InfoHub Logo

ينفورماتيكا ءپانى ءمۇعالىمى: بۇزاۋوۆا ايگەرىم

باعىتتاۋشى قوسىمشاسى. قاپشىقتاردىڭ قۇرىلىمى جانە جاسالۋى
سىنىپ: 7
ساباقتىڭ ماقساتى: «فايلداردى» ساقتاۋدى، «قاپشىقتار» مەن «تاڭباشالار» قۇرۋدى، «سەبەت» ۇعىمدارىمەن، فايل، قاپشىق قۇرىلىمىن مەڭگەرتۋ. دەربەس كومپيۋتەردە قاپشىق، فايل قۇرۋ، وبەكتىلەرمەن جۇمىس جاساۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ. ۇقىپتىلىققا، ادەپتىلىككە، قاۋىپسىزدىك ەرەجەسىن ساقتاۋعا تاربيەلەۋ.

ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ماتەريالدى مەڭگەرۋ ساباعى.
وقىتۋ تاسىلدەرى: سۇراق – جاۋاپ، ءوز بەتىمەن جۇمىس، تەست جۇمىسى.
ساباقتىڭ كورنەكىلىكتەر: تەستتەر، تاراتپا ماتەريالدار.
ساباقتىڭ قۇرال – جابدىقتارى: دەربەس كومپيۋتەر، يت، سين باعدارلاماسى.

ساباقتىڭ بارىسى:
I. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
بالالار، ءبىزدىڭ بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ ماقساتى «فايلداردى» ساقتاۋدى، «قاپشىقتار» مەن «تاڭباشالار» قۇرۋدى، «سەبەت» ۇعىمدارىمەن، فايل، قاپشىق قۇرىلىمىن مەڭگەرتۋ. ال، ەندى بۇنى باستاماس بۇرىن ءۇي تاپسىرماسىن قايتالايىق.

II. وتكەندى پىسىقتاۋ.
1. اۋىزشا سۇراقتار:
جۇمباقتار شەشەيىك
1) باتىرمانى باساسىڭ،
قاجەتىڭدى اشاسىڭ.
(«ەnter» باتىرماسى)
2) كومپيۋتەرمەن ەنەدى،
قاعازعا باسىپ بەرەدى.
(پرينتەر)
3) اقپاراتتى ساقتاپ تاراتقان،
جۇرتتى وزىنە قاراتقان
(تاسىمالداۋشى ديسكىلەر)

III. جاڭا ساباق
1. سەن Windows - تىڭ قانداي وبەكتىلەرىن بىلەسىڭ؟
Windows وبەكتىلەرى
نەگىزگى ارنايى
1. قاپشىقتار
2. باعدارلامالار
3. قۇجاتتار
4. تاڭباشالار 1. باس مەنيۋ
2. باسقارۋ تاقتاسى
3. مەنىڭ كومپيۋتەرىم
4. سەبەت

Windows – ءدىڭ قاپشىقتارىنىڭ يەرارحياسىنىڭ ەڭ باستى جۇمىس ۇستەلى قاپشىعى بولىپ تابىلادى.
فايل - بۇل اتى بار بايتتار تىزبەگى.
فايلدىڭ اتى
سول جاق بولىگى وڭ جاق بولىگى

Windovs 98 جۇيەسىندە فايلدارعا ات بەرگەندە تومەندەگىلەردى ەستە ساقتاۋ كەرەك:
1. فايلدىڭ اتى مەن كەڭەيتىلۋ بولادى.
2. فايلداردىڭ اتى بوس ورىندى قوسا ەسەپتەگەندە 255 سيمۆولمەن جازىلۋ مۇمكىن. ءبىراق باسقا ۇيەلەرمەن جۇمىس ىستەگەندە، مىسالى، مS - DOS جۇيەسىندە فايلدىڭ اتى 8 تاڭبادان اسپاۋى كەرەك ەكەنىن ەستە ساقتاۋ كەرەك.
3. فايلدىڭ اتىن جازعاندا ۇلكەن، كىشى لاتىن جانە ورىس ارىپتەرىن، 0 - دەن 9 - عا دەيىنگى سيفرلاردى، ارنايى سيمۆولداردى:
دەفيس (-)، استىن سىزۋ (____)، لەپ بەلگىسى (!) جانە مىنا سيمۆولداردى: @، #، $، %، &، (،)، {،} قولدانۋعا بولادى.
4. فايلدىڭ اتىن جازعاندا مىنا سيمۆولداردى: جۇلدىزشا (*)، قوس نۇكتە (:)، نۇكتەلى ءۇتىر (؛)، سۇراق بەلگىسى (؟)، بولگىش (/)، ۇلكەن ()، تىرناقشا («»)، نۇكتە (.) قولدانۋعا بولمايدى.

1. فايلدىڭ كەڭەيتىلۋى ءۇش سيمۆولدان تۇرادى جانە فايلدىڭ اتىنان نۇكتە ارقىلى اجىراتىلادى. فايل كەڭەيتىلۋى ونىڭ مازمۇنىن كورسەتەدى جانە ولار الۋان ءتۇرلى بولادى، مىسالى:
1. doc - ماتىندىك فايلدار؛
2. bmp - گرافيكالىق فايل؛
3. htm - Web - Internet بەتى؛
4. TXT – بلوكنوت باعدارلاماسىنىڭ قۇجاتى
5. ppt – قولدانباسىنىڭ كەڭەيتىلۋى
فايلدىڭ اتىن ونىڭ مازمۇنىنا ساي بەرۋ دۇرىس بولادى.
فايلداردىڭ اراسىنان ءماتىنى، گرافيكالىق جانە دىبىس اقپاراتى، باعدارلامالار ءماتىنى، باعدارلامالار جۇمىسى تۋرالى دەرەكتەر جانە ت. ب. بار باعدارلامالار (قولدانبالار) مەن قۇجاتتاردى ەرەكشەلەۋ كەرەك.

جاڭا قاپشىقتار قۇرۋ
قاپشىقتار - بۇل قانداي دا 6ip بەلگىسى بويىنشا فايلداردى بىرلەستىرۋ، مىسالى، تاقىرىپتىق بەلگىسى بويىنشا: 6ip عانا ويىنعا نەمەسە رەداكتورعا جاتاتىن فايلدار. باسقا سوزبەن ايتقاندا، قاپشىق — بۇل اتى اتالعان فايلدار توبى.
قاپشىقتار جۇيەلىك جانە جۇمىس قاپشىقتار بولىپ ەكىگە بولىنەدى. Windovs – ءتىڭ وبەكتىلەرى جۇيەلىك قاپشىقتا ساقتالادى. جۇيەلىك قاپشىقتارعا قاندايدا ءبىر وزگەرتۋ ەنگىزىلسە، جۇيە جۇمىسىنىڭ دۇرىس ىستەمەۋى نەمەسە جۇمىس بارىسىندا تۇرىپ قالۋى مۇمكىن.
جۇيەلىك قاپشىقتار: Windovs، Program Files جانە باعدارلامالار ارقىلى قۇرىلعان قاپشىقتار جاتادى.
جۇمىس جاسايتىن نەگىزگى قاپشىقتار:
مەنىڭ كومپيۋتەرىم - دك رەسۋرستارىنا قاتىناۋ؛ لوگيكالىق ديسكىلەر؛ سەبەت؛ پرينتەرلەر؛ فايلدارى بار كادىمگى قاپشىقتار (كاتالوگتار).