InfoHub Logo

ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى 

ءدىنتانۋ ماماندىعىنىڭ 4 كۋرس ستۋدەنتى امانجولوۆا ا.ن.

عىلىمي جەتەكشىسى PhD، اعا وقىتۋشى التايەۆا ن.س.

ءدىن تاقىرىبى قاي عاسىردا بولماسىن، ءوزىنىڭ وزەكتىلىگىن جوعالتپاعان. اسەرىسە، قازىرگى تاڭدا الەمدە ءدىني الاۋىزدىق، ءدىني ەكسترەميزم، تەرروريزم،ءدىني فاناتيزم سياقتى كوپتەگەن جاعدايلار ورىن الىپ جاتىر. وسىنداي جاعدايلاردا، ءدىندى زەرتتەيتىن، سارالايتىن بىلگىر ماماندار تاپشى. زايىرلى،كوپۇلتتى، قۇقىقتىق، مەملەكەتىمىزگە ۇلت تىنىشتىعى مەن قوعام تاتۋلىعىن قاداعالايتىن بىلىكتى دە ءبىلىمدى ءدىنتانۋشى ماماندار كەرەك. 

ەلىمىزدىڭ ەڭ ۇزدىك وقۋ ورىنىنىڭ ءبىرى ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ «فيلوسوفيا جانە ساياساتتانۋ» فاكۋلتەتىنىڭ «ءدىنتانۋ جانە مادەنيەتتانۋ» كافەدراسى ءدىنتانۋشىلارعا زامان تالابىنا ساي ءبىلىم بەرۋدە. اتالمىش ۋنيۆەرسيتەت «ءدىنتانۋ» ماماندىعى بويىنشا 1999 جىلدان باستاپ  بىلىكتى مامانداردى دايارلاۋعا كىرىستى. بۇل ۋنيۆەرسيتەتتە تۇلەكتەر «باكالاۆريات»، «ماگيستراتۋرا»، «دوكتورانتۋرا»  دەڭگەيلەرىندە ءبىلىم الۋعا مۇمكىندىكتەرى بار.  

ءدىنتانۋ ماماندىعى ەلىمىزدەگى ەڭ جاس ماماندىقتارىنىڭ ءبىرى.  بۇل ماماندىق بويىنشا ءبىلىم بەرۋ باعدارلاماسى جوعارى ءبىلىم بەرۋدىڭ مەملەكەتتىك جالپىعا مىندەتتى ستاندارتىنا سايكەس قۇرىلىمدالعان.

ءدىنتانۋ بارلىق دىندەردى – الەمدىك دىندەردى، ەتنيكالىق دىندەردى، قازىرگى ءدىني اعىمداردى – ادامزات مادەنيەتىنىڭ ءبىر بولىگى رەتىندە قاراستىرا وتىرىپ، بىردەي زەرتتەيدى. ءدىنتانۋ عىلىمىنىڭ زەرتتەۋ پانىنە ءدىننىڭ پايدا بولۋى، دامۋى جانە قىزمەت ەتۋ زاڭدىلىقتارى، سونىمەن قاتار ونىڭ قۇرىلىمى مەن ءارتۇرلى قۇرامداس بولىكتەرى، سان الۋان قۇبىلىستارى جاتادى. ءدىنتانۋدى تەولوگيادان جانە ءدىن فيلوسوفياسىنان اجىراتۋ ءبىلۋ  كەرەك.

ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتتىندە  بارلىق ۇستازدار يماندى، ءدىني جورالعىلار مەن داستۇرلەردى قۇرمەتتەيدى.ۋنيۆەرسيتەتتە وقىتىلاتىن ءدىنتانۋ پاندەرىنىڭ تاقىرىپتارى مەن مازمۇنى قايىرىمدىلىق، مەيىرىمدىلىك، وتانسۇيگىشتىك، وزگە ءدىن وكىلدەرىن قۇرمەتتەۋ قاعيداتتارىنا قۇرىلعان. بۇل جەردەن ءبىلىم الۋدىڭ مۇمكىندىكتەرى وتە كوپ. كافەدرا ۇستازدارىنىڭ ءبىلىمى وتە جوعارى، ساباق بەرۋ تاسىلدەرى دە ستۋدەنتتەرگە ىڭعايلى ءارى تۇسىنىكتى. 

ستۋدەنتتەر ينتەرنەتكە، ءدىنتانۋ مەن تەولوگياعا قاتىستى سوڭعى وتاندىق جانە شەتەلدىك ادەبيەتتەرگە قول جەتكىزۋگە، شەتەلدە جانە رۋحاني ورتالىقتاردا، اكىمدىكتەر جانىنداعى ىشكى ساياسات بولىمدەرىندە، جوعارى وقۋ ورىندارىندا، كوللەدجدەردە تاعىلىمدامادان ءوتۋ مۇمكىندىگىنە يە. قورىتىندى ديسسەرتاسياسىن ءساتتى قورعاعان ستۋدەنتتەر ماگيستراتۋرادا، ۋنيۆەرسيتەت پروگراممالارى ارقىلى شەت ەلدەردە وقۋىن جالعاستىرىپ، بىلىمدەرىن شىڭداي الادى.

مەنىڭ پىكىرىمشە، قازۇۋ ستۋدەنتتەرىنىڭ جاقسى ءبىلىم الۋى مەن دەمالۋىنا بارلىق جاعداي جاسالعان.  ستۋدەنتتەرگە ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ-دىڭ قالالىق ستۋدەنتتىك ەمحاناسى مەن مەديسينالىق پۋنكتى تەگىن قىزمەت كورسەتەدى. 

قورىتىندىلاي كەلە، قازىرگى تاڭدا ءدىنتانۋ مەملەكەت تاراپىنان ەرەكشە كوڭىل ءبولىنىپ، قاجەت دەپ تاپقان ماماندىقتاردىڭ بىرىنە اينالدى. ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى «ءدىنتانۋ»ماماندىعىن زايىرلى تۇردە، ستۋدەنتتەرگە تۇسىنىكتىبىلىم بەرۋدە. مەن ءدال وسى وقۋ ورىنىنىڭ 4 كۋرس ستۋدەنتىمىن. «ءدىنتانۋ» ماماندىعىنىڭ قوعامداعى ورنى زور ەكەنىن ءبىلدىم. وسىنداي ءبىلىم وشاعىندا وقىپ جۇرگەنىمە وتە قاتتى قۋانامىن. سەبەبى ءوز ماماندىعىمنىڭ ەلىمىزگە اكەلەتىن پايداسىن جاقسى ءتۇسىندىم. دەسترۋكتيۆتى جات اعىمداردان حالقىمىزدى قۇتقارىپ، ءدىني ساۋاتتىمىزدى اشۋعا كومەك بەرۋ قاجەت. قازاقستاننىڭ ءدىني احۋالىن جاقسارتۋعا مەندە ءوز ۇلەسىمدى قوسامىن دەگەن ۇمىتتەمىن.

---