- 05 ناۋ. 2024 01:39
- 205
دەنى ساۋ ۇرپاق – وتاننىڭ سەنىمدى تىرەگى
دەنى ساۋ ۇرپاق – وتاننىڭ سەنىمدى تىرەگى
ماقساتى: وقۋشىلارىمىزدى جات قىلىقتاردان ساقتاي وتىرىپ، سالاۋاتتى ءومىر سالتىن قالىپتاستىرۋعا تاربيەلەۋ، ىزگىلىك پەن مەيرىمدىلىككە باۋلۋ. جامان ادەتتەردەن ساقتاندىرۋ، ىشىمدىك پەن تەمەكىنىڭ جاس ورگانيزمگە زياندى ەكەنىن ناسيحاتتاۋ.
كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، كوپتەگەن وي سالارلىق سۋرەتتەر مەن ناقىل سوزدەر.
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
كىرىسپە ءسوز.
ءمۇعالىم: بۇگىنگى ساباعىمىزدى ن. ءا. نازاربايەۆتىڭ سوزىمەن باستاعىم كەلىپ تۇر: «دەنى ساۋ ءسابي ءار وتباسىنىڭ قۋانىشى، باقىتى. ال دەنساۋلىعى مىقتى ءسابي حالىقتىڭ بولاشاعى، وتانىنىڭ سەنىمدى تىرەگى.»
قۇرمەتتى كورەرمەندەر «دەنى ساۋ ۇرپاق - وتاننىڭ سەنىمدى تىرەگى» دەگەن تاربيە ساعاتىمىزدى اشىق دەپ جاريالايمىز.
بۇگىنگى تاربيە ساعاتىمىزدىڭ جوسپارىمەن تانىستىرا كەتسەك:
جوسپار (سلايد)
I جاقسىدان ۇيرەن،
جاماننان جيرەن.
ا) جۇمباق كەيىپكەر
ب) جاعداياتتار
II زياندى ادەتتەر
III اس ادامنىڭ ارقاۋى
IV ادام ارەكەتىنىڭ اق - قاراسى (توپپەن جۇمىس)
بۇل بولىمدەردىڭ بارلىعى دا بۇگىنگى ۇرپاق تاربيەسى ءۇشىن ماڭىزدى ماسەلەلەر بولىپ تابىلاتىنىنا ءبىز سەنىمدىمىز. «دەنى ساۋدىڭ، جانى ساۋ»، «جاقسىدان ۇيرەن، جاماننان جيرەن»دەپ قازاق حالقى ايتپاقشى قازىرگى كەزدە كەلەر ۇرپاق جامان ادەتتەرگە ءۇيىر، ەلىكتەگىش بولىپ ءوسىپ كەلە جاتقانى كىم - كىمگە دە اقيقات. وقۋشىلار جامان ادەتتەر دەپ وتىرعانىمىز قانداي ادەتتەر؟
وقۋشىلار جاۋابى.
ءمۇعالىم: شىلىم شەگۋ، ماسكۇنەمدىك، ناشاقورلىق، ۇرلىق، جۇقپالى اۋرۋلار، بۇزاقىلىق.
«اراق - ارىڭا نۇقسان، تەمەكى تەگىڭە نۇقسان»دەمەكشى بالالار بۇل زياندى ادەتتەردەن اۋلاق بولۋىمىز كەرەك.
وقۋشىلار بىزگە بۇگىن جۇمباق ءبىر كەيىپكەر حات جولداپ وتىر ەكەن. سونى وقىپ كورسەك.
وزىمنەن ءوزىم سىر تاپتىم،
ولە الماي جۇرگەن سىرقاتپىن.
شىرىگەن كارتوپ سياقتى،
بۇرىشىندا قالعان ءبىر قاپتىڭ.
وزىمنەن ءوزىم تىستەنەم،
ىستەگەن ىسىمە وكىنەم.
ۇمىتايىن دەسەم قورقامىن،
كورمەيتىن سۇمدىق ءتۇس كورەم.
جۇمباق كەيىپكەردىڭ حاتى، قىمباتتى وقۋشىلار، 14 - 15جاسىندا ۇلكەن ءبىر وكىنىشكە تاپ بولعانىن ايتادى. سول 8 - 9 سىنىپتار مەن ءۇشىن ەستەن كەتپەس ۋاقىتتار. كەيبىر جاندار ەستەن كەتپەس دەپ قۋانىش پەن شاتتىققا تولى كەزدەرىن ايتسا مەن ءۇشىن ەستەن كەتپەس دەگەن ءسوز ومىرىمدەگى ەڭ اۋىر ءسوز. نەگە ەندى سول 14 – 15 جاسىم اۋىر كەز ەكەنىن مەن سىزدەرگە اڭگىمەلەپ بەرەيىن. مەنىڭ جولىمدى قايتالاماسىن دەگەن نيەتپەن سىزدەرمەن سىر بولىسكەلى وتىرمىن.
ماقساتى: وقۋشىلارىمىزدى جات قىلىقتاردان ساقتاي وتىرىپ، سالاۋاتتى ءومىر سالتىن قالىپتاستىرۋعا تاربيەلەۋ، ىزگىلىك پەن مەيرىمدىلىككە باۋلۋ. جامان ادەتتەردەن ساقتاندىرۋ، ىشىمدىك پەن تەمەكىنىڭ جاس ورگانيزمگە زياندى ەكەنىن ناسيحاتتاۋ.
كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، كوپتەگەن وي سالارلىق سۋرەتتەر مەن ناقىل سوزدەر.
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
كىرىسپە ءسوز.
ءمۇعالىم: بۇگىنگى ساباعىمىزدى ن. ءا. نازاربايەۆتىڭ سوزىمەن باستاعىم كەلىپ تۇر: «دەنى ساۋ ءسابي ءار وتباسىنىڭ قۋانىشى، باقىتى. ال دەنساۋلىعى مىقتى ءسابي حالىقتىڭ بولاشاعى، وتانىنىڭ سەنىمدى تىرەگى.»
قۇرمەتتى كورەرمەندەر «دەنى ساۋ ۇرپاق - وتاننىڭ سەنىمدى تىرەگى» دەگەن تاربيە ساعاتىمىزدى اشىق دەپ جاريالايمىز.
بۇگىنگى تاربيە ساعاتىمىزدىڭ جوسپارىمەن تانىستىرا كەتسەك:
جوسپار (سلايد)
I جاقسىدان ۇيرەن،
جاماننان جيرەن.
ا) جۇمباق كەيىپكەر
ب) جاعداياتتار
II زياندى ادەتتەر
III اس ادامنىڭ ارقاۋى
IV ادام ارەكەتىنىڭ اق - قاراسى (توپپەن جۇمىس)
بۇل بولىمدەردىڭ بارلىعى دا بۇگىنگى ۇرپاق تاربيەسى ءۇشىن ماڭىزدى ماسەلەلەر بولىپ تابىلاتىنىنا ءبىز سەنىمدىمىز. «دەنى ساۋدىڭ، جانى ساۋ»، «جاقسىدان ۇيرەن، جاماننان جيرەن»دەپ قازاق حالقى ايتپاقشى قازىرگى كەزدە كەلەر ۇرپاق جامان ادەتتەرگە ءۇيىر، ەلىكتەگىش بولىپ ءوسىپ كەلە جاتقانى كىم - كىمگە دە اقيقات. وقۋشىلار جامان ادەتتەر دەپ وتىرعانىمىز قانداي ادەتتەر؟
وقۋشىلار جاۋابى.
ءمۇعالىم: شىلىم شەگۋ، ماسكۇنەمدىك، ناشاقورلىق، ۇرلىق، جۇقپالى اۋرۋلار، بۇزاقىلىق.
«اراق - ارىڭا نۇقسان، تەمەكى تەگىڭە نۇقسان»دەمەكشى بالالار بۇل زياندى ادەتتەردەن اۋلاق بولۋىمىز كەرەك.
وقۋشىلار بىزگە بۇگىن جۇمباق ءبىر كەيىپكەر حات جولداپ وتىر ەكەن. سونى وقىپ كورسەك.
وزىمنەن ءوزىم سىر تاپتىم،
ولە الماي جۇرگەن سىرقاتپىن.
شىرىگەن كارتوپ سياقتى،
بۇرىشىندا قالعان ءبىر قاپتىڭ.
وزىمنەن ءوزىم تىستەنەم،
ىستەگەن ىسىمە وكىنەم.
ۇمىتايىن دەسەم قورقامىن،
كورمەيتىن سۇمدىق ءتۇس كورەم.
جۇمباق كەيىپكەردىڭ حاتى، قىمباتتى وقۋشىلار، 14 - 15جاسىندا ۇلكەن ءبىر وكىنىشكە تاپ بولعانىن ايتادى. سول 8 - 9 سىنىپتار مەن ءۇشىن ەستەن كەتپەس ۋاقىتتار. كەيبىر جاندار ەستەن كەتپەس دەپ قۋانىش پەن شاتتىققا تولى كەزدەرىن ايتسا مەن ءۇشىن ەستەن كەتپەس دەگەن ءسوز ومىرىمدەگى ەڭ اۋىر ءسوز. نەگە ەندى سول 14 – 15 جاسىم اۋىر كەز ەكەنىن مەن سىزدەرگە اڭگىمەلەپ بەرەيىن. مەنىڭ جولىمدى قايتالاماسىن دەگەن نيەتپەن سىزدەرمەن سىر بولىسكەلى وتىرمىن.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.