ارالاس قۇرمالاس سويلەم
تاقىرىبى: «ارالاس قۇرمالاس سويلەم»
ماقساتى:
بىلىمدىلىك: جاڭا ساباقتى مەڭگەرتۋ، وتكەن ساباقتارمەن بايلانىستىرۋ، ساباقتاس قۇرمالاس سويلەم مەن سالالاس قۇرمالاس سويلەمنىڭ ەرەكشەلىگىن تانىتۋ، وقۋشىنىڭ وزىنە تالداتۋ ارقىلى وزدىگىنەن قورىتىندى شىعارۋ.
دامىتۋشىلىق: دۇنيەتانىمىن، وي - ءورىسىن كەڭەيتۋ، شىعارماشىلىق قابىلەتتەرىن دامىتۋ، ءوز بەتىمەن ارەكەتتەنۋگە داعدىلاندىرۋ، سويلەۋ ءتىلىن، سويلەۋ مادەنيەتىن جەتىلدىرۋ.
تاربيەلىك: ۇجىمداسىپ ەڭبەكتەنۋگە، ادەپتىلىككە، ۇلتتىق ءتالىم - تاربيە الۋعا، ۇقىپتىلىققا، مىسالداعى سويلەمدەر ارقىلى ەلجاندىلىققا تاربيەلەۋ.
ساباق ءادىسى: سۇراق - جاۋاپ، وقۋلىقپەن جۇمىس، التەرناتيۆ تەست، ينتەراكتيۆتى تاقتامەن جۇمىس، سالىستىرۋ.
كورنەكىلىگى: كومپيۋتەر، سلايدتار.
ساباقتىڭ بارىسى:
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
ا) وقۋشىلارمەن امانداسۋ.
ب) كوڭىلدەرىن ساباققا اۋدارۋ.
1 - سلايد:
«ءاربىر تىلدە سويلە ادامدى تاڭ قىلىپ،
انا ءتىلىن بىلمەۋ قانداي زاڭدىلىق؟!
وسەر بالاڭ، بايتاق دالاڭ تۇرعاندا
قازاق ءتىلى جاساۋ كەرەك ماڭگىلىك!»
2 - سلايد: «ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ»
1. قۇرمالاس سويلەم دەگەنىمىز نە؟
2. قۇرمالاس سويلەمنىڭ تۇرلەرى.
3. سالالاس قۇرمالاس سويلەم دەگەنىمىز نە؟
4. ساباقتاس قۇرمالاس سويلەم دەگەنىمىز نە؟
قۇرمالاس سويلەم
سالالاس ---------------- ارالاس --------------- ساباقتاس
3 - سلايد: «ۆەنن دياگرامماسى»
سالالاس
كومپونەنتتەرى تياناقتى، تەڭ دارەجەدە بايلانىسادى.
جالعاۋلىق شىلاۋلار، ينتوناسيا ارقىلى بايلانىسادى.
سينتاكسيس.
قۇرمالاس سويلەم.
كۇردەلى ويدى بىلدىرەدى.
ساباقتاس- العاشقى كومپونەنتى تياناقسىز. باعىنا بايلانىسادى. قوسىمشالار ارقىلى بايلانىسادى.
باعىنىڭقى، باسىڭقى
جاڭا ساباق.
ارالاس قۇرمالاس سويلەم.
1. ساكەن اۋىلعا ەرتەرەك كەلسە، ءشوپ شابۋدى باستايمىز.(شارتتى باعىنىڭقى ساباقتاس)
2. ساكەن ءسوزدى ءارى قاراي تەرەڭدەتكىسى كەلمەدى، سوندىقتان اڭگىمە جەلىسىن بۇرىپ جىبەردى. (سەبەپ - سالدار سالالاس)
3. كۇن شىعىپ، ەل تۇرا باستادى،- ساكەن ءالى جوق. (ارالاس قۇرمالاس سويلەم)
سىزباسى: باعىنىڭقى، باسىڭقى، باسىڭقى.
4. اقبوز الدىڭعى ەكى اياعىن ەربيتىپ، كوزى شاتىناپ تۇرا بەرگەندە، شولاق قۇلاعىن تومەن قاراي تۇقىرتا باسىپ قالىپ ەدى - ات ەتپەتىنەن ءتۇستى.(ارالاس قۇرمالاس سويلەم)
سىزباسى: باعىنىڭقى، باعىنىڭقى، باسىڭقى، باسىڭقى.
5. كەگەن اۋدانىنا كەلگەنشە، مەن دە اڭشى ەمەس ەدىم، مۇندا كەلگەن سوڭ، ەرىكسىز ۇيرەندىم.(ارالاس قۇرمالاس سويلەم)
سىزباسى: باعىنىڭقى، باسىڭقى، باعىنىڭقى، باسىڭقى.
قۇرامىندا جاي سويلەمدەرى ءبىر - بىرىنە سالالاسىپ تا، ساباقتاسىپ تا بايلانىسقان قۇرمالاستىڭ ءتۇرى ارالاس قۇرمالاس سويلەم دەپ اتالادى.
وقۋلىقپەن جۇمىس:
1 - تاپسىرما
وقۋلىقتاعى 151 - جاتتىعۋدى اۋىزشا ورىنداۋ. باعىنىڭقى، باسىڭقى سىڭارلارىنىڭ ورنالاسۋ ءتارتىبىن ءتۇسىندىرۋ.
وقۋلىقتاعى 152 - جاتتىعۋدان كوپ باعىنىڭقى قۇرمالاس سويلەمدى تاۋىپ، جاسالۋ جولىن ءتۇسىندىرۋ.(جازباشا)
2 - تاپسىرما. ىرىمدارعا بايلانىستى سويلەمدەر بەرىلگەن. ورىندارى اۋىسىپ كەتكەن سالالاس سويلەم مەن ساباقتاس سويلەمنىڭ سىڭارلارىن ورنالاستىرۋ كەرەك.
سالالاس ساباقتاس
التەرناتيۆ تەست
1. ارالاس قۇرمالاس سويلەم سالالاسىپ تا، ساباقتاسىپ تا، بايلانىسا ما؟
ا) ءيا؛ ءا) جوق.
2. ارالاس قۇرمالاس سويلەمنىڭ قۇرامىندا كەمىندە ءۇش جاي سويلەم بولا ما؟
ا) ءيا؛ ءا) جوق.
3. ساباقتاس سويلەمنىڭ بايانداۋىشى تياناقسىز بولا ما؟
ا) ءيا؛ ءا) جوق.
4. ساباقتاس قۇرمالاس سويلەمنىڭ باسىڭقىسى ءبىرىنشى تۇرا ما؟
ا) ءيا؛ ءا) جوق.
5. سالالاس قۇرمالاس سويلەمنىڭ بايانداۋىشى تياناقسىز بولا ما؟
ا) ءيا؛ ءا) جوق.
ءسوزجۇمباق «ارالاس»
1. ەكى نەمەسە ودان دا كوپ جاي سويلەمنەن قۇرالعان سويلەم.(قۇرمالاس)
2. كىمگە؟ نەگە؟ سۇراعىنا جاۋاپ بەرەتىن سەپتىك.(بارىس)
3. سويلەمدە اتاۋ، ىلىكتەن باسقا سەپتىكتەردىڭ بىرىندە تۇرىپ، باسقا مۇشەنى ماعىنا جاعىنان سيپاتتايتىن تۇرلاۋسىز مۇشە.(تولىقتاۋىش)
4. قۇرامىنداعى جاي سويلەمدەرىنىڭ بايانداۋىشتارى تياناقتى بولىپ، تەڭ دارەجەدە بايلانىسقان قۇرمالاس سويلەم.(سالالاس)
5. زاتتىڭ اتىن ءبىلدىرىپ، كىم؟ نە؟ دەگەن سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەتىن ءسوز تابى.(زات ەسىم)
6. زاتتىڭ قيمىلىن، ءىس - ارەكەتىن بىلدىرەتىن ءسوز تابى.(ەتىستىك)
ۇيگە تاپسىرما. 1. ارالاس قۇرمالاس سويلەمنىڭ ەرەجەسىن جاتتاۋ.
2.«اباي جولى» رومانىنان التى ارالاس قۇرمالاس سويلەم جازىپ كەلۋ.
وقۋشىلاردى باعالاۋ.
ماقساتى:
بىلىمدىلىك: جاڭا ساباقتى مەڭگەرتۋ، وتكەن ساباقتارمەن بايلانىستىرۋ، ساباقتاس قۇرمالاس سويلەم مەن سالالاس قۇرمالاس سويلەمنىڭ ەرەكشەلىگىن تانىتۋ، وقۋشىنىڭ وزىنە تالداتۋ ارقىلى وزدىگىنەن قورىتىندى شىعارۋ.
دامىتۋشىلىق: دۇنيەتانىمىن، وي - ءورىسىن كەڭەيتۋ، شىعارماشىلىق قابىلەتتەرىن دامىتۋ، ءوز بەتىمەن ارەكەتتەنۋگە داعدىلاندىرۋ، سويلەۋ ءتىلىن، سويلەۋ مادەنيەتىن جەتىلدىرۋ.
تاربيەلىك: ۇجىمداسىپ ەڭبەكتەنۋگە، ادەپتىلىككە، ۇلتتىق ءتالىم - تاربيە الۋعا، ۇقىپتىلىققا، مىسالداعى سويلەمدەر ارقىلى ەلجاندىلىققا تاربيەلەۋ.
ساباق ءادىسى: سۇراق - جاۋاپ، وقۋلىقپەن جۇمىس، التەرناتيۆ تەست، ينتەراكتيۆتى تاقتامەن جۇمىس، سالىستىرۋ.
كورنەكىلىگى: كومپيۋتەر، سلايدتار.
ساباقتىڭ بارىسى:
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
ا) وقۋشىلارمەن امانداسۋ.
ب) كوڭىلدەرىن ساباققا اۋدارۋ.
1 - سلايد:
«ءاربىر تىلدە سويلە ادامدى تاڭ قىلىپ،
انا ءتىلىن بىلمەۋ قانداي زاڭدىلىق؟!
وسەر بالاڭ، بايتاق دالاڭ تۇرعاندا
قازاق ءتىلى جاساۋ كەرەك ماڭگىلىك!»
2 - سلايد: «ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ»
1. قۇرمالاس سويلەم دەگەنىمىز نە؟
2. قۇرمالاس سويلەمنىڭ تۇرلەرى.
3. سالالاس قۇرمالاس سويلەم دەگەنىمىز نە؟
4. ساباقتاس قۇرمالاس سويلەم دەگەنىمىز نە؟
قۇرمالاس سويلەم
سالالاس ---------------- ارالاس --------------- ساباقتاس
3 - سلايد: «ۆەنن دياگرامماسى»
سالالاس
كومپونەنتتەرى تياناقتى، تەڭ دارەجەدە بايلانىسادى.
جالعاۋلىق شىلاۋلار، ينتوناسيا ارقىلى بايلانىسادى.
سينتاكسيس.
قۇرمالاس سويلەم.
كۇردەلى ويدى بىلدىرەدى.
ساباقتاس- العاشقى كومپونەنتى تياناقسىز. باعىنا بايلانىسادى. قوسىمشالار ارقىلى بايلانىسادى.
باعىنىڭقى، باسىڭقى
جاڭا ساباق.
ارالاس قۇرمالاس سويلەم.
1. ساكەن اۋىلعا ەرتەرەك كەلسە، ءشوپ شابۋدى باستايمىز.(شارتتى باعىنىڭقى ساباقتاس)
2. ساكەن ءسوزدى ءارى قاراي تەرەڭدەتكىسى كەلمەدى، سوندىقتان اڭگىمە جەلىسىن بۇرىپ جىبەردى. (سەبەپ - سالدار سالالاس)
3. كۇن شىعىپ، ەل تۇرا باستادى،- ساكەن ءالى جوق. (ارالاس قۇرمالاس سويلەم)
سىزباسى: باعىنىڭقى، باسىڭقى، باسىڭقى.
4. اقبوز الدىڭعى ەكى اياعىن ەربيتىپ، كوزى شاتىناپ تۇرا بەرگەندە، شولاق قۇلاعىن تومەن قاراي تۇقىرتا باسىپ قالىپ ەدى - ات ەتپەتىنەن ءتۇستى.(ارالاس قۇرمالاس سويلەم)
سىزباسى: باعىنىڭقى، باعىنىڭقى، باسىڭقى، باسىڭقى.
5. كەگەن اۋدانىنا كەلگەنشە، مەن دە اڭشى ەمەس ەدىم، مۇندا كەلگەن سوڭ، ەرىكسىز ۇيرەندىم.(ارالاس قۇرمالاس سويلەم)
سىزباسى: باعىنىڭقى، باسىڭقى، باعىنىڭقى، باسىڭقى.
قۇرامىندا جاي سويلەمدەرى ءبىر - بىرىنە سالالاسىپ تا، ساباقتاسىپ تا بايلانىسقان قۇرمالاستىڭ ءتۇرى ارالاس قۇرمالاس سويلەم دەپ اتالادى.
وقۋلىقپەن جۇمىس:
1 - تاپسىرما
وقۋلىقتاعى 151 - جاتتىعۋدى اۋىزشا ورىنداۋ. باعىنىڭقى، باسىڭقى سىڭارلارىنىڭ ورنالاسۋ ءتارتىبىن ءتۇسىندىرۋ.
وقۋلىقتاعى 152 - جاتتىعۋدان كوپ باعىنىڭقى قۇرمالاس سويلەمدى تاۋىپ، جاسالۋ جولىن ءتۇسىندىرۋ.(جازباشا)
2 - تاپسىرما. ىرىمدارعا بايلانىستى سويلەمدەر بەرىلگەن. ورىندارى اۋىسىپ كەتكەن سالالاس سويلەم مەن ساباقتاس سويلەمنىڭ سىڭارلارىن ورنالاستىرۋ كەرەك.
سالالاس ساباقتاس
التەرناتيۆ تەست
1. ارالاس قۇرمالاس سويلەم سالالاسىپ تا، ساباقتاسىپ تا، بايلانىسا ما؟
ا) ءيا؛ ءا) جوق.
2. ارالاس قۇرمالاس سويلەمنىڭ قۇرامىندا كەمىندە ءۇش جاي سويلەم بولا ما؟
ا) ءيا؛ ءا) جوق.
3. ساباقتاس سويلەمنىڭ بايانداۋىشى تياناقسىز بولا ما؟
ا) ءيا؛ ءا) جوق.
4. ساباقتاس قۇرمالاس سويلەمنىڭ باسىڭقىسى ءبىرىنشى تۇرا ما؟
ا) ءيا؛ ءا) جوق.
5. سالالاس قۇرمالاس سويلەمنىڭ بايانداۋىشى تياناقسىز بولا ما؟
ا) ءيا؛ ءا) جوق.
ءسوزجۇمباق «ارالاس»
1. ەكى نەمەسە ودان دا كوپ جاي سويلەمنەن قۇرالعان سويلەم.(قۇرمالاس)
2. كىمگە؟ نەگە؟ سۇراعىنا جاۋاپ بەرەتىن سەپتىك.(بارىس)
3. سويلەمدە اتاۋ، ىلىكتەن باسقا سەپتىكتەردىڭ بىرىندە تۇرىپ، باسقا مۇشەنى ماعىنا جاعىنان سيپاتتايتىن تۇرلاۋسىز مۇشە.(تولىقتاۋىش)
4. قۇرامىنداعى جاي سويلەمدەرىنىڭ بايانداۋىشتارى تياناقتى بولىپ، تەڭ دارەجەدە بايلانىسقان قۇرمالاس سويلەم.(سالالاس)
5. زاتتىڭ اتىن ءبىلدىرىپ، كىم؟ نە؟ دەگەن سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەتىن ءسوز تابى.(زات ەسىم)
6. زاتتىڭ قيمىلىن، ءىس - ارەكەتىن بىلدىرەتىن ءسوز تابى.(ەتىستىك)
ۇيگە تاپسىرما. 1. ارالاس قۇرمالاس سويلەمنىڭ ەرەجەسىن جاتتاۋ.
2.«اباي جولى» رومانىنان التى ارالاس قۇرمالاس سويلەم جازىپ كەلۋ.
وقۋشىلاردى باعالاۋ.
You Might Also Like
-
بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا سولتۇستىك امەريكا قۇرلىعىنىڭ فيزيكالىق - گەوگرافيالىق ورنىن قالاي تۇسىنگەندەرىن انىقتاۋ.
