اشىق وقۋ قىزمەتى. جاراتىلىستانۋ. "گۇلدەر"
ماقساتى: وسىمدىكتەر تۋرالى بىلىمدەرىن كەڭەيتە وتىرىپ، گۇلدەردىڭ تۇرلەرىمەن تانىستىرۋ. گۇلدەردىڭ اتاۋلارىن، سىرت كەلبەتىن، جەكە قۇرىلىمىن اجىراتىپ، اتاي بىلۋگە ۇيرەتۋ. تانىمدىق قابىلەتتەرىن دامىتۋ. گۇلدەردى كۇتىپ باپتاۋ ەرەجەلەرىمەن تانىستىرۋ. تابيعاتتى قورعاۋعا، ادامگەرشىلىككە، ۇقىپتىلىققا، باستاعان ءىسىن اياقتاي بىلۋگە تاربيەلەۋ.
ءادىس – تاسىلدەرى: ءتۇسىندىرۋ، سلايد كورسەتۋ، سۇراق - جاۋاپ، سەرگىتۋ، ماداقتاۋ.
كورنەكىلىكتەر: سلايد: بولمە، دالا، ەمدىك گۇلدەرى، ەڭبەك قۇرالدارى.
ءجۇرۋ بارىسى:
شاتتىق شەڭبەرى:
جارقىراپ كۇن دە اشىلدى،
اينالاعا گۇل شاشىلدى.
قايىرلى كۇن! ءبىز كوڭىلدى بالامىز،
قايىرلى كۇن! ءبىز سۇيكىمدى بالامىز.
تاڭعاجايىپ ءسات: (توپقا ماشا كەلەدى)
- سالەمەتسىڭدەر مە، بالالار!
تاربيەشى: امانسىڭ با، ماشا. قوش كەلدىڭ! قولىڭداعى نە؟
ماشا: مەنىڭ قولىمداعى – بولمە وسىمدىگى. مەن مىنا گۇلدى ۇلكەن دە، ادەمى ەتىپ وسىرگىم كەلەدى، ءبىراق قالاي وسەتىنىن، قالاي ءوسىرۋ كەرەك ەكەنىن بىلمەي تۇرمىن، سەندەر ماعان وسى گۇلدى وسىرۋگە كومەكتەسەسىڭدەر مە؟
تاربيەشى: ماشا سەن رەنجىمە، سەنىڭ قولىڭداعى گۇل جاساندى، سول سەبەپتى ول گۇل وسپەي تۇر. ال، ءبىزدىڭ بالالارىمىز سىزگە تابيعي گۇلدىڭ قالاي وسەتىنىن كورسەتەدى.
- بالالار ءبىز ءارقاشاندا ۇلكەندەرگە كومەكتەسۋىمىز كەرەك، سوندىقتان ءقازىر ماشاعا گۇلدى قالاي وتىرعىزىپ، باپتاۋعا بولاتىنىن كورسەتىپ، كومەكتەسەمىز. الدىمەن مەن گۇلدەر تۋرالى تۇسىنىك بەرىپ وتەيىن. سىزدەر مۇقيات قاراپ، تىڭداپ الىڭىزدار!
تاربيەشى: - گۇل دەگەنىمىز - وسىمدىك، ولار ءومىر ءسانى، تابيعات كوركى. گۇلدەر تەرەزەلەردىڭ الدىنا ءسان بەرگەنىمەن قويماي، بولمە اۋاسىن تازارتادى، ادامدارعا جاقسى كوڭىل - كۇي سىيلايدى. گۇلدەردىڭ دە جانى بار،
ادامدارمەن سويلەسكەندەي ولارمەن دە سويلەسىپ، ءوز ءىلتيپاتىڭدى ءبىلدىرىپ، باپتاپ، كۇتىپ، سۇيىسپەنشىلىكپەن قاراپ، ەركەلەتىپ تۇرۋ قاجەت.
گۇلدەردىڭ قۇرىلىسىن قارايىقشى: تامىرى، ساباعى، جاپىراعى، توستاعانشاسى، كۇلتەشەلەرى، اتالىعى مەن انالىعى. (سلايدپەن)
ديداكتيكالىق ويىن: «گۇل قۇراستىر»
شارتى: بالالار گۇلدىڭ قۇرىلىمىن اتاپ، قۇراستىرۋى كەرەك.
(بالالار ويىننىڭ شارتى بويىنشا سۋرەتتەردى رەت - رەتىمەن ورنالاستىرادى).
- گۇلدەردىڭ ۇزاق ۋاقىت اۋىرماي، جايقالىپ تۇرۋى ءۇشىن نە ىستەۋ كەرەك؟
- كۇتىپ - باپتاۋ كەرەك. گۇلدەردى جۇلماۋ كەرەك. گۇلدەردى باسپاۋ كەرەك.
گۇلدەر ءوسىپ تۇرعان بولمەدە ءبىز ءوزىمىزدى قۋانىشتى سەزىنەمىز، كوڭىلىمىز كوتەرىڭكى بولادى. ولاردىڭ كوپتەگەن تۇرلەرى بولادى. تۇستەرى دە ءار ءتۇرلى بولادى.
گۇلدەر ءۇش توپقا بولىنەدى: دالا گۇلدەرى، بولمە گۇلدەرى، ەمدىك گۇلدەرى. (سلايد ارقىلى كورسەتۋ).
دالا گۇلدەرى: بايشەشەك، راۋشان، قىزعالداق، باقباق، استرا. بۇل گۇلدەر كوكتەمدە، جازدا وسەدى.
راۋشان گ ۇلى - حوش ءيىستى گۇل. بۇل گۇل دالادا وسەدى. ونى مەرەكەلەردە، سىي قۇرمەت رەتىندە بەرۋگە بولادى
بولمە گۇلدەرى: الوە، كاكتۋس، فيكۋس، گەران. بۇل گۇلدەر جىلدىڭ ءتورت مەزگىلىندە دەبولمەدە وسەدى.
گۇلدىڭ جاقسى ءوسۋى ءۇشىن جارىق، ىلعالدى اۋا جانە بولمە تەمپەراتۋراسى ءبىرقالىپتى، ياعني جىلى بولۋ كەرەك.
ەمدىك گۇلدەرى: الوە، انيس، ادىراسپان، تۇيمەداق، قالامپىر. بۇل گۇلدەر بولمەدە دە، دالادا دا وسەدى
الوە گ ۇلى - ونىڭ جاپىراقتارى تىكەنەكتى بولعانىمەن قولىمىزعا كىرمەيدى. الوەنىڭ ەمدىك قاسيەتى بار، ەگەر دە جۇگىرىپ بارا جاتىرىپ، جاراقات العان جاعدايدا وسى الوە كەسكىنىن كەسىپ الىپ، جاراقات العان جەرگە تيگىزىپ ءبىراز ۋاقىت ۇستاپ تۇرساق، جارا جىلدام جازىلادى. (بالالار تىڭدايدى.)
- بالالار، ءبىز تاجىريبە جۇزىندە گۇلدى قالاي وتىرعىزۋ، قالاي كۇتىپ باپتاۋ كەرەكتىگىن كورسەتەيىكشى. كەل، ماشا، ساعان گۇلدى وتىرعىزىپ ۇيرەتەيىك.
تاربيەشى جەتەكشى سۇراقتار قويا وتىرىپ، بالالاردىڭ جاۋابى ارقىلى ماشاعا گۇل وتىرعىزۋعا كومەكتەسەدى.
- الدىمەن، گۇلدىڭ وسكىنىن قيىپ الىپ، ونىڭ تامىرى شىققانشا سۋعا سالىپ قويامىز. شەلەككە قۇنارلى توپىراق سالىپ، تامىرى بار وسكىندى سول توپىراققا وتىرعىزامىز. تامىرى توپىراقتىڭ استىندا بولادى، ولار كورىنبەيدى، گۇلدەردىڭ سۋ ىشۋىنە كومەكتەسەدى، سوندىقتان دا ولارعا سۋ قۇيىپ تۇرۋ قاجەت. گۇلدەردىڭ تامىرى دەم الىپ تۇرۋ ءۇشىن، توپىراعىن قوپسىتامىز.
تاربيەشى ماشامەن بىرگە گۇلگە سۋ قۇيىپ، توپىراعىن قوپسىتىپ كورسەتەدى.
تاربيەشى: ماشا، ەندى سەن بالالاردىڭ جۇمىسىن باقىلا، ءقازىر ءبارىمىز بولمە گۇلدەرىن وتىرعىزايىق. الدىمەن ءبارىمىز الجاپقىش تاعىپ الايىق، سودان سوڭ الدىمىزداعى توپىراق سالىنىپ تۇرعان ىدىسقا گۇلدى وتىرعىزىپ سۋ قۇيامىز. گۇلدەردى وتىرعىزۋ ءۇشىن ونىڭ تامىرى بولۋ كەرەك، مۇقيات تامىرىن تەكسەرىپ الايىق، تامىرى بولماسا گۇل وسە المايدى. (ماشا مەن بالالار گۇلدى وتىرعىزادى)
تاربيەشى: بالالار ماشا بىزگە گۇل وتىرعىزۋعا كومەكتەسكەنى ءۇشىن نە ايتامىز؟
بالالار: - راحمەت!
تاربيەشى: - جارايسىڭدار! – ەندى وتىرعىزعان گۇلىمىزدى توبىمىزعا اپارىپ، تەرەزە الدىنا قويامىز. گۇلدەر كۇننىڭ كوزىن جاقسى كورەدى.
جۇمباق جاسىرۋ:
انالارعا سىيلايتىن،
ارالار بال جينايتىن
بۇل نەمەنە، بالالار،
ۇزۋگە ادام قيمايتىن. (گۇل)
ايشا
قىزىل جاسىل گۇل ەگىپ،
باپتاپ، كۇتتىك، تۇرلەتتىك.
قالماسىن دەپ قۋارىپ،
اپتا سايىن سۋاردىق.
گۇلدەندىردىك اۋلانى،
اۋلادا گۇل قاۋلادى.
جانيا
قۇلپىرعان مەن راۋشان گۇلىمىن،
جاپىراعىم جايىلعان،
سۇلۋلىق بار بويىمدا
تامىرىم كەڭ تاراعان.
سايد قازاقستان – ءبىلىپ ال،
قىزعالداقتىڭ وتانى.
قىزعالداقپەن شىقتى عوي،
ءبىزدىڭ ەلدىڭ اتاعى.
ماشا:- جارايسىڭدار بالالار! سەندەر وتە بايقامپاز بالالار ەكەنسىڭدەر. ەندى گۇلدى قالاي ءوسىرۋ كەرەك ەكەنىن ءبىلدىم.
تاربيەشى: ساۋ بولىڭىز! مىنا گۇلدى سىزگە سىيلايمىز. بالالاردىڭ سىزگە سىيلاعان سىيى، العىسى رەتىندە قابىل الىڭىز.
قورىتىندىلاۋ:
- جارايسىڭدار بالالار! بۇگىن بىزگە كىم كەلدى؟ ماشانىڭ گ ۇلى نەگە وسپەگەن؟ سەندەر قانداي گۇلدەرمەن تانىستىڭدار؟
- دالا گۇلدەرى، بولمە گۇلدەرى، ەمدىك گۇلدەرى.
- قانداي دالا گۇلدەرىن، بولمە گۇلدەرىن، ەمدىك گۇلدەرىن بىلەسىڭدەر؟
- گۇلدەردىڭ تۇستەرى قانداي بولادى؟
- ءار ءتۇستى، قىزىل، سارى، كوك ت. ب.
- جاپىراقتارىنىڭ ءتۇسى قانداي؟
باعالاۋ. وتە جاقسى، بۇگىن بارلىعىڭىز دا وتە جاقسى قاتىستىڭىزدار!
اتىراۋ قالاسى، "زەينەپ، امينا جانە بالاپاندار" بوبەكجاي - بالاباقشاسى
ورتاڭعى توپ تاربيەشىسى: بالمۋحانوۆا ارايلىم سانسىزبايەۆنا
اشىق وقۋ قىزمەتى. جاراتىلىستانۋ. "گۇلدەر"