سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 3 اپتا بۇرىن)
ەلدىك پەن ەرلىكتىڭ ەسكەرتكىشى

سىنىبى:

ءپانى:

قازاق ادەبيەتءى

تاقىرىبى:  

ەلدىك پەن ەرلىكتىڭ ەسكەرتكىشى

ماقساتى:

  • حالىق  تاۋەلسىزدىگى ءۇشىن كۇرەسكەن كۇلتەگىننىڭ باتىرلىق  بەينەسىن  تانىتۋ؛
  • جىر ۇزىندىلەرىمەن جۇمىس جاساي وتىرىپ، وقۋشىلاردىڭ سوزدىك قورىن مولايتۋ، ويىن ەركىن جەتكىزە بىلۋگە داعدىلاندىرۋ جانە اۋىزشا سويلەۋ تىلدەرىن دامىتۋ؛
  • ادامگەرشىلىككە، ۇلكەندى قۇرمەتتەۋگە جانە  ۇلتتىق مۇرانى قاستەرلەۋگە تاربيەلەۋ

ءتۇرى:

جاڭا  ءبىلىمدى  مەڭگەرتۋ    

ءادىسى:

الدىن الا وقىتۋ، زەرتتەۋ، بايانداۋ، توپتاستىرۋ، سالىستىرۋ (ستو ستراتەگياسى)، اقپاراتتىق-كوممۋنيكاتيۆتىك تەحنولوگيا

كورنەكىلىگى :

ەلەكتروندى سلايد، ەلەكتروندى  وقۋلىق، بەينەماتەريالدار

ءپانارالىق  بايلانىس:

گەوگرافيا،  تاريح.

ساباق بارىسى:


  • ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.

سالەمدەسۋ

وقۋشىلار نازارىن ساباققا اۋدارۋ

دايىندىقتارىن تەكسەرۋ

  • قىزىعۋشىلىقتى  وياتۋ. 

«تىرەك  سيمۆولدار»  ستراتەگياسى

 

 قوبىز، تاستاعى  جازۋ،  باتىر  بەينەسى  ارقىلى  اڭگىمە  قۇراۋ.

قۇرالعان  اڭگىمە  ارقىلى  جاڭا  تاقىرىپقا  كىرۋ. 

  • ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ.

وتكەن ساباقتى قورىتىندىلاۋ.

«كۇلتەگىن» ەسكەرتكىشى  قانداي حالىقتارعا ورتاق اسىل مۇرا؟

ەجەلگى ءداۋىر اقىندارى، ويشىلدارى، عۇلامالارى

ەجەلگى ءداۋىر ادەبيەتىنە جاتاتىن جىرلار

سايكەستەندىرۋ ءادىسى






«ەجەلگى ءداۋىر مۇرالارى»

وعىزناما

«قۇداتعۋ بىلىگ»

«ديۋاني حيكمەت»

«كۇلتەگىن» ەسكەرتكىشى

تۇركى حالىقتارىنىڭ ەجەلگى شەجىرەسىن باياندايتىن داستان. 

ءجۇسىپ بالاساعۇن

تاسقا قاشالعان داستاندار 

قوجا احمەت يااساۋي

وزا وقىتۋ تەحنولوگياسى

دايىنداپ كەلگەن قوسىمشا ماتەريالدى زەرتتەۋ (ءار توپ وزدەرى تاپقان ماتەريالدارىن تالقىلايدى)

  1. ورحون – ەنيسەي ەسكەرتكىشى قاشان جانە قايدا تابىلعان؟
  2. ولاردى كىم تاپتى؟
  3. ورحون – ەنيسەي جازبا ەسكەرتكىشتەرىن وقۋدىڭ ەڭ العاش “كىلتىن” تاۋىپ، سىرىن اشقان كىم؟
  4. كىمدەر اۋداردى؟
  5. كۇلتەگىن ەسكەرتكىشىنىڭ كوشىرمەسىن كىمدەر، قاي جەردە جاسىتىپ
  6. قازاقستانعا الىپ كەلدى؟
  7. بۇگىنگى كۇنى ەسكەرتكىش كوشىرمەسى ەلىمىزدىڭ قاي قالاسىندا ورنالاسقان؟

ماعىنانى  تانۋ

ساباق ەپيگرافىمەن جۇمىس.

بولماسىن  دەپ  بايلىعى  باسقاعا  ازىق،

كەتكەن  بابام  تاريحىن  تاسقا  جازىپ.

(ب.ءبايىت ۇلى)

ەجەلگى  تۇركىلەر  ءۇشىن ايتۋلى  كەزەڭ 545 جىل بولدى. وسى  جىلى  ۇلى  تۇركى  قاعاناتى  ومىرگە  كەلگەن  ەدى. ءسويتىپ  تۇركىلەر   وزدەرىنىڭ  تۇڭعىش  مەملەكەتىن  قۇرادى.

بۋمىن قاعان تۇركى تايپالارىنىڭ باسىن قوسىپ، الەمگە ايگىلى تۇركى قاعاناتىنىڭ نەگىزىن قۇرادى.

جاڭا ساباق

بەينەماتەريال كورسەتۋ «كۇلتەگىن ەسكەرتكىشى»

https://youtu.be/dE46jWbdDZI

جىر جولدارىمەن جۇمىس. مانەرلەپ وقىپ، مازمۇنىن ءتۇسىنۋ.

تىزەلىنى بۇكتىرگەن.

ىلگەرى – قادىرقان قويناۋىنا دەيىن،

كەرى – تەمىر قاقپاعا دەيىن جايلاعان.

ەكى ارالىقتا جۇرگەن يەسىز كوك تۇرىكتەردى

وسىلاي قونىستاندىرعان ەكەن.


كەستەمەن جۇمىس جاساۋ.


























































1-توپ

1 شۋماق

بيىكتە كوك ءتاڭىرى،

تومەندە قارا جەر جارالعاندا،

ەكەۋىنىڭ اراسىندا ادام بالاسى جارالعان.

ادام بالاسى ۇستىنە اتاتەگىم

بۋمىن قاعان، ىستەمى قاعان وتىرعان.

وتىرىپ، تۇركى حالقىنىڭ ەل-جۇرتىن

قالىپتاستىرعان، يەلىك ەتكەن.

ءتورت بۇرىشتىڭ ءبارى دۇشپان ەكەن.

ساربازدارمەن اتتانىپ،

ءتورت بۇرىشتاعى حالىقتى

كوپ العان، ءبارىن بەيبىت ەتكەن.

باستىنى ەڭكەيتكەن،

كۇلتەگىن جاۋلاسقان ەلدەر مەن باتىرلار

  • كۇلتەگىن جاۋلاسقان ەلدەر مەن باتىرلار

وعىز، قۇقاي، تاتابى، تابعاش، سوعدى، از.


تادىق چۋر، ىشبار يامتار، يەگىن سىلىكبەك

  • جىردىڭ تاقىرىبى
  • يدەياسى
  • كوتەرىلگەن ماسەلەلەر

تۇركى حالقىنىڭ بىرلىگى، ەرلىگى


كۇلتەگىن باتىردى تۇرىك قاعاناتىنىڭ قۇدىرەتتى تۇلعاسى ەتىپ كورسەتۋ.


تۇرىك قاعاناتىنىڭ ورناۋى، جارتى الەمدى وزىنە قاراتىپ الۋى. بىلگە قاعان مەن كۇلتەگىننىڭ ەرلىكتەرى.


اعايىندىلار اراسىندا اۋىزبىرشىلىك بولۋى كەرەك، تاۋەلسىزدىك ءۇشىن كۇرەس

  • باتىرلاردىڭ ەل ءۇشىن كۇرەسىن ۇلگى ەتەدى قويىلاتىن ماسەلەلەر
  • حالىقتىڭ جاعدايى
  • بىلگە قاعان مەن
  • كۇلتەگىننىڭ ىس-ارەكەتى
  • قانداي ناتيجەگە جەتتى؟ ولەڭدەگى ماسەلەنى اشاتىن جولدار. 

ءىشى اسسىز، سىرتى تونسىز

بەيشارا، ءمۇساپىر حالىققا وتىردىم

تۇركى حالقى ءۇشىن كۇندىز وتىرمادىم.


ءىنىم كۇلتەگىنمەن بىرگە ءولىپ-تىرىلىپ جەردى ۇلعايتتىم.


كوپ قولمەن 12 جورىق جاسادىق.


ءولىمشى حالىقتى ءتىرىلتتىم. جالاڭاش حالىقتى توندى، كەدەي حالىقتى باي قىلدىم، ءتورت بۇرىشتاعى حالىقتى بەيبىت قىلدىم.

تاتۋ قىلدىم.

2-توپ

2 شۋماق

سوڭىنداعى ءىنىسى اعاسىنداي بولمادى،

ۇلدارى اكەسىندەي بولمادى.

بىلىكسىز قاعاندار تاققا وتىرعان ەكەن،

امىرشىلەرى دە بىلىكسىز ەكەن،

جالتاق بولعان ەكەن.

بەكتەردىڭ، حالقىنىڭ ىمىراسىزدىعىنان،

تاۋعاش حالقىنىڭ تەپكىسىنە كونگەندىگىنەن،

ارباۋىنا سەنگەندىگىنەن،

ءىنىلى-اعالى داۋلاسقاندىعىنان،

بەك پەن حالىقتىڭ ءوزارا جاۋلاسقاندىعىنان،

تۇركى حالقى ەلدىگىن جويدى،

قاعاندىعىنان ايىرىلدى. 


3-توپ

3 شۋماق

اكەمىز، اعامىز قۇرعان حالىقتىڭ

اتى، داڭقى وشپەسىن دەپ،

تۇركى حالقى ءۇشىن

تۇندە ۇيىقتامادىم،

كۇندىز وتىرمادىم،

ءىنىم كۇلتەگىنمەن بىرگە،

ەكى شادپەن بىرگە

ءولىپ ءتىرىلىپ، جەردى ۇلعايتتىم

بىرىككەن حالىقتى وت-سۋ قىلمادىم

(ءوزارا تاتۋ ەتتىم)

ءولىمشى حالىقتى ءتىرىلتتىم.

جالاڭاش حالىقتى - توندى قىلدىم،

كەدەي حالىقتى باي قىلدىم.

از حالىقتى كوپ قىلدىم، 


تاتۋ ەلگە جاقسىلىق قىلدىم.

ءتورت بۇرىشتاعى حالىقتى تاتۋ ەتتىم

ءبارى ماعان باعىندى



قورىتىندى

«كۇلتەگىن» ەسكەرتكىشى تاقىرىبىنا كلاستەر سىزۋ


باعالاۋ


ۇيگە تاپسىرما

جىردى حرەستوماتيادان تولىق وقىپ، كومپوزيسيالىق جوسپار قۇرۋ.

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما