InfoHub Logo

ساتىلگانوۆا ديلناز

اننوتاسيا. بۇل ماقالادا باستاۋىش سىنىپ وقۋشىلارىنا ءبىلىم بەرۋدە جاڭا تەحنولوگيالاردى قولدانۋ ماڭىزى تۋرالى ايتىلادى. زامان تالابىنا ساي تەحنولوگيالاردى پايدالانۋ قازىرگى قوعامداعى وقۋشىلاردىڭ تابىستىلىعىنا ىقپال ەتەتىن نەگىزگى قۇزىرەتتىلىكتەردى قالىپتاستىرۋعا ىقپال ەتەدى، ساباقتا جۇمىستى ءتيىمدى ۇيىمداستىرۋعا كومەكتەسەدى، ءبىلىم ساپاسىن ارتتىرۋعا ىقپال ەتەدى. باستاۋىش سىنىپتا ساباق وتكىزۋ كەزىندە ءبىلىم بەرۋ پروسەسىنىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ ءۇشىن زاماناۋي ءبىلىم بەرۋ تەحنولوگيالارىن قولدانۋ ماڭىزدى بولىپ تابىلادى.

ءتۇيىن سوزدەر: باستاۋىش سىنىپ، ءمۇعالىم، زاماناۋي، ادىستەر، تەحنولوگيالار، اكت.

بۇگىنگى كۇنى باستاۋىش سىنىپتا ءبىلىم بەرۋ پروسەسىندە كورنەكىلىك قۇرالدارىن قولدانباي ساباق وتكىزۋ مۇمكىن ەمەس. سوندىقتان دا زاماناۋي ءمۇعالىم تالاپقا ساي ءبىلىم بەرۋ تەحنولوگيالارىن جەتىك ءبىلۋى كەرەك. اقپاراتتىق جانە كوممۋنيكاسيالىق تەحنولوگيالار-تيىستى جابدىقتى، باعدارلامالىق قامتاماسىز ەتۋدى، مودەلدەردى، ولاردى قولدانۋ ادىستەرى مەن رەگلامەنتتەرىن قوسا العاندا، اقپاراتتى وڭدەۋ مەن بەرۋدىڭ زاماناۋي قۇرالدارى. وسى تەحنولوگيالاردى وقىتۋدا قولدانۋ ءار بالانىڭ ينتەللەكتۋالدى دامۋىن قامتاماسىز ەتە وتىرىپ، ءبىلىم الۋشىلاردىڭ ءبىلىم ساپاسىن ارتتىرۋدىڭ شەكسىز مۇمكىندىكتەرىن اشادى [1].

ءبىلىم بەرۋ ساپاسىن قامتاماسىز ەتۋ، ونىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ ءبىلىم بەرۋ مازمۇنىن جاڭعىرتۋمەن، ءبىلىم بەرۋ پروسەسىن ۇيىمداستىرۋ تاسىلدەرى مەن تەحنولوگيالارىن وڭتايلاندىرۋمەن بايلانىستى. مۇنداي ءبىلىم بەرۋدىڭ نەگىزگى سيپاتتاماسى وقۋشىنىڭ جەكە باسىن دامىتۋعا جانە ونى قوعامداعى تولىققاندى ومىرگە دايىنداۋعا باعىتتالعان. قازىرگى زامانعى تەحنولوگيالار وسى ءبىلىم بەرۋ پاراديگماسىن جۇزەگە اسىرۋ قۇرالدارىنىڭ ءبىرى رەتىندە قاراستىرىلادى. سونىمەن قاتار، ءارتۇرلى پەداگوگيكالىق جۇيەلەر مەن وقىتۋ تەحنولوگيالارىنىڭ وزىندىك ديالوگىن ۇيىمداستىرۋ ماڭىزدى. بۇل جاعدايدا ءمۇعالىمنىڭ ىس-ارەكەتىنىڭ مازمۇنى ساپالى تۇردە وزگەرەدى: ول دامۋشى الەۋمەتتىك-مادەني ورتانى قۇرا ءبىلۋى كەرەك، جۇيەلى، تەحنولوگيالىق جانە تۇلعاعا باعىتتالعان تاسىلدەر نەگىزىندە بالانىڭ ءارتۇرلى ىس-ارەكەتتەرىن جوبالاي ءبىلۋى كەرەك. ءمۇعالىمنىڭ بۇل جاڭا فۋنكسيالارى ءتيىستى كاسىبي دايىندىقتى قاجەت ەتەدى، بۇل باستاۋىش سىنىپ مۇعالىمدەرىنىڭ زاماناۋي ءبىلىم بەرۋ تەحنولوگيالارىن تەرەڭىرەك زەرتتەۋ جانە مەڭگەرۋ قاجەتتىلىگىنە اكەلەدى [2].

وسى مىندەتتەردى جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن ساباقتاردا يننوۆاسيالىق تەحنولوگيالار ەنگىزىلەدى. ولارعا:

— ويىن تەحنولوگيالارى؛
— پروبلەمالىق وقىتۋ؛
— دەنساۋلىق ساقتاۋ تەحنولوگيالارى؛
— اقپاراتتىق تەحنولوگيالار؛
— جوبالىق وقىتۋ تەحنولوگياسىن جانە ت.ب جاتقىزۋعا بولادى. [3].

ءبىلىم بەرۋ پروسەسىندە يننوۆاسيالىق تەحنولوگيالاردى قولدانۋدىڭ ءتيىمدى تۇستارىنا كەلەسىلەردى جاتقىزۋعا بولادى:

— پەداگوگيكالىق ىس-ارەكەتتىڭ ناتيجەسىنە ءتيىمدى قول جەتكىزۋگە باعىتتالعان پەداگوگتار مەن ءبىلىم الۋشىلاردىڭ ءوزارا ءىس-قيمىلىنىڭ جاڭا تاسىلدەرى مەن ادىستەرى؛
— وقۋشىنىڭ ۇلگەرىمىنە قاراماستان، بۇكىل سىنىپتىڭ نازارىن اۋدارۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن ساباقتىڭ ديداكتيكاسىنىڭ ارتۇرلىلىگى؛
— سىنىپتا قولايلى پسيحولوگيالىق كليمات قۇرۋ؛
— بالانىڭ تانىمدىق ىس-ارەكەتكە دەگەن ىنتاسىن وياتۋ؛
— قاشىقتىقتان وقىتۋ فورمالارىن قولدانۋ ارقىلى پاندىك پاندەر بويىنشا ءبىلىمدى يگەرۋ؛
— وقۋشى ءۇشىن شىعارماشىلىق كەڭىستىك اشىلادى، سونىڭ ارقاسىندا ساپالى جانە قىزىقتى جۇمىستار سانى ارتادى؛
— اقپاراتتى ءوز بەتىنشە ىزدەۋ، جاڭا تۇردە زەرتتەۋ جانە ءبىلىم الۋ؛
— تاربيە پروسەسىن ساپالى جانە جان-جاقتى جۇرگىزۋ [4].

قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ءبىلىم بەرۋ مازمۇنىن جاڭارتۋ جاعدايىندا جاڭا اقپاراتتىق تەحنولوگيالاردىڭ وقۋ-تاربيە پروسەسىنە اسەرى ەداۋىر كۇشەيە ءتۇستى. زاماناۋي اقپاراتتىق تەحنولوگيالاردى قولدانۋدىڭ نەگىزگى سيپاتتامالارى وقىتۋدى سارالاۋ جانە دارالاۋ مۇمكىندىگى، سونداي-اق وقۋشىلاردىڭ شىعارماشىلىق تانىمدىق بەلسەندىلىگىن دامىتۋ مۇمكىندىگى بولىپ تابىلادى. قازىرگى ءمۇعالىم ءبىلىم بەرۋ پروسەسىندە جاڭا اقپاراتتىق تەحنولوگيالاردى قولدانۋ ءبىلىمى مەن داعدىلارىن تولىق مەڭگەرۋى كەرەك، باسقالاردى وقىتۋ ءۇشىن اكت قۇزىرەتتىلىگىن تولىق ءبىلۋى ماڭىزدى، ياعني ءوز سالاسىندا قۇزىرەتتى جوعارى كاسىبي ءمۇعالىم بولۋى كەرەك. ول وقۋشىلارعا ءساتتى ىنتىماقتاستىق جاساۋ، تۋىنداعان ماسەلەلەردى شەشۋ، وقۋ داعدىلارىن يگەرۋ ءۇشىن اكت قۇرالدارىن پايدالانۋعا كومەكتەسۋى كەرەك.

ءبىلىم بەرۋ پروسەسىندە اقپاراتتىق تەحنولوگيالاردى قولدانۋ تانىمدىق بەلسەندىلىك دەڭگەيىن كەڭەيتۋگە جانە تەرەڭدەتۋگە، وقىتۋدى دارالاۋ دەڭگەيىن كەڭەيتۋگە، وقۋشىلاردىڭ وقۋ ماتەريالىن تەرەڭدەتىپ وقۋعا دەگەن ۇمتىلىسىن وياتۋعا، وقۋشىلاردىڭ شىعارماشىلىق قابىلەتتەرىن دامىتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. ديداكتيكالىق وقىتۋ قۇرالى رەتىندە كومپيۋتەردىڭ تەحنيكالىق مۇمكىندىكتەرى دامىتۋشىلىق وقىتۋدى تيىمدىرەك جۇزەگە اسىرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. سونىمەن قاتار، وقۋشىلاردىڭ ىزدەنىس جانە زەرتتەۋ قىزمەتى، سىني ويلاۋدى دامىتۋ نەگىزىندە تانىمدىق بەلسەندىلىكتى ارتتىرۋ، وقۋ-كوممۋنيكاتيۆتىك داعدىلاردى دامىتۋ (كوماندادا جۇمىس ىستەۋ، پىكىرتالاسقا قاتىسۋ)، وقۋشىلاردىڭ شىعارماشىلىق ويلاۋىن دامىتۋ ءۇشىن جاعدايلار جاسالادى. قورىتا ايتقاندا، ءبىلىم بەرۋ پروسەسىندە جاڭا تەحنولوگيالاردى قولدانۋ ارقىلى باستاۋىش سىنىپ وقۋشىلارىنىڭ ساباققا قىزىعۋشىلىقتارىن وياتىپ، وزىندىك ىزدەنۋىنە مۇمكىندىك جاسايمىز.

پايدالانعان ادەبيەتتەر ءتىزىمى:

1. زابولوتنايا، س. م. يسپولزوۆانيە سوۆرەمەننىح تەحنولوگيي وبۋچەنيا ۆ ناچالنوي شكولە ۆ پروسەسسە رەاليزاسيي فگوس / س. م. زابولوتنايا، . س. ۆ. ششەرباكوۆا. – تەكست: نەپوسرەدستۆەننىي // مولودوي ۋچەنىي. – 2017. – № 15 (149). – 571-573 بب.

2. زاحاروۆا ن.ي. ۆنەدرەنيە ينفورماسيوننىح تەحنولوگيي ۆ ۋچەبنىي پروسەسس // ناچالنايا شكولا. - 2018. - № 1. 318 ب.

3. زولوتۋحينا ا. گرۋپپوۆايا رابوتا كاك ودنا يز فورم دەياتەلنوستي ۋچاششيحسيا نا ۋروكە / ا. زولوتۋحينا // ماتەماتيكا. گازەتا يزد. دوما «پەرۆوە سەنتيابريا». – 2019. – №4. – 3-5 بب.

4. ياگودكو ل.ي. يسپولزوۆانيە تەحنولوگيي پروبلەمنوگو وبۋچەنيا ۆ ناچالنوي شكولە / ل.ي. ياگودكو // ناچالنايا شكولا پليۋس دو ي پوسلە. – 2018. – №1. – 36-38 بب.

---