InfoHub Logo

بەلگىلى جازۋشى بەيىمبەت ءمايليننىڭ شۇعا بەلگىسى رومانىن وقىماعان قاۋىم جوق شىعار. شوقتىعى بيىك تۋىندىنىڭ حالىققا اسەر ەتكەنى داۋسىز. قىزدىڭ بويىندا تەك قانا كەلبەتى شىرايلى بولۋى ەمەس، قىلىعى، تاربيەسى دە جوعارى دەڭگەيدە بولۋ كەرەكتىگى جونىندە باياندالادى. اجارلىلىق پەن مىنەزدىڭ كوركەمدىگى بىردەي كورىنىس تاپقان. شۇعا بەينەسى كوپشىلىككە ۇلگى بولا ءبىلدى. سويلەگەن ءسوزى مەن جۇرگەن ءجۇرىسى ارقىلى شىنايى بولمىسىنىڭ قانداي ەكەندىگىن انىق بايقايمىز.

ال ەندى بۇگىنگى زامانداعى شۇعا بەينەسى قانداي؟ بايسالدى، ۇياڭ، اقىلىنا كوركى ساي قىزدار وسى كۇنى كەزدەسەدى مە؟ الدە ۋاقىتتىڭ وزگەرۋىنە بايلانىستى قارا كوزدەرىمىزدىڭ جوق بولعانى ما؟ وسى ساۋالدارعا جاۋاپتى بىرگە ىزدەپ، ءبىر توقتامعا كەلەيىك.   

ارينە، بۇرىنعى كەزەڭ مەن بۇگىنگى كۇندى سالىستىرۋ مۇمكىن ەمەس. ەكى جاقتىڭ بىرلەسە قايناسۋى ەكىتالاي. دەگەنمەن دە عاسىرلار توعىسىنداعى وقيعالار جەلىسىن جاقىنداستىراتىن جاقتار ەرەكشە كورىنىپ تۇرادى. قازىرگى كەزدە شۇعا ءتارىزدى سابىرلى، جايدارى مىنەزدى قىزدار دا بار. الايدا، ءدال وتكەنگى تاريحتاعىداي بولماعانىمەن، تاعدىر تالكەگى تالاي مارتە ورىن الادى. كەز كەلگەن قىز بالانىڭ بويىندا ار،ۇياتتىڭ بولۋى - تەكتى وتباسىنان شىققانىن، اتا-اناسىنىڭ تالىم-تاربيەسىن العاندىعىن، ەشبىرەۋدىڭ الا ءجىبىن اتتاماعانىن دالەلدەيدى. ءالى كۇنگە دەيىن ونداي قىز اتاۋلىلاردىڭ بارى قۋانتادى. ماسەلەنىڭ ءتۇپ-تامىرىنا ۇڭىلەتىن بولسام، شۇعانىڭ باسىنان وتكەن حيكاياسى - ءوز زامانىنىڭ وقيعاسى. بۇگىندە ىشتەي جاقسى كورىپ، سىرت كوزگە بايقاتپاۋ كوپ كەزدەسپەسە، ونى مۇلدە جوق دەپ ايتۋعا دا بولمايدى. ءوز شىنايى سەزىمىن بىلدىرە الماي، جاسىرىپ جۇرگەندەر دە ءبىرشاما. سول جانمەن باقىتتى بولا الاتىنىن سەزىنسە دە، وعان ايتۋعا جۇرەكسىنىپ، قور بولىپ قالامىن دەپ ويلاۋشىلار دا بار. ەكى جۇرەك بىرگە سوعىپ تۇرعانمەن، تىلگە جۇگىنۋگە باتىلدارى جەتىڭكىرەمەي، وسالدىقتارىن تانىتاتىندار جولىقپاي قويمايدى.

كوپشىلىك جاستار وسى كەزدەرى “ماحابباتتىڭ، ياعني سەزىم ءتىلى - ءۇنسىز ءتىل” دەگەنگە سەنەدى. ياعني كوزبەن، ياكي جۇرەكپەن تىلدەسۋ كەرەك دەسەدى. ال سونى ءبىر جۇرەك سەزىنسە، ەكىنشىسىنىڭ مۇنى بىلۋگە قاۋقارى جەتپەي قالادى ەمەس پە؟! سونداعى انىقتايتىنىمىز، ەكى جاستىڭ ماحابباتتارى بەرىك ەمەس ەكەندىگى. ويتكەنى، بىرەۋىنىڭ ەش سەزىمى جوق نەمەسە ول ونى جاناردان بايقاماعان. وكىنىشتىسى دە سول عوي. كەي كەزدە كوزبەن كورمەي، جۇرەك تىلىنە ءمان بەرگەن دۇرىسىراق. ۇعىنا الماسا، ءوز شەشىمى دەپ قابىلداسا كەرەك. وتكەن عاسىرداعى شۇعانىڭ ويىن، قابىلداعان شەشىمىن قازىرگى قوعام قىزدارىنىڭ كەيبىرى قۇپتاسا، باسقالارى  جاقتىرماي قاراعانداي بولادى. ءار زاماننىڭ وزىندىك تاريحى، ءومىرى بار عوي. ونى دا ۇمىتپاي، قاتتى سىني كوزبەن قاراماعان ءجون. سول ساتتەگى ءابدىراحمان مەن شۇعانىڭ سەزىمى قانشالىقتى مىقتى بولسا دا، ولار ءارى قاراي باقىتى ءۇشىن كۇرەسپەدى. ءبىر ورىندا توقتاپ قالىپ، قانداي شەشىم قابىلداۋ كەرەكتەرىن بىلمەي، جولدارى ەكى ايىرىلادى. ءابدىراحماننىڭ شۇعا قايتىس بولعانداعى تارتقان ازابىن، جازىلعان سوڭعى حاتىنداعى تەرەڭ ويىن، تەك شىنايى نيەتتى جان پايىمداۋعا لايىقتى دەپ سانايمىن.  

اتا-اناسىنىڭ رازىلىعىن، باتاسىن الماي، قوس جۇپتىڭ باقىتتى بولۋى ەكىتالاي دەمەكشى، شۇعا ۋايىمنان قۇسا بولىپ، اۋرۋعا شالدىعىپ كەتەدى. ءقازىر ونداي وقيعا جەلىسى تۇگەلىمەن جويىلعان جوق، قايتكەنمەن دە ازايعان. ويتكەنى، جاستار ءوز ەرىكتەرىمەن ءومىر سۇرۋگە داعدىلاندى. ۇلكەندەردىڭ رۇقساتىن الماي-اق، قانشا قارسى بولعانىنا قاراماستان پىكىرلەرىن، جەكە تۇجىرىمدارىن ۇستانادى. مۇنىسى دۇرىس، نە بولماسا بۇرىس ەكەنىنە ءمان بەرىپ جاتقاندارى شامالى. عاسىردىڭ اۋىسقانى سونشالىق، ۇلتتىق داستۇرگە نەگىزدەلگەن قۇندىلىقتارىمىزدىڭ ءبىرى - جاسى ۇلكەندەرگە سىيلاستىقپەن قاراۋدىڭ دا ءقادىرى قالماعان. اركىمنىڭ ءوز شىندىعى مەن جەكە كوزقاراسى قالىپتاسقان قوعامدا كەز كەلگەن جاننىڭ تۇسىنىگى بولەك بولادى. سول سەبەپتى، ساناسپاي قالىپ، بىرەۋدىڭ پىكىرىنە ءمان بەرمەۋ وسىدان تۋسا كەرەك.  

كەز كەلگەن ادام ءوز تاعدىرىنىڭ نەگىزگى كەيىپكەرى، ءارى قوجايىنى. ءومىرىنىڭ قانداي سيپاتتا وربيتىنىنە دە جالعىز ءوزى سەبەپكەر بولىپ تابىلادى. لايىم دۇرىس شەشىم قابىلداپ، جاڭسىق قادامداردان ىرگەمىزدى اۋلاق ۇستايىق. 

قاسيەت باحكەرەي قىزى

---