سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 17 ساعات بۇرىن)
انا-بايتەرەك، سەن ونىڭ جاپىراعىسىڭ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: انا - بايتەرەك، سەن ونىڭ جاپىراعىسىڭ.

ساباقتىڭ ماقساتى: انا ەڭبەگىن قادىرلەي بىلۋگە، اناسىن ءسۇيۋ ارقىلى ەلىنە، جەرىنە دەگەن
سۇيىسپەنشىلىگىن ارتتىرۋ.
ساباق كورنەكىلىگى: سلايدتار، ناقىل سوزدەر جازىلعان پلاكاتتار.
ساباق بارىسى: 1. ۇيىمداستىرۋ

2. انا - بايتەرەك، سەن ونىڭ جاپىراعىسىڭ.
ءمۇعالىم ءسوزى:
بارىدە انا، ءبىر وزىڭنەن باستالدى،
سەن دەپ جازدىم العاش ولەڭ داستاندى.
قۋاندىم با،
ءوزىڭ بار دەپ قۋاندىم.
جىلادىم با،
ءوزىڭ جوق دەپ جاس تامدى.
بارىدە انا ءبىر وزىڭنەن باستالدى،
جانارىڭنان كوردىم العاش داستاندى.
ەركەلەسەم، ءبىر وزىڭە ەركەلەپ.
جاسقاندىم با،

ءبىر وزىڭنەن جاسقاندىم،- دەپ تاربيە ساعاتىمدى ءقادىر مىرزالييەۆتىڭ ولەڭىمەن اشقالى تۇرمىن.
ءار ادام كوزىن اشىپ دۇنيەگە كەلگەندە مەيىرىمدى، جۇرەگى جىلى جاندى كورەدى. ول - انا. قاناتتىعا قاقتىرماي، تۇمسىقتىعا شوقىتتىرماي باۋىرىنا باسىپ، ءبىز ءۇشىن جان ۇشىرا شىرىلدايتىن - انا. ءارقاشان، دۇرىس تازا ءجۇر، ادال بول دەپ تىلەيتىندە – انا. انا بۇل جەل جاعىمىزعا پانا، ءبارىمىز ءۇشىن دارا، دانا تۇلعا. انا دەگەندە سوزگە كەلمەيتىن ءتىل، ءلۇپىل قاقپايتىن جۇرەك، مولتىلدەمەيتىن جانار جوق. ءاربىر انا وتىنىڭ وشپەۋىن، باقىتىنىڭ كوشپەۋىن، شاڭىراعىنىڭ قۇلاماۋىن، ءسابيىنىڭ جىلاماۋىن، سۇم سوعىستىڭ بولماۋىن، قىزىل گۇلدىڭ سولماۋىن تىلەيدى. ايەل تەك اياۋلى انا، نازىك قىز عانا ەمەس، سونىمەن بىرگە بەلسەندى قىزمەتكەر. قوعام ومىرىندەگى الاتىن ورنى ەرەكشە.
انا - پەرزەنت تاربيەلەۋشى،
انا - قىزمەتكەر،
انا - عالىم،
انا - زەينەتكەر
ات بيەدەن تۋادى، الىپ انادان تۋادى دەيدى حالقىمىز. دۇنيەدە اناسىز ادام جوق. قالامى جۇيرىك جازۋشىدا، دانىشپان عالىمدا، ەل باسقارعان كوسەمدە، كۇمىس كومەي انشىدە، مىڭ بۇرالعان ءبيشى دە انادان تۋىپ، كوكىرەگىنەن ءنار الىپ وسكەن.
ەلىن، جەرىن سۇيەتىن ەي ادامدار! الدىمەن انانى ايالاڭدار! انا - الىپ بايتەرەك. بايتەرەكتىڭ باۋىرىنا توپتاسىپ سايالاڭدار. قۇرمەتتەسەك انانى قۇرمەتتەيىك دەپ تاربيە ساعاتىمىزدى مەرەكە قارساڭىندا بارلىق ايەل - انالار ءۇشىن وتكىزگەلى وتىرمىز.

3. وي قوزعاۋ
ءمۇعالىم: ناۋرىز ايىندا قانداي اتاۋلى مەرەكە كۇندەرى بار؟
8 - ناۋرىز - حالىقارالىق ايەلدەر كۇنى،
14 - ناۋرىز - امال كۇنى،
22 - ناۋرىز - قازاقتىڭ جاڭا جىل باسى،
23 - ناۋرىز - دوستىق، بەيبىتشىلىك جانە كەلىسىم كۇنى،
27 - ناۋرىز - حالىقارالىق تەاتر كۇنى،
30 - ناۋرىز - جەردى قورعاۋ كۇنى. مىنەكەي بالالار، ناۋرىز ايى مەرەكەگە تولى اي ەكەن. ولاي بولسا 8 - ناۋرىزدى نە ءۇشىن حالىقارالىق ايەلدەر كۇنى دەپ جاريالاعان؟
1 - وقۋشى: ارينە بىلەمىن. 1857 جىلى اقش - تا كيىم جانە تىگىن فابريكاسىنىڭ جۇمىسشى ايەلدەرى مانيفەستاسياعا جينالادى. ولار ون ساعاتتىق جۇمىس، جارىق، قۇرعاق جۇمىس ورىندارىمەن ەڭ باستىسى جالاقىلارىنىڭ ەرلەرمەن بىردەي بولۋىن تالاپ ەتىپ، ەرەۋىلگە شىقتى.
2 - وقۋشى: وسى وقيعادان كەيىن 1910 جىلى كوپەنگاگەندە وتكەن سوسياليستەردىڭ حالىقارالىق كونفەرەنسياسىندا كلارا سەتكينا 8 - ناۋرىزدى حالىقارالىق ايەلدەر كۇنى رەتىندە تويلاۋدى ۇسىندى.
3 - وقۋشى: 1913 جىلى 8 - ناۋرىزدا پەتەربۋرگتە تۇڭعىش رەت حالىقارالىق ايەلدەر كۇنى اتاپ ءوتىلدى.
4 - وقۋشى: 1945جىلى 26 - قاراشادا پاريجدە تۇڭعىش رەت حالىقارالىق ايەلدەر كونگرەسى بولدى. كونگرەستە ايەلدەردىڭ حالىقارالىق ۇيىمى قۇرىلدى.. ايەلدەر الەمدەگى بەيبىتشىلىك ءۇشىن ايبىندى ءۇن كوتەردى. انا - بەيبىتشىلىك. ەكەۋى ەگىز ۇعىم.
حور: انا تۋرالى جىر.
ءمۇعالىم: دۇنيەدەگى ەڭ اسىل جان كىم؟ - انا
قىزىعىڭدى دا، بۇزىعىڭدى دا كوتەرەتىن كىم؟ - انا
جوقتى بار، اشتى توق ەتەتىن كىم؟ - انا
ۇنەمى جانىڭدا پەرىشتەدەي قورعاشتاپ دەمەۋ بەرەتىن كىم؟ - انا
ۇيدەگى التىن قازىق كىم؟ - انا
انالارىڭنىڭ باقىتتى بولعانىن قالايسىڭدار ما؟ - يا
ولاي بولسا، انالارىڭ باقىتتى بولۋ ءۇشىن نە ىستەۋ كەرەك بىلەسىڭدەر مە؟

5 - وقۋشى: يا، ونى كەز كەلگەن ادام بىلەدى. اناڭدى سۇيگەندىگىڭنىڭ ءبىرىنشى بەلگىسى - ءوزىڭدى ساقتاپ، امان – ەسەن ساۋ جۇرگەنىڭ. اناداي اياۋلى جان بولمايدى. ونىڭ جارتى جانى ءارقاشان بالاسىمەن بىرگە، جولعا شىقساڭ، دولىڭا قاراپ، سەن كەلگەنشە مازاسىزدانىپ، دەگبىرسىزدەنەتىن جان عوي.

6 - وقۋشى: ال، مەنىڭ سەنىڭ سوزدەرىڭە قوساتىنىم تاعى بار. اناڭدى سىيلاساڭ مىنانى ەستە ساقتا. اۋىرماۋعا تىرىس، اۋرۋ تۋعىزاتىن نارسەلەردەن قاشىق بول. سۋىقتان، ارتىق تاماقتان، اقىلسىز، ساناسىز قۇربىلاردان، ساتىپ كەتەر دوستان، دۇنيەقوڭىزدىقتان، جامان ادەتتەن. ساباعىڭدى جاقسى وقى، ۇلكەندەردى سىيلا، ءتارتىپتى بولۋ سياقتى جاقسى ىستەردىڭ قاسىنان تابىلىپ جۇرسەڭ، اتا - اناعا سودان باسقا باقىت كەرەك ەمەس دەپ ويلايمىن.

7 - وقۋشى:
انام مەنىڭ جاسىل باعىم جايناعان،
ءبىز باعىندا اسىر سالىپ ويناعان.
پاك جۇرەكپەن جىر جازادى پەرزەنتىڭ،
بار باقىتتى ءبىر وزىڭە سىيلاعان

8 - وقۋشى:
انا دەگەن ادام زاتتىڭ داناسى،
انا دەگەن – سابيلەردىڭ پاناسى.
انا دەگەن - قاينار ىستىق بۇلاعىڭ
انا دەگەن - ومىردەگى قامقورىڭ.
انا دەگەن - سۇيەنەرىڭ جان قۇربىڭ.
9 - وقۋشى:
بۇكىل الەم انالاردىڭ اق سۇتىنەن ءنار العان،
بۇكىل الەم انالاردىڭ ۇمىتىنەن تارالعان.
الەمدە سەن بولماساڭ وسىلايشا،
تۋار ما ەدى جۇرەگىمدە بيىك ماقسات ىزگى ارمان.

10 - وقۋشى:
ارداقتى انا، اياۋلى انا قىمباتتىم،
ءتاتتى ۇيقىڭدى ءبولىپ قالاي ءتۇن قاتتىڭ.
ومىرىمە ءنار بەرەدى اق ءسۇتىڭ،
كەڭ قۇشاعىڭ اياسىنداي گۇلباقتىڭ.

11 - وقۋشى:
دۇنيەدەگى ەڭ ارداقتى اسىل جان،
انام مەنىڭ ماپەلەگەن جاسىمنان.
مەن قۋانسام قۋانادى ول بىرگە،
مەن قينالسام تابىلادى قاسىمنان.

12 - وقۋشى:
انا دەيمىز بارىمىزدە اڭقىلداپ،
انا دەيدى جاس سابيدە جارقىلداپ.
انا دەگەن - بايتەرەگى ءومىردىڭ،
انا دەگەن - التىن قازىق، التىن ب ا ق.

ءان: «اناعا سالەم»
ورىندايتىندار: ايدوس، رينات، قۇرمانعازى
ءمۇعالىم: ايەل ادامنىڭ ەسىمى كونە زاماننان بەرى قۇرمەتپەن بەدەلگە يە بولىپ كەلەدى. ءقازىر ايەلدەر شىن مانىندە ەر ادامدارمەن تەڭ قۇقىلى. يا، بۇگىن ماقتاساق بارلىعىن جەڭەتىن تىرشىلىكتىڭ بۇلاعى، ايەل انانى ماقتايىق. ەپوستاعى گۇلبارشىن مەن قۇرتقا، ءاقجۇنىس پەن بايان، تاريحتاعى دومالاق انا، ايشا ءبيبى، ابايدى تۋعان ۇلجان، ەل بيلەگەن ايعانىم، قول باستاعان بوپاي، ەل قورعاعان گاۋھار انا ءبار-بارى ءبىر عانا اتقا يە. ول انا، ەندەشە سول انالاردى ماقتايىق.
4. بۇل كىم؟ (سلايدتان سۋرەتتەر كورسەتىلەدى، كىم ەكەنىن ايتۋ كەرەك)
1. حيۋاز دوسپانوۆا - ۇلى وتان سوعىسىندا ەرلىكپەن شايقاسىپ، اتى اڭىزعا اينالعان، قازاقتىڭ تۇڭعىش اسكەري ۇشقىش، وفيسەر قىزى.
2. بيبىگۇل تولەگەنوۆا – ءانشى، كسرو حالىق ءارتىسى، سوسياليستىك ەڭبەك ەرى.
3. دينا نۇرپەيىسوۆا - قۇرمانعازىنىڭ شاكىرتى، قازاقتىڭ كورنەكتى كۇيشى كومپوزيتورى
4. ءاليا مەن مانشۇك - قازاقتىڭ باتىر قىزدارى.
5. كۇلاش بايسەيتوۆا - 24 جاسىندا كسرو حالىق ءارتىسى اتاعىن العان، قازاقتىڭ بۇلب ۇلى اتانعان ءانشى.
6. ايمان مۇساقوجايەۆا - الەم ءارتىسى اتاعىن العان، قازاقتىڭ حالىق ءارتىسى، سكريپكاشى.
7. فاريزا وڭعارسىنوۆا - ق ر. ءبىلىم بەرۋ ءىسىنىڭ ۇزدىگى، ق ر. مەملەكەت سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى، حالىق جازۋشىسى.
8. سارا نازاربايەۆا - ق ر. «بوبەك»بالالار قايىرىمدىلىق قورىنىڭ پرەزيدەنتى.
9. ءامينا ءومىرزاقوۆا - قازاقستاننىڭ حالىق ءارتىسى، مەملەكەتتىك سىيلىقتىڭ لاۋرەاتى، كينو جانە تەاتر ونەرىنىڭ جارىق جۇلدىزى.
10. ءلاززات اسانوۆا - 1986 ج. جەلتوقسان وقيعاسىنىڭ 20 جاسار قۇربانى.
11. زليحا اقشاۋوۆا - مەكتەبىمىزدىڭ ديرەكتورى.

5. كورىنىس.
بۇل كورىنىستە انا تۋرالى بارلىق شىندىق ايتىلماقشى. جەردى قانعا تۇنشىقتىرعان تەمىردىڭ، سول انالاردىڭ الدىندا باس ءيىپ كىشىرەيگەنى ايتىلماقشى. ءتاڭىر ق ۇلى تەمىردى جىبىتكەن انا ەكەن. ەندەشە سول انالار الدىندا باس يەلىك.
13 - وقۋشى:
نە دەگەن قۇدىرەت ەدىڭىزدەر، انالارىم،
سىيىناتىن بولسا ومىردە قۇدىرەت،
سىيىنار ەدىم انا دەگەن تاڭىرگە.
انانى دا، مەنى دە الپەشتەگەن،
قايتپاس قايرات، دارياداي اقىل بەرگەن،
نيەتىڭ قابىل بولسىن انالارىم.
وركەندەپ وسە بەرسىن بالالارىڭ،
بارشا انا قۇتتى بولسىن مەرەكەڭىز!

6. ماقال - ماتەل ايتۋ.
1. اتا - انانىڭ ءقادىرىن،
بالالى بولعاندا بىلەرسىڭ.
2. اتاسىز ءۇي باتاسىز،
اناسىز ءۇي پاناسىز.
3. انا ءسۇتىن اقتاماعاندى،
ەشكىم ماقتامايدى.
4. اناڭدى مەككەگە ءۇش رەت ارقالاپ اپارساڭ دا، قارىزىڭنان قۇتىلا المايسىڭ.
5. اناسىن سۇيگەننىڭ بالاسىن ءسۇي.
6. الىپ انادان تۋادى. ت. ب.
7. جۇمباق كەيىپكەر
ءمۇعالىم: ءقازىر بالالار جۇمباق كەيىپكەرىمىزبەن بولعان جاعدايدى تىڭداپ كورىپ، ويىمىزدى ورتاعا سالايىق. (اناسىنىڭ ءتىلىن الماعان بالاسىنىڭ، كەيىننەن وپىق جەۋى تۋرالى).
8. انالارىنىڭ پورترەتىن سالۋ. ( وقۋشى ءوزىنىڭ اناسىن گۇلگە، قۇسقا ت. ب. تەڭەپ سالادى) وقۋشىلار سالعان پورترەتى تۋرالى ايتىپ، انالارىنا تابىستايدى.

9. قورىتىندىلاۋ.
ءمۇعالىم: ال مەن ءبارىمىزدىڭ انالارىمىزدى بايتەرەككە تەڭەر ەدىم، ال سەندەردى سول بايتەرەكتىڭ جاپىراقتارىنا تەڭەر ەدىم. انالارىمىز امان بولسىن!

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما