- 05 ناۋ. 2024 01:35
- 141
ەجەلگى ادامدار قالاي ءومىر ءسۇردى؟
قىسقا مەرزىمدى ساباق جوسپارى
دۇنيەتانۋ 4 - سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ەجەلگى ادامدار قالاي ءومىر ءسۇردى؟
ماقساتى: ەجەلگى ادامدار تۋرالى ماعلۇمات الادى، ىزدەنەدى. بلۋم تاكسونومياسىنىڭ جوعارعى دەڭگەيى سۇراقتارى ارقىلى سىني تۇرعىدان ويلاۋىن قالىپتاستىرۋ.
كۇتىلەتىن ناتيجەسى: وقۋشىلار ادام، قورشاعان ورتا تۋرالى ءبىلىمىن كەڭەيتەدى، ەجەلگى ادامدار، ولاردىڭ تىرشىلىگى تۋرالى ماعلۇمات الىپ، تانىمدىق ارەكەتتەرى داميدى. تاريحقا قۇرمەتپەن قارايدى. توپپەن جۇمىس ىستەۋ ارقىلى ءوز ويىن ايتۋ، سۇراقتار قويىپ، جاۋاپ بەرەدى. شىعارماشىلىق جۇمىس جاساي الادى.
تاپسىرما نەگىزدەرى: توپپەن تاپسىرمانى تالقىلاۋ، ويلارىن ورتاعا سالۋ، توپقا بەيىمدەلۋ؛ وقۋلىقپەن جۇمىس؛ داپتەرمەن جۇمىس؛ وقۋلىقتاعى پراكتيكالىق جۇمىس (5 - 6 بەت). ىزدەنىس نەگىزدەگى تاپسىرمالار.
وقۋشىلارعا ارنالعان دەرەككوزدەر تاپسىرمالار: عالامتوردان جەرشارى، العاشقى ادامدار تۋرالى مالىمەتتەر قاراستىرۋ. پروەكتور، www. google. com سايتىنا كىرەدى.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: پوستەرلەر، باعالاۋ پاراقشالارى مەن كريتەرييلەرى، كەرى بايلانىس پاراقشاسى. بور، تاقتا، ماركەر، پلاكات، ءتۇستى سۋرەتتەر.
ساباقتا ورىندالاتىن تاسىلدەر: توپقا ءبولىنۋ، توپپەن جۇمىس، وقۋلىقپەن جۇمىس، داپتەرمەن جۇمىس، سەرگىتۋ ءساتى، تەست تاپسىرماسى، توپتىق باعالاۋ، ءوزىن – ءوزى باعالاۋ، وتكەنگە شولۋ جاساۋ، ومىرمەن بايلانىس، ەلەستەتۋ ءادىسى، كوڭىل – كۇيلەرىن كوتەرۋ ءساتى.
ساباقتىڭ بارىسى:
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
- بالالار بىزدە ءقازىر دۇنيەتانۋ ساباعى. ءوزىمىزدىڭ ءبىلىمىمىزدى جوعارى دەڭگەيدە، ىنتىماقپەن جۇمىس جاساي الاتىندىعىمىزدى كورسەتە ءبىلۋىمىز كەرەك.
ال، ەنەدى 1، 2، 3 دەپ سانالامىز. ەندى 1سانىن ايتقان بالالار 1 - توپقا، 2 - لەر ەكىنشى، 3 – تەر ءۇشىنشى توپقا ءبولىنىپ وتىرا قويامىز.
وقۋشىلارعا سۋرەتتەردى بەرەمىن، سۇراق قويامىن.
قانداي سۋرەتتەر بەرىلدى؟ وسى سۋرەتتەرگە قاراپ بۇگىنگى ساباقتىڭ تاقىرىبىن اشىپ الامىن.
كوڭىل - كۇيلەرىن كوتەرۋ ءساتى:
ال قانەكەي بالالار،
ورنىمىزدان تۇرايىق.
وڭعا ءبىر بۇرىلىپ، سولعا ءبىر بۇرىلىپ،
ورنىمىزدى تابايىق.
1) ۋاقىت ماشيناسىمەن وتكەن ومىرگە ساياحاتقا شىعۋ.
سۇراق قويامىن.
- تاريح دەگەنىمىز نە؟ (تاريح - بۇل ادامزات قوعامىنىڭ وتكەنى تۋرالى ۇعىم)
- تاريحي دەرەككوز دەپ نەنى ايتادى؟
- تاريح دەرەكتەمەلەرگە قولجازبالار، كىتاپتار، مونەتالار، تاعى باسقالار جاتادى.
- تاريحتان وتكەن ءومىر تۋرالى نە بىلگىلەرىن كەلەدى؟( وقۋشىلار جاۋاپ بەرەدى)
2. وقۋلىقپەن جۇمىس. (جيكسو ءادىسى )
ا) ءماتىننىڭ مازمۇنىن تالقىلاۋى.
ءا) ەجەلگى ادامداردى كوز الدارىنا ەلەستەتۋى. ونى سيپاتتاپ ايتۋى.
ب) كەستەنى تولتىرۋ.
ەجەلگى ادام----------
قازىرگى ادام----------
ۇقساستىعى-----------
وقۋشىلار ءماتىندى وقىپ، قازىرگى ادام مەن ەجەلگى ادامنىڭ ۇقساستىعى مەن ايىرماشىلىقتارىن كەستەگە تولتىرادى، تالداۋ جۇمىسىن جۇرگىزەدى، قورىتىندى شىعارادى. وزدەرىنىڭ پىكىرلەرىن ايتادى.
جۇزەگە اسىرۋ
ب) ءار توپتىڭ وقۋشىلارى كەلەسى توپ وقۋشىلارىنا سۇراق قويىپ، ۇسىنىستارىن ايتۋعا بولادى.
ءماتىندى بەكىتۋ:
داپتەرمەن جۇمىس:
شىعارماشىلىق جۇمىس.
1 - توپ. تابيعاتتىڭ سۋرەتىن سالادى.
2 - توپ. «ادام پەن ەڭبەك ەگىز» تاقىرىبىنا ەسسە جازادى.
3 - توپ. «ونەرلى – ورەن» تابيعاتقا ارناپ ءبىر شۋماق ولەڭ جازادى.
ساباقتى قورىتىندىلاۋ:
سونىمەن ءبىر – ءبىرىمىزدى باعالايمىز. ەگەر ۇناسا باس بارماعىمىزدى جوعارى كوتەرەمىز، ەگەر ۇناماسا تومەن ءتۇسىرىپ باعالاۋ جاسايمىز.
ۇيگە تاپسىرما:
ءماتىندى مازمۇنداۋ. ەنسيكلوپەديادان ەجەلگى ادامداردىڭ تىرشىلىگى تۋرالى وقىپ، زەرتتەۋ جۇمىسىن جۇرگىزى.
دۇنيەتانۋ 4 - سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ەجەلگى ادامدار قالاي ءومىر ءسۇردى؟
ماقساتى: ەجەلگى ادامدار تۋرالى ماعلۇمات الادى، ىزدەنەدى. بلۋم تاكسونومياسىنىڭ جوعارعى دەڭگەيى سۇراقتارى ارقىلى سىني تۇرعىدان ويلاۋىن قالىپتاستىرۋ.
كۇتىلەتىن ناتيجەسى: وقۋشىلار ادام، قورشاعان ورتا تۋرالى ءبىلىمىن كەڭەيتەدى، ەجەلگى ادامدار، ولاردىڭ تىرشىلىگى تۋرالى ماعلۇمات الىپ، تانىمدىق ارەكەتتەرى داميدى. تاريحقا قۇرمەتپەن قارايدى. توپپەن جۇمىس ىستەۋ ارقىلى ءوز ويىن ايتۋ، سۇراقتار قويىپ، جاۋاپ بەرەدى. شىعارماشىلىق جۇمىس جاساي الادى.
تاپسىرما نەگىزدەرى: توپپەن تاپسىرمانى تالقىلاۋ، ويلارىن ورتاعا سالۋ، توپقا بەيىمدەلۋ؛ وقۋلىقپەن جۇمىس؛ داپتەرمەن جۇمىس؛ وقۋلىقتاعى پراكتيكالىق جۇمىس (5 - 6 بەت). ىزدەنىس نەگىزدەگى تاپسىرمالار.
وقۋشىلارعا ارنالعان دەرەككوزدەر تاپسىرمالار: عالامتوردان جەرشارى، العاشقى ادامدار تۋرالى مالىمەتتەر قاراستىرۋ. پروەكتور، www. google. com سايتىنا كىرەدى.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: پوستەرلەر، باعالاۋ پاراقشالارى مەن كريتەرييلەرى، كەرى بايلانىس پاراقشاسى. بور، تاقتا، ماركەر، پلاكات، ءتۇستى سۋرەتتەر.
ساباقتا ورىندالاتىن تاسىلدەر: توپقا ءبولىنۋ، توپپەن جۇمىس، وقۋلىقپەن جۇمىس، داپتەرمەن جۇمىس، سەرگىتۋ ءساتى، تەست تاپسىرماسى، توپتىق باعالاۋ، ءوزىن – ءوزى باعالاۋ، وتكەنگە شولۋ جاساۋ، ومىرمەن بايلانىس، ەلەستەتۋ ءادىسى، كوڭىل – كۇيلەرىن كوتەرۋ ءساتى.
ساباقتىڭ بارىسى:
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
- بالالار بىزدە ءقازىر دۇنيەتانۋ ساباعى. ءوزىمىزدىڭ ءبىلىمىمىزدى جوعارى دەڭگەيدە، ىنتىماقپەن جۇمىس جاساي الاتىندىعىمىزدى كورسەتە ءبىلۋىمىز كەرەك.
ال، ەنەدى 1، 2، 3 دەپ سانالامىز. ەندى 1سانىن ايتقان بالالار 1 - توپقا، 2 - لەر ەكىنشى، 3 – تەر ءۇشىنشى توپقا ءبولىنىپ وتىرا قويامىز.
وقۋشىلارعا سۋرەتتەردى بەرەمىن، سۇراق قويامىن.
قانداي سۋرەتتەر بەرىلدى؟ وسى سۋرەتتەرگە قاراپ بۇگىنگى ساباقتىڭ تاقىرىبىن اشىپ الامىن.
كوڭىل - كۇيلەرىن كوتەرۋ ءساتى:
ال قانەكەي بالالار،
ورنىمىزدان تۇرايىق.
وڭعا ءبىر بۇرىلىپ، سولعا ءبىر بۇرىلىپ،
ورنىمىزدى تابايىق.
1) ۋاقىت ماشيناسىمەن وتكەن ومىرگە ساياحاتقا شىعۋ.
سۇراق قويامىن.
- تاريح دەگەنىمىز نە؟ (تاريح - بۇل ادامزات قوعامىنىڭ وتكەنى تۋرالى ۇعىم)
- تاريحي دەرەككوز دەپ نەنى ايتادى؟
- تاريح دەرەكتەمەلەرگە قولجازبالار، كىتاپتار، مونەتالار، تاعى باسقالار جاتادى.
- تاريحتان وتكەن ءومىر تۋرالى نە بىلگىلەرىن كەلەدى؟( وقۋشىلار جاۋاپ بەرەدى)
2. وقۋلىقپەن جۇمىس. (جيكسو ءادىسى )
ا) ءماتىننىڭ مازمۇنىن تالقىلاۋى.
ءا) ەجەلگى ادامداردى كوز الدارىنا ەلەستەتۋى. ونى سيپاتتاپ ايتۋى.
ب) كەستەنى تولتىرۋ.
ەجەلگى ادام----------
قازىرگى ادام----------
ۇقساستىعى-----------
وقۋشىلار ءماتىندى وقىپ، قازىرگى ادام مەن ەجەلگى ادامنىڭ ۇقساستىعى مەن ايىرماشىلىقتارىن كەستەگە تولتىرادى، تالداۋ جۇمىسىن جۇرگىزەدى، قورىتىندى شىعارادى. وزدەرىنىڭ پىكىرلەرىن ايتادى.
جۇزەگە اسىرۋ
ب) ءار توپتىڭ وقۋشىلارى كەلەسى توپ وقۋشىلارىنا سۇراق قويىپ، ۇسىنىستارىن ايتۋعا بولادى.
ءماتىندى بەكىتۋ:
داپتەرمەن جۇمىس:
شىعارماشىلىق جۇمىس.
1 - توپ. تابيعاتتىڭ سۋرەتىن سالادى.
2 - توپ. «ادام پەن ەڭبەك ەگىز» تاقىرىبىنا ەسسە جازادى.
3 - توپ. «ونەرلى – ورەن» تابيعاتقا ارناپ ءبىر شۋماق ولەڭ جازادى.
ساباقتى قورىتىندىلاۋ:
سونىمەن ءبىر – ءبىرىمىزدى باعالايمىز. ەگەر ۇناسا باس بارماعىمىزدى جوعارى كوتەرەمىز، ەگەر ۇناماسا تومەن ءتۇسىرىپ باعالاۋ جاسايمىز.
ۇيگە تاپسىرما:
ءماتىندى مازمۇنداۋ. ەنسيكلوپەديادان ەجەلگى ادامداردىڭ تىرشىلىگى تۋرالى وقىپ، زەرتتەۋ جۇمىسىن جۇرگىزى.
-
وتباسى مەن مەكتەپ – ونەگەلى ۇرپاق تاربيەلەۋدە زور تابىسقا جەتكىزەر سەنىمدى وداق