بالالارعا پاتريوتتىق تاربيە بەرۋ ماسەلەسى
بالالارعا پاتريوتتىق تاربيە بەرۋ ماسەلەسى
ەلباسىمىز نۇرسۇلتان نازاربايەۆ: "قازاقستاننىڭ وتانشىلدىق سەزىمىن تاربيەلەۋ ءبىلىم بەرۋدىڭ مەكتەپكە دەيىنگى جۇيەسىنەن جوعارعى وقۋ ورىندارىنا دەيىنگى ورتالىقتاردا بارلىق ۇيىمداردا كوكەيكەستى بولىپ تابىلادى. بالالاردى وتاندى، تۋعان جەردى، ءوزىنىڭ حالقىن سۇيۋگە تاربيەلەۋ – ءمۇعالىمنىڭ اسا ماڭىزدى، اسا جاۋاپتى دا قادىرمەندى پارىزى" - دەگەن ەدى.
ءار ءداۋىردىڭ تاريحي كەزەڭدەرىندە وتانسۇيگىشتىككە تاربيەلەۋدىڭ وزىندىك مۇددەلەرى بولادى. ول ەڭ الدىمەن، "ۇلتجاندىلىق"، وتانسۇيگىشتىك"، " پاتريوتيزم"، ۇعىمدارى سول زاماننىڭ اقيقاتى – نانىم – سەنىمىنەن تۋىندايدى.
«ۇلتىن ءسۇيۋ - ۇلتشىلدىق ەمەس، ۇلتجاندىلىق» دەپ باۋىرجان مومىش ۇلى اتامىز ايتقانداي، ۇلتتىق بولمىستى نىعايتۋ – ءوزىن باسقالاردان جوعارى قويۋ بولىپ سانالىپ، ۇلتشىلدىق رەتىندە قارالماۋى ءتيىس. پاتريوتتىق سەزىم – وتانعا، تۋعان ولكەڭە، وسكەن ورتاڭا دەگەن سۇيىسپەنشىلىك. ءوز ۇلتىڭدى قۇرمەت تۇتۋ، تۋعان تاريحتان، انا تىلدەن اجىراماۋ، مىنە، بۇل – ەل ەرتەڭى - جاس ۇرپاقتىڭ بويىنا سىڭىرەتىن قاعيداتتار.
قاسيەتتى سەزىم انانىڭ سۇتىمەن بىرگە وزىنەن – ءوزى كەلمەيتىن بالانىڭ بويىندا بىرتىندەپ قالىپتاساتىن قۇدىرەتتى سەزىم. ول ادامنىڭ سانالى ومىرىمەن قاباتتاس قالىپتاساتىن پسيحولوگيالىق، ساياسي – الەۋمەتتىك قۇبىلىس. پاتريوتتىق سەزىم جالپى ادام بالاسىنىڭ ەلىنە، جەرىنە، ءوز ءتىلى مەن مادەنيەتىنە، ۇلتتىق قۇندىلىقتارىنا جەكە قاتىناسىن، وزىندىك باعاسىن ءتۇيسىنۋىن، قۋاتتاپ قولداۋىن پايىمدايتىن سەزىم كورسەتكىشى بولىپ تابىلادى. وسىعان وراي ن. ءا. نازاربايەۆ، – ءپاتريوتيزمدى "ءار ەتنوستىڭ ۇلتتىق سەزىمىن سىيلاپ، بىردە – ءبىر ۇلتپەن قاراما – قايشىلىق تۋعىزباۋ" – دەپ بەلگىلەگەن. ودان، "ۇلتتىق پاتريوتيزم"، "قازاقستاندىق پاتريوتيزم" – دەگەن ەكى ۇعىمنىڭ تۋىنداعانى بەلگىلى.
ەلىمىز ەگەمەندىك العاننان بەرى جاس ۇرپاق تاربيەسىنىڭ تەمىرقازىعى – قازاقستاندىق پاتريوتيزم بولدى. "قازاقستاندىق پاتريوتيزم" ۇعىمى ءبىزدىڭ تاۋەلسىزدىگىمىزبەن قوسا تۋعان جاڭا ءسوز بولىپ، ەلىمىزدەگى ساياسي – الەۋمەتتىك احۋالدىڭ ەرەكشەلىگىن كورسەتەدى. ەلىمىزدە جۇزدەن اسا ۇلتتار مەن ۇلىستاردىڭ وكىلى ءومىر سۇرۋدە. قازاقستان ولاردىڭ كوپشىلىگىنىڭ تۋعان وتانى جانە بۇدان بىلاي دا ماڭگى تۇراقتاپ قالار مەكەنى بولماق. سوندىقتان ولاردىڭ ءارقايسىسى قازاقستاندى اتا – جۇرتىم دەپ تانىپ، ونىڭ تاۋەلسىزدىگىن قورعاۋعا جانە ماتەريالدىق بايلىعىن ارتتىرۋعا ەڭبەك ەتۋى ءتيىس. سول سەبەپتى قازاقستاندىق پاتريوتيزم ۇعىمى كۇندەلىكتى ومىردە ءجيى قولدانىلىپ، كەڭىنەن قالىپتاسىپ كەلەدى. بۇل ۇعىمنىڭ پەداگوگيكالىق جۇگىنە كەلەر بولساق، ول بولاشاق قازاقستان ازاماتتارىن تاربيەلەۋمەن تىعىز بايلانىستى. قازاقستاندىق پاتريوتيزم – وتان – اناعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىك پەن ازاماتتىق ەرلىك، ونەگە كورسەتۋشىلىك، بويداعى ءبىلىم مەن بىلىكتى، اقىل – پاراساتتى ەل يگىلىگىنە جۇمساۋ، اتامەكەن مۇددەسىنە ارناۋ بولماق. ءوز ەلىنىڭ وتكەنىن، ءتىلىن، ادەت – عۇرپىن، سالت – ءداستۇرىن قۇرمەتتەي ءبىلۋ دە وسى قازاقستاندىق پاتريوتيزم قۇرامىنا كىرسە كەرەك.
ەلباسىمىز نۇرسۇلتان نازاربايەۆ: "قازاقستاننىڭ وتانشىلدىق سەزىمىن تاربيەلەۋ ءبىلىم بەرۋدىڭ مەكتەپكە دەيىنگى جۇيەسىنەن جوعارعى وقۋ ورىندارىنا دەيىنگى ورتالىقتاردا بارلىق ۇيىمداردا كوكەيكەستى بولىپ تابىلادى. بالالاردى وتاندى، تۋعان جەردى، ءوزىنىڭ حالقىن سۇيۋگە تاربيەلەۋ – ءمۇعالىمنىڭ اسا ماڭىزدى، اسا جاۋاپتى دا قادىرمەندى پارىزى" - دەگەن ەدى.
ءار ءداۋىردىڭ تاريحي كەزەڭدەرىندە وتانسۇيگىشتىككە تاربيەلەۋدىڭ وزىندىك مۇددەلەرى بولادى. ول ەڭ الدىمەن، "ۇلتجاندىلىق"، وتانسۇيگىشتىك"، " پاتريوتيزم"، ۇعىمدارى سول زاماننىڭ اقيقاتى – نانىم – سەنىمىنەن تۋىندايدى.
«ۇلتىن ءسۇيۋ - ۇلتشىلدىق ەمەس، ۇلتجاندىلىق» دەپ باۋىرجان مومىش ۇلى اتامىز ايتقانداي، ۇلتتىق بولمىستى نىعايتۋ – ءوزىن باسقالاردان جوعارى قويۋ بولىپ سانالىپ، ۇلتشىلدىق رەتىندە قارالماۋى ءتيىس. پاتريوتتىق سەزىم – وتانعا، تۋعان ولكەڭە، وسكەن ورتاڭا دەگەن سۇيىسپەنشىلىك. ءوز ۇلتىڭدى قۇرمەت تۇتۋ، تۋعان تاريحتان، انا تىلدەن اجىراماۋ، مىنە، بۇل – ەل ەرتەڭى - جاس ۇرپاقتىڭ بويىنا سىڭىرەتىن قاعيداتتار.
قاسيەتتى سەزىم انانىڭ سۇتىمەن بىرگە وزىنەن – ءوزى كەلمەيتىن بالانىڭ بويىندا بىرتىندەپ قالىپتاساتىن قۇدىرەتتى سەزىم. ول ادامنىڭ سانالى ومىرىمەن قاباتتاس قالىپتاساتىن پسيحولوگيالىق، ساياسي – الەۋمەتتىك قۇبىلىس. پاتريوتتىق سەزىم جالپى ادام بالاسىنىڭ ەلىنە، جەرىنە، ءوز ءتىلى مەن مادەنيەتىنە، ۇلتتىق قۇندىلىقتارىنا جەكە قاتىناسىن، وزىندىك باعاسىن ءتۇيسىنۋىن، قۋاتتاپ قولداۋىن پايىمدايتىن سەزىم كورسەتكىشى بولىپ تابىلادى. وسىعان وراي ن. ءا. نازاربايەۆ، – ءپاتريوتيزمدى "ءار ەتنوستىڭ ۇلتتىق سەزىمىن سىيلاپ، بىردە – ءبىر ۇلتپەن قاراما – قايشىلىق تۋعىزباۋ" – دەپ بەلگىلەگەن. ودان، "ۇلتتىق پاتريوتيزم"، "قازاقستاندىق پاتريوتيزم" – دەگەن ەكى ۇعىمنىڭ تۋىنداعانى بەلگىلى.
ەلىمىز ەگەمەندىك العاننان بەرى جاس ۇرپاق تاربيەسىنىڭ تەمىرقازىعى – قازاقستاندىق پاتريوتيزم بولدى. "قازاقستاندىق پاتريوتيزم" ۇعىمى ءبىزدىڭ تاۋەلسىزدىگىمىزبەن قوسا تۋعان جاڭا ءسوز بولىپ، ەلىمىزدەگى ساياسي – الەۋمەتتىك احۋالدىڭ ەرەكشەلىگىن كورسەتەدى. ەلىمىزدە جۇزدەن اسا ۇلتتار مەن ۇلىستاردىڭ وكىلى ءومىر سۇرۋدە. قازاقستان ولاردىڭ كوپشىلىگىنىڭ تۋعان وتانى جانە بۇدان بىلاي دا ماڭگى تۇراقتاپ قالار مەكەنى بولماق. سوندىقتان ولاردىڭ ءارقايسىسى قازاقستاندى اتا – جۇرتىم دەپ تانىپ، ونىڭ تاۋەلسىزدىگىن قورعاۋعا جانە ماتەريالدىق بايلىعىن ارتتىرۋعا ەڭبەك ەتۋى ءتيىس. سول سەبەپتى قازاقستاندىق پاتريوتيزم ۇعىمى كۇندەلىكتى ومىردە ءجيى قولدانىلىپ، كەڭىنەن قالىپتاسىپ كەلەدى. بۇل ۇعىمنىڭ پەداگوگيكالىق جۇگىنە كەلەر بولساق، ول بولاشاق قازاقستان ازاماتتارىن تاربيەلەۋمەن تىعىز بايلانىستى. قازاقستاندىق پاتريوتيزم – وتان – اناعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىك پەن ازاماتتىق ەرلىك، ونەگە كورسەتۋشىلىك، بويداعى ءبىلىم مەن بىلىكتى، اقىل – پاراساتتى ەل يگىلىگىنە جۇمساۋ، اتامەكەن مۇددەسىنە ارناۋ بولماق. ءوز ەلىنىڭ وتكەنىن، ءتىلىن، ادەت – عۇرپىن، سالت – ءداستۇرىن قۇرمەتتەي ءبىلۋ دە وسى قازاقستاندىق پاتريوتيزم قۇرامىنا كىرسە كەرەك.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
شىعارماشىلىق قابىلەتتى دامىتۋ تۇلعالىق - دامىتۋشىلىق وقىتۋدىڭ ماقساتى. تۇلعالىق - دامىتۋشىلىق وقىتۋ تەورياسى بويىنشا ءبىلىم الۋ جەكە تۇلعانىڭ دامۋىمەن ۇشتاسىپ جاتۋى ءتيىس. كەز - كەلگەن وقىتۋ دامىتا ا...
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: §43 ەلەكتر قىزدىرعىش قۇرالدار. قىزدىرۋ شامدارى.
