- 25 قار. 2025 09:51
- 24
باسپاناعا سالىق بار، كىتاپقا جوق: جاڭا كودەكستەگى داۋلى شەشىم
جاڭا سالىق كودەكسى قازاقستاندىق بيزنەس پەن قاراپايىم حالىق ءۇشىن ادىلەتتىلىك ورناتادى دەپ كۇتىلگەن ەدى. الايدا، قۇجات جوباسى جاريالانعان ساتتەن باستاپ قوعامدا قىزۋ تالقىعا ءتۇستى. ارحەولوگيالىق قازبا جۇمىستارى مەن مەملەكەتتىك مەديسينانىڭ سالىقتان بوساتىلعانى تۇسىنىكتى-اق. ءبىراق بۇل تىزىمگە اياق استىنان «كىتاپ باسۋ ءىسىنىڭ» قوسىلۋى ساراپشىلاردىڭ كۇدىگىن تۋعىزىپ وتىر.
بۇل شىنىمەن ۇلتتىڭ رۋحاني جاڭعىرۋىنا جاسالعان قادام با، الدە بەلگىلى ءبىر تۇلعالاردىڭ مۇددەسىن كوزدەيتىن لوببيزم بە؟
50 ميلليوندىق پاتەر جانە "جەڭىلدىك" ادىلەتسىزدىگى
سالىق داۋلارى بويىنشا زاڭگەر جانە كاسىبي ەسەپشى ايجان بالاكەشوۆا TENGE TALKS ارناسىنا بەرگەن سۇحباتىندا جاڭا نورمانى قاتتى سىنعا الدى. ونىڭ پىكىرىنشە، حالىقتىڭ الەۋمەتتىك جاعدايىنا تىكەلەي اسەر ەتەتىن سالالار شەت قالىپ، كىتاپ بيزنەسىنە ەرەكشە جاعداي جاسالۋى – اقىلعا قونىمسىز.
ساراپشى پىكىرى: «بۇل وتە تاڭقالارلىق جاعداي. ءبىز، ماماندار، بۇعان نارازىمىز. نەلىكتەن جەكە مەنشىك مەديسينا، ازىق-تۇلىك جانە ەڭ باستىسى – باسپانا سالىقپەن قالادى دا، كىتاپ باسۋ ققس-تان (ندس) بوساتىلادى؟ سالىستىرىپ كورىڭىز: ققس قوسىلعاندا 50 ميلليون تەڭگەنىڭ پاتەرى 65 ميلليونعا ءبىر-اق شىعادى. ال كىتاپتىڭ باعاسى نەبارى 65 مىڭ تەڭگە. بۇل – ولشەمسىز دۇنيە».
"ءوز ادامدارىنا" جاسالعان جەڭىلدىك پە؟
ماسەلەنىڭ تۇپ-توركىنى تەرەڭدە جاتقان سىڭايلى. قازاقستاندا مەكتەپ وقۋلىقتارىن باسىپ شىعارۋمەن اينالىساتىن ساناۋلى عانا ءىرى ويىنشى بار. ولار مەملەكەتتىك تاپسىرىس ارقىلى قىرۋار قارجى تابادى.
ايجان بالاكەشوۆانىڭ ايتۋىنشا، بۇل جەردە مۇددەلەر قايشىلىعى (كونفليكت ينتەرەسوۆ) بولۋى مۇمكىن:
-
ەلىمىزدە وقۋلىق باساتىن نەبارى ەكى ءىرى كاسىپورىن بار.
-
Forbes دەرەكتەرىنە سۇيەنسەك، وسى ءىرى باسپالاردىڭ ءبىرىنىڭ ديرەكتورلار كەڭەسىنىڭ ءتوراعاسى – سالىق كودەكسىن ازىرلەپ جاتقان جۇمىس توبى مۇشەسىنىڭ تۋعان اناسى.
وسى تۇستا زاڭدى سۇراق تۋىندايدى: بۇل وزگەرىس كىتاپ وقۋ مادەنيەتىن قولداۋ ما، الدە وتباسىلىق بيزنەستى وركەندەتۋ مە؟
باسپاگەرلەر ونسىز دا ۇتىلمايدى
ەكونوميكالىق تۇرعىدان العاندا، باسپا ۇيلەرى ءقازىردىڭ وزىندە تىعىرىققا تىرەلىپ وتىرعان جوق. ولار قاعاز بەن بوياۋدى ساتىپ العاندا ققس تولەيدى، ياعني كەيىننەن سالىقتىق شەگەرىمدەر (زاچەت) جاساي الادى. ال باسقا ءوندىرىس ورىندارى جالپىعا بىردەي ەرەجەمەن جۇمىس ىستەۋگە ءماجبۇر.
ساراپشىنىڭ سوزىنشە، ەگەر ءبىز «جاڭا قازاقستاننىڭ» ادىلەتتى كودەكسىن جازعىمىز كەلسە، ويىن ەرەجەسى بارىنە تەڭ بولۋى ءتيىس.
-
ءبىرىڭعاي سالىق مولشەرلەمەسى؛
-
نەمەسە پروگرەسسيۆتى شكالا.
ءبىراق "وقۋدى ناسيحاتتاۋ" دەگەن جەلەۋمەن جەكەلەگەن سالالارعا ارتىقشىلىق بەرۋ – قالعان بيزنەسكە جاسالعان قيانات.
ءتۇيىن: قاتەلىكتى تۇزەۋگە مۇمكىندىك بار ما؟
ماماندار ءالى دە كەش ەمەس دەپ سانايدى. ايجان بالاكەشوۆا سالىق كودەكسىنىڭ 245-بابىنا وزگەرتۋ ەنگىزىپ، كىتاپ باسۋ ءىسىن قايتادان سالىق سالىناتىن اينالىمعا قوسۋدى ۇسىنۋدا.
سالىق جۇيەسىنىڭ باستى ءپرينسيپى – اشىقتىق پەن تەڭدىك. ەگەر زاڭگەرلەر مەن ەكونوميستەردىڭ دابىلى ەسكەرىلمەسە، جاڭا سالىق كودەكسى حالىقتىڭ سەنىمىنەن ايىرىلۋى مۇمكىن.
قۇرمەتتى وقىرمان! ءسىز قالاي ويلايسىز، مەملەكەت ءبىرىنشى كەزەكتە باسپانا مەن ازىق-تۇلىكتى سالىقتان بوساتۋى كەرەك پە ەدى، الدە كىتاپ بيزنەسى ماڭىزدىراق پا؟