انا – ءومىردىڭ شۋاعى
تاقىرىبى: انا – ءومىردىڭ شۋاعى
ماقساتى:
ا) 8 - ناۋرىز انالار مەن قىزدار مەرەكەسىن اتاپ ءوتۋ. وتباسىنىڭ بەرەكەسى، بۇكىل ادامزاتتىڭ ءومىرى، انا ەنبەگىن قادىرلەپ ءۇمىتىن اقتاۋعا، انا ەسىمىن ارداقتاپ، قادىرلەۋگە، سىيلاۋعا باۋلۋ.
ءا) قىزداردى اسەمدىككە، ىسكەرلىككە قابىلەت پەن تالانتىن دامىتۋ.
ب) انالارىنا دەگەن بالالىق ماحابباتقا، ەر بالالاردى قىز بالاعا دەگەن قامقورلىققا، سىيلاستىققا تاربيەلەۋ.
انا دەسەم سەزىم بيلەر تىم ىستىق
جاراسىمدى ادامدارعا تۋىستىق
بار ادامعا بەرسە بار مەيرىمىن
ورنار ەدى بار الەمدە تىنىشتىق
قار استىندا قىلتىيىپ بايشەك بوي كوتەرگەندە كوكتەمنىڭ العاشقى حابارشىسىنداي بولىپ،
انالار مەرەكەسى كەلەدى.
بايشەشەك سونشالىقتى نازىكتىگىنە قاراماستان، قالىڭ قاردىڭ استىنان بۇرشىك جارادى. ءبىزدىڭ اسىل انالارىمىز سونشالىقتى نازىكتىگىنە قاراماستان بارلىق قيىندىق اتاۋعا ءتوزىمدى بولادى.
8 ناۋرىز مەرەكەسىنىڭ شىعۋ تاريحى
بۇل مەرەكە تاريح ساحناسىنا ايەلدەر قۇقىعى ءۇشىن كۇرەسۋ كۇنى رەتىندە شىققان ەدى. 1857 جىلى 8 ناۋرىز كۇنى نيۋ - يوركتا تىگىن جانە اياق - كيىم فابريكالارىنىڭ جۇمىسشى ايەلدەرى مانيفەستكە جينالادى. ولار 10 ساعاتتىق جۇمىس كۇنىن، جارىق ءارى قۇرعاق جۇمىس ورىندارىن، ەر ادامدارمەن بىردەي جالاقى مولشەرىن تالاپ ەتكەن ەدى. ايەلدەر سول كەزدەرى 16 ساعات تەر توككەن ەڭبەكتەرىنە وتە از جالاقى الاتىن ەدى. ءسويتىپ، 1857 جىلى 8 ناۋرىز كۇنىنەن باستاپ كاسىپوداق مۇشەلىگىنە ايەلدەر دە كىرە باستادى. بۇل كۇنى بىرنەشە قالالاردا دا ايەلدەر سايلاۋ قۇقىعىن تالاپ ەتىپ، شەرۋگە شىعادى. 1910 جىلى كوپەنگاگەندە وتكەن حالىقارالىق كونفەرەنسيادا كلارا سەتكين 8 ناۋرىز كۇنىن حالىقارالىق ايەلدەر كۇنى رەتىندە اتاپ ءوتۋ تۋرالى ۇسىنىس جاسايدى. بۇل الەمنىڭ ءتورت بۇرىشىنداعى ايەلدەرگە ءوز قۇقىقتارى ءۇشىن كۇرەسۋ ۇندەۋى ەدى. سونىمەن قاتار ايەلدەردى كەدەيشىلىككە قار - سى، ەڭبەكتى باعالاۋ، ار - وجداندى قادىرلەۋ، بەيبىتشىلىك ءۇشىن كۇرەسۋگە شاقىرادى.
بۇل مەيرام 1911 جىلى 19 ناۋرىزدا مىنا ەلدەردە اتالىپ ءوتىلدى: دانيا، اۆستريا، گەرمانيا، شۆەيساريا
8 - ناۋرىز كۇنگى مەرەكە الەمنىڭ كوپتەگەن ەلدەرىندە رەسمي مەرەكە سانالادى. ”ءار ەلدىڭ سالتى باسقا، يتتەرى الا قاسقا” دەگەندەي، جەر - جەرلەردە تۇرلىشە عۇرىپتارمەن تويلانادى.
مىسالى، پورتۋگاليا مەن رۋمىنيادا تەك ايەلدەر عانا كەشكە ”Women - only” اتتى مەرەكەلىك كەشكى اسقا جينالادى ەكەن.
يتالياندىق جىگىتتەر نازىك جاندىلارعا سارى ءتۇستى اكاسيا تەكتەس گۇلدەردى سىيلايدى.
رەسەيدە گۇلدەرمەن قاتار شوكولادتار دا مەرەكەلىك سىيلىقتاردىڭ ەڭ كوپ تارالعان ءتۇرى.
ايەل جەردەن شىققان جوق،
ول دا ەركەكتىڭ بالاسى.
ەرلەر كوكتەن تۇسكەن جوق،
ايەل – ونىڭ اناسى.
ا. تۇرماعامبەتوۆ
دۇنيەدە انا ماحابباتىنان قاسيەتتى نارسە جوق. ونىڭ الدىندا ادامدى ىنتىقتىرۋشى وزگە دۇنيەلەر ءالسىز كەلەدى.
ۆ. گ. بەلينسكيي
ماقال - ماتەلدى ءىزىن جالعاستىر
1. الىپ انادان تۋادى،........................................
2. انانىڭ ءىزىن قىز باسار،........................................
3. اناڭدى مەككەگە ءۇش ارقالاپ اپارساڭ دا
................................................................................................
4. بالاڭ جاقسى بولسا، جەردىڭ ءۇستى جاقسى،
.............................................................
5. بالاپاندى تورعايلار ءورت بولماسىن تىلەيدى.
..................................................................................
6. انا الدىندا قۇرمەت،
................................................................................................
7. اعايىننىڭ التىن سارايىنان
.........................................................................
8. استىڭ ءدامىن تۇز كەلتىرەر،
،...........................................
9. اتا — اسقار تاۋ،
انا — باۋرىنداعى بۇلاق،
بالا —................................................................
10. شەشەن ءسوز باستار…...............
11. اكە كورگەن وق جونار….......................
12. جاقسى بايقاپ سويلەيدى…................
13. بالانىڭ ۇياتى اكەگە…..............
اق سۇتىنەن جارالعان،
اق سۇتىنەن ءنار العان،
اناعا باس يەمىز!
تۋعان ەلدىڭ ءتىلى دەپ،
تۋعان جەردىڭ ءۇنى دەپ،-
اناعا باس يەمىز!
ءارقاشان دا انالار بەدەلى بيىك بولسىن!- دەي وتىرا كلاسس ساعاتىمىزدى اياقتايمىز.
مەرەكەلەرىڭىز قۇتتى بولسىن!
جاڭاوزەن قالاسى، №18ورتا مەكتەپ
دجامبوزوۆا گ. ت.
انا – ءومىردىڭ شۋاعى جۇكتەۋ
ماقساتى:
ا) 8 - ناۋرىز انالار مەن قىزدار مەرەكەسىن اتاپ ءوتۋ. وتباسىنىڭ بەرەكەسى، بۇكىل ادامزاتتىڭ ءومىرى، انا ەنبەگىن قادىرلەپ ءۇمىتىن اقتاۋعا، انا ەسىمىن ارداقتاپ، قادىرلەۋگە، سىيلاۋعا باۋلۋ.
ءا) قىزداردى اسەمدىككە، ىسكەرلىككە قابىلەت پەن تالانتىن دامىتۋ.
ب) انالارىنا دەگەن بالالىق ماحابباتقا، ەر بالالاردى قىز بالاعا دەگەن قامقورلىققا، سىيلاستىققا تاربيەلەۋ.
انا دەسەم سەزىم بيلەر تىم ىستىق
جاراسىمدى ادامدارعا تۋىستىق
بار ادامعا بەرسە بار مەيرىمىن
ورنار ەدى بار الەمدە تىنىشتىق
قار استىندا قىلتىيىپ بايشەك بوي كوتەرگەندە كوكتەمنىڭ العاشقى حابارشىسىنداي بولىپ،
انالار مەرەكەسى كەلەدى.
بايشەشەك سونشالىقتى نازىكتىگىنە قاراماستان، قالىڭ قاردىڭ استىنان بۇرشىك جارادى. ءبىزدىڭ اسىل انالارىمىز سونشالىقتى نازىكتىگىنە قاراماستان بارلىق قيىندىق اتاۋعا ءتوزىمدى بولادى.
8 ناۋرىز مەرەكەسىنىڭ شىعۋ تاريحى
بۇل مەرەكە تاريح ساحناسىنا ايەلدەر قۇقىعى ءۇشىن كۇرەسۋ كۇنى رەتىندە شىققان ەدى. 1857 جىلى 8 ناۋرىز كۇنى نيۋ - يوركتا تىگىن جانە اياق - كيىم فابريكالارىنىڭ جۇمىسشى ايەلدەرى مانيفەستكە جينالادى. ولار 10 ساعاتتىق جۇمىس كۇنىن، جارىق ءارى قۇرعاق جۇمىس ورىندارىن، ەر ادامدارمەن بىردەي جالاقى مولشەرىن تالاپ ەتكەن ەدى. ايەلدەر سول كەزدەرى 16 ساعات تەر توككەن ەڭبەكتەرىنە وتە از جالاقى الاتىن ەدى. ءسويتىپ، 1857 جىلى 8 ناۋرىز كۇنىنەن باستاپ كاسىپوداق مۇشەلىگىنە ايەلدەر دە كىرە باستادى. بۇل كۇنى بىرنەشە قالالاردا دا ايەلدەر سايلاۋ قۇقىعىن تالاپ ەتىپ، شەرۋگە شىعادى. 1910 جىلى كوپەنگاگەندە وتكەن حالىقارالىق كونفەرەنسيادا كلارا سەتكين 8 ناۋرىز كۇنىن حالىقارالىق ايەلدەر كۇنى رەتىندە اتاپ ءوتۋ تۋرالى ۇسىنىس جاسايدى. بۇل الەمنىڭ ءتورت بۇرىشىنداعى ايەلدەرگە ءوز قۇقىقتارى ءۇشىن كۇرەسۋ ۇندەۋى ەدى. سونىمەن قاتار ايەلدەردى كەدەيشىلىككە قار - سى، ەڭبەكتى باعالاۋ، ار - وجداندى قادىرلەۋ، بەيبىتشىلىك ءۇشىن كۇرەسۋگە شاقىرادى.
بۇل مەيرام 1911 جىلى 19 ناۋرىزدا مىنا ەلدەردە اتالىپ ءوتىلدى: دانيا، اۆستريا، گەرمانيا، شۆەيساريا
8 - ناۋرىز كۇنگى مەرەكە الەمنىڭ كوپتەگەن ەلدەرىندە رەسمي مەرەكە سانالادى. ”ءار ەلدىڭ سالتى باسقا، يتتەرى الا قاسقا” دەگەندەي، جەر - جەرلەردە تۇرلىشە عۇرىپتارمەن تويلانادى.
مىسالى، پورتۋگاليا مەن رۋمىنيادا تەك ايەلدەر عانا كەشكە ”Women - only” اتتى مەرەكەلىك كەشكى اسقا جينالادى ەكەن.
يتالياندىق جىگىتتەر نازىك جاندىلارعا سارى ءتۇستى اكاسيا تەكتەس گۇلدەردى سىيلايدى.
رەسەيدە گۇلدەرمەن قاتار شوكولادتار دا مەرەكەلىك سىيلىقتاردىڭ ەڭ كوپ تارالعان ءتۇرى.
ايەل جەردەن شىققان جوق،
ول دا ەركەكتىڭ بالاسى.
ەرلەر كوكتەن تۇسكەن جوق،
ايەل – ونىڭ اناسى.
ا. تۇرماعامبەتوۆ
دۇنيەدە انا ماحابباتىنان قاسيەتتى نارسە جوق. ونىڭ الدىندا ادامدى ىنتىقتىرۋشى وزگە دۇنيەلەر ءالسىز كەلەدى.
ۆ. گ. بەلينسكيي
ماقال - ماتەلدى ءىزىن جالعاستىر
1. الىپ انادان تۋادى،........................................
2. انانىڭ ءىزىن قىز باسار،........................................
3. اناڭدى مەككەگە ءۇش ارقالاپ اپارساڭ دا
................................................................................................
4. بالاڭ جاقسى بولسا، جەردىڭ ءۇستى جاقسى،
.............................................................
5. بالاپاندى تورعايلار ءورت بولماسىن تىلەيدى.
..................................................................................
6. انا الدىندا قۇرمەت،
................................................................................................
7. اعايىننىڭ التىن سارايىنان
.........................................................................
8. استىڭ ءدامىن تۇز كەلتىرەر،
،...........................................
9. اتا — اسقار تاۋ،
انا — باۋرىنداعى بۇلاق،
بالا —................................................................
10. شەشەن ءسوز باستار…...............
11. اكە كورگەن وق جونار….......................
12. جاقسى بايقاپ سويلەيدى…................
13. بالانىڭ ۇياتى اكەگە…..............
اق سۇتىنەن جارالعان،
اق سۇتىنەن ءنار العان،
اناعا باس يەمىز!
تۋعان ەلدىڭ ءتىلى دەپ،
تۋعان جەردىڭ ءۇنى دەپ،-
اناعا باس يەمىز!
ءارقاشان دا انالار بەدەلى بيىك بولسىن!- دەي وتىرا كلاسس ساعاتىمىزدى اياقتايمىز.
مەرەكەلەرىڭىز قۇتتى بولسىن!
جاڭاوزەن قالاسى، №18ورتا مەكتەپ
دجامبوزوۆا گ. ت.
انا – ءومىردىڭ شۋاعى جۇكتەۋ
You Might Also Like
-
8 ناۋرىز انالار مەرەكەسىنە ارنالعان تاقپاقتار مەن ولەڭ شۋماقتارى
