دەنساۋلىق – زور بايلىق
تاقىرىبى: دەنساۋلىق – زور بايلىق.
ماقساتى: وقۋشىلارعا دەنساۋلىق ادام بالاسىنىڭ توزباس قازىناسى، اسقان بايلىعى، ءومىرىنىڭ تىرەگى ەكەنىن ءتۇسىندىرۋ.
دامىتۋشىلىعى: وقۋشىلارعا سالاۋاتتى ءومىر سۇرۋگە جانە جاس ۇرپاقتى زياندى ارەكەتتەردەن اۋلاق بولۋعا ۇيرەتۋ.
تاربيەلىلىگى: جەكە باس تازالىعىن ساقتاۋ ەرەجەسىن قالىپتاستىرۋ. (قول جۋۋ، ءتىس كۇتۋ، كوزدى ساقتاۋ، دەنە ءبىتىمىن ساقتاۋ) كۇن ەرەجەسىن (تاماقتانۋ، ويناۋ، ساباق وقۋ، دەم الۋ، ۇيقى، سەرۋەن) دۇرىس ساقتاۋ داعدىسىن قالىپتاستىرۋ.
ءادىسى: اڭگىمەلەسۋ، ساحنالىق كورىنىس، ويىن، جۇمباقتار.
كورنەكىلىگى: جەمىس - جيدەكتەر سۋرەتتەرى
ساباق بارىسى: ۇيىمداستىرۋ
گۇل ۇستاعان بالالار شەڭبەرگە دوڭگەلەنە وتىرادى، ءبىر - بىرىنە جىلى، جاقسى لەبىزدەر ايتىپ، دەنساۋلىق تىلەپ، گۇل ۇسىنادى. گۇل شوقتارى بىرتە - بىرتە كوبەيىپ، جىلى لەبىزدى تىلەك باستاعان بالانىڭ وزىنە ءبىر قۇشاق گۇل – تىلەك شوعى بولىپ ورالادى.
ءمۇعالىم: بۇگىنگى تاربيەلىك ءىس شارامىزدىڭ تاقىرىبىنا بايلانىستى اڭگىمەمىز تەك دەنساۋلىق جونىندە بولماق. دەنساۋلىق دەگەن ءسوز دەننىڭ ساۋلىعى دەگەن ماعىنانى بىلدىرەدى. دەننىڭ اۋرۋ سىرقاۋدان امان، قايراتتى، جىگەرلى، كوڭىلدىڭ كوتەرىڭكى بولۋىنىڭ ءوزى دەنساۋلىقتىڭ ارقاسى. دەنە مۇشەلەرىنىڭ، ىشكى اعزالاردىڭ ءبىرى اۋىرسا ادامنىڭ دەنساۋلىعى ناشارلاپ، كوڭىل - كۇيى تۇسەدى، ەش نارسەگە زاۋقى بولمايدى. ەندەشە «دەنساۋلىق – زور بايلىق» دەپ حالقىمىز ايتقانداي، دەنساۋلىقتى ەش نارسەگە تەڭەۋگە بولمايدى، ادامدار ءبىر - بىرىنە ءبىرىنشى دەنساۋلىق تىلەيتىنىنىڭ سەبەبى مىنە وسىندا. دەنى ساۋ ادام ءاردايىم كوڭىلدى، جۇزىنەن شاتتىق نۇرى توگىلىپ جۇرەدى. سوندىقتان ءوز دەنساۋلىعىڭدى قاراپ ونى ساقتاي ءبىلۋىڭ كەرەك.
1 - وقۋشى: دەنساۋلىق – ول كۇلۋىڭ،
كوڭىل - كۇيىڭ جادىراپ.
دەنساۋلىق – ول ءجۇرۋىڭ
ەشبىر جەرىڭ اۋىرماي.
2 - وقۋشى: دەنساۋلىق ول شىنىققان
بارلىق دەنە مۇشەسى
دەنساۋلىق ول تىنىققان
جۇيكە – تامىر جۇيەسى.
3 - وقۋشى: باستى بايلىق – دەنساۋلىق
باباڭ ايتقان دانالىق
ساقتا جولىن سەن تاۋىپ
وسى شاقتا بالاقاي.
بالالار، جەكە گيگيەناسىن ساقتاۋ دەگەندى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
دايانا: جەكە باس گيگيەناسىن ساقتاۋ – تازا ءجۇرۋ، تاڭەرتەڭ تۇرىپ ءار ءتۇرلى جاتتىعۋلار جاساپ جۇگىرۋ، جۋىنۋ. تىرناقتى وسىرمەي ۋاقىتىلى الىپ ءجۇرۋ. كۇن ءتارتىبىن ساقتاۋ.
كاميلا: اپتاسىنا ءبىر تاۋلىك اس سۋدان باس تارت، اسقازانىڭ دەمالادى.
توعجان: مەكتەپتە دە ۇيدە دە تازالىقتى ساقتاۋىمىز قاجەت. ءتىسىمىزدى جۋۋ، قولىمىزدى سابىنداپ جۋۋ، بوگدە زاتتاردى ۇستاماۋ.
مەرەي: جەمىس جيدەكتەردى جۋىپ جەۋ، تاماق ۇستىندە سويلەمەۋ، سپورتپەن اينالىسۋ، تازا ءجۇرۋ.
توميريس: ءاربىر ادام ءوز دەنەسىن شىنىقتىرسا جۋىنىپ تازا جۇرسە اۋرۋ جولامايدى. ادام ەڭبەككە قابىلەتتى بولىپ ءوسىپ، دەنە قۇرىلىمى سىمباتتى بولادى.
قۇندىز: ءتىستى تاڭەرتەڭ جانە كەشكە جۋىپ، تازا ۇستاسا ءتىس بۇزىلماي جاقسى ساقتالادى. ۇنەمى تازا جۇرسەڭ دەنەدە جامان جارالار شىقپايدى.
نۇرسەزىم: سۋعا تۇسەر الدىنا دالاعا شىق. قاردا جالاڭ اياق ءجۇرىپ ۇيرەن. تازا اۋامەن دەمالىپ ال دا ويشا وزىڭە جانە بارلىق ادامدارعا اماندىق ساۋلىق تىلە.
شولپان: تەمەكى شەكپە، ىشىمدىك ىشپە!
تەمەكى مە، ىشىمدىك پە؟
ءبىز وعان قىزىقپايمىز،
وعان ۋاقىت تا جوق.
ۇلداي: شاڭعى تەۋىپ وپا قاردا شىنىعامىز وينايمىز.
قانداي جاقسى تازا اۋادا دەمالامىز، تويلايمىز.
جۇگىرەمىز جالاڭ اياق، شىنىقتىرىپ دەنەنى.
جەكسەنبى كۇنى ساعات ون ەكىدە دالاعا شىق، تازا اۋادا قىدىر.
ماقساتى: وقۋشىلارعا دەنساۋلىق ادام بالاسىنىڭ توزباس قازىناسى، اسقان بايلىعى، ءومىرىنىڭ تىرەگى ەكەنىن ءتۇسىندىرۋ.
دامىتۋشىلىعى: وقۋشىلارعا سالاۋاتتى ءومىر سۇرۋگە جانە جاس ۇرپاقتى زياندى ارەكەتتەردەن اۋلاق بولۋعا ۇيرەتۋ.
تاربيەلىلىگى: جەكە باس تازالىعىن ساقتاۋ ەرەجەسىن قالىپتاستىرۋ. (قول جۋۋ، ءتىس كۇتۋ، كوزدى ساقتاۋ، دەنە ءبىتىمىن ساقتاۋ) كۇن ەرەجەسىن (تاماقتانۋ، ويناۋ، ساباق وقۋ، دەم الۋ، ۇيقى، سەرۋەن) دۇرىس ساقتاۋ داعدىسىن قالىپتاستىرۋ.
ءادىسى: اڭگىمەلەسۋ، ساحنالىق كورىنىس، ويىن، جۇمباقتار.
كورنەكىلىگى: جەمىس - جيدەكتەر سۋرەتتەرى
ساباق بارىسى: ۇيىمداستىرۋ
گۇل ۇستاعان بالالار شەڭبەرگە دوڭگەلەنە وتىرادى، ءبىر - بىرىنە جىلى، جاقسى لەبىزدەر ايتىپ، دەنساۋلىق تىلەپ، گۇل ۇسىنادى. گۇل شوقتارى بىرتە - بىرتە كوبەيىپ، جىلى لەبىزدى تىلەك باستاعان بالانىڭ وزىنە ءبىر قۇشاق گۇل – تىلەك شوعى بولىپ ورالادى.
ءمۇعالىم: بۇگىنگى تاربيەلىك ءىس شارامىزدىڭ تاقىرىبىنا بايلانىستى اڭگىمەمىز تەك دەنساۋلىق جونىندە بولماق. دەنساۋلىق دەگەن ءسوز دەننىڭ ساۋلىعى دەگەن ماعىنانى بىلدىرەدى. دەننىڭ اۋرۋ سىرقاۋدان امان، قايراتتى، جىگەرلى، كوڭىلدىڭ كوتەرىڭكى بولۋىنىڭ ءوزى دەنساۋلىقتىڭ ارقاسى. دەنە مۇشەلەرىنىڭ، ىشكى اعزالاردىڭ ءبىرى اۋىرسا ادامنىڭ دەنساۋلىعى ناشارلاپ، كوڭىل - كۇيى تۇسەدى، ەش نارسەگە زاۋقى بولمايدى. ەندەشە «دەنساۋلىق – زور بايلىق» دەپ حالقىمىز ايتقانداي، دەنساۋلىقتى ەش نارسەگە تەڭەۋگە بولمايدى، ادامدار ءبىر - بىرىنە ءبىرىنشى دەنساۋلىق تىلەيتىنىنىڭ سەبەبى مىنە وسىندا. دەنى ساۋ ادام ءاردايىم كوڭىلدى، جۇزىنەن شاتتىق نۇرى توگىلىپ جۇرەدى. سوندىقتان ءوز دەنساۋلىعىڭدى قاراپ ونى ساقتاي ءبىلۋىڭ كەرەك.
1 - وقۋشى: دەنساۋلىق – ول كۇلۋىڭ،
كوڭىل - كۇيىڭ جادىراپ.
دەنساۋلىق – ول ءجۇرۋىڭ
ەشبىر جەرىڭ اۋىرماي.
2 - وقۋشى: دەنساۋلىق ول شىنىققان
بارلىق دەنە مۇشەسى
دەنساۋلىق ول تىنىققان
جۇيكە – تامىر جۇيەسى.
3 - وقۋشى: باستى بايلىق – دەنساۋلىق
باباڭ ايتقان دانالىق
ساقتا جولىن سەن تاۋىپ
وسى شاقتا بالاقاي.
بالالار، جەكە گيگيەناسىن ساقتاۋ دەگەندى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
دايانا: جەكە باس گيگيەناسىن ساقتاۋ – تازا ءجۇرۋ، تاڭەرتەڭ تۇرىپ ءار ءتۇرلى جاتتىعۋلار جاساپ جۇگىرۋ، جۋىنۋ. تىرناقتى وسىرمەي ۋاقىتىلى الىپ ءجۇرۋ. كۇن ءتارتىبىن ساقتاۋ.
كاميلا: اپتاسىنا ءبىر تاۋلىك اس سۋدان باس تارت، اسقازانىڭ دەمالادى.
توعجان: مەكتەپتە دە ۇيدە دە تازالىقتى ساقتاۋىمىز قاجەت. ءتىسىمىزدى جۋۋ، قولىمىزدى سابىنداپ جۋۋ، بوگدە زاتتاردى ۇستاماۋ.
مەرەي: جەمىس جيدەكتەردى جۋىپ جەۋ، تاماق ۇستىندە سويلەمەۋ، سپورتپەن اينالىسۋ، تازا ءجۇرۋ.
توميريس: ءاربىر ادام ءوز دەنەسىن شىنىقتىرسا جۋىنىپ تازا جۇرسە اۋرۋ جولامايدى. ادام ەڭبەككە قابىلەتتى بولىپ ءوسىپ، دەنە قۇرىلىمى سىمباتتى بولادى.
قۇندىز: ءتىستى تاڭەرتەڭ جانە كەشكە جۋىپ، تازا ۇستاسا ءتىس بۇزىلماي جاقسى ساقتالادى. ۇنەمى تازا جۇرسەڭ دەنەدە جامان جارالار شىقپايدى.
نۇرسەزىم: سۋعا تۇسەر الدىنا دالاعا شىق. قاردا جالاڭ اياق ءجۇرىپ ۇيرەن. تازا اۋامەن دەمالىپ ال دا ويشا وزىڭە جانە بارلىق ادامدارعا اماندىق ساۋلىق تىلە.
شولپان: تەمەكى شەكپە، ىشىمدىك ىشپە!
تەمەكى مە، ىشىمدىك پە؟
ءبىز وعان قىزىقپايمىز،
وعان ۋاقىت تا جوق.
ۇلداي: شاڭعى تەۋىپ وپا قاردا شىنىعامىز وينايمىز.
قانداي جاقسى تازا اۋادا دەمالامىز، تويلايمىز.
جۇگىرەمىز جالاڭ اياق، شىنىقتىرىپ دەنەنى.
جەكسەنبى كۇنى ساعات ون ەكىدە دالاعا شىق، تازا اۋادا قىدىر.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
