ارقانىڭ اسقاق انشىلەرى
تاقىرىبى: “ارقانىڭ اسقاق انشىلەرى”
ماقساتتارى: 1. حالىق اراسىنا تانىمال اتاقتى ءانشى، كومپوزيتورلاردىڭ شىعارماشىلىعىمەن تانىستىرۋ.
2. وقۋشىلاردىڭ ورىنداۋشىلىق شەبەرلىكتەرىن دامىتۋ.
3. وقۋشىلارعا قازاقستاننىڭ جەرى قانداي كەڭ بولسا، اندەرى دە كەڭ تىنىستى، الۋان ءتۇرلى ەكەنىن تۇسىندىرە وتىرىپ، ۇلتجاندىلىققا تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىكتەر: ءبىرجان سال قوجاعۇل ۇلى مەن اقان سەرى قورامسا ۇلىنىڭ پورترەتتەرى، جىلقى، قۇلىن سۋرەتتەرى، تەحنيكالىق قۇرالدار(تەلەديدار، دVد، ماگنيتوفون،) ءۇنتاسپا، مۋزىكالىق اسپاپتار، قازاقتىڭ ۇلتتىق كيىمدەرى، ات ابزەلدەرى، قاسقىر، تۇلكى تەرىلەرى، كيىز ءۇي كەرەگەسىنە ورنالاستىرىلعان كورمە.
ساباق ءتۇرى: ارالاس ساباق.
ءادىس - تاسىلدەرى: بايانداۋ، سۇراق - جاۋاپ، ورىنداپ كورسەتۋ.
ساباقتىڭ جوسپارى: 1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى؛ وقۋشىلاردىڭ ساباققا ازىرلىگىن تەكسەرۋ. 1مين.
2. مۋزىكالىق جاتتىعۋلار. 2مين.
3. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ. 10مين.
4. جاڭا ماتەريالدى ءتۇسىندىرۋ. 15مين.
5. مۋزىكالىق ماتەريالدارمەن جۇمىس. 5مين.
6. بەكىتۋ. 2مين.
7. وقۋشىلاردى بەلسەندىلىكتەرىنە قاراي ماداقتاۋ، ۇيگە تاپسىرما بەرۋ. 1مين.
مۋزىكالىق ماتەريالدار:
1. ءبىرجان سال «كوكەك» ءانىن تىڭداۋ.
2. اقان سەرى «ماڭماڭگەر» ورىنداۋ.
3. ءو. بايدىلدايەۆ «قۇلىنشاق» ۇيرەنۋ.
4. مۋزىكالىق ساۋات «سال»، «سەرى» ۇعىمى
5. «قاماجاي» ءان، ءبيىن ورىنداۋ.
ساباقتىڭ بارىسى: I. ۇيىمداستىرۋ
ا) وقۋشىلارمەن سالەمدەسۋ، جۋرنال بويىنشا تۇگەندەۋ
ءا) وقۋشىلاردىڭ ساباققا ازىرلىگىن تەكسەرۋ
ب) مۋزىكالىق جاتتىعۋلار دو ماجور، گامما، ارپەدجيو - اندەتىپ، دۇرىس تىنىس الا ءبىلۋ، ءتۇزۋ وتىرۋلارىن قاداعالاۋ
ۆ) ءۇي تاپسىرماسىن پىسىقتاۋ سۇراقتارى
1) ءان - بي دەگەندى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
2) «قاماجاي» ءان - ءبيى كىم تۋرالى؟
3) قازاقتىڭ قىز بالاعا ارنالعان ۇلتتىق كيىمدەرى تۋرالى نە بىلەسىڭدەر؟
4) «قازاقتىڭ حالىق ءان - ءبيى قاماجاي» ورىنداۋ.
II. جاڭا تاقىرىپ
ءمۇعالىم اڭگىمەلەيدى: دارىندى ونەر يەلەرىن حالىق «سال»،»سەرى» دەپ اتاعان. «سال»، «سەرى» اتاعىن حالىق تەكتەن تەككە بەرمەگەن. كەرەمەت ءانشى بولۋىمەن قاتار، كومپوزيتور( سازگەر) ايتىسقا قاتىسۋشى سۋىرىپ سالما اقىن، ەلدىڭ ەركەسى بولعان.
ءبىرجان سال مەن اقان سەرى تۋرالى قىسقاشا اڭگىمەلەۋ. سال سەرىلەردىڭ سىرتقى كيىمىنە توقتالۋ. وقۋلىقتا بەرىلگەن سۋرەتكە قاراپ وتىرىپ، وقۋشىلار سال، سەرىلەردىڭ كيىمدەرىنە نازار اۋدارىپ، ولاردىڭ اسەم جانە ادەمى تالعاممەن كيىنەتىنىنە كوز جەتەدى. سال، سەرىلەردىڭ وزدەرىنە ساي اتاقتى جۇيرىك، جورعا اتى بولادى ( جىلقى مالىنىڭ ءجۇرىسى تۋرالى ەسكە ءتۇسىرۋ).
اتتىڭ ەر - تۇرماندارىنا، ابزەلدەرىنە، ونىڭ اسا شەبەر جاسالعان بۇيىمدارىنا وقۋشىلاردىڭ نازارىن اۋدارۋ ( كورمە بويىنشا). سال، سەرىلەر جۇيرىك اتتارىنىڭ سىرت پىشىنىنە وتە مۇقيات قارايتىنىن ايتۋعا بولادى. سونداي - اق اڭعا شىققاندا قولدارىنا قىران قۇس قوندىرىپ، قۇماي تازى جۇگىرتەدى.
سەرگىتۋ ءساتى
III. مۋزىكا تىڭداۋ
1. ءبىرجان سال «كوكەك» ءانى تىڭدالادى
2. اقان سەرى «ماڭماڭگەر» ءانى تىڭدالادى. «ماڭماڭگەر» ءانىنىڭ شىعۋ تاريحى جونىندە ايتىپ ءوتۋ. مۋزىكالىق ماتەريالدارمەن جۇمىس «كوكەك» ءانى مەن «ماڭماڭگەر» اندەرىنەن ۇزىندىلەر ورىنداۋ. ءو. بايدىلدايەۆ «قۇلىنشاق» ءانىن ۇيرەتۋ. ءان سالۋ ەرەجەلەرىن ساقتاۋعا، ءان سالۋ كەزىندە دۇرىس وتىرۋلارىنا قول جەتكىزۋ. مۋزىكالىق اسپاپتىڭ سۇيەمەلدەۋىمەن وزباي، قالماي ورىنداۋلارىن قاداعالاۋ.
بەكىتۋ: ساباقتى بەكىتۋ ماقساتىندا وقۋشىلار ءبىرجان سال قوجاعۇل ۇلى مەن اقان سەرى قورامسا ۇلىنىڭ ونەرپازدىق قاسيەتتەرىنە بايلانىستى “توپتاستىرۋ” اسسوسياسياسىن قۇرايدى.
قورىتىندى: سونىمەن، بالالار بۇگىنگى ساباقتا ءبىز سۇلۋ كوكشەتاۋ جەرىنەن دارىندى ءانشى، سال - سەرىلەرى تۋرالى، ولاردىڭ اسەم اندەرى مەن حالىق كوڭىلىن كوتەرەر ونەرپازدىعى تۋرالى ماعلۇماتتار الدىق.
بالالار قازاق جەرى كەڭ، حالقى قانداي جومارت، ونەرپاز بولسا، جۇرەگى دە كەڭ، تالانتتى، ونەرلى ادامدارعا دا باي. قازاق جەرىنەن باتىسى مەن شىعىسى، وڭتۇستىگى مەن سولتۇستىك وڭىرلەرىندە قانشاما ءانشى - كۇيشىلەر ءومىر سۇرگەن. ءبىز ولاردان قالعان ءان - كۇي مۇرالارىن ۇيرەنىپ قانا قويماي، ولاردى ۇمىتپاي، ۇرپاقتان - ۇرپاققا جەتكىزىپ، زور قۇرمەتپەن قاراۋىمىز كەرەك!
وقۋشىلاردىڭ ساباقتا كورسەتكەن بەلسەندىلىكتەرىنە قاراي ولاردىڭ بىلىمدەرىن باعالاۋ.
ۇيگە تاپسىرما: سال، سەرى ۇعىمى. اقان سەرى، ءبىرجان سال، ولاردىڭ قانداي اندەرىمەن تانىستىق، ۇزىندىلەر جاتتاۋ، “قۇلىنشاق” ءانىن جاتتاۋ.
ماقساتتارى: 1. حالىق اراسىنا تانىمال اتاقتى ءانشى، كومپوزيتورلاردىڭ شىعارماشىلىعىمەن تانىستىرۋ.
2. وقۋشىلاردىڭ ورىنداۋشىلىق شەبەرلىكتەرىن دامىتۋ.
3. وقۋشىلارعا قازاقستاننىڭ جەرى قانداي كەڭ بولسا، اندەرى دە كەڭ تىنىستى، الۋان ءتۇرلى ەكەنىن تۇسىندىرە وتىرىپ، ۇلتجاندىلىققا تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىكتەر: ءبىرجان سال قوجاعۇل ۇلى مەن اقان سەرى قورامسا ۇلىنىڭ پورترەتتەرى، جىلقى، قۇلىن سۋرەتتەرى، تەحنيكالىق قۇرالدار(تەلەديدار، دVد، ماگنيتوفون،) ءۇنتاسپا، مۋزىكالىق اسپاپتار، قازاقتىڭ ۇلتتىق كيىمدەرى، ات ابزەلدەرى، قاسقىر، تۇلكى تەرىلەرى، كيىز ءۇي كەرەگەسىنە ورنالاستىرىلعان كورمە.
ساباق ءتۇرى: ارالاس ساباق.
ءادىس - تاسىلدەرى: بايانداۋ، سۇراق - جاۋاپ، ورىنداپ كورسەتۋ.
ساباقتىڭ جوسپارى: 1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى؛ وقۋشىلاردىڭ ساباققا ازىرلىگىن تەكسەرۋ. 1مين.
2. مۋزىكالىق جاتتىعۋلار. 2مين.
3. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ. 10مين.
4. جاڭا ماتەريالدى ءتۇسىندىرۋ. 15مين.
5. مۋزىكالىق ماتەريالدارمەن جۇمىس. 5مين.
6. بەكىتۋ. 2مين.
7. وقۋشىلاردى بەلسەندىلىكتەرىنە قاراي ماداقتاۋ، ۇيگە تاپسىرما بەرۋ. 1مين.
مۋزىكالىق ماتەريالدار:
1. ءبىرجان سال «كوكەك» ءانىن تىڭداۋ.
2. اقان سەرى «ماڭماڭگەر» ورىنداۋ.
3. ءو. بايدىلدايەۆ «قۇلىنشاق» ۇيرەنۋ.
4. مۋزىكالىق ساۋات «سال»، «سەرى» ۇعىمى
5. «قاماجاي» ءان، ءبيىن ورىنداۋ.
ساباقتىڭ بارىسى: I. ۇيىمداستىرۋ
ا) وقۋشىلارمەن سالەمدەسۋ، جۋرنال بويىنشا تۇگەندەۋ
ءا) وقۋشىلاردىڭ ساباققا ازىرلىگىن تەكسەرۋ
ب) مۋزىكالىق جاتتىعۋلار دو ماجور، گامما، ارپەدجيو - اندەتىپ، دۇرىس تىنىس الا ءبىلۋ، ءتۇزۋ وتىرۋلارىن قاداعالاۋ
ۆ) ءۇي تاپسىرماسىن پىسىقتاۋ سۇراقتارى
1) ءان - بي دەگەندى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
2) «قاماجاي» ءان - ءبيى كىم تۋرالى؟
3) قازاقتىڭ قىز بالاعا ارنالعان ۇلتتىق كيىمدەرى تۋرالى نە بىلەسىڭدەر؟
4) «قازاقتىڭ حالىق ءان - ءبيى قاماجاي» ورىنداۋ.
II. جاڭا تاقىرىپ
ءمۇعالىم اڭگىمەلەيدى: دارىندى ونەر يەلەرىن حالىق «سال»،»سەرى» دەپ اتاعان. «سال»، «سەرى» اتاعىن حالىق تەكتەن تەككە بەرمەگەن. كەرەمەت ءانشى بولۋىمەن قاتار، كومپوزيتور( سازگەر) ايتىسقا قاتىسۋشى سۋىرىپ سالما اقىن، ەلدىڭ ەركەسى بولعان.
ءبىرجان سال مەن اقان سەرى تۋرالى قىسقاشا اڭگىمەلەۋ. سال سەرىلەردىڭ سىرتقى كيىمىنە توقتالۋ. وقۋلىقتا بەرىلگەن سۋرەتكە قاراپ وتىرىپ، وقۋشىلار سال، سەرىلەردىڭ كيىمدەرىنە نازار اۋدارىپ، ولاردىڭ اسەم جانە ادەمى تالعاممەن كيىنەتىنىنە كوز جەتەدى. سال، سەرىلەردىڭ وزدەرىنە ساي اتاقتى جۇيرىك، جورعا اتى بولادى ( جىلقى مالىنىڭ ءجۇرىسى تۋرالى ەسكە ءتۇسىرۋ).
اتتىڭ ەر - تۇرماندارىنا، ابزەلدەرىنە، ونىڭ اسا شەبەر جاسالعان بۇيىمدارىنا وقۋشىلاردىڭ نازارىن اۋدارۋ ( كورمە بويىنشا). سال، سەرىلەر جۇيرىك اتتارىنىڭ سىرت پىشىنىنە وتە مۇقيات قارايتىنىن ايتۋعا بولادى. سونداي - اق اڭعا شىققاندا قولدارىنا قىران قۇس قوندىرىپ، قۇماي تازى جۇگىرتەدى.
سەرگىتۋ ءساتى
III. مۋزىكا تىڭداۋ
1. ءبىرجان سال «كوكەك» ءانى تىڭدالادى
2. اقان سەرى «ماڭماڭگەر» ءانى تىڭدالادى. «ماڭماڭگەر» ءانىنىڭ شىعۋ تاريحى جونىندە ايتىپ ءوتۋ. مۋزىكالىق ماتەريالدارمەن جۇمىس «كوكەك» ءانى مەن «ماڭماڭگەر» اندەرىنەن ۇزىندىلەر ورىنداۋ. ءو. بايدىلدايەۆ «قۇلىنشاق» ءانىن ۇيرەتۋ. ءان سالۋ ەرەجەلەرىن ساقتاۋعا، ءان سالۋ كەزىندە دۇرىس وتىرۋلارىنا قول جەتكىزۋ. مۋزىكالىق اسپاپتىڭ سۇيەمەلدەۋىمەن وزباي، قالماي ورىنداۋلارىن قاداعالاۋ.
بەكىتۋ: ساباقتى بەكىتۋ ماقساتىندا وقۋشىلار ءبىرجان سال قوجاعۇل ۇلى مەن اقان سەرى قورامسا ۇلىنىڭ ونەرپازدىق قاسيەتتەرىنە بايلانىستى “توپتاستىرۋ” اسسوسياسياسىن قۇرايدى.
قورىتىندى: سونىمەن، بالالار بۇگىنگى ساباقتا ءبىز سۇلۋ كوكشەتاۋ جەرىنەن دارىندى ءانشى، سال - سەرىلەرى تۋرالى، ولاردىڭ اسەم اندەرى مەن حالىق كوڭىلىن كوتەرەر ونەرپازدىعى تۋرالى ماعلۇماتتار الدىق.
بالالار قازاق جەرى كەڭ، حالقى قانداي جومارت، ونەرپاز بولسا، جۇرەگى دە كەڭ، تالانتتى، ونەرلى ادامدارعا دا باي. قازاق جەرىنەن باتىسى مەن شىعىسى، وڭتۇستىگى مەن سولتۇستىك وڭىرلەرىندە قانشاما ءانشى - كۇيشىلەر ءومىر سۇرگەن. ءبىز ولاردان قالعان ءان - كۇي مۇرالارىن ۇيرەنىپ قانا قويماي، ولاردى ۇمىتپاي، ۇرپاقتان - ۇرپاققا جەتكىزىپ، زور قۇرمەتپەن قاراۋىمىز كەرەك!
وقۋشىلاردىڭ ساباقتا كورسەتكەن بەلسەندىلىكتەرىنە قاراي ولاردىڭ بىلىمدەرىن باعالاۋ.
ۇيگە تاپسىرما: سال، سەرى ۇعىمى. اقان سەرى، ءبىرجان سال، ولاردىڭ قانداي اندەرىمەن تانىستىق، ۇزىندىلەر جاتتاۋ، “قۇلىنشاق” ءانىن جاتتاۋ.
You Might Also Like
-
ءاربىر ۇلتتىڭ بالاسى ءوز ۇلتىنىڭ
