4 سانىن قوسۋ جانە ازايتۋ
شقو، ءۇرجار اۋدانى، قىزىلتۋ اۋىلى،
"كىشكەنەتاۋ ورتا مەكتەبى" كمم
باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى
شاكەنوۆا مانسيا ورالوۆنا
ماتەماتيكا 1 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: 4 سانىن قوسۋ جانە ازايتۋ. (4 + 4؛ 8 - 4)
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. 4 سانىن قوسۋ جانە ازايتۋ جايىندا تۇسىنىك بەرۋ، جاتتىقتىرۋ.
وقۋشىلاردىڭ ماتەماتيكالىق ويلاۋىن دالەلدەۋ. قوسىندىنىڭ جانە ايىرمانىڭ ماندەرىن تاپقاندا 4 + 4 جاعدايىن قولداۋ بىلىگىن تياناقتاۋ.
2. ەسەپتەۋ داعدىسىن دامىتۋ.
3. ۇقىپتىلىققا باۋلۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ناتۋرال ساندار قاتارى.
وقىتۋ ءادىسى: ءتۇسىندىرۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق
ساباقتىڭ مازمۇنى.
ءى. ۇيىمداستىرۋ. كوڭىل كۇي احۋالى. ىنتالاندىرۋ. وقۋشىلاردى تۇگەندەۋ. وقۋشىلاردىڭ زەيىنىن ساباققا اۋدارۋ.
ءىى. ماقسات قويۋ: تاقىرىبىن، ماقساتىن حابارلاۋ.
ءىىى. ءبىلىمدى ەسكە ءتۇسىرۋ.
كەل، وينايىق! «بالىقتاردى اكۆاريۋمعا ورنالاستىر»
№ 4 دۇرىستىعىن تەكسەرۋ.
«كىم جىلدام؟»
سانداردىڭ قۇرامىن تياناقتاۋمەن بايلانىستى اۋىزشا ەسەپتەۋ (قالدىرىپ كەتكەن سانداردى قوي، ۇيلەرگە ورنالاستىر، گۇل جاپىراقشالارىن بويا جانە ت. ب)
1) جاعدايات سيپاتتالعان، شارتى، سۇراعى، شەشۋى جانە جاۋابى بولاتىن ءماتىن قالاي اتالادى؟ (ەسەپ).
2) 3 - ءتى 1 – گە كەمىت.
3) 6 شىعۋ ءۇشىن 5 – كە نەشەنى قوسۋ كەرەك؟
4) ورنەكتەگى * ورنىنا قانداي بەلگى قويۋ كەرەك؛ 5 + 3 * 8؟
4 سانىنىڭ قۇرامىن قايتالاۋ.
ءىۇ جاڭا ساباق:
1) 4 - ءتى قوسۋ ءۇشىن 3 سان اتتاپ قوسۋ كەرەك ەكەنى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ.
4+4=8
5+4=9
6+4=10
8 - 4=4
9 - 4=5
10 - 4=6
3. شەشىلەتىن ماسەلە قويۋ.
بۇگىن ءبىز مىسالدار مەن ەسەپتەر شىعارامىز. 4 سانىن قوسۋ جانە ازايتۋ تاسىلدەرىمەن تانىسامىز، ءوزىمىز ۇيرەنەمىز جانە ءبىر – ءبىرىمىزدى ۇيرەتەمىز. ءبىرىنشى قوراپتا 2 دوپ جانە 2 قۋىرشاق بار. ەكىنشى قوراپتا 3 قۋىرشاق جانە 1 دوپ بار. وسى ماتەريالدى پايدالانىپ، قانداي ورنەكتەر قۇرۋعا بولادى؟
تاقتادا 4 = 2 + 2 جانە 4 = 3 + 1 جازۋى ورىندالادى.
وسىعان ۇقساس 4 – 2؛ 4 – 3؛ 4 – 1 ورنەكتەرىن قۇرۋ كەرەك بولاتىن تاپسىرمالار قاراستىرىلادى.
وقۋلىقپەن جۇمىس.
№1 تاپسىرما. وسى تاپسىرمالاردى ورىنداعاندا الدىڭعى ساباقتاردا 3 سانىن قوسۋ جانە ازايتۋ تاسىلدەرى تۋرالى العان بىلىمدەرىن جاڭا جاعدايعا تاسىمالداۋدى ىسكە اسىرادى. بالالار دومينوسىنىڭ جانە سانداردىڭ قاتارىنىڭ كومەگىمەن ەسەپتەۋ تاسىلدەرىن نەگىزدەپ بەرەدى.
№3 تاپسىرما. بەرىلگەن ۇزىندىعى بويىنشا كەسىندى سىزۋدىڭ پراكتيكالىق بىلىگىن تياناقتايدى.
№5 تاپسىرما. جۇپتاسىپ جۇمىس جاساۋ. ورىنداپ بولعاننان كەيىن تەكسەرۋ جۇرگىزىلەدى.
ست. باتپىراۋىققا كىم بۇرىن جەتسە، سول ونى يەلەنەدى. جۇپتاسىپ جۇمىس جاساۋ. جارىسادى. ءبىرىن – ءبىرى باقىلايدى. ويىن ەرەجەسىن ساقتايدى.
داپتەرمەن جۇمىس.
سيفرلاردى جازۋ داعدىسىنا ماشىقتانادى.
№2 تاپسىرما. بالالار دومينوسىن جانە سانداردىڭ قاتارىن پايدالانىپ، 4 سانىن قوسۋدى جانە ازايتۋدى ورىندايدى. قوسۋ مەن ازايتۋدىڭ 4 + 4 جاعدايىنا ماشىقتانادى.
№4 تاپسىرما. بەرىلگەن ۇزىندىعى بويىنشا كەسىندى سىزۋدىڭ پراكتيكالىق بىلىگىن تياناقتايدى.
قىزىل جانە كوك كەسىندىلەردىڭ ۇزىندىعىنىڭ قوسىندىسىن جاسىل كەسىندىنىڭ ۇزىندىعىمەن سالىستىر.
№5 تاپسىرما. ەسەپتىڭ شەشۋى جازىلادى.
ورىك - 3 ءتۇپ.
شيە - 4 ءتۇپ
3+4=7
جاۋابى: 7 ءتۇپ اعاش.
شىعارماشىلىق تاپسىرمانى ورىنداتۋ
ءۇىى. ساباقتى قورىتىندىلاۋ. ءبىز نە ىستەۋدى ۇيرەندىك؟
"كىشكەنەتاۋ ورتا مەكتەبى" كمم
باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى
شاكەنوۆا مانسيا ورالوۆنا
ماتەماتيكا 1 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: 4 سانىن قوسۋ جانە ازايتۋ. (4 + 4؛ 8 - 4)
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. 4 سانىن قوسۋ جانە ازايتۋ جايىندا تۇسىنىك بەرۋ، جاتتىقتىرۋ.
وقۋشىلاردىڭ ماتەماتيكالىق ويلاۋىن دالەلدەۋ. قوسىندىنىڭ جانە ايىرمانىڭ ماندەرىن تاپقاندا 4 + 4 جاعدايىن قولداۋ بىلىگىن تياناقتاۋ.
2. ەسەپتەۋ داعدىسىن دامىتۋ.
3. ۇقىپتىلىققا باۋلۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ناتۋرال ساندار قاتارى.
وقىتۋ ءادىسى: ءتۇسىندىرۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق
ساباقتىڭ مازمۇنى.
ءى. ۇيىمداستىرۋ. كوڭىل كۇي احۋالى. ىنتالاندىرۋ. وقۋشىلاردى تۇگەندەۋ. وقۋشىلاردىڭ زەيىنىن ساباققا اۋدارۋ.
ءىى. ماقسات قويۋ: تاقىرىبىن، ماقساتىن حابارلاۋ.
ءىىى. ءبىلىمدى ەسكە ءتۇسىرۋ.
كەل، وينايىق! «بالىقتاردى اكۆاريۋمعا ورنالاستىر»
№ 4 دۇرىستىعىن تەكسەرۋ.
«كىم جىلدام؟»
سانداردىڭ قۇرامىن تياناقتاۋمەن بايلانىستى اۋىزشا ەسەپتەۋ (قالدىرىپ كەتكەن سانداردى قوي، ۇيلەرگە ورنالاستىر، گۇل جاپىراقشالارىن بويا جانە ت. ب)
1) جاعدايات سيپاتتالعان، شارتى، سۇراعى، شەشۋى جانە جاۋابى بولاتىن ءماتىن قالاي اتالادى؟ (ەسەپ).
2) 3 - ءتى 1 – گە كەمىت.
3) 6 شىعۋ ءۇشىن 5 – كە نەشەنى قوسۋ كەرەك؟
4) ورنەكتەگى * ورنىنا قانداي بەلگى قويۋ كەرەك؛ 5 + 3 * 8؟
4 سانىنىڭ قۇرامىن قايتالاۋ.
ءىۇ جاڭا ساباق:
1) 4 - ءتى قوسۋ ءۇشىن 3 سان اتتاپ قوسۋ كەرەك ەكەنى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ.
4+4=8
5+4=9
6+4=10
8 - 4=4
9 - 4=5
10 - 4=6
3. شەشىلەتىن ماسەلە قويۋ.
بۇگىن ءبىز مىسالدار مەن ەسەپتەر شىعارامىز. 4 سانىن قوسۋ جانە ازايتۋ تاسىلدەرىمەن تانىسامىز، ءوزىمىز ۇيرەنەمىز جانە ءبىر – ءبىرىمىزدى ۇيرەتەمىز. ءبىرىنشى قوراپتا 2 دوپ جانە 2 قۋىرشاق بار. ەكىنشى قوراپتا 3 قۋىرشاق جانە 1 دوپ بار. وسى ماتەريالدى پايدالانىپ، قانداي ورنەكتەر قۇرۋعا بولادى؟
تاقتادا 4 = 2 + 2 جانە 4 = 3 + 1 جازۋى ورىندالادى.
وسىعان ۇقساس 4 – 2؛ 4 – 3؛ 4 – 1 ورنەكتەرىن قۇرۋ كەرەك بولاتىن تاپسىرمالار قاراستىرىلادى.
وقۋلىقپەن جۇمىس.
№1 تاپسىرما. وسى تاپسىرمالاردى ورىنداعاندا الدىڭعى ساباقتاردا 3 سانىن قوسۋ جانە ازايتۋ تاسىلدەرى تۋرالى العان بىلىمدەرىن جاڭا جاعدايعا تاسىمالداۋدى ىسكە اسىرادى. بالالار دومينوسىنىڭ جانە سانداردىڭ قاتارىنىڭ كومەگىمەن ەسەپتەۋ تاسىلدەرىن نەگىزدەپ بەرەدى.
№3 تاپسىرما. بەرىلگەن ۇزىندىعى بويىنشا كەسىندى سىزۋدىڭ پراكتيكالىق بىلىگىن تياناقتايدى.
№5 تاپسىرما. جۇپتاسىپ جۇمىس جاساۋ. ورىنداپ بولعاننان كەيىن تەكسەرۋ جۇرگىزىلەدى.
ست. باتپىراۋىققا كىم بۇرىن جەتسە، سول ونى يەلەنەدى. جۇپتاسىپ جۇمىس جاساۋ. جارىسادى. ءبىرىن – ءبىرى باقىلايدى. ويىن ەرەجەسىن ساقتايدى.
داپتەرمەن جۇمىس.
سيفرلاردى جازۋ داعدىسىنا ماشىقتانادى.
№2 تاپسىرما. بالالار دومينوسىن جانە سانداردىڭ قاتارىن پايدالانىپ، 4 سانىن قوسۋدى جانە ازايتۋدى ورىندايدى. قوسۋ مەن ازايتۋدىڭ 4 + 4 جاعدايىنا ماشىقتانادى.
№4 تاپسىرما. بەرىلگەن ۇزىندىعى بويىنشا كەسىندى سىزۋدىڭ پراكتيكالىق بىلىگىن تياناقتايدى.
قىزىل جانە كوك كەسىندىلەردىڭ ۇزىندىعىنىڭ قوسىندىسىن جاسىل كەسىندىنىڭ ۇزىندىعىمەن سالىستىر.
№5 تاپسىرما. ەسەپتىڭ شەشۋى جازىلادى.
ورىك - 3 ءتۇپ.
شيە - 4 ءتۇپ
3+4=7
جاۋابى: 7 ءتۇپ اعاش.
شىعارماشىلىق تاپسىرمانى ورىنداتۋ
ءۇىى. ساباقتى قورىتىندىلاۋ. ءبىز نە ىستەۋدى ۇيرەندىك؟
You Might Also Like
