بابالارىمىز باتىر بولعان...
قاتىسۋشىلار:
قاعان – باس قولباسشى
1-ساقشى
2-ساقشى
وتان-انا
1-سارباز
2-سارباز
1-2-3-4-اسكەرباسىلار
قولباسشى
1-2-3-4-بالالار
1-2-ديكتورلار
بالالاردىڭ نەعۇرلىم كوپ قاتىناسقانى ءجون. ساحنا اشىلعاندا قاراۋىلتوبەنىڭ توبەسىندە قولىنا نايزا ۇستاعان قوس عۇن ساربازى كورىنەدى. ارى-بەرى شاپقىلاپ جۇرگەن ساربازدار. قولىندا ساداعى، نايزاسى، شوقپارى، قالقانى، كەيبىرەۋىنىڭ قىلىشى بار.
1-ساقشى (جۇگىرىپ جاقىنداپ كەلەدى). باس ساردار تۇرگەش قور-عانى دابىلدى قابىلدادى. قاراۋىلىنان ءتۇتىن ورلەدى.
2-ساقشى(جاقىنداپ كەلەدى). قولباسشىم! قارلۇقتاردىڭ دا قاراۋىلىنان وت كورىندى.
1-ساقشى. قاراقان مەن قيماق تا حابار الدى.
2-ساقشى. وعىزدار مەن قاڭلىلارعا دا جاۋ كەلگەنى ءمالىم.
قاعان. جارايسىڭدار، عۇندار! وت سونبەسىن، تۋ جىعىلماسىن!
ساحناعا توپ بالانى الدىنا سالىپ الىپ كەلە جاتقان اق جاۋلىقتى وتان-انا كورىنەدى.
وتان-انا. ۇلدارىم، بىلاي جۇرىڭدەر! اناۋ تۇسقا جاسىرى-نىڭدار. وردىڭ بەتىن ادىراسپانمەن جاپتىم. بالالىق جاساپ، جاۋ قولىنا ءتۇسىپ قالماڭدار.
قاعان (جۇرە بەرىپ قالت توقتايدى). وتان-انا، مارحابات! بۇل تىرلىگىڭىزگە تۇسىنبەدىم عوي.
وتان-انا. سوعىستىڭ قۇربانى از بولمايدى، بالام. قاسىرەتى دە مول. دۇشپان ەشكىمدى ايامايدى.
قاعان (وتان-انانىڭ ءسوزىن ءبولىپ). وتان-انا، بالالاردى نەگە جاسىردىڭىز؟
وتان-انا. ءاي، باتىر-اي، اڭعالسىڭدار-اۋ، ەرلىكتەرىڭ ەرەن بولسا دا.
بۇل سابيلەر كۇنى ەرتەڭ ات جالىن تارتىپ وسپەي مە، قولىنا نايزا، قىلىشىن بەكەم ۇستاپ، ەلگە ويران سالعان جاۋدىڭ باسىن كەسپەي مە؟!
قاعان. (كەتىپ بارا جاتىپ ارى قاراي داۋىستايدى.) ءاي، ساربازدار! ەستىدىڭدەر مە، انانىڭ شەشىمىن؟ كەتتىك ەلدى قورعاۋعا، جان ساۋعا!
سوعىستىڭ بولىپ جاتقانىن بىلدىرگەن داۋىستار، ۇران سالۋ. ساحنا بىرتىندەپ جابىلادى. پاۋزا. ساحنانىڭ سىرتىنان اقىن جىرى بەرىلەدى، كورىنىستەر كورسەتىلەدى. ەگەر ۆيدەو ارقىلى تومەندەگى كورىنىستەر بەرىلسە، نۇر ۇستىنە نۇر.
1-ديكتور.
وتەدى جىلدار، كەتەدى جىلدار عايىپقا،
وتەدى كۇندەر ۋاقىتپەنەن سايىستا.
ەسكەرتۋ: اراسىنا ءۇزىلىس سالىپ وقىلادى.
2-ديكتور.
باباسى – عۇن، اناسى – عۇن، قازاعىم،
باسىڭنان استى-اۋ، باسىڭنان استى-اۋ ازابىڭ.
1-ديكتور.
موڭعولدان قاشتىڭ، شىڭعىستىڭ كوردىڭ ازابىن.
شەجىرە سولاي، شەرىمدى ايتىپ جازامىن.
شىڭعىس حان بەينەسىندەگى ادام توبىرىمەن داۋىستاپ وتەدى.
2-ديكتور.
جوڭعاردان قالدى كوكىرەككە قايعى-مۇڭ،
جۇرەكتە مازداپ ازاتتىق دەگەن قايسار ءۇن.
بوسىعان جۇرتتى جوڭعاردىڭ اسكەرى الدىعا سالىپ ايداپ بارادى.
اشتىق تا كوردىڭ، سوعىس تا سەنەن قالمادى،
بوزداعىن اشتىق – سۇم اجال بولىپ جالمادى.
اش ادامدار «ءبىر ءۇزىم نان» دەپ داۋىستاپ وتەدى.
1-ديكتور.
تۋعان جەردى اق پاتشا الدى بودان قىپ،
ءتىلىڭدى ۇمىتتىڭ، سالتىڭدى قۇرتتىڭ قۇربان قىپ.
ورىس پومەششيگى قازاق شارۋاسىن قامشىمەن ۇرىپ وتەدى.
2-ديكتور.
ءفاشيستىڭ ءورتىن ءسوندىردىڭ ماڭگى جوق قىلىپ،
كوگىلدىر الاۋ جانادى توردە ماڭگىلىك.
الداۋعا ءتۇستىڭ كپسس-تىڭ تورىنا،
ايتپاسقا بولماس، ۇرپاق قورىنا.
«مايدانعا» ءانىن شىرقاعان توپ وتەدى.
1-ديكتور.
سوندا دا قازاق ابايىن استە ۇمىتپادى،
ماحامبەت جىرىن رۋحى ەتىپ بيىك ۇستادى.
«ازاتتىق» دەگەن كيەلى ۇران سەكسەن التىدا
كوكىرەكتە مازداپ، ەلدىگىن قازاق ۇمىتپادى.
پاۋزا. ساحنا اشىلادى.
ارتقى بەتتەن قازاقستان مەملەكەتىنىڭ كارتاسى كورىنەدى. قازاقستاننىڭ كوك تۋى جەلبىرەپ تۇر. ەلتاڭبا كورىنەدى. تۋدىڭ جانىندا اسكەري كيىمدەگى قوس سارباز. مىلتىقتارىن جانىنا ۇستاپ قيمىلسىز قالعان.
1-سارباز (قوزعالماستان). بۇگىن تاۋەلسىزدىك كۇنى. جاقسىلىقتىڭ حابارشىسى بولىپ، كۇن دە جارقىراپ تۇر.
2-سارباز. دۇرىس ايتاسىڭ. مەرەكەنى تويلاۋعا ەل-جۇرتىمىز تۇگەل دايىندىق ۇستىندە. شەتەلدەن دە دەلەگاسيالار كەلىپ جاتىر. تاماشا عوي، ءا. بەيبىت كۇن، كوگىلدىر اسپان، اققۋ بۇلتتار، كۇمىس كۇلكى، كۇلىمدەگەن سابيلەر...
1-سارباز. (اسكەرباسىنىڭ جانىندا ءۇش-تورت نوكەرى بار، جا-قىنداپ كەلەدى. سارباز قولىن شەكەسىنە اپارىپ) قاراۋىل قىزمەتكە دايىن، جولداس قولباسشى!
2-سارباز. (بۇل دا العاشقىسىنىڭ ارەكەتىن قايتالاپ) قاراۋىل قىزمەتكە دايىن، جولداس قولباسشى!
قولباسشى. تاۋەلسىزدىك مەرەكەسى قۇتتى بولسىن! مۇلتىكسىز قىز-مەتتەرىڭە العىس ايتامىن.
1-سارباز. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنا ادال قىزمەت ەتەمىن!
2-سارباز. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنا ادال قىزمەت ەتەمىن!
ماشينا گۇرىلى ەستىلىپ، اسكەري ادام جاقىنداپ كەلدى.
1-اسكەرباسى. قازاقستان رەسپۋبليكاسى باتىس ايماعى اسكەر-لەرىنىڭ مەرەكە سالتاناتىنا قاتىساتىن بولىمشە ساربازدارى شەرۋگە دايىن!
2-اسكەرباسى. قازاقستان رەسپۋبليكاسى شىعىس ايماعى اسكەر-لەرىنىڭ مەرەكە سالتاناتىنا قاتىساتىن بولىمشە ساربازدارى شەرۋگە دايىن!
3-اسكەرباسى. قازاقستان رەسپۋبليكاسى وڭتۇستىك ايماعى اسكەر-لەرىنىڭ مەرەكە سالتاناتىنا قاتىساتىن بولىمشە ساربازدارى شەرۋگە دايىن!
4-اسكەرباسى. قازاقستان رەسپۋبليكاسى سولتۇستىك ايماعى اسكەر-لەرىنىڭ مەرەكە سالتاناتىنا قاتىساتىن بولىمشە ساربازدارى شەرۋگە دايىن!
قولباسشى. ساربازدار! قازاقستان رەسپۋبليكاسى تاۋەلسىزدىگى كۇنى مەرەكەسىنە وراي وتەتىن شەرۋگە دايىندال!
ءار تۇستان ءوز بولىمشەلەرىنە ءامىر بەرىپ جاتقان كومانديرلەردىڭ «دايىندال» دەگەنى ەستىلەدى. سارت-سۇرت ەتكەن دىبىستار ەستىلەدى. سالدەن سوڭ سايابىرلايدى. پاۋزا.
قولباسشى. قىمباتتى مەنىڭ قازاعىم، ەلىم-جۇرتىم! قاسىرەتتەن قۇتىلىپ، ازات بولعان وتانىم! سەنىڭ ءبىر ۋىس توپىراعىڭدى ات باسىنداي التىنعا ايىرباستار ما ەدى، مىنا ۇلدارىڭ؟ ەشقاشان دا! ءانۇرانىڭ شىرقالىپ، كوك تۋىڭ جەلبىرەسىن! تاۋەلسىزدىك مە-رەكەلەرىڭ قۇتتى بولسىن!
ساحناعا توپ بالانى الدىنا سالىپ كەلە جاتقان وتان-انا كورىنەدى.
وتان-انا. قاراڭدار، بالالار، مىناۋ ەلىڭە! كەشەگى بالالار قالدىرىپ كەتكەن امانات ورىندالىپتى.
قولباسشى (ءسوزىن ءبولىپ). وتان-انا، مارحابات! مەرەكەڭىز قۇتتى بولسىن! نەمەرە، شوبەرەلەرىڭىزدى ەرتىپ جەتتىڭ بە؟
وتان-انا. قايعىنى ۇمىتقان، قۋانىشقا كەنەلگەن قازاقتى كورسەم، كوڭىلىم كوتەرىلىپ، جانىم جادىرايدى. كەشەگىسى بەينەت بولسا، بۇگىنگىسى – زەينەت. شات زاماندى باۋىر ەتى – بالالارىما كورسەتۋگە اكەلدىم.
بالا. وتان-انا، ءبىز ءوزىڭ تۋرالى اقىنداردىڭ جازعان جىرلارىن دا بىلەمىز.
1-بالا.
الىس كەتسەم ەلەستەر، جاقۇت دالام،
كوز الدىمدا تۇرادى وتان-انام.
ساعىنىشتىڭ بەسىگىن تەربەتەمىن،
مەن وزىڭنەن ۇزاسام شەتىك قادام.
2-بالا (ءىلىپ اكەتەدى).
ازات بولسىن، قازاعىم، ەلىڭ ەسەن،
دەپ تىلەيمىن، وتان-انا، وعان سەن.
ءار بوساعا امان بولسىن ءارقاشان،
باسقالارمەن تەڭەلەدى تەرەزەم.
3-بالا.
جەرىم باي، قازعان جەرىڭ تابىلعان كەن،
مەن نەگە باسقالاردان بولامىن كەم؟
كوپ ۇلتتى قازاقستان – ەلىم مەنىڭ،
دوستىقتىڭ بەرەكەسى – قۇقىعى تەڭ.
4-بالا.
قىمىزىن ساتتىم بيەنىڭ،
شۇباتىن ءىشتىم تۇيەنىڭ.
ارانىڭ جينار ءنار-بالىن،
نارىقتىڭ نارقىن بىلەمىن.
1-بالا (وتان-اناعا قاراپ).
ارمانىم كوپ، جان-انا،
عاجايىپ جۇمباق اينالا.
ساۋالىم قويار كوپ مەنىڭ،
جاۋابىن ايتار – ءسىز عانا.
بالالار ءار جولعى سۇراقتاردى ءبولىپ ايتادى.
كىم سالماقشى جولداردى؟
كىم باقپاقشى قويلاردى؟
كىم قورىتپاق تەمىردى؟
كىم جىرتپاقشى جەرىڭدى؟
كىم قورعاماق ەلىمدى؟
كىم گۇل ەكپەك بەلىمدى؟
كىم دامىتپاق عىلىمدى؟
وتان-انا. ساۋال قويعاندارىڭ دۇرىس، بالاپاندارىم! جاۋابى بولسىن، مەنىڭ باتام، سەندەرگە.
بالالاردىڭ ورتاسىنا كەلىپ تۇرادى. قولىن جايادى.
تاۋەلسىزدىگىڭ ۇزاعىنان بولسىن،
قۋانىشقا قۇشاقتارىڭ تولسىن.
ەل دە، جەر دە سەندەردىكى.
ەڭبەك تىزگىنى قولدارىڭا ماڭگىلىك قونسىن!
بەتىن سيپايدى. مۋزىكا اۋەنى. ءانۇران ورىندالادى. پاۋزا. بىرتىندەپ ساحنا جابىلادى.
شىمىلدىق
You Might Also Like
-
1934 جىلى ەلىمىزدىڭ ەڭ الدىڭعى قاتارلى ۋنيۆەرسيتەتى، قاراشاڭىراعىمىز ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ىرگەتاسى قالاندى. بۇگىنگى كۇنى ۋنيۆەرسيتەتىمىزدە 20 000-عا جۋىق ستۋدەنت ءبىلىم ال...
-
ءبىر جىلى توقا مال جايىلاتىن قۇنارلى جەر ىزدەپ، يماناق تاۋىنىڭ ەتەگەندەگى يسەن دەيتىن شۇرايلى جەرگە بارىپتى. سول جەردەن اۋىلدىڭ قوناتىن ورنىن بەلگىلەپ، جانىنداعى جىگىتتەرگە قۇدىق قازدىرىپ، ولارعا: &...
