- 05 ناۋ. 2024 01:16
- 258
ەڭ العاشقى ادامدار (دارىندى وقۋشىلارمەن جۇمىس)
ەجەلگى دۇنيە تاريحى 6 - سىنىپ
دارىندى وقۋشىلارمەن جۇمىس
تاقىرىبى: ەڭ العاشقى ادامدار
I - كەزەڭ. «كوپىر» تاپسىرمالارى
بوس ورىنعا قاجەتتى ءسوزدى جاز.
1. ----- --------------------- قازبا جۇمىستارى كەزىندە ەكى ميلليون جىلدان استام ۋاقىت بۇرىن تىرشىلىك ەتكەن ادامداردىڭ باس سۇيەكتەرى مەن ------------- سۇيەكتەرى تابىلعان.
2. ارحەولوگيا عىلىمىن كەيدە ------------------ قارۋلانعان تاريح دەپ اتايدى.
3. ارحەولوگتاردىڭ زەرتتەۋىنشە العاشقى ادامدار ---------------- ۇقساس بولعان.
4. حالىقتار مەن مەملەكەتتەردىڭ ەرتە ۋاقىتتاردان بەرى باسىنان وتكەندەرىن بەلگىلى ءبىر جۇيە نەگىزىندە وقىتاتىن ءپان – ---------------- دەپ اتالادى.
II كەزەڭ «ءبىلۋ» تاپسىرما لارى. كىم؟ نە؟ قالاي؟ قاشان؟ قانداي؟
1. ەجەلگى ادامداردىڭ ءومىر سۇرگەن ءداۋىرى قالاي اتالادى؟
ەرەجە: ارحەولوگتار ادامزات ءداۋىرىن ەڭبەك قۇرالدارىنىڭ ەرەكشەلىكتەرىنە قاراي بولەدى. ا). تاس ب). قولا. ءا). تەمىر.
2. ەجەلگى ادامدار جىرتقىش اڭداردان قورعانۋ ءۇشىن توپتانىپ ءجۇرىپ كۇنەلتكەن. بۇل توپتاردى عالىمدار قالاي اتايدى؟ -----------------------
3. ەجەلگى ادامدار توبىرى تامىرلارمەن، جەمىس - جيدەكپەن، قۇستاردىڭ جۇمىرتقالارىمەن ت. ب تابيعاتتىڭ دايىن ونىمدەرىمەن قورەكتەندى.
ول ءۇشىن نەمەن اينالىسۋ كەرەك؟ ا) مال باعۋ ب) قولونەر ءا) تەرىمشىلىك.
4. العاشقى ادامدار نە ىستەي الدى؟----------------------------------------
5. ەجەلگى ادامداردىڭ ۇلى جاڭالىعى: -------------------------------------
«ءتۇسىنۋ» تاپسىرما لارى. نەلىكتەن؟ نەگە؟ نە ءۇشىن؟ نە سەبەپتى؟ سويلەمدى اياقتاڭىز.
نە ءبىلدىڭىز...
سويلەمدى وزگەرتىڭىز...
ءوزارا بايلانىسىن ءتۇسىندىر
ءوز سوزىڭمەن ايتىڭىز...
قالىپ كەتكەن ءسوزدى جاز:
1. ەجەلگى ادامدار تابيعاتتاعى -------------- باسقا --------- زاتتى بىلمەگەندىكتەن ەڭ جاقسى --------------تاستان جاسادى.
2. ارحەولوگتار ەجەلگى ادامداردىڭ باس سۇيەكتەرىنە قاراپ، ولاردىڭ ----------------------------- مايمىلعا ۇقساعان دەپ دالەلدەيدى.
3. ادامدار تومەندەگى قۇرالدى نە سەبەپتى جاسادى؟
ا) تاعى اڭداردان قورعانۋ ءۇشىن
ب) وسىمدىكتەردىڭ تامىرلارىن قازىپ الۋ ءۇشىن.
ءا) بارلىق جاۋاپ دۇرىس.
ۆ) ا جاۋابى ب جاۋابىنا قاراعاندا دۇرىسىراق.
4. وت جاعۋ ەجەلگى ادامدار -------------- ۇلكەن وزگەرىس اكەلدى.
«تالداۋ» تاپسىرمالارى. قۇرىلىمى قانداي. توپتاستىرىڭىز. سالدارى نە؟ سالىستىرىڭىز.
سەبەبىن تالداڭىز...
1. تومەندەگى ارەكەتتەر قاي ادامدارعا ءتان؟
جۋىنۋ، سويلەۋ، وسىمدىك تامىرلارىن تەرۋ، ەتتى شيكى جەۋ، وقۋ، ۇيىقتاۋ، ءۇي سوعۋ.
ا) ەجەلگى ادامدار
ب) قازىرگى ادامدار.
1. قاتەمدى تاپ: 1. ەجەلگى ادامدار ەتتى شيكىدەي جەمەگەن. -------------------------------------
2. وسىدان ەكى ميلليون جىلدان استام بۇرىن شىعىس افريكادا ءومىر سۇرگەن ادامداردىڭ قولدارى تىزەسىنە ءتۇسىپ، ەڭكەيىپ جۇرگەن جانە --------------------------------------------------------
3. العاشقى ادامداردىڭ جانۋارلاردان ايىرماشىلىعى -------------------------------- جاساي ءبىلۋى بولدى.
دارىندى وقۋشىلارمەن جۇمىس
تاقىرىبى: ەڭ العاشقى ادامدار
I - كەزەڭ. «كوپىر» تاپسىرمالارى
بوس ورىنعا قاجەتتى ءسوزدى جاز.
1. ----- --------------------- قازبا جۇمىستارى كەزىندە ەكى ميلليون جىلدان استام ۋاقىت بۇرىن تىرشىلىك ەتكەن ادامداردىڭ باس سۇيەكتەرى مەن ------------- سۇيەكتەرى تابىلعان.
2. ارحەولوگيا عىلىمىن كەيدە ------------------ قارۋلانعان تاريح دەپ اتايدى.
3. ارحەولوگتاردىڭ زەرتتەۋىنشە العاشقى ادامدار ---------------- ۇقساس بولعان.
4. حالىقتار مەن مەملەكەتتەردىڭ ەرتە ۋاقىتتاردان بەرى باسىنان وتكەندەرىن بەلگىلى ءبىر جۇيە نەگىزىندە وقىتاتىن ءپان – ---------------- دەپ اتالادى.
II كەزەڭ «ءبىلۋ» تاپسىرما لارى. كىم؟ نە؟ قالاي؟ قاشان؟ قانداي؟
1. ەجەلگى ادامداردىڭ ءومىر سۇرگەن ءداۋىرى قالاي اتالادى؟
ەرەجە: ارحەولوگتار ادامزات ءداۋىرىن ەڭبەك قۇرالدارىنىڭ ەرەكشەلىكتەرىنە قاراي بولەدى. ا). تاس ب). قولا. ءا). تەمىر.
2. ەجەلگى ادامدار جىرتقىش اڭداردان قورعانۋ ءۇشىن توپتانىپ ءجۇرىپ كۇنەلتكەن. بۇل توپتاردى عالىمدار قالاي اتايدى؟ -----------------------
3. ەجەلگى ادامدار توبىرى تامىرلارمەن، جەمىس - جيدەكپەن، قۇستاردىڭ جۇمىرتقالارىمەن ت. ب تابيعاتتىڭ دايىن ونىمدەرىمەن قورەكتەندى.
ول ءۇشىن نەمەن اينالىسۋ كەرەك؟ ا) مال باعۋ ب) قولونەر ءا) تەرىمشىلىك.
4. العاشقى ادامدار نە ىستەي الدى؟----------------------------------------
5. ەجەلگى ادامداردىڭ ۇلى جاڭالىعى: -------------------------------------
«ءتۇسىنۋ» تاپسىرما لارى. نەلىكتەن؟ نەگە؟ نە ءۇشىن؟ نە سەبەپتى؟ سويلەمدى اياقتاڭىز.
نە ءبىلدىڭىز...
سويلەمدى وزگەرتىڭىز...
ءوزارا بايلانىسىن ءتۇسىندىر
ءوز سوزىڭمەن ايتىڭىز...
قالىپ كەتكەن ءسوزدى جاز:
1. ەجەلگى ادامدار تابيعاتتاعى -------------- باسقا --------- زاتتى بىلمەگەندىكتەن ەڭ جاقسى --------------تاستان جاسادى.
2. ارحەولوگتار ەجەلگى ادامداردىڭ باس سۇيەكتەرىنە قاراپ، ولاردىڭ ----------------------------- مايمىلعا ۇقساعان دەپ دالەلدەيدى.
3. ادامدار تومەندەگى قۇرالدى نە سەبەپتى جاسادى؟
ا) تاعى اڭداردان قورعانۋ ءۇشىن
ب) وسىمدىكتەردىڭ تامىرلارىن قازىپ الۋ ءۇشىن.
ءا) بارلىق جاۋاپ دۇرىس.
ۆ) ا جاۋابى ب جاۋابىنا قاراعاندا دۇرىسىراق.
4. وت جاعۋ ەجەلگى ادامدار -------------- ۇلكەن وزگەرىس اكەلدى.
«تالداۋ» تاپسىرمالارى. قۇرىلىمى قانداي. توپتاستىرىڭىز. سالدارى نە؟ سالىستىرىڭىز.
سەبەبىن تالداڭىز...
1. تومەندەگى ارەكەتتەر قاي ادامدارعا ءتان؟
جۋىنۋ، سويلەۋ، وسىمدىك تامىرلارىن تەرۋ، ەتتى شيكى جەۋ، وقۋ، ۇيىقتاۋ، ءۇي سوعۋ.
ا) ەجەلگى ادامدار
ب) قازىرگى ادامدار.
1. قاتەمدى تاپ: 1. ەجەلگى ادامدار ەتتى شيكىدەي جەمەگەن. -------------------------------------
2. وسىدان ەكى ميلليون جىلدان استام بۇرىن شىعىس افريكادا ءومىر سۇرگەن ادامداردىڭ قولدارى تىزەسىنە ءتۇسىپ، ەڭكەيىپ جۇرگەن جانە --------------------------------------------------------
3. العاشقى ادامداردىڭ جانۋارلاردان ايىرماشىلىعى -------------------------------- جاساي ءبىلۋى بولدى.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.