەپ بولادى، سونىمەن قاتار اعزانىڭ بىركەلكى قالپىن ساقتاپ تۇرۋىن قامتاماسىز ەتەدى.
اپتاسىنا 3 ساعاتتىق كولەمدە دەنە تاربيەسىن ۇيىمداستىرۋ وقۋشىلاردىڭ قوزعالىس قاسيەتتەرىنىڭ قارقىندى دامۋىن قامتاماسىز ەتەدى.
دەنە تاربيەسى پروسەسىندە قوزعالىس بىردەن ىسكە اسپايدى، ويلانىپ، ءبىر ماقساتقا باعىتتالعان پرينسيپتەر، ەرەجەلەر دەنە تاربيەسىنىڭ اۋماعىندا قۇرىلعان نورمالار بويىنشا ىسكە اسادى، دەنە تاربيەسىنە سايكەس كەلەتىن جانە ونىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىراتىن (قاتاڭ ۋاقىت پەن مىنەزدەلەتىن دەنە جاتتىعۋلارى، قوزعالىستىڭ فۋنكسيونالدى - ويىن جانە سپورتتىڭ تۇرلەرى) تۇرلەردە بەرىلەدى.
قوزعالىستى ۇيىمداستىرۋدىڭ ءتۇرى رەتىندە بالالاردىڭ ويىن جارىستارىن قولدانۋ كەڭىنەن پايدالانىلادى.
قوزعالۋ قابىلەتىن تاربيەلەۋدى ۇيرەتۋ ماقساتىندا بەلگىلى ءبىر مىندەتتەردى شەشەتىن ارنايى تاسىلدەر قۇرىلعان. ناتيجەسىندە ادىستەردىڭ 3 ءتۇرى پايدا بولدى: قاتاڭ ۋاقىتپەن جاسالىناتىن جاتتىعۋلار ءادىسى، ويىن جانە جارىس ادىستەرى. ءبىراق، ەشقانداي ءادىس قانشا جاقسى بولسا دا، باسقالاردان بولەك ءبىر ءوزى تولىق ماندە قاراستىرىلمايدى. تەك قانا ادىستەردى بىرىكتىرىپ قولدانۋ ارقىلى دەنە تاربيەسىنىڭ كەشەندى ماقساتىن ىسكە اسىرادى.
قاتاڭ ۋاقىتپەن جاسالاتىن جاتتىعۋ ءادىسى اينالىسۋشىلاردى ۇيىمداستىرادى، ۋاقىتتى تولىق پايدالانۋىن قامتاماسىز ەتەدى:
- قاتاڭ ساقتالۋعا ءتيىس قوزعالىس باعدارلاماسىنان تۇرادى. (قاتاڭدىعى قايتالاۋدىڭ تارتىبىندە جانە ءبىر - بىرىمەن بايلانىسىندا)
- اۋىرلىقتى ءدال مولشەرلەۋ جانە ونىڭ ديناميكاسىن جاتتىعۋ بارىسىندا باسقارۋ جانە دە دەمالىس ارالىعىن مولشەرلەۋ.
- اينالىسۋشىلاردىڭ ءىس - ارەكەتىڭ باسقارۋدى جەڭىلدەتەتىن سىرتقى جاعدايلاردى جاساۋ جانە پايدالانۋ. (قوسىمشا قۇرالدى، ترەناجەرلەردى ت. ب پايدالانۋ) وسىلاردىڭ بارلىعى جاڭا قوزعالىستى مەڭگەرۋگە قاجەتتى جاعدايلار جاسايدى جانە فيزيكالىق قاسيەتتەردىڭ دامۋىنا ءدال باعىتتا اسەر ەتۋىنە كەپىلدىك ەتەدى.(3)
فيزيكالىق قاسيەتتەردىڭ تاربيەلەۋ پروسەسىندە، باعىتتاۋ - تاڭداۋ جاتتىعۋلارى ءادىسى جانە قاتار اسەر ەتۋ ءادىسى (ءبىر ۋاقىتقا باعىتتالعان اسەر ەتۋ جاتتىعۋلارى) پايدالانىلادى
ويىن ءادىسى تەك قانا قوزعالىستىڭ باستاپقى ۇيرەتىلۋلەرىندە عانا ەمەس، سونىمەن قاتار قوزعالۋدىڭ قيىنداتىلعان جاعدايلارىندا دا قولدانىلادى.
دەنە تاربيەسىندە ويىن كەشەندى ماتەريال ەسەبىندە قۇرىلادى( ءار ءتۇرلى جاتتىعۋلار جاساي جۇگىرۋ، كەدەرگىلەردەن ءوتۋ، دوپتى قاعىپ الۋ ت. ب). سونىمەن قاتار كەنەتتەن پايدا بولعان قوزعالىسۋ مىندەتتەرىن تەز جانە ءۇزىلىسسىز شەشۋ مەن بايلانىستى وپەراسيالاردىڭ جوعارى ديناميكالىعىنا ءتان، بۇل قوزعالىس قاسيەتتەرىنىڭ دامۋىنىڭ ەڭ باستى فاكتورى.
جارىس ءادىسى ءارتۇرلى پەداگوگيكالىق مىندەتتەردى شەشۋدە قولدانىلادى: فيزيكالىق مورالدىق، ۇستامدىلىق قاسيەتتەردى دامىتۋ.
دەنە تاربيەسىنىڭ كۇردەلى ماسەلەلەرىنىڭ ىشىندە بالالاردىڭ نەگىزگى قوزعالۋ قاسيەتىن دامىتۋ سياقتى كاسىبي ماسەلە ەرەكشە ورىن الادى. مەكتەپتەگى وقۋ - تاربيەلىك جۇمىستى ۇيىمداستىرۋدىڭ نەگىزگى ءتۇرى ساباق بولىپ تابىلادى. دەنە تاربيەسىنىڭ ءاربىر ساباعى ونىڭ ءبىر ماقساتقا باعىتتالعان اشىق جانە ايقىن پەداگوگيكالىق تاپسىرمالارى ونىڭ مازمۇنىن ادىستەرىن تاڭداۋدى، تاربيە مەن وقۋدىڭ قۇرالدارىن وقۋشىلاردى ۇيىمداستىرۋدىڭ ادىستەرىن انىقتايدى. ءاربىر ساباقتا ءبىر - بىرىمەن بايلانىستى وقۋ، ساۋىقتىرۋ دامىتۋ جانە تاربيەلىك ماقسات مىندەتتەر كەشەنى شەشىلەدى.
دەنە تاربيەسى ساباعىنىڭ ەڭ باستى مىندەتتەرىنىڭ ءبىرى بالالاردىڭ نەگىزگى قوزعالىس قاسيەتتەرىن دامىتۋ بولىپ سانالادى. وقۋشىلاردىڭ فيزيكالىق قاسيەتتەرىن تاربيەلەۋ، فيزيكالىق جانە ميدىڭ جۇمىس ىستەۋ قابىلەتىنىڭ دامۋىنا سەبەپ بولادى، سونىمەن قاتار اعزانىڭ بىركەلكى قالپىن ساقتاپ تۇرۋىن قامتاماسىز ەتەدى.
اپتاسىنا 3 ساعاتتىق كولەمدە دەنە تاربيەسىن ۇيىمداستىرۋ وقۋشىلاردىڭ قوزعالىس قاسيەتتەرىنىڭ قارقىندى دامۋىن قامتاماسىز ەتەدى.
دەنە تاربيەسى پروسەسىندە قوزعالىس بىردەن ىسكە اسپايدى، ويلانىپ، ءبىر ماقساتقا باعىتتالعان پرينسيپتەر، ەرەجەلەر دەنە تاربيەسىنىڭ اۋماعىندا قۇرىلعان نورمالار بويىنشا ىسكە اسادى، دەنە تاربيەسىنە سايكەس كەلەتىن جانە ونىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىراتىن (قاتاڭ ۋاقىت پەن مىنەزدەلەتىن دەنە جاتتىعۋلارى، قوزعالىستىڭ فۋنكسيونالدى - ويىن جانە سپورتتىڭ تۇرلەرى) تۇرلەردە بەرىلەدى.
قوزعالىستى ۇيىمداستىرۋدىڭ ءتۇرى رەتىندە بالالاردىڭ ويىن جارىستارىن قولدانۋ كەڭىنەن پايدالانىلادى.
قوزعالۋ قابىلەتىن تاربيەلەۋدى ۇيرەتۋ ماقساتىندا بەلگىلى ءبىر مىندەتتەردى شەشەتىن ارنايى تاسىلدەر قۇرىلعان. ناتيجەسىندە ادىستەردىڭ 3 ءتۇرى پايدا بولدى: قاتاڭ ۋاقىتپەن جاسالىناتىن جاتتىعۋلار ءادىسى، ويىن جانە جارىس ادىستەرى. ءبىراق، ەشقانداي ءادىس قانشا جاقسى بولسا دا، باسقالاردان بولەك ءبىر ءوزى تولىق ماندە قاراستىرىلمايدى. تەك قانا ادىستەردى بىرىكتىرىپ قولدانۋ ارقىلى دەنە تاربيەسىنىڭ كەشەندى ماقساتىن ىسكە اسىرادى.
قاتاڭ ۋاقىتپەن جاسالاتىن جاتتىعۋ ءادىسى اينالىسۋشىلاردى ۇيىمداستىرادى، ۋاقىتتى تولىق پايدالانۋىن قامتاماسىز ەتەدى:
- قاتاڭ ساقتالۋعا ءتيىس قوزعالىس باعدارلاماسىنان تۇرادى. (قاتاڭدىعى قايتالاۋدىڭ تارتىبىندە جانە ءبىر - بىرىمەن بايلانىسىندا)
- اۋىرلىقتى ءدال مولشەرلەۋ جانە ونىڭ ديناميكاسىن جاتتىعۋ بارىسىندا باسقارۋ جانە دە دەمالىس ارالىعىن مولشەرلەۋ.
- اينالىسۋشىلاردىڭ ءىس - ارەكەتىڭ باسقارۋدى جەڭىلدەتەتىن سىرتقى جاعدايلاردى جاساۋ جانە پايدالانۋ. (قوسىمشا قۇرالدى، ترەناجەرلەردى ت. ب پايدالانۋ) وسىلاردىڭ بارلىعى جاڭا قوزعالىستى مەڭگەرۋگە قاجەتتى جاعدايلار جاسايدى جانە فيزيكالىق قاسيەتتەردىڭ دامۋىنا ءدال باعىتتا اسەر ەتۋىنە كەپىلدىك ەتەدى.(3)
فيزيكالىق قاسيەتتەردىڭ تاربيەلەۋ پروسەسىندە، باعىتتاۋ - تاڭداۋ جاتتىعۋلارى ءادىسى جانە قاتار اسەر ەتۋ ءادىسى (ءبىر ۋاقىتقا باعىتتالعان اسەر ەتۋ جاتتىعۋلارى) پايدالانىلادى
ويىن ءادىسى تەك قانا قوزعالىستىڭ باستاپقى ۇيرەتىلۋلەرىندە عانا ەمەس، سونىمەن قاتار قوزعالۋدىڭ قيىنداتىلعان جاعدايلارىندا دا قولدانىلادى.
دەنە تاربيەسىندە ويىن كەشەندى ماتەريال ەسەبىندە قۇرىلادى( ءار ءتۇرلى جاتتىعۋلار جاساي جۇگىرۋ، كەدەرگىلەردەن ءوتۋ، دوپتى قاعىپ الۋ ت. ب). سونىمەن قاتار كەنەتتەن پايدا بولعان قوزعالىسۋ مىندەتتەرىن تەز جانە ءۇزىلىسسىز شەشۋ مەن بايلانىستى وپەراسيالاردىڭ جوعارى ديناميكالىعىنا ءتان، بۇل قوزعالىس قاسيەتتەرىنىڭ دامۋىنىڭ ەڭ باستى فاكتورى.
جارىس ءادىسى ءارتۇرلى پەداگوگيكالىق مىندەتتەردى شەشۋدە قولدانىلادى: فيزيكالىق مورالدىق، ۇستامدىلىق قاسيەتتەردى دامىتۋ.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.