InfoHub Logo

دارىلىك مەليسسا (مەليسسا لەكارستۆەننايا، Melissa officinalis) — بيىكتىگى 120 سانتيمەترگە دەيىن جەتەتىن، كوپ جىلدىق، ءشوپ تەكتەس وسىمدىك. ساباعى ءتۇزۋ ءارى ءتورت قىرلى، سىرتىن تۇك باسقان، بۇتاقتارى كوپ. جاپىراقتارى قاراما-قارسى ورنالاسقان، ساباقتارى ۇزىن، جۇمىرتقا ءتارىزدى. شەتتەرى ارا ءتىستى، ۇشتارى ءسۇيىر، جوعارعى جاعى قويۋ جاسىل ءتۋستى، تومەنگى جاعى اشىق جاسىل ءتۇستى، شەتتەرىندە قىزىل داقتارى بار. گۇلدەرى مايدا، 6-10-نان جينالىپ، جوعارعى جاعىنداعى جاپىراقتارىنىڭ قۋىسىنا ورنالاسقاي. گۇل توستاعانشاسى تۇتىكشە ءتارىزدى، قوس ەرىندى، جوعارعى ەرنىندە 3 قالاقشاسى، تومەنگى ەرنىندە 2 قالاكشاسى بار. گۇل ءتاجى دە ۇزىنشا كەلگەن تۇتىكشەگە ۇقسايدى. ول قوس ەرىندى، اق ءتۇستى، 5 گۇل جاپىراقشاسىنان تۇرادى، يۋل-اۆگۋست ايلارىندا گۇلدەيدى، ءيىسى ليموننىڭ يىسىنە ۇقساس. ول بۇتالاردىڭ اراسىندا، ورماننىڭ كۇن ساۋلەسى كوپ تۇسەتىن جەرلەرىندە، تۇرعىن ۇيلەردىڭ ماڭايىندا وسەدى.

ءدارى جاساۋ ءۇشىن دارىلىك مەليسسانىڭ جەر بەتىندەگى بولىگىن گۇلدەي باستاعان كەزىندە جيناپ الادى. قۇرامىندا ەفير مايلارى، اسكوربين، كوفەين، ۋرسول قىشقىلدارى، يلىك زاتتار، مايلار بار.

حالىق مەديسيناسىندا دارىلىك مەليسسانىڭ تۇنباسىن دەنەدەگى اۋىرعان جەرلەردى تىنىشتاندىراتىن جانە قولاياقتىڭ بۇلشىق ەتتەرىنىڭ جيىرىلۋىنا قارسى اسەر ەتەتىن ءدارى رەتىندە قولدانادى. سونىمەن قاتار، بۇل وسىمدىكتەن جاسالعان دارىلەر جۇيكەنى تىنىشتاندىرىپ، جۇرەكتىڭ جۇمىسىن جاقسارتادى. وسىعان بايلانىستى اۋرۋدىڭ ەنتىككەنى، جۇرەك تۇسىنىڭ اۋىرعانى باسىلادى. جۇرەك قالىپتان تىس ءجيى سوقپايتىن بولادى. ءىش جەلدەنگەندە، قان قىسىمى كوتەرىلگەندە، باس اينالعاندا، اسقازان تۇينەپ اۋىرعاندا، ايەلدەردە ەتەككىر كەشىگىپ كەلگەندە وسى وسىمدىكتەن جاسالعان دارىلەرمەن ەمدەۋگە بولادى. ۇيقى قاشقاندا، جۇيكە قاجىعاندا، جۇرەك دەمىكپەسىندە، قان ازايعاندا جانە كەيدە ءىش جۇرگىزەتىن ءدارى رەتىندە حالىق مەديسيناسىندا كەڭىنەن پايدالانىلادى. سونىمەن قاتار بۇل وسىمدىكپەن ريەۆماتيزمدى دە ەمدەيدى.

ءدارىنى دايىنداۋ جانە قولدانۋ ءتاسىلى

15 گرامم وسىمدىكتى 1 ستاكان قايناپ تۇرگان سۋعا سالىپ، 40 مينۋت تۇندىرادى دا، 1 اس قاسىكتان 3 رەت ىشەدى. ءسپيرتتى تۇنبا: 25 گرامم وسىمدىكتى 100 گرامم سپيرتقە سالىپ 8-10 كۇن تۇندىرادى دا، دايار بولعان ءدارىنى پوداگرا جانە ريەۆماتيزم اۋرۋلارىنا بايلانىستى سىرقىراعان بۋىندارعا جاعادى.

---