ەكولوگيالىق ەسەپتەر
ماقساتى: اينالاداعى ءبىزدى قورشاعان تابيعاتتى ءسۇيىپ، ايالاپ، تابيعاتپەن تىكەلەي بايلانىستى ەكەنىن جاس ۇرپاق ءتۇسىنىپ ءوسۋى ءتيىس. ەكولوگيالىق ءبىلىم وقۋشىلاردىڭ تابيعات بولمىسىن تەرەڭ تۇسىنۋگە، ولاردىڭ اقىل – ويىنىڭ دامۋىنا مۇمكىندىك بەرەدى. ەكولوگيالىق تاقىرىپتارعا بەرىلگەن ەسەپتەر ءپانارالىق بايلانىستاردى اشىپ، وقۋشىلاردى ىزدەنۋگە، ويلانۋعا، ادام ومىرىنە، دەنساۋلىعىنا تابيعاتتىڭ زور ماڭىزىنىڭ بار ەكەنىن انىقتاۋعا كومەكتەسەدى.
ەسەپ: تاۋلىگىنە ءبىر اعاش ءبىر ادامعا جەتەتىن وتتەگى بولەدى. قالادا قاجەتسىز گازداردىڭ بولىنۋىنە بايلانىستى بۇل وتتەگىنىڭ ءبولىنۋى 10 ەسە كەمىسە، ءبىر جارىم ميلليون حالقى بار الماتى قالاسىنىڭ تۇرعىندارى ءۇشىن قانشا اعاش قاجەت؟
ەسەپ: ءبىر اۆتوموبيل تاۋلىگىنە 20 كگ گاز ءبولىپ شىعارسا، 6 اۆتوموبيل 1 ايدا قانشا كگ گاز ءبولىپ شىعارادى؟
ەسەپ: 1 توننا ماتا قالدىعىنان وڭدەپ 600 مەتر ماتا الۋعا بولادى. وسىنداي 35 توننا ماتا قالدىعىنان قانشا مەتر ماتا الۋعا بولادى؟
ەسەپ: ۇكى 1 جىلدا 1000دالا تىشقانىن جەيدى. جىلىنا ءبىر دالا تىشقانى 1كگ بيداي جەيتىن بولسا، ۇكى ءبىر جىلدا نەشە كيلوگرامم بيدايدى ساقتايدى؟
ەسەپ: قۇمىرسقا 1 مينۋتتا ۇياسىنا 2 وندىق جاندىك تاسىپ اكەلسە، ول 2 ساعاتتا قانشا جاندىك تاسىپ اكەلەدى؟
ەسەپ: ءبىر كىشكەنە بالىققا 3 ليتر سۋ كەرەك بولسا، 50 ليتر سۋ سياتىن اكۆاريۋمعا قانشا بالىق سالۋعا بولادى؟
ەسەپ: بامبۋك اعاشى تاۋلىگىنە جۋىق شامامەن 30سم - گە وسەدى. 12 ساعاتتان كەيىن ونىڭ بيىكتىگى قانداي بولادى؟
ەسەپ: جەردىڭ ايدان قاشىقتىعى 384000 كم. ال جەردىڭ ەكۆاتورى 40 000 كم بولسا، جەر مەن ايدىڭ ارا قاشىقتىعى ەكۆاتوردان نەشە كم ۇزىن؟
ەسەپ: جەر مەن ايدىڭ اراسى 384000 كم، ال جەر مەن كۇننىڭ اراسى 149500000 كم بولسا، اي كۇنگە قاراعاندا جەرگە جۋىق شامامەن نەشە ەسە جاقىن؟
ەسەپ: 60 كگ ماكۋلاتۋرا ءبىر اعاشتىڭ ءومىرىن قورعاسا، وقۋشىلار جيناعان 420 كگ ماكۋلاتۋرا نەشە اعاشتىڭ ءومىرىن قورعايدى:
ەسەپ: پاتەردەگى سۋ كراننان دۇرىس جابىلماسا 6 مينۋتتا 1 ستاقان سۋ اعادى. وسىنداي كراننان ءبىر ساعاتتا ( 1 تاۋلىكتە) نەشە ليتر سۋ اعادى؟
ەسەپ: جۇلدىز قۇرت ءبىر تاۋلىكتە 30 جاپىراقتى جەسە، وسىنداي 10؛ 50 جۇلدىزقۇرتى ءبىر تاۋلىكتە قانشا جاپىراق جەيدى؟
ەسەپ: 1 گا ورمان اعاشتارى 1 جىلدا 28 توننا وتتەگى ءبولىپ شىعارادى. ال ءبىر جىلدا 12 ملن. گا ورمان اعاشتارى كەسىلسە، ءبىز قانشا وتتەگى جوعالتامىز؟
ەسەپ: 1 ۇيەڭكى اعاشى ءبىر جىلدا 2 كگ100گ وتتەگى ءبولىپ شىعارادى. ال شەگىرشىن اعاشى ودان 7 ەسە كوپ وتتەگى ءبولىپ شىعارسا، وندا جىلىنا ءبىر ۇيەڭكى جانە شەگىرشىن اعاشتارى قانشا كگ وتتەگى ءبولىپ شىعارادى؟
ەسەپ: جوكە اعاشى 500 جىل، ال ەمەن اعاشى 2000 جىل ءومىر سۇرەتىن بولسا، جوكە اعاشى ەمەننەن نەشە ەسە كەم ءومىر سۇرەدى؟
ەسەپ: ءار ادام ءبىر جىلدا 3 اعاشتان جاسالعان قاعازدى پايدالانىپ جۇمىس ىستەيدى. سەنىڭ جانۇياڭا قانشا اعاشتان جاسالعان قاعاز كەرەك؟(ءبىر جىلدا )
ەسەپ: جەر بەتىندەگى 250 مىڭ ءتۇرلى وسىمدىكتەردىڭ 1/10 بولىگى قۇرىپ كەتۋى قاۋپىندە بولسا، قانشا ءتۇرلى وسىمدىكتەر قۇرىپ كەتۋ قاۋپىندە؟
ەسەپ: ءبىر شەگىرشىن اعاشى مامىر ايىنان قازان ايىنا دەيىن 120 گرامم ۋلى گازدى تازارتادى. ەگەر شەگىرشىن اعاشى 400 جىل ءومىر سۇرسە، ول ءوز ومىرىندە قانشا ۋلى گازدى تازارتادى؟
ەسەپ: ەمەن ورمانى ءبىر جىلدا 830 كگ، ال قايىڭ ورمانى 540 كگ وتتەگى ءبولىپ شىعارسا، ەمەن ورمانى قانشا كگ ارتىق وتتەگى ءبولىپ شىعارادى؟
ەسەپ: كوك شەگىرتكە 1 ايدا 42 وسىمدىك ءبيتىن، ودان 3 ەسە از كىشكەنە شىركەي، ال شىركەيلەرگە قاراعاندا شىبىنداردى 6 ەسە كوپ جەسە، ول ءبىر ايدا (3 ايدا) قانشا جاندىكتەردى جەيدى؟
ەسەپ: اتموسفەراداعى اۋانىڭ لاستانۋ ناتيجەسىندە 1 جىلدا 16 ميلليارد سومعا زالال كەلەدى، ال 10، 20، 50، 100 جىلدا قانشا زيان شەگەمىز؟
ەسەپ: شوشقا وسىرەتىن كەشەندەردەن تاۋلىگىنە 350 مەتر كۋب لاس زاتتار وزەنگە قۇيىلادى. جىلىنا قانشا مولشەردە وزەندەرگە لاس زات قۇيىلادى؟
ەسەپ: ۇيرەك 70 كۇندە 4 كگ دەيىن سالماق قوسسا، 35كۇندە ول قانشا سالماق قوسادى؟
ەسەپ: 1 گا ورمان اعاشى ساعاتىنا 200 ادامنان ءبولىنىپ شىعاتىن كومىر قىشقىل گازىن بويىنا سىڭىرەتىن بولسا، تاۋلىگىنە ورمان اعاشى قانشا ادامنان ءبولىنىپ شىققان كومىرقىشقىل گازىن بويىنا سىڭىرەدى؟
ەسەپ: بامبۋك اعاشى تاۋلىگىنە 30 سم وسەدى، ال تەرەك اعاشى تاۋلىگىنە 2 سم وسسە، بامبۋك اعاشى تاۋلىگىنە نەشە ەسە ارتىق وسەدى؟
ەسەپ: مەكتەپ وقۋشىلارى 56 كگ 400گ قاعاز قالدىعىن جينادى وسى قاعازدىڭ قالدىعىنان وڭدەگەندە، ونىڭ ماسساسىنىڭ 3/5 بولىگىنە تەڭ جازاتىن قاعاز الىنادى. ەگەر ءبىر داپتەردىڭ ماسساسى 30 گرامم دەسەك، وسى قاعازدان قانشا داپتەر شىعادى؟ ەگەر ءبىر وقۋشىعا ءبىر جىلعا 12 داپتەر كەرەك بولسا، وسى داپتەرلەر قانشا وقۋشىعا جەتەدى؟
ەسەپ: تاۋلىگىنە ءبىر اعاش ءبىر ادامعا جەتەتىن وتتەگى بولەدى. قالادا قاجەتسىز گازداردىڭ بولىنۋىنە بايلانىستى بۇل وتتەگىنىڭ ءبولىنۋى 10 ەسە كەمىسە، ءبىر جارىم ميلليون حالقى بار الماتى قالاسىنىڭ تۇرعىندارى ءۇشىن قانشا اعاش قاجەت؟
ەسەپ: ءبىر اۆتوموبيل تاۋلىگىنە 20 كگ گاز ءبولىپ شىعارسا، 6 اۆتوموبيل 1 ايدا قانشا كگ گاز ءبولىپ شىعارادى؟
ەسەپ: 1 توننا ماتا قالدىعىنان وڭدەپ 600 مەتر ماتا الۋعا بولادى. وسىنداي 35 توننا ماتا قالدىعىنان قانشا مەتر ماتا الۋعا بولادى؟
ەسەپ: ۇكى 1 جىلدا 1000دالا تىشقانىن جەيدى. جىلىنا ءبىر دالا تىشقانى 1كگ بيداي جەيتىن بولسا، ۇكى ءبىر جىلدا نەشە كيلوگرامم بيدايدى ساقتايدى؟
ەسەپ: قۇمىرسقا 1 مينۋتتا ۇياسىنا 2 وندىق جاندىك تاسىپ اكەلسە، ول 2 ساعاتتا قانشا جاندىك تاسىپ اكەلەدى؟
ەسەپ: ءبىر كىشكەنە بالىققا 3 ليتر سۋ كەرەك بولسا، 50 ليتر سۋ سياتىن اكۆاريۋمعا قانشا بالىق سالۋعا بولادى؟
ەسەپ: بامبۋك اعاشى تاۋلىگىنە جۋىق شامامەن 30سم - گە وسەدى. 12 ساعاتتان كەيىن ونىڭ بيىكتىگى قانداي بولادى؟
ەسەپ: جەردىڭ ايدان قاشىقتىعى 384000 كم. ال جەردىڭ ەكۆاتورى 40 000 كم بولسا، جەر مەن ايدىڭ ارا قاشىقتىعى ەكۆاتوردان نەشە كم ۇزىن؟
ەسەپ: جەر مەن ايدىڭ اراسى 384000 كم، ال جەر مەن كۇننىڭ اراسى 149500000 كم بولسا، اي كۇنگە قاراعاندا جەرگە جۋىق شامامەن نەشە ەسە جاقىن؟
ەسەپ: 60 كگ ماكۋلاتۋرا ءبىر اعاشتىڭ ءومىرىن قورعاسا، وقۋشىلار جيناعان 420 كگ ماكۋلاتۋرا نەشە اعاشتىڭ ءومىرىن قورعايدى:
ەسەپ: پاتەردەگى سۋ كراننان دۇرىس جابىلماسا 6 مينۋتتا 1 ستاقان سۋ اعادى. وسىنداي كراننان ءبىر ساعاتتا ( 1 تاۋلىكتە) نەشە ليتر سۋ اعادى؟
ەسەپ: جۇلدىز قۇرت ءبىر تاۋلىكتە 30 جاپىراقتى جەسە، وسىنداي 10؛ 50 جۇلدىزقۇرتى ءبىر تاۋلىكتە قانشا جاپىراق جەيدى؟
ەسەپ: 1 گا ورمان اعاشتارى 1 جىلدا 28 توننا وتتەگى ءبولىپ شىعارادى. ال ءبىر جىلدا 12 ملن. گا ورمان اعاشتارى كەسىلسە، ءبىز قانشا وتتەگى جوعالتامىز؟
ەسەپ: 1 ۇيەڭكى اعاشى ءبىر جىلدا 2 كگ100گ وتتەگى ءبولىپ شىعارادى. ال شەگىرشىن اعاشى ودان 7 ەسە كوپ وتتەگى ءبولىپ شىعارسا، وندا جىلىنا ءبىر ۇيەڭكى جانە شەگىرشىن اعاشتارى قانشا كگ وتتەگى ءبولىپ شىعارادى؟
ەسەپ: جوكە اعاشى 500 جىل، ال ەمەن اعاشى 2000 جىل ءومىر سۇرەتىن بولسا، جوكە اعاشى ەمەننەن نەشە ەسە كەم ءومىر سۇرەدى؟
ەسەپ: ءار ادام ءبىر جىلدا 3 اعاشتان جاسالعان قاعازدى پايدالانىپ جۇمىس ىستەيدى. سەنىڭ جانۇياڭا قانشا اعاشتان جاسالعان قاعاز كەرەك؟(ءبىر جىلدا )
ەسەپ: جەر بەتىندەگى 250 مىڭ ءتۇرلى وسىمدىكتەردىڭ 1/10 بولىگى قۇرىپ كەتۋى قاۋپىندە بولسا، قانشا ءتۇرلى وسىمدىكتەر قۇرىپ كەتۋ قاۋپىندە؟
ەسەپ: ءبىر شەگىرشىن اعاشى مامىر ايىنان قازان ايىنا دەيىن 120 گرامم ۋلى گازدى تازارتادى. ەگەر شەگىرشىن اعاشى 400 جىل ءومىر سۇرسە، ول ءوز ومىرىندە قانشا ۋلى گازدى تازارتادى؟
ەسەپ: ەمەن ورمانى ءبىر جىلدا 830 كگ، ال قايىڭ ورمانى 540 كگ وتتەگى ءبولىپ شىعارسا، ەمەن ورمانى قانشا كگ ارتىق وتتەگى ءبولىپ شىعارادى؟
ەسەپ: كوك شەگىرتكە 1 ايدا 42 وسىمدىك ءبيتىن، ودان 3 ەسە از كىشكەنە شىركەي، ال شىركەيلەرگە قاراعاندا شىبىنداردى 6 ەسە كوپ جەسە، ول ءبىر ايدا (3 ايدا) قانشا جاندىكتەردى جەيدى؟
ەسەپ: اتموسفەراداعى اۋانىڭ لاستانۋ ناتيجەسىندە 1 جىلدا 16 ميلليارد سومعا زالال كەلەدى، ال 10، 20، 50، 100 جىلدا قانشا زيان شەگەمىز؟
ەسەپ: شوشقا وسىرەتىن كەشەندەردەن تاۋلىگىنە 350 مەتر كۋب لاس زاتتار وزەنگە قۇيىلادى. جىلىنا قانشا مولشەردە وزەندەرگە لاس زات قۇيىلادى؟
ەسەپ: ۇيرەك 70 كۇندە 4 كگ دەيىن سالماق قوسسا، 35كۇندە ول قانشا سالماق قوسادى؟
ەسەپ: 1 گا ورمان اعاشى ساعاتىنا 200 ادامنان ءبولىنىپ شىعاتىن كومىر قىشقىل گازىن بويىنا سىڭىرەتىن بولسا، تاۋلىگىنە ورمان اعاشى قانشا ادامنان ءبولىنىپ شىققان كومىرقىشقىل گازىن بويىنا سىڭىرەدى؟
ەسەپ: بامبۋك اعاشى تاۋلىگىنە 30 سم وسەدى، ال تەرەك اعاشى تاۋلىگىنە 2 سم وسسە، بامبۋك اعاشى تاۋلىگىنە نەشە ەسە ارتىق وسەدى؟
ەسەپ: مەكتەپ وقۋشىلارى 56 كگ 400گ قاعاز قالدىعىن جينادى وسى قاعازدىڭ قالدىعىنان وڭدەگەندە، ونىڭ ماسساسىنىڭ 3/5 بولىگىنە تەڭ جازاتىن قاعاز الىنادى. ەگەر ءبىر داپتەردىڭ ماسساسى 30 گرامم دەسەك، وسى قاعازدان قانشا داپتەر شىعادى؟ ەگەر ءبىر وقۋشىعا ءبىر جىلعا 12 داپتەر كەرەك بولسا، وسى داپتەرلەر قانشا وقۋشىعا جەتەدى؟
You Might Also Like
