- 05 ناۋ. 2024 04:25
- 301
ارتيكۋلياسيالىق ويىن - جاتتىعۋلار
ارتيكۋلياسيالىق ويىن - جاتتىعۋلار:
ساققۇلاق
ماقساتى: ەستۋ قابىلەتىن دامىتۋ، بەلسەندى سوزدىكتى تولىقتىرۋ، فرازالىق سويلەۋىن دامىتۋ
قاجەتتى قۇرالدار: قالقا (تاسالاپ تۇراتىن نارسە)، قوڭىراۋ، سىلدىرماق، دابىل جانە ت. ب.
ويىن بارىسى: تاربيەشى قالقانىڭ ارتىندا تۇرىپ، كەزەك بويىنشا جوعارىدا اتالعان زاتتارمەن دىبىس شىعارىپ جانە بالالاردان دىبىستىڭ قانداي زاتتان شىققانىن تابۋىن ۇسىنادى. دىبىستار بالا ولاردى تابۋ ءۇشىن، انىق جانە كەزەكتەسىپ شىعۋى كەرەك.
اقشاقار
ماقساتى: سويلەۋ تىنىسىن دامىتۋ، ءبىرقالىپتى جانە ۇزاق دەم شىعارا ءبىلۋدى (اۋانى اۋىزعا تولتىرماي) قالىپتاستىرۋ.
قاجەتتى قۇرالدار: ماقتانىڭ بىرنەشە بوس تۇيىرشىكتەرى.
ويىن بارىسى: تاربيەشى ماقتانىڭ بولىگىن كورسەتىپ، ايتادى «دالادا قار جاۋىپ تۇر. كەلىڭدەر، توپتا قار جاۋدىرامىز» سودان سوڭ بالانىڭ الاقانىنا «اقشاقاردى» سالادى جانە قالاي ۇرلەۋ كەرەك ەكەنىن كورسەتەدى. سوسىن بالا ۇرلەيدى. جاتتىعۋ 2 - 3 رەت ورىندالادى.
اقشا قار، اقشا قار
اپپاق بولىپ قوناسىڭ.
توسا قالسام قولىمدى،
الاقانىما قوناسىڭ.
جاپىراقتار
ماقساتى: ءبىرقالىپتى، ەرىكتى دەم شىعارۋعا ۇيرەتۋ.
قاجەتتى قۇرالدار: جۇقا قاعازدان ويىپ جاسالعان سارى جانە قىزىل جاپىراقتار.
ويىن بارىسى: تاربيەشى بالاعا كۇزدە اعاشتاردىڭ جاپىراقتارى تۇسەتىنىن تۇسىندىرەدى. بۇل قۇبىلىس جاپىراقتاردىڭ ءتۇسۋى دەپ اتالادى. جاپىراقتاردىڭ ءتۇسۋىن ۇيدە ۇيىمداستىرۋدى تۇسىندىرەدى. بالا جاپىراقتار ۇشاتىنداي، ولارعا ۇرلەيدى. جاتتىعۋ 2 - 3 رەت ورىندالادى.
التىن، سارى، قىزىل، كوك،
الۋان – الۋان جاپىراق.
كۇزگى باقتا كۇلىمدەپ،
كوز تارتادى اتىراپ.
ۇش، كوبەلەك!
ماقساتى: ۇزاق، ۇزدىكسىز دەم شىعارا ءبىلۋدى قالىپتاستىرۋ.
قاجەتتى قۇرالدار: 2 - 3 قاعازدان جاسالعان، ايقىن بويالعان كوبەلەكتەر ( ءاربىر كوبەلەككە ۇزىندىعى 50 سم ءجىپتى بايلايدى جانە ولاردى ءبىر - بىرىنەن 30 سم قاشىقتىقتا باۋعا بايلايدى. باۋدى كوبەلەكتەر بالانىڭ بەتىنىڭ دەڭگەيىندە سالبىراپ تۇراتىنداي ەكى تىرەۋدىڭ ورتاسىنا كەرەدى).
ويىن بارىسى: تاربيەشى بالاعا كوبەلەكتەرگە ۇشاتىنداي ەتىپ، ولاردى ۇرلەۋدى ۇسىنادى. بالانىڭ تىك تۇرۋىن، اۋانى ىشكە جۇتقاندا يىقتارىن كوتەرمەۋىن، ءبىر رەت دەم شىعارىپ ۇرلەۋىن، اۋانى جۇتپاۋىن، ۇرتتارىن تولتىرماۋىن، ال ەرىندەرىن العا شىعارۋىن قاداعالاۋ قاجەت. بالا باسى اينالماس ءۇشىن، 10 سەكۋندتان ارتىق ەمەس ۇزىلىستەرمەن ۇرلەۋى قاجەت.
قاناتتارى ادەمى،
قىزىل – جاسىل كوبەلەك.
گۇلگە قونىپ قالىپتى
ءبىر عاجايىپ كەرەمەت.
بار دالانى جايناتىپ،
گۇلدەن – گۇلگە قونادى.
كوبەلەكتىڭ قاناتى
گۇلدەي اسەم بولادى.
نە ىستەۋ كەرەك، تابامىز
ماقساتى: ەستۋ زەيىنىن جۇمىلدىرا ءبىلۋىن دامىتۋ. سىلدىرماقتىڭ دىبىسىمەن ءوزىنىڭ قوزعالىسىنىڭ اراقاتىناسىن بەلگىلەۋ، قوزعالىس سايكەستىگىن دامىتۋ.
قاجەتتى قۇرالدار: سىلدىرماق، ەكى جالاۋشا.
ويىن بارىسى: بالانىڭ قولىندا ەكى جالاۋشا بار، ەگەر تاربيەشى سىلدىرماقتى قاتتى سىلدىرلاتسا، وندا بالا جالاۋشالاردى جوعارى كوتەرەدى جانە بۇلعايدى. ەگەر سىلدىرماق اقىرىن سىلدىرلاسا، وندا جالاۋشالاردى تومەن تۇسىرەدى.
مۇندا بالالاردىڭ دۇرىس تۇرۋىن جانە قوزعالىستارىنىڭ ءدال ورىندالۋىن قاداعالاۋ ماڭىزدى. بالا جاتتىعۋدى جەڭىل ورىنداۋ ءۇشىن، سىلدىرماقتىڭ قاتتى جانە اقىرىن دىبىستالۋىن كەمىندە 4 رەت الماستىرۋ قاجەت.
كىم العىر؟
ماقساتى: قۇلاقتىڭ ەستىگىشتىگىن، سوزدىك نۇسقاۋلىقتى ونى ايتاتىن داۋىس كۇشىنە قاراماستان دۇرىس قابىلداي ءبىلۋدى دامىتۋ.
قاجەتتى قۇرالدار: ويىنشىقتار: قۋىرشاق، ايۋ، ماشينە.
ويىن بارىسى: تاربيەشى ۇستىندە ويىنشىقتارى بار ۇستەلدىڭ جانىندا وتىرادى. بالا ودان 2 – 3 مەتر قاشىقتىقتا بولادى. «مەن سىبىرمەن سويلەيتىن بولامىن، سوندىقتان ءبارى ەستىلۋ ءۇشىن تىنىش وتىرىپ، زەيىنمەن تىڭدا»:
- ايۋدى ال جانە ماشينەگە وتىرعىز.
- ايۋدى ماشينەنىڭ ىشىنەن ال.
- ماشينەگە قۋىرشاقتى وتىرعىز.
- قۋىرشاقتى ماشينەمەن قىدىرت.
بالا بۇل تاپسىرمالاردى ەستۋى، ءتۋسىنۋى جانە ورىنداۋى قاجەت. تاپسىرمالار قىسقا جانە جەڭىل، ال ايتىلۋى اقىرىن، ءبىراق ايقىن بولۋ كەرەك.
ارتيكۋلياسيالىق ويىن - جاتتىعۋلار. جۇكتەۋ
ساققۇلاق
ماقساتى: ەستۋ قابىلەتىن دامىتۋ، بەلسەندى سوزدىكتى تولىقتىرۋ، فرازالىق سويلەۋىن دامىتۋ
قاجەتتى قۇرالدار: قالقا (تاسالاپ تۇراتىن نارسە)، قوڭىراۋ، سىلدىرماق، دابىل جانە ت. ب.
ويىن بارىسى: تاربيەشى قالقانىڭ ارتىندا تۇرىپ، كەزەك بويىنشا جوعارىدا اتالعان زاتتارمەن دىبىس شىعارىپ جانە بالالاردان دىبىستىڭ قانداي زاتتان شىققانىن تابۋىن ۇسىنادى. دىبىستار بالا ولاردى تابۋ ءۇشىن، انىق جانە كەزەكتەسىپ شىعۋى كەرەك.
اقشاقار
ماقساتى: سويلەۋ تىنىسىن دامىتۋ، ءبىرقالىپتى جانە ۇزاق دەم شىعارا ءبىلۋدى (اۋانى اۋىزعا تولتىرماي) قالىپتاستىرۋ.
قاجەتتى قۇرالدار: ماقتانىڭ بىرنەشە بوس تۇيىرشىكتەرى.
ويىن بارىسى: تاربيەشى ماقتانىڭ بولىگىن كورسەتىپ، ايتادى «دالادا قار جاۋىپ تۇر. كەلىڭدەر، توپتا قار جاۋدىرامىز» سودان سوڭ بالانىڭ الاقانىنا «اقشاقاردى» سالادى جانە قالاي ۇرلەۋ كەرەك ەكەنىن كورسەتەدى. سوسىن بالا ۇرلەيدى. جاتتىعۋ 2 - 3 رەت ورىندالادى.
اقشا قار، اقشا قار
اپپاق بولىپ قوناسىڭ.
توسا قالسام قولىمدى،
الاقانىما قوناسىڭ.
جاپىراقتار
ماقساتى: ءبىرقالىپتى، ەرىكتى دەم شىعارۋعا ۇيرەتۋ.
قاجەتتى قۇرالدار: جۇقا قاعازدان ويىپ جاسالعان سارى جانە قىزىل جاپىراقتار.
ويىن بارىسى: تاربيەشى بالاعا كۇزدە اعاشتاردىڭ جاپىراقتارى تۇسەتىنىن تۇسىندىرەدى. بۇل قۇبىلىس جاپىراقتاردىڭ ءتۇسۋى دەپ اتالادى. جاپىراقتاردىڭ ءتۇسۋىن ۇيدە ۇيىمداستىرۋدى تۇسىندىرەدى. بالا جاپىراقتار ۇشاتىنداي، ولارعا ۇرلەيدى. جاتتىعۋ 2 - 3 رەت ورىندالادى.
التىن، سارى، قىزىل، كوك،
الۋان – الۋان جاپىراق.
كۇزگى باقتا كۇلىمدەپ،
كوز تارتادى اتىراپ.
ۇش، كوبەلەك!
ماقساتى: ۇزاق، ۇزدىكسىز دەم شىعارا ءبىلۋدى قالىپتاستىرۋ.
قاجەتتى قۇرالدار: 2 - 3 قاعازدان جاسالعان، ايقىن بويالعان كوبەلەكتەر ( ءاربىر كوبەلەككە ۇزىندىعى 50 سم ءجىپتى بايلايدى جانە ولاردى ءبىر - بىرىنەن 30 سم قاشىقتىقتا باۋعا بايلايدى. باۋدى كوبەلەكتەر بالانىڭ بەتىنىڭ دەڭگەيىندە سالبىراپ تۇراتىنداي ەكى تىرەۋدىڭ ورتاسىنا كەرەدى).
ويىن بارىسى: تاربيەشى بالاعا كوبەلەكتەرگە ۇشاتىنداي ەتىپ، ولاردى ۇرلەۋدى ۇسىنادى. بالانىڭ تىك تۇرۋىن، اۋانى ىشكە جۇتقاندا يىقتارىن كوتەرمەۋىن، ءبىر رەت دەم شىعارىپ ۇرلەۋىن، اۋانى جۇتپاۋىن، ۇرتتارىن تولتىرماۋىن، ال ەرىندەرىن العا شىعارۋىن قاداعالاۋ قاجەت. بالا باسى اينالماس ءۇشىن، 10 سەكۋندتان ارتىق ەمەس ۇزىلىستەرمەن ۇرلەۋى قاجەت.
قاناتتارى ادەمى،
قىزىل – جاسىل كوبەلەك.
گۇلگە قونىپ قالىپتى
ءبىر عاجايىپ كەرەمەت.
بار دالانى جايناتىپ،
گۇلدەن – گۇلگە قونادى.
كوبەلەكتىڭ قاناتى
گۇلدەي اسەم بولادى.
نە ىستەۋ كەرەك، تابامىز
ماقساتى: ەستۋ زەيىنىن جۇمىلدىرا ءبىلۋىن دامىتۋ. سىلدىرماقتىڭ دىبىسىمەن ءوزىنىڭ قوزعالىسىنىڭ اراقاتىناسىن بەلگىلەۋ، قوزعالىس سايكەستىگىن دامىتۋ.
قاجەتتى قۇرالدار: سىلدىرماق، ەكى جالاۋشا.
ويىن بارىسى: بالانىڭ قولىندا ەكى جالاۋشا بار، ەگەر تاربيەشى سىلدىرماقتى قاتتى سىلدىرلاتسا، وندا بالا جالاۋشالاردى جوعارى كوتەرەدى جانە بۇلعايدى. ەگەر سىلدىرماق اقىرىن سىلدىرلاسا، وندا جالاۋشالاردى تومەن تۇسىرەدى.
مۇندا بالالاردىڭ دۇرىس تۇرۋىن جانە قوزعالىستارىنىڭ ءدال ورىندالۋىن قاداعالاۋ ماڭىزدى. بالا جاتتىعۋدى جەڭىل ورىنداۋ ءۇشىن، سىلدىرماقتىڭ قاتتى جانە اقىرىن دىبىستالۋىن كەمىندە 4 رەت الماستىرۋ قاجەت.
كىم العىر؟
ماقساتى: قۇلاقتىڭ ەستىگىشتىگىن، سوزدىك نۇسقاۋلىقتى ونى ايتاتىن داۋىس كۇشىنە قاراماستان دۇرىس قابىلداي ءبىلۋدى دامىتۋ.
قاجەتتى قۇرالدار: ويىنشىقتار: قۋىرشاق، ايۋ، ماشينە.
ويىن بارىسى: تاربيەشى ۇستىندە ويىنشىقتارى بار ۇستەلدىڭ جانىندا وتىرادى. بالا ودان 2 – 3 مەتر قاشىقتىقتا بولادى. «مەن سىبىرمەن سويلەيتىن بولامىن، سوندىقتان ءبارى ەستىلۋ ءۇشىن تىنىش وتىرىپ، زەيىنمەن تىڭدا»:
- ايۋدى ال جانە ماشينەگە وتىرعىز.
- ايۋدى ماشينەنىڭ ىشىنەن ال.
- ماشينەگە قۋىرشاقتى وتىرعىز.
- قۋىرشاقتى ماشينەمەن قىدىرت.
بالا بۇل تاپسىرمالاردى ەستۋى، ءتۋسىنۋى جانە ورىنداۋى قاجەت. تاپسىرمالار قىسقا جانە جەڭىل، ال ايتىلۋى اقىرىن، ءبىراق ايقىن بولۋ كەرەك.
ارتيكۋلياسيالىق ويىن - جاتتىعۋلار. جۇكتەۋ