- 05 ناۋ. 2024 04:03
- 254
ايلاكەر تۇلكى ەرتەگىسى
ەرتەگى الەمىندە اتتى ساحنالاۋ
ايلاكەر تۇلكى ەرتەگىسى
درامالىق ويىن: ەرتەگىنى دراماتيزاسيالاۋ (ساحنالاۋ)
ماقساتى: ەرتەگىنىڭ مازمۇنىن ساحنالاۋ بارىسىندا كەيىپكەرلەردىڭ رولدەرىنە ەنىپ، ديولوگتى سويلەۋگە ۇيرەتۋ. داۋىس ىرعاق، ءتۇرلى ينتوناسيا، قيمىل - قوزعالىسپەن، كەيبىر ىم – يشارامەن بەينەنى كەلتىرە ءبىلۋ قابىلەتىن، سوزدىك قورىن دامىتۋ.
قاتىسۋشىلار:
باستاۋشى:
تاۋىق: ءىنجۋ
اتەش: مانسۋر
ۇيرەكتەر: جانسايا مەن دوسجان
تاۋىستار: جانەل مەن جانتورە.
قويان: ەسكەندىر
تۇلكى: گۇلنازىم
باستاۋشى: باياعى ءبىر زاماندا ورمان ىشىندە الاي - دۇلەي داۋىل سوعادى. داۋىلدىڭ قاتتى سوققانى سونشالىق اعاشتاردى تامىرىمەن قۇلاتىپ، جۋان بۇتاقتاردى سىندىرىپ، جاپىراقتاردى ۇشىرىپ اكەتەدى. اڭدار قورىققانىنان ءوز ىندەرىنە تىعىلىپتى. وسىلايشا داۋىل بىرنەشە كۇن سوعىپ، ارتىنشا تىنىشتالىپتى. سول ورماندا اتەش پەن تاۋىق ءومىر ءسۇرىپتى. داۋىل ولاردىڭ بالاپاندارىن ۇشىرىپ اكەتىپتى. جەل تىنىشتالعاندا تاۋىق اتەشكە:
تاۋىق - مەن مۇندا ەندى قالا الماسپىن. بىزگە باسقا جەرگە قونىس اۋدارۋ كەرەك
اتەش: جارايدى ەندەشە باسقا قونىس ىزدەيىك
باستاۋشى: اتەش تاۋىقتىڭ سوزىنە كەلىسىپ، قونىس ىزدەۋگە بىرگە اتتانىپتى.
ءسويتىپ، ولار جولدا كەلە جاتسا، الدارىنان ەكى ۇيرەك كەزدەسىپتى.
ۇيرەك: تاۋىقتان: - ءسىڭلىم! قايدا جول جۇرمەكسىڭدەر؟
تاۋىق پەن اتەش: ءبىز ەندى بۇل ورماندا قالۋعا قورقامىز، سوندىقتان جاڭا قونىس ىزدەۋگە بارا جاتىرمىز.
ۇيرەكتەر: ەندەشە ءبىزدى دە وزدەرىڭمەن بىرگە الا كەتىڭدەرشى، بىزدە مۇندا تۇرعىمىز كەلمەيدى
باستاۋشى: اتەش پەن تاۋىق كەلىسىپ، تورتەۋى بىرگە جولعا شىعىپتى.
كوپ ۇزاماي ولارعا ەكى تاۋىس كەزىگىپتى.
تاۋىستار: بارلىقتارىڭ قايدا بارا جاتىرسىڭدار؟
سوندا بارلىعى: بۇل ورماندا تۇرۋ ءقاۋىپتى، سوندىقتان باسقا جەردەن قونىس ىزدەپ بارا جاتىرمىز.
تاۋىستار: ەندەشە ءبىزدى دە الا كەتىڭدەرشى، بىزگە دە كاۋىپ ءتونىپ تۇر
باستاۋشى: ەندى ولار التاۋ بولىپ، جاڭا قونىس ىزدەپتى.
جولدان بۇلارعا قويان دا ىلەسىپتى. كەنەت قايدان شىققانى بەلگىسىز الدارىنان تۇلكى شىعىپتى. ول قونىس اۋدارۋشىلاردى كورىپ تاڭعالىپ، بىلاي دەيدى: -
تۇلكى: شىراقتارىم، قايدا باعىتتاپ بارا جاتىرسىڭدار؟
بارلىعى: ءبىز مىنا ورماندا قالۋعا قورقامىز، سوندىقتان وزىمىزگە جاڭا قونىس ىزدەپ بارا جاتىرمىز.
تۇلكى:- ءبىزدىڭ ورماننان كەتپەڭدەر!
مەن ءبىر جاقسى جەر بىلەمىن. سول جەردى كورسەتەيىن بە؟ وندا تىپ - تىنىش جانە سەندەر وندا راقات ءومىر سۇرەسىڭدەر!
باستاۋشى: ءبىراق تۇلكى ايتقان جەردى ماقتاپ، الداعانى سونشا، اقىرىندا ءبارى سول جەردى كورۋگە كونىپ:
بارلىعى: جارايدى، ەڭ اۋەلى ماقتاعان جەرگە بارىپ، كورەيىك. ۇناماسا ءارى قاراي كەتە بەرەمىز.
باستاۋشى: تۇلكى ولاردى ءدال ءوزىنىڭ ىنىنە اكەلىپ الىپ
تۇلكى:- بۇدان ءارى جول تار، مەن الدىنا شىعايىن، ال سەن¬دەر ءبىر - بىردەن مەنىڭ ارتىمنان جۇرىڭدەر»
باستاۋشى: وسى سوزدەن كەيىن ول ىنىنە جىلماڭ ەتىپ ءتۇسىپ، جاسىرىنىپ قالدى. ال ونىڭ ارتىنان ءبىرىنشى تاۋىس كىردى، سوسىن اتەش، تاعى قالعاندارى. تۇلكىنىڭ الداعانىن بىلگەن قويان جىلدام سەكىرىپ، اپاننان شىعىپ كەتتى. قاتتى جۇگىرەتىن قويانعا تۇلكى جەتە المادى. ءبىراق اڭقاۋ كۇستاردى جەپ قويدى.
تاربيەشى: جالەلوۆا ءۇ. س.
ايلاكەر تۇلكى ەرتەگىسى جۇكتەۋ
ايلاكەر تۇلكى ەرتەگىسى
درامالىق ويىن: ەرتەگىنى دراماتيزاسيالاۋ (ساحنالاۋ)
ماقساتى: ەرتەگىنىڭ مازمۇنىن ساحنالاۋ بارىسىندا كەيىپكەرلەردىڭ رولدەرىنە ەنىپ، ديولوگتى سويلەۋگە ۇيرەتۋ. داۋىس ىرعاق، ءتۇرلى ينتوناسيا، قيمىل - قوزعالىسپەن، كەيبىر ىم – يشارامەن بەينەنى كەلتىرە ءبىلۋ قابىلەتىن، سوزدىك قورىن دامىتۋ.
قاتىسۋشىلار:
باستاۋشى:
تاۋىق: ءىنجۋ
اتەش: مانسۋر
ۇيرەكتەر: جانسايا مەن دوسجان
تاۋىستار: جانەل مەن جانتورە.
قويان: ەسكەندىر
تۇلكى: گۇلنازىم
باستاۋشى: باياعى ءبىر زاماندا ورمان ىشىندە الاي - دۇلەي داۋىل سوعادى. داۋىلدىڭ قاتتى سوققانى سونشالىق اعاشتاردى تامىرىمەن قۇلاتىپ، جۋان بۇتاقتاردى سىندىرىپ، جاپىراقتاردى ۇشىرىپ اكەتەدى. اڭدار قورىققانىنان ءوز ىندەرىنە تىعىلىپتى. وسىلايشا داۋىل بىرنەشە كۇن سوعىپ، ارتىنشا تىنىشتالىپتى. سول ورماندا اتەش پەن تاۋىق ءومىر ءسۇرىپتى. داۋىل ولاردىڭ بالاپاندارىن ۇشىرىپ اكەتىپتى. جەل تىنىشتالعاندا تاۋىق اتەشكە:
تاۋىق - مەن مۇندا ەندى قالا الماسپىن. بىزگە باسقا جەرگە قونىس اۋدارۋ كەرەك
اتەش: جارايدى ەندەشە باسقا قونىس ىزدەيىك
باستاۋشى: اتەش تاۋىقتىڭ سوزىنە كەلىسىپ، قونىس ىزدەۋگە بىرگە اتتانىپتى.
ءسويتىپ، ولار جولدا كەلە جاتسا، الدارىنان ەكى ۇيرەك كەزدەسىپتى.
ۇيرەك: تاۋىقتان: - ءسىڭلىم! قايدا جول جۇرمەكسىڭدەر؟
تاۋىق پەن اتەش: ءبىز ەندى بۇل ورماندا قالۋعا قورقامىز، سوندىقتان جاڭا قونىس ىزدەۋگە بارا جاتىرمىز.
ۇيرەكتەر: ەندەشە ءبىزدى دە وزدەرىڭمەن بىرگە الا كەتىڭدەرشى، بىزدە مۇندا تۇرعىمىز كەلمەيدى
باستاۋشى: اتەش پەن تاۋىق كەلىسىپ، تورتەۋى بىرگە جولعا شىعىپتى.
كوپ ۇزاماي ولارعا ەكى تاۋىس كەزىگىپتى.
تاۋىستار: بارلىقتارىڭ قايدا بارا جاتىرسىڭدار؟
سوندا بارلىعى: بۇل ورماندا تۇرۋ ءقاۋىپتى، سوندىقتان باسقا جەردەن قونىس ىزدەپ بارا جاتىرمىز.
تاۋىستار: ەندەشە ءبىزدى دە الا كەتىڭدەرشى، بىزگە دە كاۋىپ ءتونىپ تۇر
باستاۋشى: ەندى ولار التاۋ بولىپ، جاڭا قونىس ىزدەپتى.
جولدان بۇلارعا قويان دا ىلەسىپتى. كەنەت قايدان شىققانى بەلگىسىز الدارىنان تۇلكى شىعىپتى. ول قونىس اۋدارۋشىلاردى كورىپ تاڭعالىپ، بىلاي دەيدى: -
تۇلكى: شىراقتارىم، قايدا باعىتتاپ بارا جاتىرسىڭدار؟
بارلىعى: ءبىز مىنا ورماندا قالۋعا قورقامىز، سوندىقتان وزىمىزگە جاڭا قونىس ىزدەپ بارا جاتىرمىز.
تۇلكى:- ءبىزدىڭ ورماننان كەتپەڭدەر!
مەن ءبىر جاقسى جەر بىلەمىن. سول جەردى كورسەتەيىن بە؟ وندا تىپ - تىنىش جانە سەندەر وندا راقات ءومىر سۇرەسىڭدەر!
باستاۋشى: ءبىراق تۇلكى ايتقان جەردى ماقتاپ، الداعانى سونشا، اقىرىندا ءبارى سول جەردى كورۋگە كونىپ:
بارلىعى: جارايدى، ەڭ اۋەلى ماقتاعان جەرگە بارىپ، كورەيىك. ۇناماسا ءارى قاراي كەتە بەرەمىز.
باستاۋشى: تۇلكى ولاردى ءدال ءوزىنىڭ ىنىنە اكەلىپ الىپ
تۇلكى:- بۇدان ءارى جول تار، مەن الدىنا شىعايىن، ال سەن¬دەر ءبىر - بىردەن مەنىڭ ارتىمنان جۇرىڭدەر»
باستاۋشى: وسى سوزدەن كەيىن ول ىنىنە جىلماڭ ەتىپ ءتۇسىپ، جاسىرىنىپ قالدى. ال ونىڭ ارتىنان ءبىرىنشى تاۋىس كىردى، سوسىن اتەش، تاعى قالعاندارى. تۇلكىنىڭ الداعانىن بىلگەن قويان جىلدام سەكىرىپ، اپاننان شىعىپ كەتتى. قاتتى جۇگىرەتىن قويانعا تۇلكى جەتە المادى. ءبىراق اڭقاۋ كۇستاردى جەپ قويدى.
تاربيەشى: جالەلوۆا ءۇ. س.
ايلاكەر تۇلكى ەرتەگىسى جۇكتەۋ