- 05 ناۋ. 2024 02:41
- 219
بالالاردىڭ ءتىس قايراۋى
اقمولا وبلىسى، ەرەيمەنتاۋ اۋدانى،
«بولاشاق» بوبەكجاي – باقشاسى جانتانۋشى
ديۋسەنبايەۆا نۋرگۋل تايلاق قىزى
بالالاردىڭ ءتىس قايراۋى.
ۇيىقتاعاندا ءتىس قايراۋ دەگەنىمىز نە؟ نەگە تىستەرىمىزدى قايرايمىز؟ بۇل ماسەلەنى قالاي ەمدەۋگە بولادى؟
ءتىس قايراۋ، كوبىنەسە پسيحولوگيالىق سەبەپتەردەن (نەرۆ، سترەسس) تۋىندايتىن اۋرۋ، وعان نەمقۇرايلى قاراماۋ كەرەك... دارىگەرلەردىڭ ايتۋىنشا اسىرەسە ءتۇن ۇيقىسىندا جيىلەنگەن ءتىس قايراۋ، كۇندەلىكتى ءومىر جانە ءومىر ءسۇرۋ ساپاسىنا كەلەڭسىز اسەر ەتپەۋى ءۇشىن ونى ەمدەۋ قاجەت.
ءتىس قايراۋ دەگەنىمىز نە؟
بۇل جايسىزدىق ۇيقى كەزىندە تىستەردى قىسۋ، تىستەردى قايراۋ جانە جاقتى قىسۋدان تۋىندايدى. حالىق اراسىندا ءتىس قايراۋ دەپ اتالادى. بۇل قالىپتى جاعداي ەمەس. ءتۇن ۇيقىسىندا ءجيى كەزدەسەتىن بۇل ءجايت، كەيبىر ادامداردا ومىردەگى ءتۇرلى سەبەپتەرگە بايلانىستى كۇندىز دە ورتاعا شىعۋى مۇمكىن. كوپشىلىك بۇل جايسىزدىقتى بايقامايدى. كوپتەگەن ادامدار جاقىندارىنىڭ ايتقاندارىنان كەيىن عانا بىلەدى. ءتىس قايراۋ ءقاۋىپتى جاعداي بولۋىمەن قاتار قۇلاققا دا وتە جاعىمسىز بولىپ كەلەدى. قالىپتى جاعدايدا مۇنداي دىبىستاردى شىعارۋ مۇمكىن ەمەس.
ەڭ نەگىزگى سەبەبى: سترەسس
ءتىس قايراۋ، تىستەر اراسىنداعى تىعىز بايلانىستىڭ بۇزىلۋىنان تۋىنداۋى مۇمكىن. ءبىراق بۇل ءجيى كەزدەسەتىن جاعداي ەمەس. جالپى بۇل جايسىزدىققا كۇندەلىكتى ومىردە باسىمىزعا كەلەتىن ماتەريالدى جانە رۋحاني پروبلەمالاردىڭ ادامعا اسەر ەتۋىمەن پايدا بولعان پسيحولوگيالىق قىسىم سەبەپ بولادى. ويتكەنى كوپتەگەن ادامدار قالاعان، تالپىنعان ءومىر ءسۇرۋ دەڭگەيىنە جەتە الماعاندىقتان بۇل ىزالارىن ىشتەرىنە جۇتادى. وسىلايشا ءتۇن ۇيقىسىندا بۇل ءتىس قايراۋ رەتىندە كورىنىس تابادى.
“ءتىس قايراۋدىڭ” تىستەرگە زيانى
• تىستەردىڭ شايناۋ بەتىندە توزۋلار پايدا بولادى.
• ءتىس ەمالىندە پايدا بولعان جايسىزدىق تىستەردىڭ قىسقارۋىنا سەبەپ بولادى.
• تىستەردە سۋىققا سەزىمتالدىق پايدا بولادى.
• كەنەتتەن ءتىس سىزداۋلارى.
• ءتىس پەن جاقتىڭ اراسىنداعى بايلانىستاردا السىزدىك پايدا بولىپ، تىستەردىڭ بوساۋىنا نەمەسە تىستەردىڭ تۇسۋىنە سەبەپ بولادى.
• تىستەردىڭ سىنۋى جانە قىزىل يەكتىڭ اشىلۋىنا سەبەپ بولادى.
• سونىمەن قاتار اۋىز جارالارى، باس اۋرۋى، جاق اۋرۋى، كوز بەن بەتتىڭ اينالاسىنداعى بۇلشىق ەتتەردىڭ اۋرۋىنا سەبەپ.
• بۇل اۋرۋ بەلگىلەرى ءتىس قايراۋدىڭ باستاپقى كەزەڭدەرىنەن بايقالماۋى مۇمكىن، ءبىراق بولاشاقتا پايدا بولادى.
ەمدەۋ ادىستەرى
ءتىس قايراۋ سەبەبىمەن پايدا بولعان جايسىزدىقتىڭ الدىن الۋ ماقساتىمەن “تۇنگى قورعاۋشىلار” دەپ اتالاتىن ارنايى سەليكوننان جاسالعان تىسكە كيىلەتىن تىلىمشە قولدانۋعا بولادى. كوبىنەسە پايدالى بولعان بۇل تىلىمشەلەر كەيبىر ادامدارعا ەمدەلۋ بارىسىندا جەتكىلىكسىز بولۋى مۇمكىن. سوندىقتان ادامنىڭ جايسىزدىعىنىڭ دەڭگەيىنە بايلانىستى قوسىمشا بۇلشىق ەت جۇمسارتۋشىلار، پسيحولوگيالىق تەراپيا ادىستەرى، كەم تىستەردىڭ ورنىنا پروتەز قويىلۋى جانە دە دۇرىس جاسالماعان پلومبا مەن قاپتاۋ بار بولسا بۇلاردى جاڭارتۋعا بولادى.
بۇدان وزگە ەڭ ءونىمدى ءتاسىل مامانداردان كەڭەس سۇراپ، ءدارى - دارۋمەندەر تۇتىنۋ. ءقازىر وسى سالادا جۇمىس جاسايتىن دارىگەرلەر دە جەتەرلىك.
«بولاشاق» بوبەكجاي – باقشاسى جانتانۋشى
ديۋسەنبايەۆا نۋرگۋل تايلاق قىزى
بالالاردىڭ ءتىس قايراۋى.
ۇيىقتاعاندا ءتىس قايراۋ دەگەنىمىز نە؟ نەگە تىستەرىمىزدى قايرايمىز؟ بۇل ماسەلەنى قالاي ەمدەۋگە بولادى؟
ءتىس قايراۋ، كوبىنەسە پسيحولوگيالىق سەبەپتەردەن (نەرۆ، سترەسس) تۋىندايتىن اۋرۋ، وعان نەمقۇرايلى قاراماۋ كەرەك... دارىگەرلەردىڭ ايتۋىنشا اسىرەسە ءتۇن ۇيقىسىندا جيىلەنگەن ءتىس قايراۋ، كۇندەلىكتى ءومىر جانە ءومىر ءسۇرۋ ساپاسىنا كەلەڭسىز اسەر ەتپەۋى ءۇشىن ونى ەمدەۋ قاجەت.
ءتىس قايراۋ دەگەنىمىز نە؟
بۇل جايسىزدىق ۇيقى كەزىندە تىستەردى قىسۋ، تىستەردى قايراۋ جانە جاقتى قىسۋدان تۋىندايدى. حالىق اراسىندا ءتىس قايراۋ دەپ اتالادى. بۇل قالىپتى جاعداي ەمەس. ءتۇن ۇيقىسىندا ءجيى كەزدەسەتىن بۇل ءجايت، كەيبىر ادامداردا ومىردەگى ءتۇرلى سەبەپتەرگە بايلانىستى كۇندىز دە ورتاعا شىعۋى مۇمكىن. كوپشىلىك بۇل جايسىزدىقتى بايقامايدى. كوپتەگەن ادامدار جاقىندارىنىڭ ايتقاندارىنان كەيىن عانا بىلەدى. ءتىس قايراۋ ءقاۋىپتى جاعداي بولۋىمەن قاتار قۇلاققا دا وتە جاعىمسىز بولىپ كەلەدى. قالىپتى جاعدايدا مۇنداي دىبىستاردى شىعارۋ مۇمكىن ەمەس.
ەڭ نەگىزگى سەبەبى: سترەسس
ءتىس قايراۋ، تىستەر اراسىنداعى تىعىز بايلانىستىڭ بۇزىلۋىنان تۋىنداۋى مۇمكىن. ءبىراق بۇل ءجيى كەزدەسەتىن جاعداي ەمەس. جالپى بۇل جايسىزدىققا كۇندەلىكتى ومىردە باسىمىزعا كەلەتىن ماتەريالدى جانە رۋحاني پروبلەمالاردىڭ ادامعا اسەر ەتۋىمەن پايدا بولعان پسيحولوگيالىق قىسىم سەبەپ بولادى. ويتكەنى كوپتەگەن ادامدار قالاعان، تالپىنعان ءومىر ءسۇرۋ دەڭگەيىنە جەتە الماعاندىقتان بۇل ىزالارىن ىشتەرىنە جۇتادى. وسىلايشا ءتۇن ۇيقىسىندا بۇل ءتىس قايراۋ رەتىندە كورىنىس تابادى.
“ءتىس قايراۋدىڭ” تىستەرگە زيانى
• تىستەردىڭ شايناۋ بەتىندە توزۋلار پايدا بولادى.
• ءتىس ەمالىندە پايدا بولعان جايسىزدىق تىستەردىڭ قىسقارۋىنا سەبەپ بولادى.
• تىستەردە سۋىققا سەزىمتالدىق پايدا بولادى.
• كەنەتتەن ءتىس سىزداۋلارى.
• ءتىس پەن جاقتىڭ اراسىنداعى بايلانىستاردا السىزدىك پايدا بولىپ، تىستەردىڭ بوساۋىنا نەمەسە تىستەردىڭ تۇسۋىنە سەبەپ بولادى.
• تىستەردىڭ سىنۋى جانە قىزىل يەكتىڭ اشىلۋىنا سەبەپ بولادى.
• سونىمەن قاتار اۋىز جارالارى، باس اۋرۋى، جاق اۋرۋى، كوز بەن بەتتىڭ اينالاسىنداعى بۇلشىق ەتتەردىڭ اۋرۋىنا سەبەپ.
• بۇل اۋرۋ بەلگىلەرى ءتىس قايراۋدىڭ باستاپقى كەزەڭدەرىنەن بايقالماۋى مۇمكىن، ءبىراق بولاشاقتا پايدا بولادى.
ەمدەۋ ادىستەرى
ءتىس قايراۋ سەبەبىمەن پايدا بولعان جايسىزدىقتىڭ الدىن الۋ ماقساتىمەن “تۇنگى قورعاۋشىلار” دەپ اتالاتىن ارنايى سەليكوننان جاسالعان تىسكە كيىلەتىن تىلىمشە قولدانۋعا بولادى. كوبىنەسە پايدالى بولعان بۇل تىلىمشەلەر كەيبىر ادامدارعا ەمدەلۋ بارىسىندا جەتكىلىكسىز بولۋى مۇمكىن. سوندىقتان ادامنىڭ جايسىزدىعىنىڭ دەڭگەيىنە بايلانىستى قوسىمشا بۇلشىق ەت جۇمسارتۋشىلار، پسيحولوگيالىق تەراپيا ادىستەرى، كەم تىستەردىڭ ورنىنا پروتەز قويىلۋى جانە دە دۇرىس جاسالماعان پلومبا مەن قاپتاۋ بار بولسا بۇلاردى جاڭارتۋعا بولادى.
بۇدان وزگە ەڭ ءونىمدى ءتاسىل مامانداردان كەڭەس سۇراپ، ءدارى - دارۋمەندەر تۇتىنۋ. ءقازىر وسى سالادا جۇمىس جاسايتىن دارىگەرلەر دە جەتەرلىك.