InfoHub Logo

„اباي جولى”- جاستارعا كەرەك ناعىز قۇرال! “اباي جولى”- ءبىرىنشى كىتابى 1942 جىلى، ال ەكىنشىسى 1947 جىلى جارىق كوردى.1959 جىلى جىلى ءتورت كىتاپپەن بىتكەن ەپوپەيا لەنيندىق سىيلىققا يە بولدى. “اباي جولى” 30 تىلگە اۋدارىلىپ ءدۇيىم دۇنيە وقىرماندارىنان جوعارى باعا الدى. ەپوپەيانى وقىعان بۇكىل وقىرماندار ابايداي ۇلى اقىنىڭ ومىرىنە، شىعارماشىلىعىنا باس يگەن بولاتىن. قازىردە كوپتەگەن ۇلت وكىلدەرى كىتاپتى مۇرا قىلىپ ساقتاپ، اتادان بالاعا مۇرا قىلىپ وتىر. ارينە، بىزدە دە ول سالت ساقتالعان، سەبەبى وسىنداي تۇعىرى بيىك كىتاپتى وقۋ ءار قازاق بالاسىنىڭ مىندەتى. قازىرگى تاڭدا جاسوپىرىمدەردى كىتاپقا زەيىن سالۋعا جەتەلەۋ مۇمكىن ەمەس، ونىڭ سەبەبى جاستاردىڭ ويىندا بايلىق، مانساپ جانە شەت ەلدىن بيزنەس كىتاپتارى. بۇل ماسەلە وتە قىزىق ءارى قورقىنىشتى، ويتكەنى مەنىڭ ويىمشا ءوز ەلىنىڭ ادەبيەتىن تانىماعان تۇلعا ينتەلەگەنت بولۋى الىس.بىلاي جازۋمنىڭ بىردەن ءبىر سەبەبى، ول ءدال وسىنداي وقيعانىڭ ءوز باسىمنان ءوتۋى.ۇزاق ۋاقىت بويى قازاق ادەبيەتىن وقۋعا جاتسىناتىنمىن، ونىڭ ماعان ەشقاندايدا قاجەتى جوق دەپ ويلايتىنمىن.ءبىراق “اباي جولىن” وقىپ باستاعان كەزدەن-اق، بىرىنشىدەن كوزىمنىڭ اشىلعانى سونشالىق ءبىر تومنىڭ ارتىنان ەكىنشىسى سوناڭ سون سولاي جالعاسا بەردى. كىتاپ بىتكەنەن سوڭ جۇرەكتە جاڭا ىزدەنىس،بەلگىلى ءبىر تالاپتار پايدى بولدى.ونى جەتكىزۋ قيىن ءبىراق ءبىر بىلگەنىم جانە تۇيگەنىم وسى رومان مەنىڭ ادام رەتىندەگى كوز قاراسىمدى تۇبەگەيلى وزگەرتتى. ونىڭ سەبەبى مىنا دامىعان مۇمكىندىگى زور ۋاقىتتا ءبىلىم قۋماۋ، ونى ىزدەمەۋ مۇمكىن ەمەس، ويتكەنى جان جاعىنا قاراسان كەز كەلگەن مامان بولۋعا، نەمەسە كەز كەلگەن ءبىلىمدى الۋعا ادام بالاسىنىڭ شەكسىز مۇمكىنشىلىگى بار. اباي اتامىز قاراڭعى قازاق زامانىندا قارايپايىم كىتاپتاردىن ارقاسىندا ورىس ءتىلىن جەتىك مەڭگەرىپ، رەسەي حالقىنىڭ ۇلى شىعارمالىر قازاق تىلىنە اۋدارىپ قاراڭعىلىققا ساۋلە شاشقانداي بولدى. وسىندان توقتاماي اباي ءارقاشاندا ءبىلىم جيناقتاۋمەن، تاجەربيە الۋمەن، ءوزى دە اقىندىققا دەڭ قويىپ، قازاق ادەبي مۇراسىندا وشپەس ءىز قالدىردى.مىنە ءدال وسى مىسالدار ارقىلى “اباي جولى” رومانىن وقۋعا قۇلشىنىس ارتىپ، كىتاپتىڭ سۇراۋى ارتۋ كەرەك دەپ ويلايمىن قورىتا ايتارىم، “اباي جولى” رومانى جاستارعا كەرەك ناعىز قۇرال ونى وقىماۋ، زەرتتەمەۋ نادىندىققا سالىنۋ سەكىلدى. سەبەبى ءوز ادەبيەتىندى ءسۇيۋ ونى دارىپتەۋ وزگەلەرگە تاراتۋ ناعىز قازاق ءۇشىن شەكسىز باقىت.سوندىقتان مەنىڭ ءجولداۋىمۇ قازىردەن باستاپ جۇدىرىقتاي جۇمىلىپ جاستارعا دۇرىس باعىت سىلتەپ ءوز ادەبيەتىن قۇرمەتتەۋدى ناسيحاتتايىق!

---