دۆيگاتەلدىڭ تۇرلەرى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: دۆيگاتەلدىڭ تۇرلەرى
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: ساباقتا وقۋشىلاردى دۆيگاتەلدىڭ تۇرلەرىمەن تانىستىرۋ، ولاردىڭ تەوريالىق بىلىمدەرىن ارتتىرۋ
دامىتۋشىلىق: شىعارماشىلىق جۇمىس ىستەۋگە، تەز ويلاۋعا، ءوز جەتىستىگىن باعالاي بىلۋگە داعدىلاندىرۋ، ءوز بەتىمەن جۇمىس ىستەي ءبىلۋ داعدىلارىن دامىتۋ
تاربيەلىك: وقۋشىلاردىڭ تەحنيكاعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىك، قاۋىپسىزدىك ەرەجەلەرىن ساقتاۋعا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءادىسى: سۇراق - جاۋاپ، تۇسىندىرمەلى
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: توپتارعا بەرىلەتىن تاپسىرمالار، وقۋلىق، پلاكاتتار، سلايدتار، كومپيۋتەر، مۋلتيمەديالىق تاقتا.
ساباقتىڭ ءجۇرىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ.
- وقۋشىلارمەن امانداسۋ؛
- كەلمەگەن وقۋشىلاردى بەلگىلەۋ؛
- وقۋشىلار زەيىنىن وتىلەتىن تاقىرىپقا اۋدارتۋ.
ءىى. وتكەن تاقىرىپتى تەكسەرۋ.
سونىمەن، وقۋشىلار وتكەن تاقىرىپتى تەكسەرۋ ءۇشىن زەيىنىمىزدى تاقتاعا اۋدارايىق. تاقتادا بەرىلگەن سۇراقتارعا ورىنىمىزدا وتىرىپ قول كوتەرىپ جاۋاپ بەرەمىز، سۇراق جانىندا جاسىرىلعان دۇرىس جاۋاپتارمەن سىزدەردىڭ جاۋاپتارىڭىز سايكەس كەلۋى ءتيىس. (تاقتادا بەرىلەتىن تاپسىرما)
1. جەڭىل ماشينالاردىڭ كلاستارىن ءتۇسىندىرىپ بەرىڭىز!
جاۋابى:
تۇرلەنۋى ليتراجى يندەكسى
وتە جەڭىل كلاسس 1، 2 – گە دەيىن 11
كىشى كلاسس 1، 3 - 1، 8 21
ورتاشا كلاسس 1، 9 - 3، 5 31
جوعارعى كلاسس كورسەتىلمەگەن 41
2. ۆاز - 2106 نەشىنشى كلاستى ماشيناعا جاتادى؟ جاۋابى: 21 – كىشى كلاسس
3. تراكتورلاردىڭ اتقاراتىن جۇمىستارىنا قاراي قانداي تۇرلەرگە بولىنەدى؟
جاۋابى: ۇشكە بولىنەدى
1. جالپى جۇمىسقا ارنالعان تراكتورلار
2. امبەباپ – قاتار ارالىق تراكتورلار
3. ارناۋلى تراكتورلار
4. تراكتورلاردىڭ تارتۋ كۇشى بويىنشا كلاستارعا ءبولىنۋىن ءتۇسىندىرىڭىز؟
جاۋابى: 6، 9، 14، 20، 30، 40، 50، 60 كن
ءىى. جاڭا تاقىرىپتى ءتۇسىندىرۋ
1. دۆيگاتەل دەپ ەنەرگيانىڭ كەز - كەلگەن ءبىر ءتۇرىن تەك مەحانيكالىق ەنەرگياعا اينالدىرىپ بەرەتىن قوندىرعىنى ايتادى.
دۆيگاتەلدەر قولداناتىن ەنەرگيا تۇرىنە قاراي بىرنەشە تۇرگە بولىنەدى. ولاردىڭ نەگىزگىلەرى جىلۋ، ەلەكتر، جەل، سۋ، جانە ت. س. تۇرلەرى
اۆتوموبيلدەردە پايدالىناتىن دۆيگاتەلدەردىڭ نەگىزگىسى – ول جىلۋ دۆيگاتەلدەرى، ولار وزدەرىنىڭ جۇمىس ىستەۋ پرينسيپتەرىنە قاراي بىرنەشە تۇرگە بولىنەدى.
دۆيگاتەلدەردىڭ اتقاراتىن جۇمىسىنا قاراي:
1. تۇراقتى ورنالاسقان، ياعني ەلەكترلىك ستانسيالار، ناسوستار، ت. س. س قۇرىلعىلاردى ىسكە قوساتىن دۆيگاتەلدەر.
2. ترانسپورتتىق دۆيگاتەلدەر
جىلۋ الۋ ءۇشىن قولدانىلاتىن وتىن تۇرىنە قاراي
1. سۇيىق جانارمايمەن جۇمىس ىستەيتىن دۆيگاتەلدەر
2. جاناتىن گازدار پايدالاناتىن دۆيگاتەلدەر
3. ارالاس وتىنمەن جۇمىس ىستەيتىن دۆيگاتەلدەر
4. كوپتۇرلى وتىنمەن جۇمىس ىستەيتىن دۆيگاتەلدەر
وتىن جاناتىن قازاندىعىنىڭ ورنالاسۋىنا بايلانىستى
1. ىشتەن جاناتىن دۆيگاتەلدەر
2. اشىق سيكلدى سىرتتان جىلۋ كەلەتىن دۆيگاتەلدەر
3. جابىق سيكلدى سىرتتان جىلۋ كەلەتىن دۆيگاتەلدەر
4. ارالاس - قۇرامدى دۆيگاتەلدەر
جاناتىن قوسپا جاساۋ ءتاسىلى بويىنشا:
1. سىرتتان قوسپا جاسايتىن دۆيگاتەلدەر
2. ىشتە قوسپا جاسايتىن دۆيگاتەلدەر
3. جانۋ قوسپاسى قاتپارلانعان دۆيگاتەلدەر
جانۋ قوسپاسىن تۇتاندىرۋ تاسىلىنە قاراي:
1. ەلەكتر ۇشقىنىمەن تۇتاناتىن نەمەسە كاربيۋراتورلى دۆيگاتەلدەر
2. كوپ مولشەردە قىسىلىپ، قىزعان گازدىڭ تەمپەراتۋراسىنان تۇتاناتىن، نەمەسە ديزەلدى دۆيگاتەلدەر
3. فوركامەرالى جالىنمەن تۇتاناتىن دۆيگاتەلدەر
4. گاز وتىندى قوسپانى ديزەلدىك دۆيگاتەل سياقتى تۇتاندىراتىن دۆيگاتەلدەر
دۆيگاتەل ىشىندەگى جۇمىس پروسەسىنىڭ ورنالاسۋىنا بايلانىستى:
1. ءتورت تاكتىلى سوراتىن نەمەسە ءتورت تاكتالى ۇرلەنەتىن دۆيگاتەلدەر
2. ەكى تاكتىلى سوراتىن نەمەسە ەكى تاكتالى ۇرلەنەتىن دۆيگاتەلدەر
جاناتىن قوسپانىڭ قۇرامىن رەتتەۋ جولدارىنا قاراي:
1. قوسپا ساپاسىن رەتتەيتىن دۆيگاتەلدەر
2. قوسپا مولشەرىن رەتتەيتىن دۆيگاتەلدەر
3. قوسپانى ارالاس تاسىلمەن رەتتەيتىن دۆيگاتەلدەر
دۆيگاتەلدىڭ قۇرلىسى بويىنشا
1. پورشەندى دۆيگاتەلدەر
2. روتورلى - پورشەندى دۆيگاتەلدەر
دۆيگاتەلدىڭ سالقىنداتۋ ءتاسىلى بويىنشا
1. سۇيىقپەن سالقىندايتىن دۆيگاتەلدەر
2. اۋامەن سالقىندايتىن دۆيگاتەلدەر
ءىىى. جاڭا ساباقتى پىسىقتاۋ
1. دۆيگاتەل دەگەنىمىز نە؟
2. دۆيگاتەلدەردىڭ اتقاراتىن جۇمىسىنا قاراي قالاي بولىنەدى؟
3. جانۋ قوسپاسىن تۇتاندىرۋ تاسىلىنە قاراي قالاي بولىنەدى
4. قانداي دۆيگاتەلدەردى بىلەسىڭدەر، ولار قايدا قولدانىلادى؟
وقۋشىلاردى باعالاۋ
ۇيگە تاپسىرما: 10 - 13 بەت
ساباق اياقتالدى. ساۋ بولىڭدار.
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: ساباقتا وقۋشىلاردى دۆيگاتەلدىڭ تۇرلەرىمەن تانىستىرۋ، ولاردىڭ تەوريالىق بىلىمدەرىن ارتتىرۋ
دامىتۋشىلىق: شىعارماشىلىق جۇمىس ىستەۋگە، تەز ويلاۋعا، ءوز جەتىستىگىن باعالاي بىلۋگە داعدىلاندىرۋ، ءوز بەتىمەن جۇمىس ىستەي ءبىلۋ داعدىلارىن دامىتۋ
تاربيەلىك: وقۋشىلاردىڭ تەحنيكاعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىك، قاۋىپسىزدىك ەرەجەلەرىن ساقتاۋعا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءادىسى: سۇراق - جاۋاپ، تۇسىندىرمەلى
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: توپتارعا بەرىلەتىن تاپسىرمالار، وقۋلىق، پلاكاتتار، سلايدتار، كومپيۋتەر، مۋلتيمەديالىق تاقتا.
ساباقتىڭ ءجۇرىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ.
- وقۋشىلارمەن امانداسۋ؛
- كەلمەگەن وقۋشىلاردى بەلگىلەۋ؛
- وقۋشىلار زەيىنىن وتىلەتىن تاقىرىپقا اۋدارتۋ.
ءىى. وتكەن تاقىرىپتى تەكسەرۋ.
سونىمەن، وقۋشىلار وتكەن تاقىرىپتى تەكسەرۋ ءۇشىن زەيىنىمىزدى تاقتاعا اۋدارايىق. تاقتادا بەرىلگەن سۇراقتارعا ورىنىمىزدا وتىرىپ قول كوتەرىپ جاۋاپ بەرەمىز، سۇراق جانىندا جاسىرىلعان دۇرىس جاۋاپتارمەن سىزدەردىڭ جاۋاپتارىڭىز سايكەس كەلۋى ءتيىس. (تاقتادا بەرىلەتىن تاپسىرما)
1. جەڭىل ماشينالاردىڭ كلاستارىن ءتۇسىندىرىپ بەرىڭىز!
جاۋابى:
تۇرلەنۋى ليتراجى يندەكسى
وتە جەڭىل كلاسس 1، 2 – گە دەيىن 11
كىشى كلاسس 1، 3 - 1، 8 21
ورتاشا كلاسس 1، 9 - 3، 5 31
جوعارعى كلاسس كورسەتىلمەگەن 41
2. ۆاز - 2106 نەشىنشى كلاستى ماشيناعا جاتادى؟ جاۋابى: 21 – كىشى كلاسس
3. تراكتورلاردىڭ اتقاراتىن جۇمىستارىنا قاراي قانداي تۇرلەرگە بولىنەدى؟
جاۋابى: ۇشكە بولىنەدى
1. جالپى جۇمىسقا ارنالعان تراكتورلار
2. امبەباپ – قاتار ارالىق تراكتورلار
3. ارناۋلى تراكتورلار
4. تراكتورلاردىڭ تارتۋ كۇشى بويىنشا كلاستارعا ءبولىنۋىن ءتۇسىندىرىڭىز؟
جاۋابى: 6، 9، 14، 20، 30، 40، 50، 60 كن
ءىى. جاڭا تاقىرىپتى ءتۇسىندىرۋ
1. دۆيگاتەل دەپ ەنەرگيانىڭ كەز - كەلگەن ءبىر ءتۇرىن تەك مەحانيكالىق ەنەرگياعا اينالدىرىپ بەرەتىن قوندىرعىنى ايتادى.
دۆيگاتەلدەر قولداناتىن ەنەرگيا تۇرىنە قاراي بىرنەشە تۇرگە بولىنەدى. ولاردىڭ نەگىزگىلەرى جىلۋ، ەلەكتر، جەل، سۋ، جانە ت. س. تۇرلەرى
اۆتوموبيلدەردە پايدالىناتىن دۆيگاتەلدەردىڭ نەگىزگىسى – ول جىلۋ دۆيگاتەلدەرى، ولار وزدەرىنىڭ جۇمىس ىستەۋ پرينسيپتەرىنە قاراي بىرنەشە تۇرگە بولىنەدى.
دۆيگاتەلدەردىڭ اتقاراتىن جۇمىسىنا قاراي:
1. تۇراقتى ورنالاسقان، ياعني ەلەكترلىك ستانسيالار، ناسوستار، ت. س. س قۇرىلعىلاردى ىسكە قوساتىن دۆيگاتەلدەر.
2. ترانسپورتتىق دۆيگاتەلدەر
جىلۋ الۋ ءۇشىن قولدانىلاتىن وتىن تۇرىنە قاراي
1. سۇيىق جانارمايمەن جۇمىس ىستەيتىن دۆيگاتەلدەر
2. جاناتىن گازدار پايدالاناتىن دۆيگاتەلدەر
3. ارالاس وتىنمەن جۇمىس ىستەيتىن دۆيگاتەلدەر
4. كوپتۇرلى وتىنمەن جۇمىس ىستەيتىن دۆيگاتەلدەر
وتىن جاناتىن قازاندىعىنىڭ ورنالاسۋىنا بايلانىستى
1. ىشتەن جاناتىن دۆيگاتەلدەر
2. اشىق سيكلدى سىرتتان جىلۋ كەلەتىن دۆيگاتەلدەر
3. جابىق سيكلدى سىرتتان جىلۋ كەلەتىن دۆيگاتەلدەر
4. ارالاس - قۇرامدى دۆيگاتەلدەر
جاناتىن قوسپا جاساۋ ءتاسىلى بويىنشا:
1. سىرتتان قوسپا جاسايتىن دۆيگاتەلدەر
2. ىشتە قوسپا جاسايتىن دۆيگاتەلدەر
3. جانۋ قوسپاسى قاتپارلانعان دۆيگاتەلدەر
جانۋ قوسپاسىن تۇتاندىرۋ تاسىلىنە قاراي:
1. ەلەكتر ۇشقىنىمەن تۇتاناتىن نەمەسە كاربيۋراتورلى دۆيگاتەلدەر
2. كوپ مولشەردە قىسىلىپ، قىزعان گازدىڭ تەمپەراتۋراسىنان تۇتاناتىن، نەمەسە ديزەلدى دۆيگاتەلدەر
3. فوركامەرالى جالىنمەن تۇتاناتىن دۆيگاتەلدەر
4. گاز وتىندى قوسپانى ديزەلدىك دۆيگاتەل سياقتى تۇتاندىراتىن دۆيگاتەلدەر
دۆيگاتەل ىشىندەگى جۇمىس پروسەسىنىڭ ورنالاسۋىنا بايلانىستى:
1. ءتورت تاكتىلى سوراتىن نەمەسە ءتورت تاكتالى ۇرلەنەتىن دۆيگاتەلدەر
2. ەكى تاكتىلى سوراتىن نەمەسە ەكى تاكتالى ۇرلەنەتىن دۆيگاتەلدەر
جاناتىن قوسپانىڭ قۇرامىن رەتتەۋ جولدارىنا قاراي:
1. قوسپا ساپاسىن رەتتەيتىن دۆيگاتەلدەر
2. قوسپا مولشەرىن رەتتەيتىن دۆيگاتەلدەر
3. قوسپانى ارالاس تاسىلمەن رەتتەيتىن دۆيگاتەلدەر
دۆيگاتەلدىڭ قۇرلىسى بويىنشا
1. پورشەندى دۆيگاتەلدەر
2. روتورلى - پورشەندى دۆيگاتەلدەر
دۆيگاتەلدىڭ سالقىنداتۋ ءتاسىلى بويىنشا
1. سۇيىقپەن سالقىندايتىن دۆيگاتەلدەر
2. اۋامەن سالقىندايتىن دۆيگاتەلدەر
ءىىى. جاڭا ساباقتى پىسىقتاۋ
1. دۆيگاتەل دەگەنىمىز نە؟
2. دۆيگاتەلدەردىڭ اتقاراتىن جۇمىسىنا قاراي قالاي بولىنەدى؟
3. جانۋ قوسپاسىن تۇتاندىرۋ تاسىلىنە قاراي قالاي بولىنەدى
4. قانداي دۆيگاتەلدەردى بىلەسىڭدەر، ولار قايدا قولدانىلادى؟
وقۋشىلاردى باعالاۋ
ۇيگە تاپسىرما: 10 - 13 بەت
ساباق اياقتالدى. ساۋ بولىڭدار.
You Might Also Like
