- 05 ناۋ. 2024 01:56
- 319
ءبىر اينىمالاسى بار سىزىقتىق تەڭدەۋ
تاقىرىبى: ءبىر اينىمالاسى بار سىزىقتىق تەڭدەۋ
ساباق ءتۇرى: جاڭا ءبىلىمدى قالىپتاستىرۋ ساباعى
ساباق ماقساتتارى: بىلىمدىك ماقساتى: وقۋشىلارعا ءبىر اينىمالىسى بار سىزىقتىق تەڭدەۋلەر تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ، تاقىرىپ بويىنشا، وقۋشىلاردىڭ ءبىلىم دارەجەسىن انىقتاۋ، العان بىلىمدەرىن تياناقتاۋ.
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ وي ۇشقىرلىعىن ارتتىرۋ. وقۋشىلاردىڭ اقىل - ويىن جان - جاقتى دامىتۋ، ماتەماتيكالىق ساۋاتتىلىعىن ارتتىرۋ.
تاربيەلىك: وقۋشىلاردى ۇيىمشىلدىققا تاربيەلەۋ. تازالىق پەن ۇقىپتىلىققا ۇيرەتۋ. وقۋشىلاردى شاپشاڭدىققا، باتىل شەشىمگە كەلۋگە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ جوسپارى:
1. ۇيىمداستىرۋ
2. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
3. وتكەن تاقىرىپتى قايتالاۋ
4. جاڭا تاقىرىپتى ءتۇسىندىرۋ
5. ساباقتى بەكىتۋ
6. جاتتىعۋلاردى ورىنداۋ
7. ساباقتى قورىتىندىلاۋ.
8. وقۋشىلاردى باعالاۋ.
9. ۇيگە تاپسىرما.
ساباقتىڭ ءجۇرۋ بارىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
ا) وقۋشىلاردىڭ ساباققا دايىندىعى (داپتەر، قالام، قارىنداش، سىزعىش)
ءا) جۋرنالدى تولتىرۋ
2. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ №808 ەسەپ؛
وقۋشىلار ءبىر - ءبىرىنىڭ داپتەرلەرىمەن الماسىپ، باعالايدى. سلايد 2
3. وتكەن تاقىرىپتى قايتالاۋ – سايكەستەندىرۋ تەستى
تەڭدەۋدى شەشىڭدەر؛
1) ح+3=7 ا)– 6
2) ح - 5=3 ب) 4
3) ح+7=1 ۆ) 8
4. جاڭا ساباققا بەتبۇرىس؛
اح=ۆ تۇرىندەگى تەڭدەۋ (مۇنداعى ح – اينىمالىسى، ا جانە ۆ – قانداي دا ءبىر ساندار) ءبىر اينىمالىسى بار سىزىقتىق تەڭدەۋ سىزىقتىق تەڭدەۋ دەپ اتالادى.
1 قاسيەت:
تەڭدەۋدەگى قوسىلعىشتىڭ تاڭباسىن قاراما - قارسىعا وزگەرتىپ، ونى تەڭدەۋدىڭ ءبىر جاعىنان ەكىنشى جاعىنا كوشىرگەندە تەڭدەۋ ماندەس تەڭدەۋگە تۇرلەنەدى.
2 قاسيەت:
تەڭدەۋدىڭ ەكى جاعىن دا نولدەن وزگە بىردەي سانعا كوبەيتكەندە نەمەسە بولگەندە تەڭدەۋ ماندەس تەڭدەۋگە تۇرلەنەدى.
مىسالدار كەلتىرۋ؛
1. 4ح+3=ح+5، 1
4ح - ح=5، 1 - 3
3ح=2، 1
ح=0، 7
2. 7ح+3=3ح+5
7ح – 3ح=5 - 3
4ح=2
ح=0، 5
3. 2ح+4=2ح - 5، 8
2ح - 2ح=- 5، 8 - 4
0*ح=- 9، 8
4. 2ح+ح - 5=3ح - 5
3ح - 3ح=- 5+5
0*ح=0
تەڭدەۋدىڭ ءتۇبىرى بولمايدى كەز - كەلگەن سان تەڭدەۋدىڭ ءتۇبىرى بولادى
بەكىتۋ سۇراقتارى؛
1. قانداي تەڭدەۋدى ءبىر اينىمالىسى بار تەڭدەۋ دەپ اتايدى؟
2. ءبىر اينىمالىسى بار تەڭدەۋدىڭ قانداي قاسيەتتەرىن بىلەسىڭدەر؟
3. ءبىر اينىمالىسى بار سىزىقتىق تەڭدەۋدىڭ ءتۇبىرىن قالاي تابادى؟
وقۋلىقپەن جۇمىس؛
№834 (اۋىزشا)
1) ح+2، 7=3
2) ح - 0، 6=1، 4
3) 2ح - 5=ح - 1
4) 2، 7+1، 3=ح+3
№835 (جازباشا)
1) 2ح+17=22+3ح
2ح - 3ح=22 - 17
- ح=5
ح=- 5
2) 18+3ح=ح+14
3ح - ح=14 - 18
2ح=- 4
ح=- 2
تەڭدەۋدى شەشىپ، ماقالدى قۇراستىرىڭدار؛ (سەرگىتۋ ءساتى)
1. 3ح+2=3، 5ح - 2
2. 2ح - 2، 2=4ح+4، 8
3. 4ح - 5، 6=3ح - 2، 7
4. 7ح - 3=ح+9
5. - 12 - 2ح=ح - 3
6. - 50 - 17ح =- 15ح - 14
7. 12ح - 14 =13ح
وسى تەڭدەۋلەردى شەشكەندە جاۋاپتارىنا سايكەس، ماقال قۇراستىرىلادى.
جاۋابى – «بىرلىك بولماي – تىرلىك بولمايدى»
ەندى بالالار ءسوزجۇمباق شەشىپ كورەيىك. (اۋىزشا)
سونىمەن قاتار، ساباق تاقىرىبىنا بايلانىستى تەڭدەۋلەردى شەشۋ ارقىلى كۇن شۋاعىن وزىمىزگە شاشايىق.
كۇن شۋاعى ويىنىنىڭ شارتى
وقۋشىلار قاتار - قاتار بولىپ، جاڭا تاقىرىپقا بايلانىستى ەسەپ شىعارادى. دايىن بولعان قاتار كۇننىڭ شۋاعىن تاقتاعا جابىستىرادى. ءاربىر كۇننىڭ شۋاعىندا ءبىر تەڭدەۋ.
2ح+17=22+3x
18+3x=x+14
13x+70=2x+15
5×- 8=2x+1
25 - 4ح=12 - 5ح
13ح+27=16ح+4، 5
وقۋشىلار دايىن بولعان كۇن شۋاقتارىن اۋىزشا جاۋاپ بەرىپ، ماگنيتتى تاقتاعا جابىستىرا بەرەدى.
ساباقتى قورىتىندىلاۋ، وقۋشىلاردى باعالاۋ، ۇيگە تاپسىرما.
ساباق ءتۇرى: جاڭا ءبىلىمدى قالىپتاستىرۋ ساباعى
ساباق ماقساتتارى: بىلىمدىك ماقساتى: وقۋشىلارعا ءبىر اينىمالىسى بار سىزىقتىق تەڭدەۋلەر تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ، تاقىرىپ بويىنشا، وقۋشىلاردىڭ ءبىلىم دارەجەسىن انىقتاۋ، العان بىلىمدەرىن تياناقتاۋ.
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ وي ۇشقىرلىعىن ارتتىرۋ. وقۋشىلاردىڭ اقىل - ويىن جان - جاقتى دامىتۋ، ماتەماتيكالىق ساۋاتتىلىعىن ارتتىرۋ.
تاربيەلىك: وقۋشىلاردى ۇيىمشىلدىققا تاربيەلەۋ. تازالىق پەن ۇقىپتىلىققا ۇيرەتۋ. وقۋشىلاردى شاپشاڭدىققا، باتىل شەشىمگە كەلۋگە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ جوسپارى:
1. ۇيىمداستىرۋ
2. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
3. وتكەن تاقىرىپتى قايتالاۋ
4. جاڭا تاقىرىپتى ءتۇسىندىرۋ
5. ساباقتى بەكىتۋ
6. جاتتىعۋلاردى ورىنداۋ
7. ساباقتى قورىتىندىلاۋ.
8. وقۋشىلاردى باعالاۋ.
9. ۇيگە تاپسىرما.
ساباقتىڭ ءجۇرۋ بارىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
ا) وقۋشىلاردىڭ ساباققا دايىندىعى (داپتەر، قالام، قارىنداش، سىزعىش)
ءا) جۋرنالدى تولتىرۋ
2. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ №808 ەسەپ؛
وقۋشىلار ءبىر - ءبىرىنىڭ داپتەرلەرىمەن الماسىپ، باعالايدى. سلايد 2
3. وتكەن تاقىرىپتى قايتالاۋ – سايكەستەندىرۋ تەستى
تەڭدەۋدى شەشىڭدەر؛
1) ح+3=7 ا)– 6
2) ح - 5=3 ب) 4
3) ح+7=1 ۆ) 8
4. جاڭا ساباققا بەتبۇرىس؛
اح=ۆ تۇرىندەگى تەڭدەۋ (مۇنداعى ح – اينىمالىسى، ا جانە ۆ – قانداي دا ءبىر ساندار) ءبىر اينىمالىسى بار سىزىقتىق تەڭدەۋ سىزىقتىق تەڭدەۋ دەپ اتالادى.
1 قاسيەت:
تەڭدەۋدەگى قوسىلعىشتىڭ تاڭباسىن قاراما - قارسىعا وزگەرتىپ، ونى تەڭدەۋدىڭ ءبىر جاعىنان ەكىنشى جاعىنا كوشىرگەندە تەڭدەۋ ماندەس تەڭدەۋگە تۇرلەنەدى.
2 قاسيەت:
تەڭدەۋدىڭ ەكى جاعىن دا نولدەن وزگە بىردەي سانعا كوبەيتكەندە نەمەسە بولگەندە تەڭدەۋ ماندەس تەڭدەۋگە تۇرلەنەدى.
مىسالدار كەلتىرۋ؛
1. 4ح+3=ح+5، 1
4ح - ح=5، 1 - 3
3ح=2، 1
ح=0، 7
2. 7ح+3=3ح+5
7ح – 3ح=5 - 3
4ح=2
ح=0، 5
3. 2ح+4=2ح - 5، 8
2ح - 2ح=- 5، 8 - 4
0*ح=- 9، 8
4. 2ح+ح - 5=3ح - 5
3ح - 3ح=- 5+5
0*ح=0
تەڭدەۋدىڭ ءتۇبىرى بولمايدى كەز - كەلگەن سان تەڭدەۋدىڭ ءتۇبىرى بولادى
بەكىتۋ سۇراقتارى؛
1. قانداي تەڭدەۋدى ءبىر اينىمالىسى بار تەڭدەۋ دەپ اتايدى؟
2. ءبىر اينىمالىسى بار تەڭدەۋدىڭ قانداي قاسيەتتەرىن بىلەسىڭدەر؟
3. ءبىر اينىمالىسى بار سىزىقتىق تەڭدەۋدىڭ ءتۇبىرىن قالاي تابادى؟
وقۋلىقپەن جۇمىس؛
№834 (اۋىزشا)
1) ح+2، 7=3
2) ح - 0، 6=1، 4
3) 2ح - 5=ح - 1
4) 2، 7+1، 3=ح+3
№835 (جازباشا)
1) 2ح+17=22+3ح
2ح - 3ح=22 - 17
- ح=5
ح=- 5
2) 18+3ح=ح+14
3ح - ح=14 - 18
2ح=- 4
ح=- 2
تەڭدەۋدى شەشىپ، ماقالدى قۇراستىرىڭدار؛ (سەرگىتۋ ءساتى)
1. 3ح+2=3، 5ح - 2
2. 2ح - 2، 2=4ح+4، 8
3. 4ح - 5، 6=3ح - 2، 7
4. 7ح - 3=ح+9
5. - 12 - 2ح=ح - 3
6. - 50 - 17ح =- 15ح - 14
7. 12ح - 14 =13ح
وسى تەڭدەۋلەردى شەشكەندە جاۋاپتارىنا سايكەس، ماقال قۇراستىرىلادى.
جاۋابى – «بىرلىك بولماي – تىرلىك بولمايدى»
ەندى بالالار ءسوزجۇمباق شەشىپ كورەيىك. (اۋىزشا)
سونىمەن قاتار، ساباق تاقىرىبىنا بايلانىستى تەڭدەۋلەردى شەشۋ ارقىلى كۇن شۋاعىن وزىمىزگە شاشايىق.
كۇن شۋاعى ويىنىنىڭ شارتى
وقۋشىلار قاتار - قاتار بولىپ، جاڭا تاقىرىپقا بايلانىستى ەسەپ شىعارادى. دايىن بولعان قاتار كۇننىڭ شۋاعىن تاقتاعا جابىستىرادى. ءاربىر كۇننىڭ شۋاعىندا ءبىر تەڭدەۋ.
2ح+17=22+3x
18+3x=x+14
13x+70=2x+15
5×- 8=2x+1
25 - 4ح=12 - 5ح
13ح+27=16ح+4، 5
وقۋشىلار دايىن بولعان كۇن شۋاقتارىن اۋىزشا جاۋاپ بەرىپ، ماگنيتتى تاقتاعا جابىستىرا بەرەدى.
ساباقتى قورىتىندىلاۋ، وقۋشىلاردى باعالاۋ، ۇيگە تاپسىرما.