- 05 ناۋ. 2024 04:32
- 231
«ەكولوگيالىق كىتاپحانا»
ءبىلىم بەرۋ سالاسى: «تانىم»
ءبولىمى: «قورشاعان ورتامەن تانىستىرۋ» «ەكولوگيا نەگىزدەرى»
تاقىرىبى: «ەكولوگيالىق كىتاپحانا»
ماقساتى: بالالاردىڭ تابيعات تۋرالى تۇسىنىكتەرىن قالىپتاستىرۋ. تابيعات تازالىعىن ساقتاۋعا ونى قورعاۋعا ۇيرەتۋ. قورشاعان ورتادان ەكولوگيالىق مادەنيەتتىلىككە تاربيەلەۋ. ماقال - ماتەل، تاقپاقتار، تىيىم سوزدەر، وي - ءورىسىن دامىتا وتىرىپ، سۇيىسپەنشىلىگىن ارتتىرۋ.
بيلينۆالدى كومپونەنت: كۇن - سولنسە، اۋا - ۆوزدۋح، جەر - زەمليا.
وقۋ ءىس - ارەكەت ادىستەرى: اڭگىمەلەسۋ، ءتۇسىندىرۋ، سۋرەتپەن سلايدپەن جۇمىس، جۇمباق شەشۋ، ديد - ق ويىن.
كورنەكىلىگى: تابيعات تۋرالى سۋرەتتەر - سلايد، ينتەراكتيۆتى تاقتا.
شاتتىق شەڭبەر:
ارمىسىڭ اسىل كۇن
ارمىسىڭ جەر انا
ارمىسىڭ دوستارىم
جىلۋلىققا جىلۋ قوس
مىنە مەنىڭ قولىم.
وتە تاماشا ءبىز ءبىر - بىرىمىزگە جاقسى كوتەرىڭكى كوڭىل سىيلادىق.
جۇمباق جاسىرۋ.
كوزگە ىلىنبەيدى،
جۇتساڭ بىلىنبەيدى. (اۋا).
تاڭمەن كوزىن اشادى،
الەمگە نۇر شاشادى.
(كۇن).
زەر – زەر كىلەم، زەر كىلەم
كوتەرەيىن دەسەم زور كىلەم.
(جەر).
«ادامزاتتىڭ تابيعاتسىز كۇنى جوق، ونى ايتۋعا تابيعاتتىڭ ءتىلى جوق»
بالالار تابيعات دەگەنىمىز - ول ءبىزدى قورشاعان ورتا. وعان اينالامىزداعى زاتتاردىڭ بارلىعى جاتادى. تابيعات دەگەنىمز ول اعاش تا، گۇل دە، وزەن، كول دە، تاۋ مەن تاس تا. بۇلاردىڭ ءبارى تابيعات بولشەكتەرى. تابيعات قانداي اسەم دە، سۇلۋ بولسا دا، ءبىز دە سونداي اسەم سۇلۋمىز. ءبىز تابيعاتتىڭ اسەمدىگىنە، سۇلۋلىعىنا تاڭ قالىپ، قىزىعامىز. تابيعات اياسىندا دەمالامىز، سەرۋەندەيمىز. تابيعاتتى قورعايمىز، ايالايمىز، ودان كوپ قۋانىش الامىز. تابيعات ءبىزدىڭ دوسىمىز. تابيعات ەكىگە بولىنەدى ءتىرى جانە ءولى (سلايد كورسەتۋ)
ءتىرى تابيعات - ولار وسەدى، قورەكتەنەدى، تىنىس الادى، تۇقىم شاشادى (كوبەيەدى)
ولارعا ادامدار، جان - جانۋارلار، وسىمدىكتەر، قۇستار، جەمىستەر، كوكونىستەر، بالىقتار، جاندىكتەر جاتادى.
ءولى تابيعات - قورەكتەنبەيدى، وسپەيدى، كوبەيمەيدى. ولار – سۋ، تاس، تاۋ، كۇن، اي، قۇم جاتادى. ءبىراق تىرشىلىك اتاۋلى ولارسىز ءومىر سۇرمەيدى. سوندىقتان ولار ءبىر - بىرىمەن تىعىز بايلانىستى.
(عاجايىپ ءسات) وسى كەزدە دىمبىلمەس كەلەدى. قولىندا روگاتكا، سىرىڭكە بار..
بالالار امانداسادى.
مەن دىمبىلمەسپىن، مەن سەندەرمەن وينايىن دەپ كەلدىم، مەنىمەن بىرگە ورمانعا ساياحاتقا شىعايىق مەنىڭ قارنىم اشتى، ءقازىر وت جاعىپ تاماق دايىندايىق.
ت: بالالار دىمبىلمەستىن ايتۋى دۇرىسپا ورماندا وت جاعۋعا بولادىما؟
ب: جوق بولمايدى اعاشتار جانىپ كەتەدى قۇستارعا، جانۋارلارعا، جاندىكتەرگە زيان كەلەدى.
دىمبىلمەس: وندا قۇستاردى اتىپ وينايىق.
بالالار دىمبىلمەسكە ەكولوگيالىق مادەنيەت جايلى تۇسىندىرەدى. وت جاعۋعا، قوقىس شاشۋعا، سۋدى لاستاۋعا، قۇستى اتۋعا بولمايدى.
ت: بالالار بۇگىن ءبىز كىتاپحاناعا ساياحاتقا شىعامىز دىمبىلمەستى بىرگە ساياحاتقا شاقىرايىق.
بالالار كىتاپحانا الىستا بولعاندىقتان بيزدەر كولىكپەن بارامىز بيزگە جولدا كوڭىلدى بولۋ ءۇشىن ولەڭ ايتىپ بارايىق.
تاربيەشى: - مىنە بالالار كىتاپحاناعا كەلدىك. بالالار كىتاپحانادا داۋىس كوتەرىپ سويلەۋگە بولمايدى تىنىشتىق ساقتاۋ كەرەك. كىتاپتاردى رۇقساتسىز ۇستاۋعا جىرتۋعا بولمايدى.
بالالار كىتاپحانادا كوپتەگەن قىزىقتى كىتاپتار سۋرەتتەر بولادى. كىتاپحانا بولمەسىندە ادەمى گۇلدەر بالىقتار بار.
گۇلدەر بولمەنىڭ اۋاسىن تازارتىپ، كەيبىر اۋرۋلاردى ەمدەۋگە وتە پايدالى، بولمەنى دە اسەمدەيدى.
گۇلدەردى كورىپ تاماشالايدى.
سەرگىتۋ ءساتى:
ويىن: «نە دۇرىس، نە بۇرىس»
ت: قانداي اقىلدى مەيىرىمدى بالالارسىڭدار.
ت: بالالار تابيعات جايلى تاقپاق ماقال - ماتەل بىلەسىڭدەر مە؟
بالالار: گۇل، بالىق، اعاش تابيعاتتار تۋرالى تاقپاقتار ايتادى.
بالالاردى ماداقتاۋ.
ۇجىمدىق جۇمىس «كىتاپتاردى جاساۋ».
دىمبىلمەسكە كىتاپتى سىيعا بەرىپ قوشتاسۋ.
بالالار دىمبىلمەسپەن قوشتاسادى.
بالاباقشاعا ورالۋ.
ءبولىمى: «قورشاعان ورتامەن تانىستىرۋ» «ەكولوگيا نەگىزدەرى»
تاقىرىبى: «ەكولوگيالىق كىتاپحانا»
ماقساتى: بالالاردىڭ تابيعات تۋرالى تۇسىنىكتەرىن قالىپتاستىرۋ. تابيعات تازالىعىن ساقتاۋعا ونى قورعاۋعا ۇيرەتۋ. قورشاعان ورتادان ەكولوگيالىق مادەنيەتتىلىككە تاربيەلەۋ. ماقال - ماتەل، تاقپاقتار، تىيىم سوزدەر، وي - ءورىسىن دامىتا وتىرىپ، سۇيىسپەنشىلىگىن ارتتىرۋ.
بيلينۆالدى كومپونەنت: كۇن - سولنسە، اۋا - ۆوزدۋح، جەر - زەمليا.
وقۋ ءىس - ارەكەت ادىستەرى: اڭگىمەلەسۋ، ءتۇسىندىرۋ، سۋرەتپەن سلايدپەن جۇمىس، جۇمباق شەشۋ، ديد - ق ويىن.
كورنەكىلىگى: تابيعات تۋرالى سۋرەتتەر - سلايد، ينتەراكتيۆتى تاقتا.
شاتتىق شەڭبەر:
ارمىسىڭ اسىل كۇن
ارمىسىڭ جەر انا
ارمىسىڭ دوستارىم
جىلۋلىققا جىلۋ قوس
مىنە مەنىڭ قولىم.
وتە تاماشا ءبىز ءبىر - بىرىمىزگە جاقسى كوتەرىڭكى كوڭىل سىيلادىق.
جۇمباق جاسىرۋ.
كوزگە ىلىنبەيدى،
جۇتساڭ بىلىنبەيدى. (اۋا).
تاڭمەن كوزىن اشادى،
الەمگە نۇر شاشادى.
(كۇن).
زەر – زەر كىلەم، زەر كىلەم
كوتەرەيىن دەسەم زور كىلەم.
(جەر).
«ادامزاتتىڭ تابيعاتسىز كۇنى جوق، ونى ايتۋعا تابيعاتتىڭ ءتىلى جوق»
بالالار تابيعات دەگەنىمىز - ول ءبىزدى قورشاعان ورتا. وعان اينالامىزداعى زاتتاردىڭ بارلىعى جاتادى. تابيعات دەگەنىمز ول اعاش تا، گۇل دە، وزەن، كول دە، تاۋ مەن تاس تا. بۇلاردىڭ ءبارى تابيعات بولشەكتەرى. تابيعات قانداي اسەم دە، سۇلۋ بولسا دا، ءبىز دە سونداي اسەم سۇلۋمىز. ءبىز تابيعاتتىڭ اسەمدىگىنە، سۇلۋلىعىنا تاڭ قالىپ، قىزىعامىز. تابيعات اياسىندا دەمالامىز، سەرۋەندەيمىز. تابيعاتتى قورعايمىز، ايالايمىز، ودان كوپ قۋانىش الامىز. تابيعات ءبىزدىڭ دوسىمىز. تابيعات ەكىگە بولىنەدى ءتىرى جانە ءولى (سلايد كورسەتۋ)
ءتىرى تابيعات - ولار وسەدى، قورەكتەنەدى، تىنىس الادى، تۇقىم شاشادى (كوبەيەدى)
ولارعا ادامدار، جان - جانۋارلار، وسىمدىكتەر، قۇستار، جەمىستەر، كوكونىستەر، بالىقتار، جاندىكتەر جاتادى.
ءولى تابيعات - قورەكتەنبەيدى، وسپەيدى، كوبەيمەيدى. ولار – سۋ، تاس، تاۋ، كۇن، اي، قۇم جاتادى. ءبىراق تىرشىلىك اتاۋلى ولارسىز ءومىر سۇرمەيدى. سوندىقتان ولار ءبىر - بىرىمەن تىعىز بايلانىستى.
(عاجايىپ ءسات) وسى كەزدە دىمبىلمەس كەلەدى. قولىندا روگاتكا، سىرىڭكە بار..
بالالار امانداسادى.
مەن دىمبىلمەسپىن، مەن سەندەرمەن وينايىن دەپ كەلدىم، مەنىمەن بىرگە ورمانعا ساياحاتقا شىعايىق مەنىڭ قارنىم اشتى، ءقازىر وت جاعىپ تاماق دايىندايىق.
ت: بالالار دىمبىلمەستىن ايتۋى دۇرىسپا ورماندا وت جاعۋعا بولادىما؟
ب: جوق بولمايدى اعاشتار جانىپ كەتەدى قۇستارعا، جانۋارلارعا، جاندىكتەرگە زيان كەلەدى.
دىمبىلمەس: وندا قۇستاردى اتىپ وينايىق.
بالالار دىمبىلمەسكە ەكولوگيالىق مادەنيەت جايلى تۇسىندىرەدى. وت جاعۋعا، قوقىس شاشۋعا، سۋدى لاستاۋعا، قۇستى اتۋعا بولمايدى.
ت: بالالار بۇگىن ءبىز كىتاپحاناعا ساياحاتقا شىعامىز دىمبىلمەستى بىرگە ساياحاتقا شاقىرايىق.
بالالار كىتاپحانا الىستا بولعاندىقتان بيزدەر كولىكپەن بارامىز بيزگە جولدا كوڭىلدى بولۋ ءۇشىن ولەڭ ايتىپ بارايىق.
تاربيەشى: - مىنە بالالار كىتاپحاناعا كەلدىك. بالالار كىتاپحانادا داۋىس كوتەرىپ سويلەۋگە بولمايدى تىنىشتىق ساقتاۋ كەرەك. كىتاپتاردى رۇقساتسىز ۇستاۋعا جىرتۋعا بولمايدى.
بالالار كىتاپحانادا كوپتەگەن قىزىقتى كىتاپتار سۋرەتتەر بولادى. كىتاپحانا بولمەسىندە ادەمى گۇلدەر بالىقتار بار.
گۇلدەر بولمەنىڭ اۋاسىن تازارتىپ، كەيبىر اۋرۋلاردى ەمدەۋگە وتە پايدالى، بولمەنى دە اسەمدەيدى.
گۇلدەردى كورىپ تاماشالايدى.
سەرگىتۋ ءساتى:
ويىن: «نە دۇرىس، نە بۇرىس»
ت: قانداي اقىلدى مەيىرىمدى بالالارسىڭدار.
ت: بالالار تابيعات جايلى تاقپاق ماقال - ماتەل بىلەسىڭدەر مە؟
بالالار: گۇل، بالىق، اعاش تابيعاتتار تۋرالى تاقپاقتار ايتادى.
بالالاردى ماداقتاۋ.
ۇجىمدىق جۇمىس «كىتاپتاردى جاساۋ».
دىمبىلمەسكە كىتاپتى سىيعا بەرىپ قوشتاسۋ.
بالالار دىمبىلمەسپەن قوشتاسادى.
بالاباقشاعا ورالۋ.