اتا - انا باقىتى - بالا ترەنينگ
تاقىرىبى: «اتا - انا باقىتى - بالا»
ماقساتى: اتا - انالاردىڭ مەكتەپپەن بايلانىسىن نىعايتا وتىرىپ، اتا - انادان بالا تاربيەسىنە قاتىستى ماسەلەلەردەن پىكىرلەرىن سۇراۋ، ەركىن اڭگىمە تاراتۋ.
ءادىسى: سۇراق - جاۋاپ، ترەنينگ، تالقىلاۋ، پىكىرلەسۋ، شىعارماشىلىق تاپسىرما
ءتۇرى: كەزدەسۋ ساعاتى
جوسپارى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ. ترەنينگ توپقا ءبولۋ (كوبەلەك سۋىرادى)
ءىى. «باقىتتى وتباسى» (ءۇيدىڭ سۋرەتى بەرىلەدى، سىرتىنا سوزدەر جازۋ)
ءىىى. بەينەروليك تاماشالاۋ
ءىۇ. قوناقكادە (باقىت تۋرالى ولەڭ)
ءۇ. «باقىتتى وتباسى ەمبلەماسى» (شىعارماشىلىق تاپسىرما) ءار توپ قاعازدان ەمبلەما جاساۋى كەرەك. (قورعايدى تۇسىندىرەدى)
ءۇى. ماقال – ماتەلدەردى جالعاستىرۋ
ءۇىى. «باقىت» تۋرالى اڭىز - اڭگىمەلەر
ءۇىىى. «كىم باقىتتى؟»
ءىح. شىن جۇرەكتەن قابىل ال!
ح.«جاقسى تىلەك مەنەن» (كوبەلەككە تىلەك جازىپ، گۇلگە جابىستىرۋ)
ءوتۋ بارىسى:
- قايىرلى كۇن، قۇرمەتتى ۇستازدار، اتا – انالار، شاكىرتتەر! ءبىز بۇگىن كەرەمەت
ءبىر عاجايىپ الەمگە ساياحاتقا بارامىز. قالاي ويلايسىزدار، ول قانداي الەم بولۋى مۇمكىن؟ قانە، ويلانىپ كورىڭدەرشى. ول ءبىر ءوزى كىشكەنتاي عانا شاعىن مەملەكەت. ول مەملەكەتتىڭ اتى «جانۇيا» ەكەن. بۇگىنگى تاقىرىپ تا وسى مەملەكەت جونىندە وربىمەك. بۇل مەملەكەت قانداي بولۋى كەرەك؟
- باقىتتى، تاتۋ، ونەرلى، ۇلگىلى.
- سونىمەن، بۇگىنگى اتا - انالار مەن بالالار بىرلەسكەن «اتا – انا باقىتى - بالا»اتتى ترەنينگىمىزگە قوش كەلدىڭىزدەر.
جاقسىدان جامان تۋادى
ءبىر اياق اسقا العىسىز.
جاماننان جاقسى تۋادى
ادام ايتسا نانعىسىز.
ۇلتىمىزدا «ۇيادا نە كورسەڭ، ۇشقاندا سونى ىلەرسىڭ» دەگەن دانا ءسوز بار.
«بالا قىران بولۋ ءۇشىن ونى سامعاتىپ ۇشىراتىن اتا نەمەسە اكە دە قىران بولۋ كەرەك» دەپ وتباسىلىق تاربيەگە ەرەكشە توقتاعان. ءار وتباسىندا اتا – انانىڭ ورنى بولەك. بالا اكەدەن اقىل، انادان مەيىرىم الادى. اكە – وتباسىنىڭ اسىراۋشىسى، قامقورشىسى، تىرەگى، انا - وتباسىنىڭ ۇيتقىسى، جىلۋى، شۋاعى. جاقسى انا وتباسىنا بەرەكە اكەلىپ، جانۇياسىن باقىتقا بولەيدى.
اتا – اناعا بالادان جاقسى ەشكىم جوق. «بالا - ادامنىڭ باۋىر ەتى» دەگەن ناقىل ءسوز بار. سوندىقتان قاي اتا – انا بولماسىن بالاسىنىڭ ءبىلىمدى، مادەنيەتتى، ءتارتىپتى، ادەپتى بولۋىن قالايدى. بالا ءومىردىڭ جالعاسى، كوز قۋانىشى، شاڭىراق يەسى دەپ ۇرپاق تاربيەسىنە كوپ كوڭىل بولگەن. قاي حالىق بولسا دا ءۇمىتىن ەڭ الدىمەن ۇرپاعىنان كۇتەدى. جانعان وتىن سوندىرمەي، ءتۇتىنىن تۇتەتىپ، ارتىنا ۇرپاق قالدىرۋدى كوزدەگەن. ال تاربيەنىڭ كوزى - اتا – بابامىزدان قالعان اقىلدا، دانا سوزدەردە.
1. شاتتىق شەڭبەرى: اتا – انا ءوز ەسىمىن ايتادى جانە بالاسىنىڭ ەسىمىنىڭ العاشقى ارپىنەن باستالاتىن بالا بويىنداعى قاسيەتتى ايتادى. بالا ءوز ەسىمىن ايتىپ، اتا – اناسىنىڭ العاشقى ارپىنەن باستالاتىن اتا – انانىڭ بويىنداعى قاسيەتتى ايتادى
2. «باقىتتى وتباسى» ءۇيدىڭ سۋرەتى بەرىلەدى، سىرتىنا وتباسىنا جاتاتىن سوزدەردى جازۋ.
3. بەينەروليك تاماشالاۋ «اكە مەن بالا»
4. قوناقكادە. اتا - انالار «باقىت» تۋرالى اندەر ايتادى.
5. «باقىتتى وتباسى ەمبلەماسى». ءار توپ «باقىت وتباسى ەمبلەماسىن» جاسايدى. ەمبلەمانى تانىستىرادى، قورعايدى.
6. «ماقال – ماتەلدەردى جالعاستىرۋ» ويىنى. وقۋشىلار
انا الدىندا — قۇرمەت،
اتا الدىندا — قىزمەت
انانىڭ ءسۇتى — بال،
بالانىڭ ءتىلى — بال.
اتاڭا نە قىلساڭ،
الدىڭا سول كەلەر.
ۇيادان نە كورسەڭ سونى ىلەرسىڭ
اكە - اسقار تاۋ،
انا اعىپ جاتقان بۇلاق
بالا - جاعاسىنداعى قۇراق.
اكە - ەر، انا - جىگەر، ءبىر ۇيدە ەكى كەمەڭگەر
7. «باقىت» تۋرالى اڭىز - اڭگىمەلەر. تاريحتا تالاي ادامدار باقىت ىزدەپ ءومىر ءسۇردى. قازىرگى زاماندا باقىت تا، بايلىق تا، ءومىردىڭ ءمانى دە – مال دۇنيە دەيتىندەردىڭ سانى باسىم. (بايلىق، مانساپ، بيلىك تۋرالى اڭىزدار ايتىلادى).
«وتباسى تاتۋلىعى» (جۇڭگو اڭىز اڭگىمەسى)
اڭىزدى مازمۇنداپ، سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى.
باياعىدا ءبىر ۇلكەن وتباسى ءومىر ءسۇرىپتى. وتباسىنداعى ادامدار سانى وتە كوپ ەكەن، ءبىر قاۋىم ەل بولىپ، بىرگە تۇرىپتى. ول وتباسى ەرەكشە ەكەن، وتباسىنىڭ ءوزارا كەلىسىمى دە، تاتۋلىقتا ءومىر ءسۇرۋى ەلدى تاڭ قالدىردى. ولاردا ۇرىس - كەرىس، داۋ - جانجال دەگەن اتىمەن بولمايدى ەكەن.
بۇل وتباسى جايلى اڭگىمە پاتشانىڭ قۇلاعىنا دا جەتەدى.
قاراعاندا وبلىسى ۇلىتاۋ اۋدانى
امانكەلدى اۋىلى №3 امانكەلدى جوببم
پەداگوگ - پسيحولوگ
ۋرۋستەموۆا ەلميرا باحتيگەلدييەۆنا
ماقساتى: اتا - انالاردىڭ مەكتەپپەن بايلانىسىن نىعايتا وتىرىپ، اتا - انادان بالا تاربيەسىنە قاتىستى ماسەلەلەردەن پىكىرلەرىن سۇراۋ، ەركىن اڭگىمە تاراتۋ.
ءادىسى: سۇراق - جاۋاپ، ترەنينگ، تالقىلاۋ، پىكىرلەسۋ، شىعارماشىلىق تاپسىرما
ءتۇرى: كەزدەسۋ ساعاتى
جوسپارى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ. ترەنينگ توپقا ءبولۋ (كوبەلەك سۋىرادى)
ءىى. «باقىتتى وتباسى» (ءۇيدىڭ سۋرەتى بەرىلەدى، سىرتىنا سوزدەر جازۋ)
ءىىى. بەينەروليك تاماشالاۋ
ءىۇ. قوناقكادە (باقىت تۋرالى ولەڭ)
ءۇ. «باقىتتى وتباسى ەمبلەماسى» (شىعارماشىلىق تاپسىرما) ءار توپ قاعازدان ەمبلەما جاساۋى كەرەك. (قورعايدى تۇسىندىرەدى)
ءۇى. ماقال – ماتەلدەردى جالعاستىرۋ
ءۇىى. «باقىت» تۋرالى اڭىز - اڭگىمەلەر
ءۇىىى. «كىم باقىتتى؟»
ءىح. شىن جۇرەكتەن قابىل ال!
ح.«جاقسى تىلەك مەنەن» (كوبەلەككە تىلەك جازىپ، گۇلگە جابىستىرۋ)
ءوتۋ بارىسى:
- قايىرلى كۇن، قۇرمەتتى ۇستازدار، اتا – انالار، شاكىرتتەر! ءبىز بۇگىن كەرەمەت
ءبىر عاجايىپ الەمگە ساياحاتقا بارامىز. قالاي ويلايسىزدار، ول قانداي الەم بولۋى مۇمكىن؟ قانە، ويلانىپ كورىڭدەرشى. ول ءبىر ءوزى كىشكەنتاي عانا شاعىن مەملەكەت. ول مەملەكەتتىڭ اتى «جانۇيا» ەكەن. بۇگىنگى تاقىرىپ تا وسى مەملەكەت جونىندە وربىمەك. بۇل مەملەكەت قانداي بولۋى كەرەك؟
- باقىتتى، تاتۋ، ونەرلى، ۇلگىلى.
- سونىمەن، بۇگىنگى اتا - انالار مەن بالالار بىرلەسكەن «اتا – انا باقىتى - بالا»اتتى ترەنينگىمىزگە قوش كەلدىڭىزدەر.
جاقسىدان جامان تۋادى
ءبىر اياق اسقا العىسىز.
جاماننان جاقسى تۋادى
ادام ايتسا نانعىسىز.
ۇلتىمىزدا «ۇيادا نە كورسەڭ، ۇشقاندا سونى ىلەرسىڭ» دەگەن دانا ءسوز بار.
«بالا قىران بولۋ ءۇشىن ونى سامعاتىپ ۇشىراتىن اتا نەمەسە اكە دە قىران بولۋ كەرەك» دەپ وتباسىلىق تاربيەگە ەرەكشە توقتاعان. ءار وتباسىندا اتا – انانىڭ ورنى بولەك. بالا اكەدەن اقىل، انادان مەيىرىم الادى. اكە – وتباسىنىڭ اسىراۋشىسى، قامقورشىسى، تىرەگى، انا - وتباسىنىڭ ۇيتقىسى، جىلۋى، شۋاعى. جاقسى انا وتباسىنا بەرەكە اكەلىپ، جانۇياسىن باقىتقا بولەيدى.
اتا – اناعا بالادان جاقسى ەشكىم جوق. «بالا - ادامنىڭ باۋىر ەتى» دەگەن ناقىل ءسوز بار. سوندىقتان قاي اتا – انا بولماسىن بالاسىنىڭ ءبىلىمدى، مادەنيەتتى، ءتارتىپتى، ادەپتى بولۋىن قالايدى. بالا ءومىردىڭ جالعاسى، كوز قۋانىشى، شاڭىراق يەسى دەپ ۇرپاق تاربيەسىنە كوپ كوڭىل بولگەن. قاي حالىق بولسا دا ءۇمىتىن ەڭ الدىمەن ۇرپاعىنان كۇتەدى. جانعان وتىن سوندىرمەي، ءتۇتىنىن تۇتەتىپ، ارتىنا ۇرپاق قالدىرۋدى كوزدەگەن. ال تاربيەنىڭ كوزى - اتا – بابامىزدان قالعان اقىلدا، دانا سوزدەردە.
1. شاتتىق شەڭبەرى: اتا – انا ءوز ەسىمىن ايتادى جانە بالاسىنىڭ ەسىمىنىڭ العاشقى ارپىنەن باستالاتىن بالا بويىنداعى قاسيەتتى ايتادى. بالا ءوز ەسىمىن ايتىپ، اتا – اناسىنىڭ العاشقى ارپىنەن باستالاتىن اتا – انانىڭ بويىنداعى قاسيەتتى ايتادى
2. «باقىتتى وتباسى» ءۇيدىڭ سۋرەتى بەرىلەدى، سىرتىنا وتباسىنا جاتاتىن سوزدەردى جازۋ.
3. بەينەروليك تاماشالاۋ «اكە مەن بالا»
4. قوناقكادە. اتا - انالار «باقىت» تۋرالى اندەر ايتادى.
5. «باقىتتى وتباسى ەمبلەماسى». ءار توپ «باقىت وتباسى ەمبلەماسىن» جاسايدى. ەمبلەمانى تانىستىرادى، قورعايدى.
6. «ماقال – ماتەلدەردى جالعاستىرۋ» ويىنى. وقۋشىلار
انا الدىندا — قۇرمەت،
اتا الدىندا — قىزمەت
انانىڭ ءسۇتى — بال،
بالانىڭ ءتىلى — بال.
اتاڭا نە قىلساڭ،
الدىڭا سول كەلەر.
ۇيادان نە كورسەڭ سونى ىلەرسىڭ
اكە - اسقار تاۋ،
انا اعىپ جاتقان بۇلاق
بالا - جاعاسىنداعى قۇراق.
اكە - ەر، انا - جىگەر، ءبىر ۇيدە ەكى كەمەڭگەر
7. «باقىت» تۋرالى اڭىز - اڭگىمەلەر. تاريحتا تالاي ادامدار باقىت ىزدەپ ءومىر ءسۇردى. قازىرگى زاماندا باقىت تا، بايلىق تا، ءومىردىڭ ءمانى دە – مال دۇنيە دەيتىندەردىڭ سانى باسىم. (بايلىق، مانساپ، بيلىك تۋرالى اڭىزدار ايتىلادى).
«وتباسى تاتۋلىعى» (جۇڭگو اڭىز اڭگىمەسى)
اڭىزدى مازمۇنداپ، سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى.
باياعىدا ءبىر ۇلكەن وتباسى ءومىر ءسۇرىپتى. وتباسىنداعى ادامدار سانى وتە كوپ ەكەن، ءبىر قاۋىم ەل بولىپ، بىرگە تۇرىپتى. ول وتباسى ەرەكشە ەكەن، وتباسىنىڭ ءوزارا كەلىسىمى دە، تاتۋلىقتا ءومىر ءسۇرۋى ەلدى تاڭ قالدىردى. ولاردا ۇرىس - كەرىس، داۋ - جانجال دەگەن اتىمەن بولمايدى ەكەن.
بۇل وتباسى جايلى اڭگىمە پاتشانىڭ قۇلاعىنا دا جەتەدى.
قاراعاندا وبلىسى ۇلىتاۋ اۋدانى
امانكەلدى اۋىلى №3 امانكەلدى جوببم
پەداگوگ - پسيحولوگ
ۋرۋستەموۆا ەلميرا باحتيگەلدييەۆنا
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: «ءتىل - دوستىقتىڭ تىرەگى». ينتەللەكتۋالدىق ويىن.
-
مەكتەپالدى دايارلىق توبىنىڭ ۇيىمداستىرىلعان وقۋ ءىس - ارەكەتىنىڭ تەحنولوگيالىق كارتاسى
