ءبىز جانە تەاتر
ۇيىرمە: "ءبىز جانە تەاتر"
كىرىسپە.
ەرتەگىلەردىڭ ءبارى دە جاقسىلىقپەن اياقتالادى. كەدەرگىلەرمەن الىسىپ - جۇلىسقان كەيىپكەرلەر ەڭ اقىرىندا بارشا مۇراتىنا جەتەدى. جەتىم جەتىلەدى، جارلى باييدى. كەتكەنىڭ كەلەدى، كەمىسىڭ تولادى. ەرتەگى اياقتالعان كەزدە جەڭىسكە جەتكەن كەيىپكەرلەرمەن بىرگە قۋاناسىڭ. «ىزگى نيەتىڭنەن اينالايىن، قازاق ەرتەگىسى!» — دەپ سۇيسىنەسىڭ.
ەرتەگى – حالقىمىزدىڭ ەرتەدەن كەلە جاتقان مادەني مۇرالارىنىڭ ءبىرى. حالىق ءوزىنىڭ دۇنيەتانۋداعى، قوعام تىرشىلىگىندەگى، ءۇي تۇرمىسىنداعى ءىس - ارەكەتىن، بارلىق مۇڭ - مۇقتاجىن، كۇرەس - تارتىسىن، تالاپ - تىلەگىن شىنشىل ەرتەگىلەردە بەينەلەپ، سۋرەتتەگەن.
ماقساتى:
تەاتردىڭ باستى ماقساتى – بالالاردى ەتيكالىق جانە ەستەتيكالىق كوزقاراسقا تاربيەلەۋ. بالالارعا ارنالعان تەاترلانعان ەرتەگىلەر تۇرلەرى وتە كوپ.
ساۋساق تەاترىندا – ساۋساقتاردىڭ كومەگىمەن قاندايدا بولماسىن ەرتەگىنى نەمەسە ولەڭ - تاقپاق شۋماعىن ساحنالاۋ بولىپ تابىلادى. ساۋساق تەاترى ارقىلى بالانىڭ سويلەۋگە دەگەن تالپىنىسى، قابىلەتى دامىپ، ىنتاسى ارتادى جانە شىعارماشىلىق ارەكەتىنە جول اشىلادى. ساۋساق ويىنىن ويناي وتىرىپ، بالالار قورشاعان ورتاداعى زاتتار مەن قۇبىلىستاردى، جان - جانۋارلاردى، قۇستاردى جانە اعاشتاردى بەينەلەي الادى. ساۋساقتارىنىڭ قوزعالىس قيمىلىنا قاراپ، بالا قۋانادى شاتتانادى، ءسوز ايتۋعا تىرىسادى جانە ولەڭدە ۇيرەنگەن ءسوز شۋماقتارىن قايتالاپ ايتا وتىرىپ، ەسىندە ساقتايتىن بولادى. سونىمەن قاتار بالالار ەكى قولىن قيمىلداتا وتىرىپ، وڭ، سول، جوعارى، تومەن ت. ب. تۇسىنىكتەردى باعدارلاي الۋدا ۇيرەنەدى.
ۇستەل ۇستىندەگى تەاترى. باستاپ - اق تاقپاق پەن قىسقا ولەڭدەردى ايتقىزعاندا كوركەم سوزدەر اسەرلى ەستىلۋ ءۇشىن ستول ۇستىندەگى تەاتردى قولدانعان ءجون. مۇندا ۇستەلدە قۇلاماي تۇراتىن جانە قوزعالتقاندا ەش كەدەرگىسىز جۇرەتىن ويىنشىقتار قولدانىلادى. ۇستەل ۇستىندەگى قۋىرشاقتار تەاتردىڭ بىرنەشە ءتۇرى بار: ءار ءتۇرلى بيىكتەگى كونۋستان، سيليندردەن، قوراپتاردان جاسالعان ويىنشىقتار؛ تاياقشادان جاسالعان تەاتر؛ «كيندەر - تەاتر»؛ ماگنيت تەاترى؛ «موچالكا تەاتر»؛ ۇستەل ۇستىندەگى كەيىپكەردى توقىمادان نەمەسە كريۋچوكپەن توقۋعا بولادى (ولار وزدەرىنىڭ فورماسىن ۇستاعانداي پلاستماس بۋتىلكالارعا كيگىزىپ قويادى)؛ اعاش ويىنشىقتار، سازدان جاسالعان ويىنشىقتار (دىمكوۆسكي ويىنشىقتار).
كىرىسپە.
ەرتەگىلەردىڭ ءبارى دە جاقسىلىقپەن اياقتالادى. كەدەرگىلەرمەن الىسىپ - جۇلىسقان كەيىپكەرلەر ەڭ اقىرىندا بارشا مۇراتىنا جەتەدى. جەتىم جەتىلەدى، جارلى باييدى. كەتكەنىڭ كەلەدى، كەمىسىڭ تولادى. ەرتەگى اياقتالعان كەزدە جەڭىسكە جەتكەن كەيىپكەرلەرمەن بىرگە قۋاناسىڭ. «ىزگى نيەتىڭنەن اينالايىن، قازاق ەرتەگىسى!» — دەپ سۇيسىنەسىڭ.
ەرتەگى – حالقىمىزدىڭ ەرتەدەن كەلە جاتقان مادەني مۇرالارىنىڭ ءبىرى. حالىق ءوزىنىڭ دۇنيەتانۋداعى، قوعام تىرشىلىگىندەگى، ءۇي تۇرمىسىنداعى ءىس - ارەكەتىن، بارلىق مۇڭ - مۇقتاجىن، كۇرەس - تارتىسىن، تالاپ - تىلەگىن شىنشىل ەرتەگىلەردە بەينەلەپ، سۋرەتتەگەن.
ماقساتى:
تەاتردىڭ باستى ماقساتى – بالالاردى ەتيكالىق جانە ەستەتيكالىق كوزقاراسقا تاربيەلەۋ. بالالارعا ارنالعان تەاترلانعان ەرتەگىلەر تۇرلەرى وتە كوپ.
ساۋساق تەاترىندا – ساۋساقتاردىڭ كومەگىمەن قاندايدا بولماسىن ەرتەگىنى نەمەسە ولەڭ - تاقپاق شۋماعىن ساحنالاۋ بولىپ تابىلادى. ساۋساق تەاترى ارقىلى بالانىڭ سويلەۋگە دەگەن تالپىنىسى، قابىلەتى دامىپ، ىنتاسى ارتادى جانە شىعارماشىلىق ارەكەتىنە جول اشىلادى. ساۋساق ويىنىن ويناي وتىرىپ، بالالار قورشاعان ورتاداعى زاتتار مەن قۇبىلىستاردى، جان - جانۋارلاردى، قۇستاردى جانە اعاشتاردى بەينەلەي الادى. ساۋساقتارىنىڭ قوزعالىس قيمىلىنا قاراپ، بالا قۋانادى شاتتانادى، ءسوز ايتۋعا تىرىسادى جانە ولەڭدە ۇيرەنگەن ءسوز شۋماقتارىن قايتالاپ ايتا وتىرىپ، ەسىندە ساقتايتىن بولادى. سونىمەن قاتار بالالار ەكى قولىن قيمىلداتا وتىرىپ، وڭ، سول، جوعارى، تومەن ت. ب. تۇسىنىكتەردى باعدارلاي الۋدا ۇيرەنەدى.
ۇستەل ۇستىندەگى تەاترى. باستاپ - اق تاقپاق پەن قىسقا ولەڭدەردى ايتقىزعاندا كوركەم سوزدەر اسەرلى ەستىلۋ ءۇشىن ستول ۇستىندەگى تەاتردى قولدانعان ءجون. مۇندا ۇستەلدە قۇلاماي تۇراتىن جانە قوزعالتقاندا ەش كەدەرگىسىز جۇرەتىن ويىنشىقتار قولدانىلادى. ۇستەل ۇستىندەگى قۋىرشاقتار تەاتردىڭ بىرنەشە ءتۇرى بار: ءار ءتۇرلى بيىكتەگى كونۋستان، سيليندردەن، قوراپتاردان جاسالعان ويىنشىقتار؛ تاياقشادان جاسالعان تەاتر؛ «كيندەر - تەاتر»؛ ماگنيت تەاترى؛ «موچالكا تەاتر»؛ ۇستەل ۇستىندەگى كەيىپكەردى توقىمادان نەمەسە كريۋچوكپەن توقۋعا بولادى (ولار وزدەرىنىڭ فورماسىن ۇستاعانداي پلاستماس بۋتىلكالارعا كيگىزىپ قويادى)؛ اعاش ويىنشىقتار، سازدان جاسالعان ويىنشىقتار (دىمكوۆسكي ويىنشىقتار).
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
ۇيىمداستىرىلعان وقۋ ءىس - ارەكەتىنىڭ تەحنولوگيالىق كارتاسى
