بۇل قاي مەزگىلدە بولادى؟
ماقساتى:
بىلىمدىلىك: جىل مەزگىلدەرى تۋرالى ۇعىمدارىن كەڭەيتۋ؛
دامىتۋشىلىق: اقىل - ويىن، سويلەۋىن ءتىلىن دامىتۋ.
تانىمدىق: تابيعات سۇلۋلىعىن سەزىنە ءبىلۋ، قامقورلىق كورسەتۋگە تاربيەلەۋ.
ءۇوىا - ءنىڭ بارىسى:
(بالالار ساپپەن زالعا كىرەدى)
ت: كانە بالالار قوناقتارمەن امانداسايىق!
شاتتىق شەڭبەرى:
كۇننىڭ كوزى اشىلسىن!
كوككە شۋاق شاشىلسىن!
قۇتتى قوناق كەلىپتى،
تورىمىزگە ەنىپتى،
سالەمەتسىزدەرمە قوناقتار!
ت: بالالار نەشە جىل مەزگىلى بار؟
ب: ءتورت جىل مەزگىلى بار.
ت: قانداي؟
ب: قىس، كوكتەم، جاز، كۇز.
ت: دۇرىس ايتاسىڭدار بالالار! ەندەشە ءوز تۇستەرىمىزگە بارىپ وتىرا قويايىق!
(قىس كوك ءتۇس) نۇرباقىت، اسىلاي، ءمولدىر.
(كوكتەم جاسىل ءتۇس) ا نۇرگۇل، الينا، اديناي.
(جاز قىزىل ءتۇس) توعجان، نۇرالى، نۇرگۇل
(كۇز سارى ءتۇس) داريا، ءالىبي، ديلناز.
ت: ەندەشە بالالار كانە كوزىمىزدى جۇمايىق (مۋزىكا ەستىلەدى)
(وسى كەزدە تاربيەشى سيقىرشى كيىمىن كيىپ الادى)
بالالار قاراڭدارشى مەنى سيقىرشى سيقىرلاپ كەتتى. مەن ەندى سيقىرشىمىن، مىنە سيقىرلى تاياقشام بار! مەن سەندەرگە سيقىرىمدى كورسەتپەس بۇرىن ءبىر جۇمباق جاسىرامىن! سەندەر مۇقيات تىڭداپ شەشۋىن تابىڭدار!
جۇمباق
اياز قىسىپ، ورنەك سىزىپ،
تەرەزەنى تورلايدى.
قارعا ومبىعىپ،
بەت دومبىعىپ،
سىرعاناپ جاستار وينايدى.
بوبەكتەرىم ايتىڭدارشى
بۇل قاي كەزدە بولادى؟
ب: قىس مەزگىلىندە
ت: جارايسىڭدار، بۇل قىس مەزگىلى ەكەن!
ەندەشە مەن سيقىرلى تاياعىممەن سيقىر جاسايمىن.
(سيقىرمەن «قىس» مەزگىلىنىڭ سلايد كورسەتىلەدى)
ت: (سلايد بويىنشا قىس مەزگىلىندە بولاتىن قۇبىلىستار تۇسىندىرىلەدى)
كانە كىم قىس تۋرالى اقپاق بىلەدى؟
نۇرباقىت: اينالامدا ۇشىپ ءجۇر،
اق مامىق قار سەبەلەپ.
قالت قۇلت ەتكەن بەينە ءبىر،
اق قاناتتى كوبەلەك
ت: راحمەت، نۇرباقىت!
ت: بالالار مەن سەندەرگە تاعى ءبىر جۇمباق جاسىرامىن شەشۋىن تاباسىڭدار ما؟
جۇمباق
قار مۇز ەرىپ، سۋ كوبەيىپ،
ساي سالاعا تولادى.
بۇرشىك جارىپ، جارىق اشىپ،
گۇل بايشەشەك باسادى.
بوبەكتەرىم ايتىڭدارشى
بۇل قاي كەزدە بولادى؟
ب: كوكتەم مەزگىلىندە.
ت: جارايسىڭدار ەندەشە مەن سەندەرگە تاعى ءبىر سيقىر كورسەتەيىن.
(سيقىرلى تاياقشامەن كوكتەم سلايدى كورسەتىلەدى)
ت: كوكتەم تۋرالى كىم تاقپاق ايتادى؟
ا نۇرگۇل: كوكتەم قانداي كوڭىلدى،
كوكتەن جاڭبىر توگىلدى.
جىرشى قۇستار كوپ كەلدى،
گۇلدەر جاپتى بوكتەردى.
ت: وتە جاقسى نۇرگۇل راحمەت!
جۇمباق
ورىك الما،
جيدەك ءجۇزىم پىسەدى.
قاۋىن قاربىز،
قيار، ءسابىز دۇكەندەرگە تۇسەدى.
استىق ءپىسىپ، وراق ءتۇسىپ،
قىرمان دانگە تولادى.
بوبەكتەرىم ايتىڭدارشى
بۇل قاي كەزدە بولادى؟
ب: جاز مەزگىلىندە.
(سلايد ارقىلى جاز مەزگىلىنىڭ قۇبىلىستارى كورسەتىلەدى)
تاقپاق
توعجان جازدى ىستىق سۇيەمىن،
سايراڭداپ جۇرەمىن.
سۋىنا شومىلام،
كۇنىنە كۇيەمىن.
ت: وتە جاقسى راحمەت توعجان!
بالالار مەن سەندەرگە قوياتىن سوڭعى جۇمباعىم بار سەندەر شەشىپ كورىڭدەر.
جۇمباق
بۇلتتار ءتونىپ، جەرگە توگىلىپ،
دىمقىل تۇمان باسادى.
ءشوپ سارعايىپ، ءوڭى تايىپ،
دالا نۇرى قاشادى.
ويناي الماي،
دەنەڭ مۇزداپ توڭادى.
بوبەكتەرىم ايتىڭدارشى
بۇل قاي كەزدە بولادى؟
ب: «كۇز» مەزگىلىندە.
ت: دۇرىس ايتاسىڭدار، جارايسىڭدار! ەندەشە مەن سەندەرگە سيقىر كورسەتەمىن.
(سلايد ارقىلى كۇز مەزگىلى سۋرەتتەرى كورسەتىلەدى، تۇسىندىرىلەدى.)
تاقپاق
داريا: وي بالالار، بالالار،
قوڭىرقاي كۇز بولىپتى.
قۋراپ جاپىراق سولىپتى،
ەل ەگىنىن ورىپتى.
ت: راحمەت داريا.
بالالار سەندەر جىل مەزگىلدەرىندە بولاتىن قۇبىلىستاردى كوردىڭدەر، بىلدىڭدەر، ەندەشە بالالار كوزىمىزدى جۇمىپ، مىنە تاعى ءبىر سيقىر كورسەتەمىن.
(بالالار كوزدەرىن جۇمىپ وتىرادى)
ت: بالالار قاراڭدارشى مەن سيقىرلى تاياقشاممەن شارالاردى ۇشىرىپ اكەلدىم. بۇل شارلار ءجاي شار ەمەس سيقىرلى شارلار. مەن بۇل شارلاردى سيقىرلادىم. ىشىندە نە جاسىرىنعان كورگىلەرىڭ كەلەدى مە؟
(شار جارىلادى، ىشىنەن ويىن تاپسىرمالار شىعادى)
ويىن تاپسىرما: «ءوز بەلگىڭدى تاپ!»
ويىن شارتى ءتۇسىندىرىلىپ ويناتىلادى.
(ەكىنشى شار جارىلىپ قيمىلدى ويىن شىعادى)
قيمىلدى ويىن: «قۇبىلىستاردى كورسەت»
جەل تۇردى گۋىلدەپ،
اعاش بىتكەن ۋىلدەپ.
اسپاندى بۇلت تورلادى،
نايزاعايلار وينادى.
جاڭبىر جاۋدى سەبەلەپ،
كەمپىر قوساق كورىندى.
جارقىراعان كۇن شىقتى.
(قيمىلمەن كورسەتىلەدى)
قورتىندى: بالالار مىنە ءبىزدىڭ بۇگىنگى ءۇوىا - ءمىز تاڭعاجايىپ سيقىرلى بولدى.
سەندەر نە كوردىڭدەر؟ نەنى بىلدىڭدەر؟
(بالالار ءوز ويلارىن ايتادى)
ەندەشە بالالار وسىمەن ويىنىمىز اياقتالدى. قوناقتارمەن قوشتاسايىق!
بىلىمدىلىك: جىل مەزگىلدەرى تۋرالى ۇعىمدارىن كەڭەيتۋ؛
دامىتۋشىلىق: اقىل - ويىن، سويلەۋىن ءتىلىن دامىتۋ.
تانىمدىق: تابيعات سۇلۋلىعىن سەزىنە ءبىلۋ، قامقورلىق كورسەتۋگە تاربيەلەۋ.
ءۇوىا - ءنىڭ بارىسى:
(بالالار ساپپەن زالعا كىرەدى)
ت: كانە بالالار قوناقتارمەن امانداسايىق!
شاتتىق شەڭبەرى:
كۇننىڭ كوزى اشىلسىن!
كوككە شۋاق شاشىلسىن!
قۇتتى قوناق كەلىپتى،
تورىمىزگە ەنىپتى،
سالەمەتسىزدەرمە قوناقتار!
ت: بالالار نەشە جىل مەزگىلى بار؟
ب: ءتورت جىل مەزگىلى بار.
ت: قانداي؟
ب: قىس، كوكتەم، جاز، كۇز.
ت: دۇرىس ايتاسىڭدار بالالار! ەندەشە ءوز تۇستەرىمىزگە بارىپ وتىرا قويايىق!
(قىس كوك ءتۇس) نۇرباقىت، اسىلاي، ءمولدىر.
(كوكتەم جاسىل ءتۇس) ا نۇرگۇل، الينا، اديناي.
(جاز قىزىل ءتۇس) توعجان، نۇرالى، نۇرگۇل
(كۇز سارى ءتۇس) داريا، ءالىبي، ديلناز.
ت: ەندەشە بالالار كانە كوزىمىزدى جۇمايىق (مۋزىكا ەستىلەدى)
(وسى كەزدە تاربيەشى سيقىرشى كيىمىن كيىپ الادى)
بالالار قاراڭدارشى مەنى سيقىرشى سيقىرلاپ كەتتى. مەن ەندى سيقىرشىمىن، مىنە سيقىرلى تاياقشام بار! مەن سەندەرگە سيقىرىمدى كورسەتپەس بۇرىن ءبىر جۇمباق جاسىرامىن! سەندەر مۇقيات تىڭداپ شەشۋىن تابىڭدار!
جۇمباق
اياز قىسىپ، ورنەك سىزىپ،
تەرەزەنى تورلايدى.
قارعا ومبىعىپ،
بەت دومبىعىپ،
سىرعاناپ جاستار وينايدى.
بوبەكتەرىم ايتىڭدارشى
بۇل قاي كەزدە بولادى؟
ب: قىس مەزگىلىندە
ت: جارايسىڭدار، بۇل قىس مەزگىلى ەكەن!
ەندەشە مەن سيقىرلى تاياعىممەن سيقىر جاسايمىن.
(سيقىرمەن «قىس» مەزگىلىنىڭ سلايد كورسەتىلەدى)
ت: (سلايد بويىنشا قىس مەزگىلىندە بولاتىن قۇبىلىستار تۇسىندىرىلەدى)
كانە كىم قىس تۋرالى اقپاق بىلەدى؟
نۇرباقىت: اينالامدا ۇشىپ ءجۇر،
اق مامىق قار سەبەلەپ.
قالت قۇلت ەتكەن بەينە ءبىر،
اق قاناتتى كوبەلەك
ت: راحمەت، نۇرباقىت!
ت: بالالار مەن سەندەرگە تاعى ءبىر جۇمباق جاسىرامىن شەشۋىن تاباسىڭدار ما؟
جۇمباق
قار مۇز ەرىپ، سۋ كوبەيىپ،
ساي سالاعا تولادى.
بۇرشىك جارىپ، جارىق اشىپ،
گۇل بايشەشەك باسادى.
بوبەكتەرىم ايتىڭدارشى
بۇل قاي كەزدە بولادى؟
ب: كوكتەم مەزگىلىندە.
ت: جارايسىڭدار ەندەشە مەن سەندەرگە تاعى ءبىر سيقىر كورسەتەيىن.
(سيقىرلى تاياقشامەن كوكتەم سلايدى كورسەتىلەدى)
ت: كوكتەم تۋرالى كىم تاقپاق ايتادى؟
ا نۇرگۇل: كوكتەم قانداي كوڭىلدى،
كوكتەن جاڭبىر توگىلدى.
جىرشى قۇستار كوپ كەلدى،
گۇلدەر جاپتى بوكتەردى.
ت: وتە جاقسى نۇرگۇل راحمەت!
جۇمباق
ورىك الما،
جيدەك ءجۇزىم پىسەدى.
قاۋىن قاربىز،
قيار، ءسابىز دۇكەندەرگە تۇسەدى.
استىق ءپىسىپ، وراق ءتۇسىپ،
قىرمان دانگە تولادى.
بوبەكتەرىم ايتىڭدارشى
بۇل قاي كەزدە بولادى؟
ب: جاز مەزگىلىندە.
(سلايد ارقىلى جاز مەزگىلىنىڭ قۇبىلىستارى كورسەتىلەدى)
تاقپاق
توعجان جازدى ىستىق سۇيەمىن،
سايراڭداپ جۇرەمىن.
سۋىنا شومىلام،
كۇنىنە كۇيەمىن.
ت: وتە جاقسى راحمەت توعجان!
بالالار مەن سەندەرگە قوياتىن سوڭعى جۇمباعىم بار سەندەر شەشىپ كورىڭدەر.
جۇمباق
بۇلتتار ءتونىپ، جەرگە توگىلىپ،
دىمقىل تۇمان باسادى.
ءشوپ سارعايىپ، ءوڭى تايىپ،
دالا نۇرى قاشادى.
ويناي الماي،
دەنەڭ مۇزداپ توڭادى.
بوبەكتەرىم ايتىڭدارشى
بۇل قاي كەزدە بولادى؟
ب: «كۇز» مەزگىلىندە.
ت: دۇرىس ايتاسىڭدار، جارايسىڭدار! ەندەشە مەن سەندەرگە سيقىر كورسەتەمىن.
(سلايد ارقىلى كۇز مەزگىلى سۋرەتتەرى كورسەتىلەدى، تۇسىندىرىلەدى.)
تاقپاق
داريا: وي بالالار، بالالار،
قوڭىرقاي كۇز بولىپتى.
قۋراپ جاپىراق سولىپتى،
ەل ەگىنىن ورىپتى.
ت: راحمەت داريا.
بالالار سەندەر جىل مەزگىلدەرىندە بولاتىن قۇبىلىستاردى كوردىڭدەر، بىلدىڭدەر، ەندەشە بالالار كوزىمىزدى جۇمىپ، مىنە تاعى ءبىر سيقىر كورسەتەمىن.
(بالالار كوزدەرىن جۇمىپ وتىرادى)
ت: بالالار قاراڭدارشى مەن سيقىرلى تاياقشاممەن شارالاردى ۇشىرىپ اكەلدىم. بۇل شارلار ءجاي شار ەمەس سيقىرلى شارلار. مەن بۇل شارلاردى سيقىرلادىم. ىشىندە نە جاسىرىنعان كورگىلەرىڭ كەلەدى مە؟
(شار جارىلادى، ىشىنەن ويىن تاپسىرمالار شىعادى)
ويىن تاپسىرما: «ءوز بەلگىڭدى تاپ!»
ويىن شارتى ءتۇسىندىرىلىپ ويناتىلادى.
(ەكىنشى شار جارىلىپ قيمىلدى ويىن شىعادى)
قيمىلدى ويىن: «قۇبىلىستاردى كورسەت»
جەل تۇردى گۋىلدەپ،
اعاش بىتكەن ۋىلدەپ.
اسپاندى بۇلت تورلادى،
نايزاعايلار وينادى.
جاڭبىر جاۋدى سەبەلەپ،
كەمپىر قوساق كورىندى.
جارقىراعان كۇن شىقتى.
(قيمىلمەن كورسەتىلەدى)
قورتىندى: بالالار مىنە ءبىزدىڭ بۇگىنگى ءۇوىا - ءمىز تاڭعاجايىپ سيقىرلى بولدى.
سەندەر نە كوردىڭدەر؟ نەنى بىلدىڭدەر؟
(بالالار ءوز ويلارىن ايتادى)
ەندەشە بالالار وسىمەن ويىنىمىز اياقتالدى. قوناقتارمەن قوشتاسايىق!