سالقىن جانە ءتاتتى كوجەلەردى دايىنداۋ
ساباقتىڭ تاقىرىبى. پراكتيكالىق جۇمىس № 1 «سالقىن جانە ءتاتتى كوجەلەردى دايىنداۋ» قارجى شەشىمدەرىن قابىلداۋ.
ماقساتى: وقۋشىلارعا سالقىن جانە ءتاتتى كوجەلەر تۋرالى جالپى تۇسىنىك بەرۋ، العان بىلىمدەرىن جەتىلدىرۋ، تاماقتانۋ مادەنيەتى بولىمىندەگى العان بىلىمدەرىن مەڭگەرۋ ماقساتىندا داستارحان ءسانىن كەلتىرەتىن اس دايىنداۋ ونەرىن ۇيرەتە وتىرىپ، داستارحان ازىرلەۋ. وقۋشىلاردىڭ ءوز جۇمىسىنا دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ، كۇندەلىكتى العان بىلىمدەرىن پراكتيكادا قولدانۋدى ارتتىرىپ، قول شەبەرلىكتەرىن، ىسكەرلىكتەرىن دامىتۋ اسپازدىق شەبەرلىگىن دامىتۋ.
داستارحان ءمازىرىن جاساۋ بارىسىندا، تازالىققا، ۇقىپتىلىققا ۇيىمشىلدىققا، شالتتىققا، ءوزارا كومەك بەرۋگە، اس دايىنداۋ ونەرىنە تاربيەلەۋ. وقۋشىلاردى تازالىققا، ۇقىپتىلىققا، شەبەرلىككە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس
ساباقتىڭ ءادىسى: تۇسىندىرمەلى - سۋرەتتى، پراكتيكالىق ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: جۇمىس فورما، ازىق - تۇلىكتەر، قۇرال - جابدىقتار، نۇسقاۋ كارتا.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى ۇيىمداستىرۋ:
1. كابينەتتى، تاقتانى ساباققا دايىنداۋ.
2. وقۋشىلاردىڭ ساباققا قاتىسۋىن تەكسەرۋ.
3. ارنايى فورماسىن تۇگەلدەۋ.
4. وقۋشىلاردىڭ ساباققا دايىندىعىن تەكسەرۋ.
5. وقۋشىلاردىڭ قۇرال - جابدىقتارىن تۇگەلدەۋ.
ءىى. جاڭا ساباق
سالقىن جانە ءتاتتى كوجەلەر. كوجەلەر — بىرىنشىدەن، سۋدا پىسىرىلەتىن جانە 50%- ى سۋدان تۇراتىن، ەكىنشىدەن، نان جانە جەمىس كوجەلەرىنەن باسقالارى ءبىرىنشى تاعام بولىپ سانالاتىن ءار ءتۇرلى سيپاتتاعى تاعامدار توبى. دايىنداۋ ءادىسى بويىنشا كوجەلەر ءىرى ۇلتتىق جانە گەوگرافيالىق ايماقتار بويىنشا اجىراتىلادى. شىعىس ەۋروپادا كوجەنىڭ نەگىزگى ءتۇرى — سورپالار مەن ەزبە - كوجەلەر. شىعىس ەۋروپاعا ورىسشا ءتيپتى قاتىق كوجەلەر، ياعني نەگىزگى قايناتپاعا بىرنەشە قۇرامداس بولىكتەر (5 — 20)، ونىڭ ىشىندە كوكونىستەر، جارمالار، تاتىمدى شوپتەر، مايلار قوسىلاتىن كوجەلەر ءتان. مىسالى، سلاۆيان تيپىنە ءتان ششي، بورشش. قاتىق كوجەلەردەن باسقا ورىس كوجەلەرگە سالقىن كوجەلەر — تيۋرا، وكروشكا، بوتۆينيا جانە ىستىق كوجەلەر — ۋحا جانە پوحلەبكا، سونىمەن قاتار ءسۇيىق بولىگىن سۋ ەمەس، قىشقىل - تۇزدى ارنايى ورتا - لار — كۆاس، قيار ءتۇزدىعى قۇرايتىن كوجەلەر — كاليا، تۇز كوجە، قىشقىل كوجە جاتادى. بۇل توپقا، سونىمەن قاتار مولداۆيا جانە رۋمىن چوربالارى جاتادى. گرۋزيادا سورپا نەگىزىندە دايىندالعان جۇمىرتقا - قىشقىلدى قاتىق قوسىلعان كوجەلەر (چيحيرتما) كەڭ تاراعان، سونىمەن قاتار قاتىق كوجەلەر دە بار (حارچو). ءازىربايجان مەن شىعىس گرۋزيا، سولتۇستىك كاۆكازعا قىش ىدىستاردا تۇمشاپەشتە پىسىرىلەتىن كوجەلەر (پيتي، چاناحي، پۋتۋك) ءتون. ورتا ازيانىڭ نەگىزگى كوجە ءتيپى — "قۋىرىلعان" كوجەلەر، وندا، الدىمەن، ەت جانە كوكونىس بولىگىن مايدا قۋىرادى، سودان كەيىن سۋ قۇيىلادى، جانە ءسۇت قىشقىلدى كوجەلەردە پىسىرىلگەن جارما - كوكونىس بولىگىنە سۋ ورنىنا ءسۇت قىشقىلدى ونىمدەر قۇيىلادى. قيىر شىعىستا، جۇڭگو مەن جاپونيادا قۇراما كوجەلەر كەڭ تاراعان. وندا، دايىن ىستىق سورپاعا داستارقان باسىندا ەر ءتۇرلى الدىن الا جەكە پىسىرىلگەن جانە سۋىق جانە كەپكەن تۇرىندە جەكە ىدىستارعا سالىنعان دايىن ونىمدەر — ەت، بالىق، تەرپانتتەر، شايان، كۇرىش، پياز، كوكونىستەر، ءدامقوسارلار بەرىلەدى، ولاردى ءوز قاجەتىنە قاراي قوسىپ جەكە كوجە جيناقتايدى.
ءىىى. ساراماندىق جۇمىس.
كىرىسپە نۇسقاۋ
- قاۋىپسىزدىك ەرەجەلەرىن، سانيتارلىق گيگيەنالىق تالاپتاردى ساقتاۋ
- ءتۇسىندىرۋ
- پراكتيكالىق جۇمىسقا دايىندىعىن تەكسەرۋ
- نۇسقاۋلىق بويىنشا جۇمىس، توپ باسشىنىڭ، كەزەكشىنىڭ مىندەتتەرىن ايتۋ.
اسپازدىق جۇمىستار كەزىندەگى تەحنيكا قاۋىپسىزدىگىن وتكىزۋ نۇسقاۋى.
ەلەكترلى تۇرمىستىق قۇرالداردى قولدانعاندا:
1. قوسىلعىش باۋدىڭ سىنباعانىن تەكسەرۋ.
2. ەلەكتر قۇرالداردى تەك قۇرعاق قولمەن قوسۋ نەمەسە اجىراتۋ، قوسىلعىش باۋدىڭ اشاسىنان ۇستاۋ.
3. جۇمىس سوڭىندا ەلەكتر قۇرالدى اجىراتۋ.
4. ەلەكترلى ەت تۋراعىشتى، جانە ەتتى وڭدەۋ كەزىندە باسقا دا قۇرالداردى قولدانعاندا قاۋىپسىزدىك ەرەجەنى ساقتاۋ.
ماقساتى: وقۋشىلارعا سالقىن جانە ءتاتتى كوجەلەر تۋرالى جالپى تۇسىنىك بەرۋ، العان بىلىمدەرىن جەتىلدىرۋ، تاماقتانۋ مادەنيەتى بولىمىندەگى العان بىلىمدەرىن مەڭگەرۋ ماقساتىندا داستارحان ءسانىن كەلتىرەتىن اس دايىنداۋ ونەرىن ۇيرەتە وتىرىپ، داستارحان ازىرلەۋ. وقۋشىلاردىڭ ءوز جۇمىسىنا دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ، كۇندەلىكتى العان بىلىمدەرىن پراكتيكادا قولدانۋدى ارتتىرىپ، قول شەبەرلىكتەرىن، ىسكەرلىكتەرىن دامىتۋ اسپازدىق شەبەرلىگىن دامىتۋ.
داستارحان ءمازىرىن جاساۋ بارىسىندا، تازالىققا، ۇقىپتىلىققا ۇيىمشىلدىققا، شالتتىققا، ءوزارا كومەك بەرۋگە، اس دايىنداۋ ونەرىنە تاربيەلەۋ. وقۋشىلاردى تازالىققا، ۇقىپتىلىققا، شەبەرلىككە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس
ساباقتىڭ ءادىسى: تۇسىندىرمەلى - سۋرەتتى، پراكتيكالىق ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: جۇمىس فورما، ازىق - تۇلىكتەر، قۇرال - جابدىقتار، نۇسقاۋ كارتا.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى ۇيىمداستىرۋ:
1. كابينەتتى، تاقتانى ساباققا دايىنداۋ.
2. وقۋشىلاردىڭ ساباققا قاتىسۋىن تەكسەرۋ.
3. ارنايى فورماسىن تۇگەلدەۋ.
4. وقۋشىلاردىڭ ساباققا دايىندىعىن تەكسەرۋ.
5. وقۋشىلاردىڭ قۇرال - جابدىقتارىن تۇگەلدەۋ.
ءىى. جاڭا ساباق
سالقىن جانە ءتاتتى كوجەلەر. كوجەلەر — بىرىنشىدەن، سۋدا پىسىرىلەتىن جانە 50%- ى سۋدان تۇراتىن، ەكىنشىدەن، نان جانە جەمىس كوجەلەرىنەن باسقالارى ءبىرىنشى تاعام بولىپ سانالاتىن ءار ءتۇرلى سيپاتتاعى تاعامدار توبى. دايىنداۋ ءادىسى بويىنشا كوجەلەر ءىرى ۇلتتىق جانە گەوگرافيالىق ايماقتار بويىنشا اجىراتىلادى. شىعىس ەۋروپادا كوجەنىڭ نەگىزگى ءتۇرى — سورپالار مەن ەزبە - كوجەلەر. شىعىس ەۋروپاعا ورىسشا ءتيپتى قاتىق كوجەلەر، ياعني نەگىزگى قايناتپاعا بىرنەشە قۇرامداس بولىكتەر (5 — 20)، ونىڭ ىشىندە كوكونىستەر، جارمالار، تاتىمدى شوپتەر، مايلار قوسىلاتىن كوجەلەر ءتان. مىسالى، سلاۆيان تيپىنە ءتان ششي، بورشش. قاتىق كوجەلەردەن باسقا ورىس كوجەلەرگە سالقىن كوجەلەر — تيۋرا، وكروشكا، بوتۆينيا جانە ىستىق كوجەلەر — ۋحا جانە پوحلەبكا، سونىمەن قاتار ءسۇيىق بولىگىن سۋ ەمەس، قىشقىل - تۇزدى ارنايى ورتا - لار — كۆاس، قيار ءتۇزدىعى قۇرايتىن كوجەلەر — كاليا، تۇز كوجە، قىشقىل كوجە جاتادى. بۇل توپقا، سونىمەن قاتار مولداۆيا جانە رۋمىن چوربالارى جاتادى. گرۋزيادا سورپا نەگىزىندە دايىندالعان جۇمىرتقا - قىشقىلدى قاتىق قوسىلعان كوجەلەر (چيحيرتما) كەڭ تاراعان، سونىمەن قاتار قاتىق كوجەلەر دە بار (حارچو). ءازىربايجان مەن شىعىس گرۋزيا، سولتۇستىك كاۆكازعا قىش ىدىستاردا تۇمشاپەشتە پىسىرىلەتىن كوجەلەر (پيتي، چاناحي، پۋتۋك) ءتون. ورتا ازيانىڭ نەگىزگى كوجە ءتيپى — "قۋىرىلعان" كوجەلەر، وندا، الدىمەن، ەت جانە كوكونىس بولىگىن مايدا قۋىرادى، سودان كەيىن سۋ قۇيىلادى، جانە ءسۇت قىشقىلدى كوجەلەردە پىسىرىلگەن جارما - كوكونىس بولىگىنە سۋ ورنىنا ءسۇت قىشقىلدى ونىمدەر قۇيىلادى. قيىر شىعىستا، جۇڭگو مەن جاپونيادا قۇراما كوجەلەر كەڭ تاراعان. وندا، دايىن ىستىق سورپاعا داستارقان باسىندا ەر ءتۇرلى الدىن الا جەكە پىسىرىلگەن جانە سۋىق جانە كەپكەن تۇرىندە جەكە ىدىستارعا سالىنعان دايىن ونىمدەر — ەت، بالىق، تەرپانتتەر، شايان، كۇرىش، پياز، كوكونىستەر، ءدامقوسارلار بەرىلەدى، ولاردى ءوز قاجەتىنە قاراي قوسىپ جەكە كوجە جيناقتايدى.
ءىىى. ساراماندىق جۇمىس.
كىرىسپە نۇسقاۋ
- قاۋىپسىزدىك ەرەجەلەرىن، سانيتارلىق گيگيەنالىق تالاپتاردى ساقتاۋ
- ءتۇسىندىرۋ
- پراكتيكالىق جۇمىسقا دايىندىعىن تەكسەرۋ
- نۇسقاۋلىق بويىنشا جۇمىس، توپ باسشىنىڭ، كەزەكشىنىڭ مىندەتتەرىن ايتۋ.
اسپازدىق جۇمىستار كەزىندەگى تەحنيكا قاۋىپسىزدىگىن وتكىزۋ نۇسقاۋى.
ەلەكترلى تۇرمىستىق قۇرالداردى قولدانعاندا:
1. قوسىلعىش باۋدىڭ سىنباعانىن تەكسەرۋ.
2. ەلەكتر قۇرالداردى تەك قۇرعاق قولمەن قوسۋ نەمەسە اجىراتۋ، قوسىلعىش باۋدىڭ اشاسىنان ۇستاۋ.
3. جۇمىس سوڭىندا ەلەكتر قۇرالدى اجىراتۋ.
4. ەلەكترلى ەت تۋراعىشتى، جانە ەتتى وڭدەۋ كەزىندە باسقا دا قۇرالداردى قولدانعاندا قاۋىپسىزدىك ەرەجەنى ساقتاۋ.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
ىبىرايدىڭ ءىزى.... ى. التىنسارين «بالانىڭ ايلاسى» اڭگىمەسى
