«ادەبي – شىعارماشىلىق» كۋرسىنىڭ باعدارلاماسى
«ادەبي – شىعارماشىلىق» كۋرسىنىڭ باعدارلاماسى
ارنايى كۋرس باعدارلاماسى 1 جىلعا ارنالعان / نەگىزگى مەكتەپتەرگە، اپتاسىنا 2 ساعاتتان / بارلىعى 68 ساعات، 1 تەوريا، 1 پراكتيكالىق ساعاتتان قۇرالعان.
ادەبيەت – حالقىمىزدىڭ باي مۇرالى كوركەم تاريحى. عاسىرلار قويناۋىنان سىر شەرتكەن اتا – بابا تاريحى، تانىمى، تالعامىنان ءنار العان جاس ۇرپاقتىڭ زەردەلى كوڭىلىن شىعارماشىلىق ىزدەنىسكە بۇرا ءبىلۋ – بۇگىنگى تاڭنىڭ وزەكتى ماسەلەسى.
كوڭىل كوكجيەگى تالماس ساعىمدارعا ىلەسكەن سانالى شاكىرتتىڭ الار اسۋى، شىعار بيىگى تەك عىلىمي تۇسىنىكتەرمەن ەمەس، شىنايى ءومىردى تانۋىمەن ەسەپتەلۋى كەرەك. قانداي ورتادا دا ءوز ويى مەن پىكىرىن ايتا بىلەتىن قۇزىرەتتى تۇلعانى قالىپتاستىرا بىلسەك، قوعامعا قوسقان زور ۇلەس دەپ ەسەپتەيمىز.
ومىردە دۇرىس جول تابۋ ءۇشىن ادام دۇرىس وي ءتۇيىپ، وزدىگىمەن ساپالى، دالەلدى شەشىمدەر قابىلداي ءبىلۋدى ماقسات ەتۋى ءتيىس. سوندىقتان بۇگىنگى جاس ۇرپاقتى تاربيەلەۋدە ادەبيەت ءپانىن ومىرمەن بايلانىستىرا وقىتۋ ارقىلى كوركەم شىعارمادان ءتالىم الۋعا ۇيرەتۋ كەرەك. شاكىرتتىڭ ءوزىن – ءوزى تانۋىنا جاعداي جاساۋ قاجەت.
تۋعان ادەبيەتتىڭ ۇلتتىق سيپاتىن، ونداعى حالىقتىڭ ادەت – عۇرپىن، سالت – ساناسىنىڭ كورىسىن، يدەيالىق – ادامگەرشىلىك تۇپكى مازمۇن – ءمانىن ءتۇسىندىرۋدى؛ كوركەم ادەبيەتتى وقۋعا دەگەن شاكىرت قىزىعۋشىلىعىن وياتىپ، ولاردىڭ بويىندا جوعارى ەستەتيكالىق تالعام قالىپتاستىرۋدى جولعا قويىپ؛ ءسوز ونەرىنىڭ ەرەكشەلىكتەرىن ءتۇسىنىپ تانۋعا، وي كوزىمەن زەردەلەۋگە نەگىز بولار ءبىلىم داعدىلارىن قالىپتاستىرىپ، شاكىرتتىڭ وقۋ ەڭبەگىندەگى وي دەربەستىگىن دامىتىپ، ءوز پىكىرىن جەتكىزە ءبىلۋدى ۇيرەتۋدى باسشىلىققا العان ارناۋلى كۋرس ماقساتىنىڭ ءوزى - كوركەم تۋىندىنى عىلىمي، ادەبي تۇرعىدان ساۋاتتى تالداي ءبىلۋدى ۇيرەتۋگە نەگىزدەلدى.
«ادەبي – شىعارماشىلىق» كۋرسىنىڭ ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ رۋحاني دۇنيەسىن بايىتۋ، كوركەم سوزبەن قارۋلاندىرۋ؛ وقۋشىلارعا ەستەتيكالىق، ينتەلەكتۋالدىق، كوركەمدىك، سەزىمدىك، ادامگەرشىلىك، ازاماتتىق تاربيە بەرۋ؛ وقىرماننىڭ جەكە شىعارماشىلىعىنىڭ ۇشتاسۋىنا اسەر ەتىپ، جاعداي تۋعىزۋ؛ لوگيكالىق ويىن، اۋىزەكى جانە جازباشا ءتىل مادەنيەتىن قالىپتاستىرۋ. تانىمدىق باعىت بويىنشا: ادەبي – تەوريالىق جانە تىلدىك – ەستەتيكالىق بىلىمگە سايكەس كوركەم تەكستى تالداۋ جانە باعالاۋ؛
كوركەم تۋىندىنىڭ تۇتاستىق ءبىتىمىن ۇعىنۋ، وقۋشىلاردىڭ ونى تالداپ – تارازىلاۋى، باعالاۋى؛ ليريكالىق، درامالىق، ەپوستىق شىعارمالاردى تالداي بىلۋگە، ارقالاتار وي ءمانىن تارازىلاي بىلۋگە ۇيرەتۋ بولسا، پراكتيكالىق باعىت بويىنشا: پىكىر ايتۋ، رەسەنزيا جازۋ، سۇحبات – ينتەرۆيۋ جۇرگىزۋگە باۋلۋ؛ جەكە شىعارماشىلىقتىڭ تۋۋ پروسەسىن مەڭگەرتۋ؛ پۋبليسيستيكالىق ەڭبەكتەردى تالداۋعا ۇيرەتۋ؛ بەلگىلەنگەن ماقساتتى وي - تولعاۋ ارقىلى دايەكتى، دالەلدى اشا بىلۋگە ۇيرەتۋ.
ارنايى كۋرستىڭ جۇرگىزەتىن جۇمىس تۇرلەرى مىنانداي:
1. قازاق ادەبيەتىنەن بەرىلەتىن تەوريالىق ءبىلىمدى پراكتيكالىق جۇمىستارمەن تىعىز ۇشتاستىرىپ، ءتىلىمىزدىڭ وزىندىك زاڭدىلىقتارىن وزدەرىنىڭ اۋىزشا، جازباشا جۇمىستارىندا دۇرىس ساۋاتتى قولدانۋ؛
2. وتىلگەن گرامماتيكالىق ەرەجەلەردىڭ نەگىزىندە ماتىنمەن جۇمىس ىستەۋ؛
3. شىعارماشىلىق تاپسىرمالار ورىنداۋ؛
كۋرس باعدارلاماسىن مەڭگەرگەننەن كەيىن وقۋشىلاردان كۇتىلەتىن ناتيجە:
- سالىستىرا، دالەلدەي، تالداي، قورىتىندىلاي ءبىلۋ داعدىلارىن مەڭگەرۋ، تىلدىك جانە ادەبي بىلىمدەرىنىڭ تولىعۋى؛
- پراكتيكالىق، تانىمدىق، شىعارماشىلىق تاپسىرمالاردى ەركىن ورىنداي الۋى؛
- ساۋاتتى جازۋ، ساۋاتتى سويلەۋ، وزىندىك وي دەربەستىگىنىڭ بولۋى؛
اتىراۋ قالاسى، د. بايبوسىنوۆ اتىنداعى
№13 ۇلتتىق مەكتەپ – گيمنازياسىنىڭ
قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى
يلياسوۆا ەلميرا تولەپ قىزى
ارنايى كۋرس باعدارلاماسى 1 جىلعا ارنالعان / نەگىزگى مەكتەپتەرگە، اپتاسىنا 2 ساعاتتان / بارلىعى 68 ساعات، 1 تەوريا، 1 پراكتيكالىق ساعاتتان قۇرالعان.
ادەبيەت – حالقىمىزدىڭ باي مۇرالى كوركەم تاريحى. عاسىرلار قويناۋىنان سىر شەرتكەن اتا – بابا تاريحى، تانىمى، تالعامىنان ءنار العان جاس ۇرپاقتىڭ زەردەلى كوڭىلىن شىعارماشىلىق ىزدەنىسكە بۇرا ءبىلۋ – بۇگىنگى تاڭنىڭ وزەكتى ماسەلەسى.
كوڭىل كوكجيەگى تالماس ساعىمدارعا ىلەسكەن سانالى شاكىرتتىڭ الار اسۋى، شىعار بيىگى تەك عىلىمي تۇسىنىكتەرمەن ەمەس، شىنايى ءومىردى تانۋىمەن ەسەپتەلۋى كەرەك. قانداي ورتادا دا ءوز ويى مەن پىكىرىن ايتا بىلەتىن قۇزىرەتتى تۇلعانى قالىپتاستىرا بىلسەك، قوعامعا قوسقان زور ۇلەس دەپ ەسەپتەيمىز.
ومىردە دۇرىس جول تابۋ ءۇشىن ادام دۇرىس وي ءتۇيىپ، وزدىگىمەن ساپالى، دالەلدى شەشىمدەر قابىلداي ءبىلۋدى ماقسات ەتۋى ءتيىس. سوندىقتان بۇگىنگى جاس ۇرپاقتى تاربيەلەۋدە ادەبيەت ءپانىن ومىرمەن بايلانىستىرا وقىتۋ ارقىلى كوركەم شىعارمادان ءتالىم الۋعا ۇيرەتۋ كەرەك. شاكىرتتىڭ ءوزىن – ءوزى تانۋىنا جاعداي جاساۋ قاجەت.
تۋعان ادەبيەتتىڭ ۇلتتىق سيپاتىن، ونداعى حالىقتىڭ ادەت – عۇرپىن، سالت – ساناسىنىڭ كورىسىن، يدەيالىق – ادامگەرشىلىك تۇپكى مازمۇن – ءمانىن ءتۇسىندىرۋدى؛ كوركەم ادەبيەتتى وقۋعا دەگەن شاكىرت قىزىعۋشىلىعىن وياتىپ، ولاردىڭ بويىندا جوعارى ەستەتيكالىق تالعام قالىپتاستىرۋدى جولعا قويىپ؛ ءسوز ونەرىنىڭ ەرەكشەلىكتەرىن ءتۇسىنىپ تانۋعا، وي كوزىمەن زەردەلەۋگە نەگىز بولار ءبىلىم داعدىلارىن قالىپتاستىرىپ، شاكىرتتىڭ وقۋ ەڭبەگىندەگى وي دەربەستىگىن دامىتىپ، ءوز پىكىرىن جەتكىزە ءبىلۋدى ۇيرەتۋدى باسشىلىققا العان ارناۋلى كۋرس ماقساتىنىڭ ءوزى - كوركەم تۋىندىنى عىلىمي، ادەبي تۇرعىدان ساۋاتتى تالداي ءبىلۋدى ۇيرەتۋگە نەگىزدەلدى.
«ادەبي – شىعارماشىلىق» كۋرسىنىڭ ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ رۋحاني دۇنيەسىن بايىتۋ، كوركەم سوزبەن قارۋلاندىرۋ؛ وقۋشىلارعا ەستەتيكالىق، ينتەلەكتۋالدىق، كوركەمدىك، سەزىمدىك، ادامگەرشىلىك، ازاماتتىق تاربيە بەرۋ؛ وقىرماننىڭ جەكە شىعارماشىلىعىنىڭ ۇشتاسۋىنا اسەر ەتىپ، جاعداي تۋعىزۋ؛ لوگيكالىق ويىن، اۋىزەكى جانە جازباشا ءتىل مادەنيەتىن قالىپتاستىرۋ. تانىمدىق باعىت بويىنشا: ادەبي – تەوريالىق جانە تىلدىك – ەستەتيكالىق بىلىمگە سايكەس كوركەم تەكستى تالداۋ جانە باعالاۋ؛
كوركەم تۋىندىنىڭ تۇتاستىق ءبىتىمىن ۇعىنۋ، وقۋشىلاردىڭ ونى تالداپ – تارازىلاۋى، باعالاۋى؛ ليريكالىق، درامالىق، ەپوستىق شىعارمالاردى تالداي بىلۋگە، ارقالاتار وي ءمانىن تارازىلاي بىلۋگە ۇيرەتۋ بولسا، پراكتيكالىق باعىت بويىنشا: پىكىر ايتۋ، رەسەنزيا جازۋ، سۇحبات – ينتەرۆيۋ جۇرگىزۋگە باۋلۋ؛ جەكە شىعارماشىلىقتىڭ تۋۋ پروسەسىن مەڭگەرتۋ؛ پۋبليسيستيكالىق ەڭبەكتەردى تالداۋعا ۇيرەتۋ؛ بەلگىلەنگەن ماقساتتى وي - تولعاۋ ارقىلى دايەكتى، دالەلدى اشا بىلۋگە ۇيرەتۋ.
ارنايى كۋرستىڭ جۇرگىزەتىن جۇمىس تۇرلەرى مىنانداي:
1. قازاق ادەبيەتىنەن بەرىلەتىن تەوريالىق ءبىلىمدى پراكتيكالىق جۇمىستارمەن تىعىز ۇشتاستىرىپ، ءتىلىمىزدىڭ وزىندىك زاڭدىلىقتارىن وزدەرىنىڭ اۋىزشا، جازباشا جۇمىستارىندا دۇرىس ساۋاتتى قولدانۋ؛
2. وتىلگەن گرامماتيكالىق ەرەجەلەردىڭ نەگىزىندە ماتىنمەن جۇمىس ىستەۋ؛
3. شىعارماشىلىق تاپسىرمالار ورىنداۋ؛
كۋرس باعدارلاماسىن مەڭگەرگەننەن كەيىن وقۋشىلاردان كۇتىلەتىن ناتيجە:
- سالىستىرا، دالەلدەي، تالداي، قورىتىندىلاي ءبىلۋ داعدىلارىن مەڭگەرۋ، تىلدىك جانە ادەبي بىلىمدەرىنىڭ تولىعۋى؛
- پراكتيكالىق، تانىمدىق، شىعارماشىلىق تاپسىرمالاردى ەركىن ورىنداي الۋى؛
- ساۋاتتى جازۋ، ساۋاتتى سويلەۋ، وزىندىك وي دەربەستىگىنىڭ بولۋى؛
اتىراۋ قالاسى، د. بايبوسىنوۆ اتىنداعى
№13 ۇلتتىق مەكتەپ – گيمنازياسىنىڭ
قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى
يلياسوۆا ەلميرا تولەپ قىزى
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
تاقىرىبى: ۇلتتىق جادىگەرلەرىمىزدى جاڭعىرتۋ، جالعاستىرۋ ءبىزدىڭ مىندەتىمىز
