InfoHub Logo

ءابۋناسىر ءال-فارابيدىڭ: «ەلىڭنىڭ بولاشاعىن بىلگىڭ كەلسە، ماعان جاستارىڭدى كورسەت، سون سوڭ ايتىپ بەرەيىن» دەگەن پىكىرىنىڭ ومىرمەن

بايلانىسى قانداي؟

ەلىمىز ەڭسەسىن تىكتەگەلى بەرى دىڭگەگىنىڭ قانشالىقتى بەرىك ەكەندىگىنە كوزىمىز كۇن وتكەن سايىنايقىن جەتىپ  كەلەدى. سونىڭ ءبىرى سالت-سانامىز بەنسايران دالامىزداعى ءقادىرلى، قاسيەتتى سوزدەر. قازىرگىنىڭ كەمەل ۇرپاقتارى سوننى  ۇعىنىپ ۇلىقتاۋىن توقتاتپاي كەلەدى. وعان مىنا ەكى دايەكتەمەلەرىم نەگىز بولا الادى دەپ ويلايمىن. بىرىنشىدەن، بولاشاقتىڭ تىزگىنىن ۇستاعان ءبىلىمدى جاستارىمىز. ەكىنشىدەن، پاراساتتىلىققا ۇندەيتىن قوعامنىڭ جاڭاشا تىنىسى.

بىرىنشىدەن، بولاشاقتىڭ تىزگىنىن ۇستاعان ءبىلىمدىجاستارىمىز. مەنىڭ ويىمشا، وسى سۇراقتى شىعىس امىرلەرىنىڭ ورىنىنا ءبىزدىڭ ەلباسىمىز سۇراسا، ەلباسىمىز ەش قىمسىن باستان "جاستارىن" ايقارااشىپ كورسەتەر ەدى. نەگە دەسەڭىز، ەلىمىز قارىشتاپ، ءوسىپ كەلە جاتقان سايىن، جاستارىمىز دا جالىندى، جىگەرلى بولىپ كەلەدى. ءال-فارابيدىڭ ءبۇندايدانالىقسوزى راسىندا تاڭداي قاقتىرادى. سەبەبى، بىرنەشە عاسىر بۇرىن ايتىلعان  ءسوزى ءالى دە ەسكىرمەي، ماعىناسىن جوعالتپاي وتىر. راسىمەن دە ەلىمىزدىڭبولاشاعى – جاستاردىڭ جالىنداعان جىگەرى مەن تاربيەسىمەن تىعىز بايلانىستى.

ەكىنشىدەن، پاراساتتىلىققا ۇندەيتىن قوعامنىڭجاڭاشا تىنىسى. قوعامىمىزدىڭ مىقتىقورعانىبولعاندىقتان تىنىسىمىز – جانسارايىمىزدى اشىپوتىر. ول قورعان – اۋەلى شىنايى بەرىلگەن تاربيەجانە ءبىلىم. ەڭ اۋەلگى ساتى دا تاربيە تۇراقتى ورىنتەبەدى. سەبەبى، كوپشىلىك بىلەتىندەي "تاربيەسىزبەرىلگەن ءبىلىم – ادامزاتتىڭ قاس جاۋى" دەگەن ءدانالىقسوز بار. ايتايىن دەگەنىم، تاربيەلى ۇرپاقتىتاربيەلەي العان ەل عانا ىرگەسى بەرىك قالانعانبولاشاعى جارقىن مەملەكەت بولا الماق.

قورىتىندىلاي كەلە، توقساناۋىز ءسوزدىڭ ءتوبىقتايتۇيىنى قاراپايىم قاراسوزدەن ۇلكەن ءماندى، ماعىنانىۇعۋعا بولادى. ءار ءسوزدىڭ استارىن تەرەڭنەن ۇققان دانا حالقىمىزدىڭ ۇلاعاتتى سوزدەرىن ۇعۋدان باستاۋىمىزكەرەك. ويتكەنى، بۇگىمىزدى تانۋ ءۇشىن كەشەگى تاريحتانساباق الامىز. مىنە، وسىنىڭ بارلىعى – بولاشاعىمىزدىڭ جارقىن باعىتى. ۇرپاقتىڭ سانالى، وتباسى بەرەكەلى، ەلى وركەنيەتتى بولۋ ءۇشىن اۋەلگىتاربيە دۇرىس ءسىڭىرىلۋ كەرەك. سەبەبى، دۇرىس بەرىلگەنتاربيە – ءتارتىپتىڭ العاشقى ساتىسى بوپ سانالادى.

جانەركە مۇرات

---