ارىستان مەن تىشقان. سۇلتانماحمۇت تورايعىروۆ.
تاقىرىبى: ارىستان مەن تىشقان. سۇلتانماحمۇت تورايعىروۆ.
انا ءتىلى.
ماقساتى:
1. وقۋشىنى سۇلتانماحمۇت تورايعىروۆ ومىرىمەن تانىستىرا وتىرىپ، «ارىستان مەن تىشقان» اراسىنداعى مىسالدى وقىپ، جەكە قابىلەتى مەن بەلسەندىلىگىنە سۇيەنە، مىسالداعى ءتۇيىندى ويدى اشۋعا جاعداي جاساۋ.
2. ءوز بەتىنشە شىعارماشىلىقپەن جۇمىس ىستەۋگە باۋلي وتىرىپ، بايلانىستىرىپ سويلەۋىن، شىعارماشىلىق ويلاۋىن دامىتۋ
3. ادامگەرشىلىككە، ادەپتىلىككە تاربيەلەۋ
ءتۇرى: ارالاس ساباق.
ءادىسى: سۇراق - جاۋاپ، تالداۋ، ىزدەنۋ.
كورنەكىلىگى: سۋرەتتەر، كەستە.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى. ساباققا ازىرلىك. ادامنىڭ كۇلكىسى – الەمدەگى ەڭ عاجايىپ قۇبىلىستاردىڭ ءبىرى. ادام كۇلكىنىڭ كومەگىمەن تانىسا دا، قوشتاسا دا الادى. جىميىس ءبىزدىڭ سەزىمىمىزدىڭ ساراسىنىڭ اشىلۋىنا جول اشادى. كۇلكى ارقىلى كوڭىل كۇيلەرىڭدى ءبىلدىرىلىپ كورىڭدەر. ءبىر - بىرىڭە جىميىڭدار، كۇلكىلەرىڭدى سىيلاڭدار. راحمەت! ەندەشە ساباعىمىزدى باستايىق.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ:
1. «ارا مەن شىبىن» اتتى وسپانحان اۋباكىروۆتىڭ مىسال – ولەڭىندە شىبىن اراعا نە دەدى؟ ارا وعان نەگە بىردەن كەلىسە سالمادى؟ قوناق كۇتۋگە شىبىنداردىڭ دايىن ەمەستىگى جونىندە ماتىندە نە دەلىنگەن؟ شىبىننىڭ قوناقتى دۇرىستاپ كۇتكىسى كەلمەي تۇرعانىن ونىڭ قاي سوزدەرىنەن بايقاۋعا بولادى؟
ءىىى. ءۇي تاپسىرماسىن پىسىقتاۋ:
ەگەر سەن ارانىڭ ورنىندا بولساڭ، نە ىستەر ەدىڭ؟ مىسالدا ادامداردىڭ قانداي قىلىعى سىنالادى؟ كەستە بويىنشا ءوزىڭنىڭ سيپاتتاۋىڭ جايلى نە ايتار ەدىڭ؟
ءىۇ. ماقسات قويۋ كەزەڭى:
1. ساباقتىڭ ماقساتىن، تاقىرىبىن حابارلاۋ.
2. جاڭا ساباققا دايارلىق.
سۇلتانماحمۇت تورايعىروۆتىڭ 3 كلاستا قانداي شىعارماسىمەن تانىستىق؟ («كەدەي» ولەڭ) وندا نە جايلى ەدى؟ كەدەي دەپ كىمدەردى اتاعان؟
ءۇ. جاڭا ساباق:
كىرىسپە. سۇلتانماحمۇت تورايعىروۆ – تالانتتى، دارىندى اقىن ءارى جازۋشى.(1893 - 1920). ول نەبارى 27 جاس قانا ءومىر سۇرگەن. سول ازعانا ومىرىندە اقىن ارتىنا مول مۇرا قالدىردى. «قاراڭعى قازاق كوگىنە ورمەلەپ شىعىپ كۇن بولام» دەپ جىرلاعان جالىندى اقىن مىسال ولەڭدەر دە جازدى. سۇلتانماحمۇت تورايعىروۆ تومەندەگى مىسال ولەڭىندە كۇشتىنىڭ ءالسىزدى مەنسىنبەيتىن ءىس - قىلىعىن اشكەرەلەيدى.
كىتاپپەن جۇمىس. سۇلتانماحمۇت تورايعىروۆتىڭ «ارىستان مەن تىشقان» مىسالىن ءتۇسىنىپ، جالعاستىرىپ وقۋ. سوزدىك جۇمىس.
كۇپشەك – دوڭگەلەكتىڭ بىلىك كيگىزىلەتىن، شاباقتار قوندىرىلاتىن ۇڭعى تەسىكتەرى بار ورتاڭعى بولىگى.
زيان – زالال، زاقىم.
ازات – ەركىن، ءوز ەركى وزىندە، ەرىكتى.
ءۇى. تۇسىنگەندەرىن تەكسەرۋ:
1. مىسالدان ادامداردىڭ بويىنداعى قانداي مىنەز - قۇلىقتار بايقالادى؟ ارىستاننىڭ سوزىنەن ونىڭ قانداي مىنەز - قۇلقىن بايقاۋعا بولادى؟ 2. مىسالدى بولىكتەرگە ءبول. ات قوي. (تىشقاننىڭ ويناقتاۋى. ارىستاننىڭ (كوڭىلشەكتىگى) مەيرىمدىلىگى. تىشقاننىڭ ارىستاندى قۇتقارۋى.). ارى قاراي نە بولادى دەپ ويلايسىڭ؟
ءۇىى. قورىتۋ. بۇگىنگى ساباقتان نە جايلى بىلدىك؟ مىسال مازمۇنىنا سايكەس كەلەتىن ماقال - ماتەل ىزدە. مىسالداعى ارىستان مەن تىشقان ارەكەتىنەن ادامنىڭ قانداي قاسيەتتەرىن اڭعارۋعا بولاتىنىن كەستەگە جازىپ شىق
سۇلتانماحمۇت تورايعىروۆ جونىندە نە بىلەسىڭ؟ ارىستان (قانداي؟) تىشقان (قانداي؟)
ءۇىىى. ۇيگە تاپسىرما:
1. ءتۇسىنىپ وقۋ، مىسالدى جالعاستىرىپ كور.
2. باعالاۋ.
انا ءتىلى.
ماقساتى:
1. وقۋشىنى سۇلتانماحمۇت تورايعىروۆ ومىرىمەن تانىستىرا وتىرىپ، «ارىستان مەن تىشقان» اراسىنداعى مىسالدى وقىپ، جەكە قابىلەتى مەن بەلسەندىلىگىنە سۇيەنە، مىسالداعى ءتۇيىندى ويدى اشۋعا جاعداي جاساۋ.
2. ءوز بەتىنشە شىعارماشىلىقپەن جۇمىس ىستەۋگە باۋلي وتىرىپ، بايلانىستىرىپ سويلەۋىن، شىعارماشىلىق ويلاۋىن دامىتۋ
3. ادامگەرشىلىككە، ادەپتىلىككە تاربيەلەۋ
ءتۇرى: ارالاس ساباق.
ءادىسى: سۇراق - جاۋاپ، تالداۋ، ىزدەنۋ.
كورنەكىلىگى: سۋرەتتەر، كەستە.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى. ساباققا ازىرلىك. ادامنىڭ كۇلكىسى – الەمدەگى ەڭ عاجايىپ قۇبىلىستاردىڭ ءبىرى. ادام كۇلكىنىڭ كومەگىمەن تانىسا دا، قوشتاسا دا الادى. جىميىس ءبىزدىڭ سەزىمىمىزدىڭ ساراسىنىڭ اشىلۋىنا جول اشادى. كۇلكى ارقىلى كوڭىل كۇيلەرىڭدى ءبىلدىرىلىپ كورىڭدەر. ءبىر - بىرىڭە جىميىڭدار، كۇلكىلەرىڭدى سىيلاڭدار. راحمەت! ەندەشە ساباعىمىزدى باستايىق.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ:
1. «ارا مەن شىبىن» اتتى وسپانحان اۋباكىروۆتىڭ مىسال – ولەڭىندە شىبىن اراعا نە دەدى؟ ارا وعان نەگە بىردەن كەلىسە سالمادى؟ قوناق كۇتۋگە شىبىنداردىڭ دايىن ەمەستىگى جونىندە ماتىندە نە دەلىنگەن؟ شىبىننىڭ قوناقتى دۇرىستاپ كۇتكىسى كەلمەي تۇرعانىن ونىڭ قاي سوزدەرىنەن بايقاۋعا بولادى؟
ءىىى. ءۇي تاپسىرماسىن پىسىقتاۋ:
ەگەر سەن ارانىڭ ورنىندا بولساڭ، نە ىستەر ەدىڭ؟ مىسالدا ادامداردىڭ قانداي قىلىعى سىنالادى؟ كەستە بويىنشا ءوزىڭنىڭ سيپاتتاۋىڭ جايلى نە ايتار ەدىڭ؟
ءىۇ. ماقسات قويۋ كەزەڭى:
1. ساباقتىڭ ماقساتىن، تاقىرىبىن حابارلاۋ.
2. جاڭا ساباققا دايارلىق.
سۇلتانماحمۇت تورايعىروۆتىڭ 3 كلاستا قانداي شىعارماسىمەن تانىستىق؟ («كەدەي» ولەڭ) وندا نە جايلى ەدى؟ كەدەي دەپ كىمدەردى اتاعان؟
ءۇ. جاڭا ساباق:
كىرىسپە. سۇلتانماحمۇت تورايعىروۆ – تالانتتى، دارىندى اقىن ءارى جازۋشى.(1893 - 1920). ول نەبارى 27 جاس قانا ءومىر سۇرگەن. سول ازعانا ومىرىندە اقىن ارتىنا مول مۇرا قالدىردى. «قاراڭعى قازاق كوگىنە ورمەلەپ شىعىپ كۇن بولام» دەپ جىرلاعان جالىندى اقىن مىسال ولەڭدەر دە جازدى. سۇلتانماحمۇت تورايعىروۆ تومەندەگى مىسال ولەڭىندە كۇشتىنىڭ ءالسىزدى مەنسىنبەيتىن ءىس - قىلىعىن اشكەرەلەيدى.
كىتاپپەن جۇمىس. سۇلتانماحمۇت تورايعىروۆتىڭ «ارىستان مەن تىشقان» مىسالىن ءتۇسىنىپ، جالعاستىرىپ وقۋ. سوزدىك جۇمىس.
كۇپشەك – دوڭگەلەكتىڭ بىلىك كيگىزىلەتىن، شاباقتار قوندىرىلاتىن ۇڭعى تەسىكتەرى بار ورتاڭعى بولىگى.
زيان – زالال، زاقىم.
ازات – ەركىن، ءوز ەركى وزىندە، ەرىكتى.
ءۇى. تۇسىنگەندەرىن تەكسەرۋ:
1. مىسالدان ادامداردىڭ بويىنداعى قانداي مىنەز - قۇلىقتار بايقالادى؟ ارىستاننىڭ سوزىنەن ونىڭ قانداي مىنەز - قۇلقىن بايقاۋعا بولادى؟ 2. مىسالدى بولىكتەرگە ءبول. ات قوي. (تىشقاننىڭ ويناقتاۋى. ارىستاننىڭ (كوڭىلشەكتىگى) مەيرىمدىلىگى. تىشقاننىڭ ارىستاندى قۇتقارۋى.). ارى قاراي نە بولادى دەپ ويلايسىڭ؟
ءۇىى. قورىتۋ. بۇگىنگى ساباقتان نە جايلى بىلدىك؟ مىسال مازمۇنىنا سايكەس كەلەتىن ماقال - ماتەل ىزدە. مىسالداعى ارىستان مەن تىشقان ارەكەتىنەن ادامنىڭ قانداي قاسيەتتەرىن اڭعارۋعا بولاتىنىن كەستەگە جازىپ شىق
سۇلتانماحمۇت تورايعىروۆ جونىندە نە بىلەسىڭ؟ ارىستان (قانداي؟) تىشقان (قانداي؟)
ءۇىىى. ۇيگە تاپسىرما:
1. ءتۇسىنىپ وقۋ، مىسالدى جالعاستىرىپ كور.
2. باعالاۋ.
You Might Also Like
