الەمنىڭ قاي ەلدەرى «ءساتسىز مەملەكەتتەر» دەپ تانىلدى
ءساتسىز مەملەكەت (اعىل. Failed state) دەپ — مەملەكەتتىك باسقارۋ جانە ەكونوميكاسى ومىرگە قابىلەتسىز كۇيگە كەلگەن مەملەكەتتەردى اتايدى. سونىمەن بىرگە «نازىك مەملەكەت» تەرمينى دە قابىلداندى (اعىلش. Fragile state)، ياعني ساتسىزدىككە دۋشار بولعان مەملەكەت.
مەملەكەتتەردىڭ السىزدىك يندەكسى (Failed States Index) بيلىكتىڭ اۋماقتىڭ تۇتاستىعىن، ەلدەگى دەموگرافيالىق، ساياسي جانە ەكونوميكالىق جاعدايىن باقىلاۋ مۇمكىندىگىن ەسەپكە الىپ شىعارىلادى. «Fund for Peace» امەريكالىق زەرتتەۋ ورتالىعىنىڭ مالىمەتىنشە، 2019 جىلى ءساتسىز مەملەكەتتەردىڭ تىزىمىنە 9 ەل كىرەدى.
ەڭ ناشار احۋال — 2009 جىلدان بەرى ازداعان ۇزىلىستەرمەن ازاماتتىق سوعىس ءجۇرىپ جاتقان يەمەندە. ۇكىمەت اسكەرلەرى مەن ءتۇرلى يسلامدىق توپتار اراسىنداعى ازاماتتىق سوعىس ون جىلدان بەرى جالعاسىپ كەلە جاتقان ءسوماليدىڭ دە جاعدايى جاقسى ەمەس. ءساتسىز مەملەكەتتەر تىزىمىندەگى باسقا ەلدەر — وڭتۇستىك سۋدان، سيريا، كونگو دەموكراتيالىق رەسپۋبليكاسى، ورتالىق افريكا رەسپۋبليكاسى (وار)، چاد، سۋدان جانە اۋعانستان.
«ساتسىزدىككە» ۇشىراۋ ءقاۋپى بار ەلدەردىڭ تىزىمىنە افريكا قۇرلىعىنىڭ كوپتەگەن مەملەكەتتەرى، سونداي-اق گايتي، پاكىستان، يراك جانە سولتۇستىك كورەيا كىرەدى.
2019 جىلى الەمدەگى ەڭ تۇراقتى مەملەكەت فينليانديا بولدى. ودان ءارى تۇراقتىلىق رەيتينگىندە نورۆەگيا، شۆەيساريا، دانيا، اۆستراليا، يسلانديا جانە كانادا ەڭ تۇراقتى مەملەكەتتەر تىزىمىندە تۇر.
كەرىمسال جۇباتقانوۆ تاريح عىلىمدارىنىڭ كانديداتى
وقۋعا كەڭەس بەرەمىز:
ءارتۇرلى مەملەكەتتەردە الەم كارتاسىنىڭ كورىنىسى
You Might Also Like
-
— «اينالماق» دەگەن ءوزىن-وزى ساداقا ەتىپ، قۇرباندىققا قياتىن ىرىم ەكەن. ءوزىن بىرەۋدىڭ جولىنا قۇربان ەتكىسى كەلگەن كىسى اۋىرىپ جاتقان ناۋقاستى ءۇش اينالىپ شىعۋى كەرەك. قا...
-
بۇگىندە ءىت سالاسى نارىقتاعى سۇرانىسقا يە سفەرالاردىڭ ءبىرى. بۇل سالانى مىقتى مەڭگەرگەن ءوز ءىسىنىڭ شەبەرلەرى الەمگە تانىلعان Google، Facebook سياقتى كومپانيالاردا جۇمىس ىستەيدى. ەگەر ءسىز وسى ماماندىقت...
