- 04 ناۋ. 2024 23:47
- 301
باۋىرجان مومىش ۇلى شىعارمالارىنداعى ۇلتجاندىلىق ماسەلەسى
I.كىرىسپە
قازاق حالقىنىڭ ىرگەلى اتريبۋتتارى ءبىر ءوزىنىڭ بولمىسىنان تولىق تابىلاتىن باۋىرجان مومىش ۇلى مەديسينا ينستيتۋتىنىڭ ستۋدەنتى، وقىتۋشى، ەكونوميست، ميليسيا ءبولىمىنىڭ باستىعى، قازاق سسر سوعىس كوميسسارياتىنىڭ قىزمەتكەرى، ارميا گەنەرالى، سوعىس ونەرىنىڭ تەورەتيگى سياقتى قىزمەتتەردە بولىپ، ءوز ەلىنە، وتانىنا ادالدىعىن كورسەتتى. سۇراپىل سوعىستىڭ العى شەبىندە ونىڭ ىستىق، سۋىعىن باسىنان كەشىردى. جاۋىنگەرلەردىڭ قايناعان ورتاسىندا ءجۇرىپ، ولارمەن بىرگە وتان قورعاۋ دەگەن قاسيەتتى بورىشتى ورىنداۋدا ۇلتجاندىلىقتىڭ، ۇلتتىق ماقتانىشتىڭ شىن مانىندە نە ەكەندىگىن ءىس جۇزىندە كورسەتتى، دالەلدەدى. سوعىس ونەرىنىڭ مايتالمان شەبەرى دارەجەسىنە كوتەرىلىپ، ونىڭ ستراتەگياسى مەن تاكتيكاسىنىڭ تەورياسىن جاسادى.سوعىستان كەيىن بەيبىت ومىردە جازۋشىلىقپەن اينالىسىپ، كەيىنگى جاس ۇرپاقتى تۋعان جەرگە، تۋعان ەلگە شىنايى بەرىلگەندىك رۋحىندا تاربيەلەۋگە اتسالىساتىن تاماشا شىعارمالاردى دۇنيەگە اكەلدى.
باۋىرجان مومىش ۇلىنىڭ «ەل» ۇعىمىندا تولىمدى، جيناقى، تۇتاس بەينەسى قالىپتاسقان. ول-سوعىستا دا، بەيبىت ومىردە دە ادالدىقتى، ادىلدىكتى، تۋرالىق پەن شىنشىلدىقتى تۋ ەتىپ كوتەردى. قۋلىق، سۇمدىق، ەكىجۇزدىلىك، جاعىمپازدىق، جالقاۋلىق، قورقاقتىق، اتاققۇمارلىق، دۇنيەقوڭىزدىق سەكىلدى پەندەشىلىكتەرگە جان-تانىمەن قارسى تۇردى. ويتكەنى، قۇمارلىققا اينالعان جات ادەت، ارام پيعىلداردىڭ ءبارى دە ءتۇپتىڭ تەرەڭىندە ادىلەتتىلىككە، ادالدىققا قارسى اشىق شابۋىلعا كوشەتىنى، ءسويتىپ، ايداي الەمگە ءوز ۇستەمدىگىن ورناتقىسى كەلەتىنى انىق ەمەس پە؟ ال مۇنداي ادەت-پيعىلدارعا ارىستانداي اقىرىپ قارسى شىعۋ باتىر بولمىسقا ءتان قاسيەت.
باۋىرجان مومىش ۇلى قازاق باۋىرلارىنان جىراق ايماقتاردا كوپ قىزمەت ەتىپ، باسقا ۇلتتاردىڭ وكىلدەرىمەن كوپ ارالاسىپ، ولاردىڭ ۇلتتىق ەرەكشەلىگىمەن ەتەنە تانىسا وتىرىپ، قازاق حالقىنىڭ ۇلىلىعىنا، دارحاندىعىنا، تاكاپپارلىعىنا، سونىمەن قاتار، مەيىرىمدىلىگىنە كوز جەتكىزدى. ۇدايى ءوزىن - ءوزى باسقالارمەن سالىستىرىپ، ەكشەپ، تارازىلاپ وتىرعاندىقتان، باسقالار كۇندەلىكتى ومىردە كوپ ءمان بەرمەيتىن كوپتەگەن ۇلتتىق قۇندىلىقتاردىڭ قادىر-قاسيەتىن ىشكى جان- دۇنيەسىمەن سەزىندى.
قازاق حالقىنىڭ ىرگەلى اتريبۋتتارى ءبىر ءوزىنىڭ بولمىسىنان تولىق تابىلاتىن باۋىرجان مومىش ۇلى مەديسينا ينستيتۋتىنىڭ ستۋدەنتى، وقىتۋشى، ەكونوميست، ميليسيا ءبولىمىنىڭ باستىعى، قازاق سسر سوعىس كوميسسارياتىنىڭ قىزمەتكەرى، ارميا گەنەرالى، سوعىس ونەرىنىڭ تەورەتيگى سياقتى قىزمەتتەردە بولىپ، ءوز ەلىنە، وتانىنا ادالدىعىن كورسەتتى. سۇراپىل سوعىستىڭ العى شەبىندە ونىڭ ىستىق، سۋىعىن باسىنان كەشىردى. جاۋىنگەرلەردىڭ قايناعان ورتاسىندا ءجۇرىپ، ولارمەن بىرگە وتان قورعاۋ دەگەن قاسيەتتى بورىشتى ورىنداۋدا ۇلتجاندىلىقتىڭ، ۇلتتىق ماقتانىشتىڭ شىن مانىندە نە ەكەندىگىن ءىس جۇزىندە كورسەتتى، دالەلدەدى. سوعىس ونەرىنىڭ مايتالمان شەبەرى دارەجەسىنە كوتەرىلىپ، ونىڭ ستراتەگياسى مەن تاكتيكاسىنىڭ تەورياسىن جاسادى.سوعىستان كەيىن بەيبىت ومىردە جازۋشىلىقپەن اينالىسىپ، كەيىنگى جاس ۇرپاقتى تۋعان جەرگە، تۋعان ەلگە شىنايى بەرىلگەندىك رۋحىندا تاربيەلەۋگە اتسالىساتىن تاماشا شىعارمالاردى دۇنيەگە اكەلدى.
باۋىرجان مومىش ۇلىنىڭ «ەل» ۇعىمىندا تولىمدى، جيناقى، تۇتاس بەينەسى قالىپتاسقان. ول-سوعىستا دا، بەيبىت ومىردە دە ادالدىقتى، ادىلدىكتى، تۋرالىق پەن شىنشىلدىقتى تۋ ەتىپ كوتەردى. قۋلىق، سۇمدىق، ەكىجۇزدىلىك، جاعىمپازدىق، جالقاۋلىق، قورقاقتىق، اتاققۇمارلىق، دۇنيەقوڭىزدىق سەكىلدى پەندەشىلىكتەرگە جان-تانىمەن قارسى تۇردى. ويتكەنى، قۇمارلىققا اينالعان جات ادەت، ارام پيعىلداردىڭ ءبارى دە ءتۇپتىڭ تەرەڭىندە ادىلەتتىلىككە، ادالدىققا قارسى اشىق شابۋىلعا كوشەتىنى، ءسويتىپ، ايداي الەمگە ءوز ۇستەمدىگىن ورناتقىسى كەلەتىنى انىق ەمەس پە؟ ال مۇنداي ادەت-پيعىلدارعا ارىستانداي اقىرىپ قارسى شىعۋ باتىر بولمىسقا ءتان قاسيەت.
باۋىرجان مومىش ۇلى قازاق باۋىرلارىنان جىراق ايماقتاردا كوپ قىزمەت ەتىپ، باسقا ۇلتتاردىڭ وكىلدەرىمەن كوپ ارالاسىپ، ولاردىڭ ۇلتتىق ەرەكشەلىگىمەن ەتەنە تانىسا وتىرىپ، قازاق حالقىنىڭ ۇلىلىعىنا، دارحاندىعىنا، تاكاپپارلىعىنا، سونىمەن قاتار، مەيىرىمدىلىگىنە كوز جەتكىزدى. ۇدايى ءوزىن - ءوزى باسقالارمەن سالىستىرىپ، ەكشەپ، تارازىلاپ وتىرعاندىقتان، باسقالار كۇندەلىكتى ومىردە كوپ ءمان بەرمەيتىن كوپتەگەن ۇلتتىق قۇندىلىقتاردىڭ قادىر-قاسيەتىن ىشكى جان- دۇنيەسىمەن سەزىندى.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.