اياجاننىڭ تاعدىرى
جادىراعان جاز مەزگىلى دە ءوتىپ، كۇڭىرەنگەن كۇز مەزگىلى جازدىڭ ورنىن باسىپ جەتتى. جاپىراقتىڭ رەڭى جاسىل تۇستەن ايرىلىپ، تابيعي جولمەن التىنداي سارى تۇسكە اينالدى. تابيعات قۇلازىپ، اسەم اۋەن شىرقاعان قۇستار دا جوق. اعاشتار سالقىن جەل لەبىنەن تەڭسەلىپ تۇرعانداي كورىنەدى. ءار ادامعا ارمان بولعان، استانا قالاسىنىڭ كۇز مىنەزى سەكىلدى مۇڭايعان اعاشتاردىڭ اراسىندا، ءبىر بويجەتكەننىڭ ىقسىپ-ىقسىپ جىلاعان دىبىسى ەستىلدى. ءوز-وزىن تەجەپ الادى، ءبىراق كوزىنەن مونشاقتاي توگىلگەن جاسىنا ەرىك بەرە المايدى. ول بويجەتكەننىڭ ەسىمى — اياجان ەدى. اياجان اتا-اناسىنىڭ جالعىز قىزى. اتا-اناسى اياجاندى ەشتەڭەدەن كەمسىتپەي، قيىنشىلىقتىڭ ءدامىن تاتقىزباي باعىپ قاقتى. اياجان جاستايىنان ءان ايتىپ، بي بيلەپ، ولەڭ جازىپ، جانىنداعى ادامدارعا قولدان كەلگەن كومەگىن كورسەتىپ، ۇلكەندەردىڭ اق باتاسىن الىپ جۇرەتىن. مەكتەبىندە دە قاتارلاستارىنىڭ اراسىندا سىيلى، ۇزدىك وقۋشى بولاتىن. ۋاقىتىنىڭ ءاربىر مينۋتىن بوسقا وتكىزبەي، جانى قالاعان ىسىمەن اينالىساتىن. بۇل بالدىرعان بالالىق كۇندەرى ارتتا قالىپ، مەكتەبىن ۇزدىك بىتىرەدى. جازعى دەمالىس كۇندەرى اياقتالىپ، ۇيدەگى اتا-اناسىمەن قيماي-قيماي قوشتاسىپ، اق ۇمىتتەرىن ارقالاپ، ارمان قۋىپ، استانا قالاسىنا كەلەدى. ءوزى بالالىق شاعىنان ارمانداپ جۇرگەن ساڭگەر ماماندىعىنا وقۋعا ءتۇسىپ، وقۋىنا تىڭعىلىقتى كىرىسەدى. كۇندە قولىنا قالام مەن قاعاز الىپ، اۋىلداعى اتا-اناسىنا ۇزبەي حات جولداپ تۇرادى. جوعارعى وقۋ ورنىندا كوپتەگەن دوستار تاۋىپ، تانىسىپ، ءتىل تابىسادى. ايساۋلە ەسىمدى بويجەتكەنمەن ءبىرىنشى كۇننەن-اق ۇعىنىسىپ كەتەدى.
ساباقتارى بىتكەننەن سوڭ، كۇندە ءبىر-بىرىنىڭ، كينوعا، بي ورتالىقتارىنا بارىپ جۇرەدى. كەشكى ءبىر ۋاقىتتا ايساۋلە اياجاندى بي ورتالىعىنا شاقىرادى، الايدا اياجاننىڭ قالاۋى بولماسا دا، ايساۋلە ءوز دەگەنىنە كوندىرەدى. بارا سالا، اياجاندى كورىكتى دە سىمباتتى جىگىتپەن تانىستىرادى.ول جىگىتتىڭ ەسىمى — قۋانىش ەدى. اياجاندى قىزۋ اڭگىمەنىڭ ورتاسىندا، قۋانىشتىڭ ايساۋلەنىڭ اعاسى ەكەنىن ءبىلىپ، تاڭىرقاپ قالادى. ەكى جاس ءبىر-بىرىن قاتتى ۇناپ، ءبىر كورگەننەن عاشىقتىق سەزىم پايدا بولادى. وسى تانىستىقتان كەيىن جاقىن تانىسىپ، سويلەسىپ كەتەدى. بىرگە ساياباقتا ءجۇرىپ، كەلەشەكتە بىرگە بولاتىن ومىرلەرى جايلى سىر تارقاتىپ، كوزدەرىنە ەلەستەدى. وسىنداي ءبىر كۇندەرى قۋانىش اياجاندى كەنەتتەن ساياباققا شاقىرىپ، ءوزىنىڭ الماتى قالاسىنا شاقىرتۋ العانى تۋرالى ءمان جايدى باياندايدى. اياجاننىڭ كۇلىمسىرەگەن ءجۇزى بۇل جايتتى ەستىگەندە سۋ سەپكەندەي باسىلىپ كەتەدى. «قالايشا مەن سەنى الىسقا جىبەرە الامىن؟» — دەگەن قيىن سوزدەرىن جەتكىزسە دە، ءبىر اۋىز سوزبەن شاقىرتۋدى جاۋاپسىز قالدىرۋعا بولمايتىنىن بىلەتىن. امال بارما، سۇيگەنىن الىس جەرگە جىبەرىپ، جابىرقاپ قالا بەردى.
ايساۋلە اياجانعا قولداۋ كورسەتىپ جۇرەدى. كۇندەر جىلجىپ وتە بەرسە دە، اياجان ءوز سۇيگەنىن تاعاتسىزدانا كۇتىپ جۇرەدى. ۋاقىتىلى پوچتا ارقىلى حات جازىسىپ، ءبىر-بىرىن كورۋگە اسىق ەكەندىگىن جەتكىزگەندەي بولادى. قۇربىسى اياجانعا سۇيگەنىنىڭ كەلۋىنە ءالى كوپ ۋاقىت بار ەكەندىگىن، ول كەلگەنشە كوڭىل كوتەرىپ، جىگىتتەرمەن تانىسىپ، ءبىلىسۋىن وتىنەدى، ال اياجان بولسا، مۇلدەم كەلىسپەيتىن. قىستىڭ ءبىر ايازدى سالقىن كۇنىنىڭ ءبىرى ەدى..
بۇل كۇننىڭ ەرەكشەلىگى — ايساۋلەنىڭ دۇنيە ەسىگىن اشقان كۇنى. ءوزىنىڭ قۇربىسىنا سىيلىق تاڭداپ ءجۇرىپ، ۋاقىتتىڭ قالاي تەز ءوتىپ كەتكەنىن، اڭعارماعانىن، تۇسىنىستىك كورسەتۋىن وتىنەدى. ءبارى ماقۇلداپ، تۋعان كۇن كەشىن كەرەمەت كوڭىل كۇيدە وتكىزە باستايدى. ايساۋلەنىڭ اياجان تانىمايتىن دوستارىنىڭ اراسىنان وزىنە دەگەن قاراعان ءبىر سۇڭعاق بويلى جىگىتتى بايقاپ قالادى. ول جىگىت اياجاننىڭ جانىنا جاقىنداپ، جىلى-جىلى سوزدەرمەن اياجاننىڭ كوڭىلىن باۋراپ، ىشىنە ەنىپ الادى. اياجاندى ارام سۋعا الداپ تويدىرىپ، ءوز ويلاعان ويىن ورىندايدى. تاڭ اتىسىمەن اياجان قاتتى باس اۋىرعانىنان ويانىپ كەتەدى. جان-جاعىنا كوز سالىپ، قۇربىسى ايساۋلەنىڭ ۇيىندە جاتقانىن اڭعارادى. جانىنا كوز قيىعىن سالسا، كەشەگى بەيتانىس جىگىتتىڭ جانىندا جاتقانىن بايقاپ، ورنىنان لەزدە اتىپ تۇرادى. نە ىستەرىن بىلمەي، باسقالاردىڭ ويانعانىن كۇتپەستەن اپىل-عۇپىل كيىنىپ، ۇيدەن كوزىنە جاس الىپ شىعىپ كەتەدى. كەشەگى بولعان وقيعانى ەسىنە تۇسىرە الماي، قاتتى قينالىپ سارساڭ بولادى.
ءبىر اي ءبىر كۇن سەكىلدى ءوتىپ كەتەدى. اياجاننىڭ كۇتۋگە قورقىپ جۇرگەن ويلارى ورىندالىپ ەدى. اياجان ءوزىنىڭ قۇرساعىنا بالا بىتكەنىن بىلگەندە ومىردەن ءتۇڭىلىپ، ودان بەتەر قينالىپ، تىنىشتىقتا ءومىر سۇرەدى. جانىنداي جاقسى كورەتىن قۇربىسى اياجاندى جەنىلتەككە ساناپ، ونىمەن قارىم-قاتىناسىن ۇزەدى. اياجان جاتاقحانادا تۇرۋدان باس تارتقاننان سوڭ، اتا-اناسى تۋىستارىنىڭ ۇيىنە ورنالاستىرعان بولاتىن. تۋىستارى بۇل جاعدايدى بىلگەنەن سوڭ، اياجاندى كيىمدەرىمەن بىرگە لاقتىرعانداي بوپ، قارالاپ ۇيدەن قۋىپ جىبەرەدى. بارار جەرى، باسار تاۋى قالماعانىن تۇسىنەدى. ءوزىن اسىراۋ ءۇشىن، كۇندىز اۋرۋحانانىڭ ەدەنىن جۋسا، ال كەشكە ويىن-ساۋىق ورتالىقتارىندا ءان سالادى. ءسويتىپ، وسىلاي جۇرگەندە ساباعى ناشارلاپ، ەمتيحاننان ءسۇرىنىپ، تەگىن وقۋىنان ايىرىلادى. تاعاتسىزدانا كۇتكەن سۇيىكتىسى اسكەردەن كەلىپ، اياجاننىڭ جۇكتى ەكەنىن بىلگەندە، ءوڭ-بويى اشۋعا تولىپ، اۋىر سوزدەرمەن جۇرەگىن جارالاپ قوش ايتىسادى. كەلەسى كەزەكتە قۇرساعىنداعى ءسابيدىڭ اكەسىن شارق ۇرىپ، ارەڭ دەگەندە تاپقاندا، ولدا ءسابيدىڭ اكەسى ەكەنىن مويىنداماي باس تارتادى. نە ىستەرىن بىلمەگەن اياجاننىڭ ويىندا تەك اتا-اناسى عانا. باسى ابدەن قاتىپ، اۋىلداعى ۇيىنە قايتۋدى ءجون سانايدى. ءۇي ىشىنە ءمان-جايدى بايانداعاندا، اكەسىنىنىڭ جۇرەگى بۇل ەستىگەن جايتتارعا شىداماي دۇنيەدەن وتەدى. اياجان بۇل بولعان وقيعاعا ءوزىن-وزى كىنالاپ، قول جۇمساماق تا بولادى، ءبىراق تا اناسى دەر كەزىندە كەلىپ قالدى . تەك جانىندا قالعان اناسى اياجانعا دەمەۋ بولىپ، اۋىلداعى ولار جايلى ايتىلعان سىبىستارعا قاراماستان، قۇرساعىنداعى ءسابي مەن اياجانعا كۇتىم جاسايدى. اياجان اي كۇنى جەتىپ، دۇنيەگە سۇپ-سۇيكىمدى، پەرىشتەدەي سۇلۋ، سۇيكىمدى قىز بالانى الىپ كەلەدى. دۇنيەگە جاڭا عانا كەلگەن سابيگە اياجان بۇرىلىپ تا قاراعان جوق. تەك اياجاننىڭ اناسى عانا ءسابيدى قۇشاقتاپ، يىسكەپ، ماۋقىن باسىپ الادى. وز-وزىنە كەلگەننەن كەيىن اياجان ءسابيدى اناسىنا تاستاپ، بۇرىنعى قالاسىنا اتتانىپ كەتەدى.
ءسابيدىڭ اكەسىن ىزدەستىرىپ جۇرگەندە، ونىڭ تۇرمەگە ۇرلىق جاساپ، ادام ءولتىرىپ جاساعان قىلمىستارىن بىلەدى. بۇرىنعى سۇيگەنىنىڭ قازىرگى ۋاقىتتا وتباسى بولعانىدا ەستىلدى. وتباسىلىق باقىتتى اياجانعا ءسابيدىڭ اكەسىن ىزدەستىرۋدە ۇلكەن كومەك كورسەتكەن ينسپەكتور جىگىتىنەن تابادى. ءبىر جەتىم بالانىڭ ءبىر تيىنعا ءزارۋ بولعانىن كورىپ، قىزىنا دەگەن انالىق ماحابباتى ويانىپ كەتەدى. قىزىن قۇشاعىنا قىسىپ، ودان كەشىرىم سۇرايدى. اي سايىن اياجان وتباسىمەن اكەسىنىڭ زيراتىنا كەلىپ، اعاشتارعا سۇيەنىپ، ءومىرىنىڭ ارتىندا قالعان قيىندىقتاردى ەسىنە ءتۇسىرىپ، اكەسىنىڭ ءوزى ءۇشىن دۇنيەدەن وتكەنىن ويلاسا، قاتتى ەڭكىلدەپ جىلاپ الادى. ءبىراق ءقازىر اياجان وتە باقىتتى. ويتكەنى، جانىندا ادال سۇيگەن جارى، بولەتكەن ءۇش ءبۇلدىرشىنى مەن اياۋلى اناسى بار، ءبىر وكىنىشتىسى اسقار تاۋداي اكەسى جوق. ومىردە ءار ادام باقىتتى بولا بەرمەيدى. قۇداي جاقسى ادامداردى الدىمەن قيىن جاعدايلاردان وتكىزىپ قانا باقىتتى ەتەدى، ال زۇلىم مىنەزدى ادامداردى ءبىرىنشى راحات ومىرگە بولەپ، ارتىنان توزاق وتىنا جاندىرادى. بۇل ءومىر زاڭدىلىعى. سوندىقتان دا قازىردەن باستاپ باقىتتى ءومىر سۇرگىن كەلسە، جاقسىلىق جاسا! جاقسىلىق جاساۋدان جالىقپا!
ايدانا بورانبايەۆا يننوۆاسيالىق ەۋرازيا ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ 4 كۋرس ستۋدەنتى
You Might Also Like
-
سوزىندە تۇرمادى دەپ وكپەلەي كورمەڭىز، تۇگەل جازىپ بەرۋگە ۋاقىت بولماعاندىعىن جازىلعان قاعاز، قالام، قارا سيا فورماسىنان دا اڭعارارسىز. جانە ورازاداعى ۋاقىتىم قازاق شارۋاسىنان اسا المايتىندىعى ءمالىم...
