- 05 ناۋ. 2024 00:22
- 221
ءابىش كەكىلبايەۆ "تاسباقانىڭ ءشوبى"
ماقساتى: وقۋشىلارعا ءماتىننىڭ مازمۇنىنا تۇسىنىك بەرۋ. ءماتىن بويىنشا مازمۇنىنا سۋرەت سالۋ.
بالالارعا باعىت - باعدار بەرە وتىرىپ، وزدىكتەرىنەن جۇمىس ىستەۋگە، قورىتىندى شىعارۋعا ماشىقتاندىرۋ، ىرىمداردىڭ مازمۇنىن تۇسىنۋگە باۋلۋ.
ساباقتىڭ ادىستەرى؛ ءتۇسىندىرۋ، سىن تۇرعىسىنان دامىتا وقىتۋ، اۆتوردىڭ
ايتاتىن ويىن تاۋىپ، تالداۋ، جۇيەلەۋ.
ساباقتىڭ قۇرال جابدىقتارى؛ تىرەك سىزبالار، جاۋاپ پاراعى، وقۋشى پورتفوليوسى.
ساباق بارىسى؛
I. قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ.
II. جابايى – وسىمدىك تۇرلەرىن اتاۋ
III. باۋىرىمەن جورعالاۋشىلار تۇرلەرىن اتا
ا) توپتارعا ءبولۋ. جىل مەزگىلدەرىنە بايلانىستى.
ءا) پسيحولوگيالىق دايىندىق.
ءار توپ جىل مەزگىلدەرىنە بايلانىستى ءبىر شۋماق ءان ايتادى.
I توپ: قىس؛ III توپ: جاز؛
II توپ كوكتەم؛ IV توپ: كۇز.
IV. ماعىنانى تانۋ.
ا) «سەزىمنەن شىققان ولەڭ» ستراتەگياسى.
تىرەك سوزدەر؛ كوكتەم مەزگىلى، دالانىڭ حوش ءيىسى، ادامداردىڭ كوكتەم مەزگىلىن سەزىنۋى، كوكتىڭ ءدامى، دالا، جايلاۋداعى وزگەرىستەرى.
ەندى وسى كوكتەمنىڭ بەس قاسيەتىن تىرەك ەتە وتىرىپ ولەڭ قۇراستىرامىز.
ءار توپتىڭ وقۋشىلارىنا ولەڭدەرىن وقىتۋ.
- بالالار، ءبىز بۇگىن ءابىش كەكىلبايەۆتىڭ «تاسباقانىڭ ءشوبى» اڭگىمەسىمەن تانىسامىز.
ءا) «توپتاستىرۋ» ستراتەگياسى.
قازاق حالقىنىڭ تاربيە قۇرالدارىنىڭ ءبىرى – تىيىم سوزدەر ارقىلى
بالالاردى جامان ادەتتەن، - جات قىلىقتان، جات پيعىلدان، ورىنسىز
قىلىقتان، تەرىس مىنەزدەردەن ساقتاندىرعان.
ءابىش كەكىلبايەۆ: 1939 جىلى ماڭعىستاۋ وبلىسىنىڭ ماڭعىستاۋ اۋدانىندا دۇنيەگە كەلگەن.
1) اقىن، جازۋشى، قوعام قايراتكەرى
2)«التىن شۋاق» ولەڭدەر جيناعى
3)«ۇركەر»،«دالا باللادالارى»،«ءبىر شوكىم بۇلت» رومان، پوۆەستەرى
ب) «بولجاۋ» ستراتەگياسى
وسى ستراتەگيا ارقىلى بولاتىن وقيعانى، وقيعانىڭ نەمەن اياقتالاتىنى بولجايمىز. ءار ازات جولدارعا ءبولىپ وقۋ. ءار ازات جول بويىنشا سۇراقتار قويىلادى، توپتاعى وقۋشىلار جاۋاپ بەرۋ كەرەك.
1. وسى ءبولىمدى وقىعاندا ءسىز قانداي سەزىمدە بولدىڭىز؟ اڭگىمەدەگى نەگىزگى وي نە بولادى دەپ ويلايسىز؟
2. اڭگىمە نە تۋرالى ەكەن؟ ول ويىڭىزدى نەمەن دالەلدەيسىز؟
3. وسى وقيعانىڭ قانداي جاعىمدى، جاعىمسىز جاقتارى بار؟ نەگە ولاي ويلايسىز؟ وسىعان دەيىن وقىعاندارىڭىزدى شولىپ، اڭگىمەنىڭ قالاي بىتەتىنىن ويلاي الاسىز با؟
4. اڭگىمە ءسىز ويلاعانداي ءبىتتى مە؟ وعان قانداي دالەل بار؟ اڭگىمەدەگى نەگىزگى وي نە دەپ ويلايسىز؟
- قازاق حالقىندا اڭ، قۇس، جانۋارلارعا بايلانىستى ىرىم - تىيىمدار وتە كوپ. بۇل ءماتىن دە ىرىمعا، تىيىمعا بايلانىستى قۇرىلعان.
كىتاپپەن جۇمىس؛
بىلەتىن ىرىمدارمەن كەستەنى تولىقتىرۋ
سوزدىك جۇمىسى جۇرگىزىلەدى.( وقۋشى ويى )
بىلەمىن v جاڭالىق + تۇسىنىكسىز سوزدەر؟
V. وي تولعانىس.
- بالالار، سەندەر وزدەرىڭ قانداي ىرىم – تىيىمداردى بىلەسىڭدەر؟
كىسى مىنىنە كۇلمە، كەمتارعا كۇلمە
مالدى، ىدىستى، تاماقتى تەپپە.
تابالدىرىقتى باسپا، وتىر ما.
شاشىڭدى جايما، بەتىڭدى باسپا.
وتىرىك جىلاما، تىزەڭدى قۇشاقتاما.
جۇپپەن جۇمىس. ءار توپقا ىرىمدار جازىلعان كەستە بەرىلەدى.
ا) «اۆتوردىڭ ورىندىعى».
قانداي سەزىمدە بولدىڭدار؟
ءا) «بەس جولدى ولەڭ» ستراتەگياسى.
اسقار
قاعىلەز، تاپقىر
سەزەدى، كورەدى، بايقايدى.
ءشوپ اراسىنان تاسباقا كوردى
بالا
VI. ۆەنن دياگرامماسى
تاسباقا ------------- ورتاق بەلگىسى: ----------------- جۋسان
VII. قورىتىندىلاۋ؛
- بالالار، بۇگىنگى ساباقتا نەنى تۇسىندىك؟
- سىزدەر ءۇشىن قانداي جاڭالىق بولدى؟
- كەلەسى ساباقتا نە ۇيرەنگىلەرىڭىز كەلەدى؟
VIII. ۇيگە تاپسىرما.
تاسباقانىڭ باسقا دا تىرشىلىگى جايىندا ىزدەنۋ.
IX. باعالاۋ.
بالالارعا باعىت - باعدار بەرە وتىرىپ، وزدىكتەرىنەن جۇمىس ىستەۋگە، قورىتىندى شىعارۋعا ماشىقتاندىرۋ، ىرىمداردىڭ مازمۇنىن تۇسىنۋگە باۋلۋ.
ساباقتىڭ ادىستەرى؛ ءتۇسىندىرۋ، سىن تۇرعىسىنان دامىتا وقىتۋ، اۆتوردىڭ
ايتاتىن ويىن تاۋىپ، تالداۋ، جۇيەلەۋ.
ساباقتىڭ قۇرال جابدىقتارى؛ تىرەك سىزبالار، جاۋاپ پاراعى، وقۋشى پورتفوليوسى.
ساباق بارىسى؛
I. قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ.
II. جابايى – وسىمدىك تۇرلەرىن اتاۋ
III. باۋىرىمەن جورعالاۋشىلار تۇرلەرىن اتا
ا) توپتارعا ءبولۋ. جىل مەزگىلدەرىنە بايلانىستى.
ءا) پسيحولوگيالىق دايىندىق.
ءار توپ جىل مەزگىلدەرىنە بايلانىستى ءبىر شۋماق ءان ايتادى.
I توپ: قىس؛ III توپ: جاز؛
II توپ كوكتەم؛ IV توپ: كۇز.
IV. ماعىنانى تانۋ.
ا) «سەزىمنەن شىققان ولەڭ» ستراتەگياسى.
تىرەك سوزدەر؛ كوكتەم مەزگىلى، دالانىڭ حوش ءيىسى، ادامداردىڭ كوكتەم مەزگىلىن سەزىنۋى، كوكتىڭ ءدامى، دالا، جايلاۋداعى وزگەرىستەرى.
ەندى وسى كوكتەمنىڭ بەس قاسيەتىن تىرەك ەتە وتىرىپ ولەڭ قۇراستىرامىز.
ءار توپتىڭ وقۋشىلارىنا ولەڭدەرىن وقىتۋ.
- بالالار، ءبىز بۇگىن ءابىش كەكىلبايەۆتىڭ «تاسباقانىڭ ءشوبى» اڭگىمەسىمەن تانىسامىز.
ءا) «توپتاستىرۋ» ستراتەگياسى.
قازاق حالقىنىڭ تاربيە قۇرالدارىنىڭ ءبىرى – تىيىم سوزدەر ارقىلى
بالالاردى جامان ادەتتەن، - جات قىلىقتان، جات پيعىلدان، ورىنسىز
قىلىقتان، تەرىس مىنەزدەردەن ساقتاندىرعان.
ءابىش كەكىلبايەۆ: 1939 جىلى ماڭعىستاۋ وبلىسىنىڭ ماڭعىستاۋ اۋدانىندا دۇنيەگە كەلگەن.
1) اقىن، جازۋشى، قوعام قايراتكەرى
2)«التىن شۋاق» ولەڭدەر جيناعى
3)«ۇركەر»،«دالا باللادالارى»،«ءبىر شوكىم بۇلت» رومان، پوۆەستەرى
ب) «بولجاۋ» ستراتەگياسى
وسى ستراتەگيا ارقىلى بولاتىن وقيعانى، وقيعانىڭ نەمەن اياقتالاتىنى بولجايمىز. ءار ازات جولدارعا ءبولىپ وقۋ. ءار ازات جول بويىنشا سۇراقتار قويىلادى، توپتاعى وقۋشىلار جاۋاپ بەرۋ كەرەك.
1. وسى ءبولىمدى وقىعاندا ءسىز قانداي سەزىمدە بولدىڭىز؟ اڭگىمەدەگى نەگىزگى وي نە بولادى دەپ ويلايسىز؟
2. اڭگىمە نە تۋرالى ەكەن؟ ول ويىڭىزدى نەمەن دالەلدەيسىز؟
3. وسى وقيعانىڭ قانداي جاعىمدى، جاعىمسىز جاقتارى بار؟ نەگە ولاي ويلايسىز؟ وسىعان دەيىن وقىعاندارىڭىزدى شولىپ، اڭگىمەنىڭ قالاي بىتەتىنىن ويلاي الاسىز با؟
4. اڭگىمە ءسىز ويلاعانداي ءبىتتى مە؟ وعان قانداي دالەل بار؟ اڭگىمەدەگى نەگىزگى وي نە دەپ ويلايسىز؟
- قازاق حالقىندا اڭ، قۇس، جانۋارلارعا بايلانىستى ىرىم - تىيىمدار وتە كوپ. بۇل ءماتىن دە ىرىمعا، تىيىمعا بايلانىستى قۇرىلعان.
كىتاپپەن جۇمىس؛
بىلەتىن ىرىمدارمەن كەستەنى تولىقتىرۋ
سوزدىك جۇمىسى جۇرگىزىلەدى.( وقۋشى ويى )
بىلەمىن v جاڭالىق + تۇسىنىكسىز سوزدەر؟
V. وي تولعانىس.
- بالالار، سەندەر وزدەرىڭ قانداي ىرىم – تىيىمداردى بىلەسىڭدەر؟
كىسى مىنىنە كۇلمە، كەمتارعا كۇلمە
مالدى، ىدىستى، تاماقتى تەپپە.
تابالدىرىقتى باسپا، وتىر ما.
شاشىڭدى جايما، بەتىڭدى باسپا.
وتىرىك جىلاما، تىزەڭدى قۇشاقتاما.
جۇپپەن جۇمىس. ءار توپقا ىرىمدار جازىلعان كەستە بەرىلەدى.
ا) «اۆتوردىڭ ورىندىعى».
قانداي سەزىمدە بولدىڭدار؟
ءا) «بەس جولدى ولەڭ» ستراتەگياسى.
اسقار
قاعىلەز، تاپقىر
سەزەدى، كورەدى، بايقايدى.
ءشوپ اراسىنان تاسباقا كوردى
بالا
VI. ۆەنن دياگرامماسى
تاسباقا ------------- ورتاق بەلگىسى: ----------------- جۋسان
VII. قورىتىندىلاۋ؛
- بالالار، بۇگىنگى ساباقتا نەنى تۇسىندىك؟
- سىزدەر ءۇشىن قانداي جاڭالىق بولدى؟
- كەلەسى ساباقتا نە ۇيرەنگىلەرىڭىز كەلەدى؟
VIII. ۇيگە تاپسىرما.
تاسباقانىڭ باسقا دا تىرشىلىگى جايىندا ىزدەنۋ.
IX. باعالاۋ.