- 26 جەل. 2019 00:00
- 266
بوزتورعاي
ءبىر جىلى ەل جازىلىپ جايلاۋعا شىعىپ، ءتورت تۇلىك مال ارقانىڭ اپاي توسىنە تۇياق ىلىكتىرگەن كەزدە تۇسىپبەكتىڭ ۇيىنە ادەتتەگىدەي اۋپىك پەن ناقىپ باستاعان داۋلەتتىڭ اعايىندارى كەلەدى. ءقادىرلى قوناقتارىنا تۇسىپبەكتىڭ ءۇي ءىشى جايىلىپ جاستىق، ءيىلىپ توسەك بولىپ، جاندارى قالماي كۇتەدى. تۇسىپبەك قوبىزىن سيرەك ۇستايتىن ادام ەكەن. ءبىراق سىيلى قوناقتارىنىڭ كوڭىلى ءۇشىن قوبىزىن الدىرىپ، ادەتتەگىدەي ءىنىسى اقىنبايعا قۇلاق كۇيىن كەلتىرتەدى، شايىرىن جاققىزىپ باپتاتىپ الادى.
تۇسىپبەك قوبىز الدىرتقاننان-اق ءۇي توڭىرەگىندەگى بالا-شاعانىڭ دابىرىن تىيىپ، ءۇي ىشىندەگىلەر ءتيىستى ورىندارىنا جايعاسىپ تىنىشتىق ساقتايدى. تەك قانا بوساعا جاقتا تۇعىردا وتىرعان بۇركىت «قياق-قياق» دەپ شاقىرىپ، تىنىشتىقتى بۇزعانداي بولادى. اقىنباي كىرجىڭ ەتىپ: «قولبالا ەمەس، تۇزدەن العان قۇس ەدى، قايىرۋعا كونبەي قويدى، قايسار ەكەن»، — دەپ، قوناقتاردىڭ الدىندا اقتالعانداي شىراي تانىتادى.
ءۇيدىڭ شي جاعىندا تۇسىپبەكتىڭ ءشامشيادان تۋعان شىرىن دەگەن قىزى شي تۇبىندەگى قارا سابانىڭ سىلدىرماقتى پىسپەگىن قىزىقتاپ تۇرادى. جاڭا قاز باسۋعا جاراپ قالعان شىرىننىڭ ۇستىندە قىزىل كويلەگى بولسا كەرەك.
سودان، تۇسىپبەكتىڭ قوبىزدى قولىنا العانى سول ەكەن، بوساعاداعى بۇركىت ءدۇر سىلكىنگەندە تۇعىر باسىنا وراي سالعان بالاق باۋى بوساپ كەتەدى. اياعىنىڭ بوساعانىن سەزگەن اساۋ بۇركىت تۇياعىمەن سارت-سارت ۇرىپ، توماعاسىن سىپىرىپ تۇسىرەدى. توماعا تۇسىسىمەن جانارى جارق-جۇرق ەتىپ، ءۇيدىڭ ىشىندەگىلەردى جۇتىپ جىبەرەردەي ءبىر شولىپ شىعادى دا، كوزىن سابا تۇبىندە سەلتيىپ تۇرعان قىزىل كويلەكتى شىرىنعا قادايدى. ىلە لىپ ەتىپ تۇعىردان قارعىپ تۇسكەن بۇركىت بالپاڭ-بالپاڭ باسىپ تەرىس قاراپ سىلدىرماقپەن ويناپ تۇرعان شىرىنعا قاراي جۇرەدى.
ءۇي ىشىندەگىلەر سىلتىدەي تىنىپ، اڭىرىپ قالادى. سەبەبى، ءتۇز تاعىسىنىڭ مىنەزى ايان، ءدال ءقازىر توسىن قيمىلدى سەزسە بولدى، كوز الدىنداعى قىزىلدى قىزعانىپ تۇياق جۇمساۋى مۇمكىن. بۇركىتتىڭ شالت قيمىلى جاي وعىنداي جىلدام ەكەنىن، سول جەردە جات قيمىلمەن جارىسىپ تۇياق جۇمساسا، بالانى مايىپ قىلاتىنىن اسىرەسە قۇسبەگى تۇسىپبەك جاقسى بىلەدى. جاقسى بىلگەندىكتەن دە، تۇسىپبەك تىعىرىقتان شىعار شەشىمدى ءوزى تابادى.
ءۇي ىشىندەگىلەر «ەندى قايتتىك!» دەپ بۋلىعىپ وتىرعاندا تۇسىپبەك قولىنداعى قارا قوبىزىن سىزا جونەلەدى. قيان دالا، قيىر شەتتەن تالىپ جەتكەندەي ءبىر توسىن سارىن ۇزدىگە سۇڭقىل- داپ كەلىپ، شيرىعا شىرىلدايدى.
سوندا، قىزىل كويلەكتى بالانىڭ تۋ سىرتىنا ءتونىپ كەلگەن بۇركىت موينىن قىلقىڭداتىپ، اشىق تۇرعان تۇندىكتەن زەڭگىر كوككە كوزىن توڭكەرە قاداپ تۇرىپ قالىپ ەدى دەيدى. بۇركىتتىڭ قوبىز ۇنىنە الاڭداعان ءساتىن پايدالانعان اقىنباي لىپ ەتىپ ورنىنان تۇرىپ، ءتۇز تاعىسىن تىك كوتەرىپ اكەپ تۇعىرىنا قوندىرادى.