- 16 جەل. 2023 00:00
- 368
ەڭبەك — باقىتقا اپارار جول
كولبايەۆ ازامات كەنجەگالييەۆيچ
كوركەم ەڭبەك ءپانى ءمۇعالىمى
ماڭعىستاۋ وبلىسى جاڭاوزەن قالاسى
№21 جالپى ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپ كمم
ەڭبەك — بۇل ادامنىڭ ماقساتتى الەۋمەتتىك پايدالى قىزمەتى. ەڭبەك — قوعام ءومىرىنىڭ باستى شارتى بولىپ تابىلادى. ويتكەنى، ونىڭ ارقاسىندا ادامزاتتىڭ ءومىر ءسۇرۋى ءۇشىن قاجەتتى ماتەريالدىق جانە رۋحاني يگىلىكتەر جاسالادى. ادامنىڭ ىس-ارەكەتىنىڭ ارقاسىندا تابيعي رەسۋرستار ونىمگە اينالادى. ەڭبەك — ادامدى جانۋارلاردان اجىراتاتىن ەڭ ماڭىزدى بەلگى. ەڭبەكتىڭ ارقاسىندا ادام تابيعاتتاعى تابيعي رەسۋرستاردى وزگەرتىپ قانا قويماي، ءوزى جەتىلىپ اقىل-وي جانە فيزيكالىق قابىلەتتەرى وسەدى. ەڭبەك پروسەسىندە ادام تابيعات كۇشتەرىن ءوز ماقساتتارىنا باعىندىرادى. قوعام دامىعان سايىن ەڭبەك ءبولىنىسى پايدا بولادى جانە تەرەڭدەي تۇسەدى. ەڭبەك ءوزىنىڭ مازمۇنى مەن سيپاتى بويىنشا اقىل-وي، فيزيكالىق، بىلىكتى (كۇردەلى) جانە بىلىكسىز (قاراپايىم) بولىپ بولىنەدى. اقىل-وي ەڭبەگى بۇل ادامنىڭ ويلاۋ ارەكەتى. بۇعان-ينجەنەر، دارىگەر، اگرونوم، ءمۇعالىم، عالىم جانە باسقالاردىڭ جۇمىستارى مىسال بولا الادى. دەنە ەڭبەگى-بۇل ادامنىڭ فيزيكالىق بەلسەندىلىگى. بۇعان مىسالى — شارۋالار، ديحاندار ت. ب مىسال بولا الادى. بىلىكتى جۇمىس ارنايى دايىندىقتى تالاپ ەتەدى. دامىعان ەلدەر الدەقاشان ەڭبەك ارقىلى وركەنيەت جولىنا تۇسكەن.
ەلدىڭ ەڭسە كوتەرىپ تابىسقا جەتۋى ءۇشىن، حالىقتىڭ ءبىلىمدى، بىلىكتى، ەڭبەكقور بولعانى ماڭىزدى. ال بىلىمدە، ونەردە ادال ەڭبەكپەن كەلەدى. ادال ەڭبەگىمەن ءوز كاسىبىنىڭ شىڭىنا شىققان ادامدى اينالاسى ەرىكسىز قۇرمەتتەيدى. ەڭبەك ادامدى شىنىقتىرىپ مىنەز قۇلقىن قالىپتاستىرادى. ادام ەرىنبەي ەڭبەك ەتۋ ارقىلى قۋانىشقا، شاتتىققا بولەنەدى. ءارقاشان ەڭبەكپەن جۇمىس باستاعاندا سەنىممەن جۇمىس باستاۋىمىز كەرەك. جۇمسالعان ەڭبەكتىڭ بوستان-بوسقا كەتپەيتىنىنە سابىرمەن سەنۋىمىز كەرەك، ال سەنىمسىزدىكپەن جاسالعان ءىس ەشقاشاندا العا باسپايدى. سوندىقتاندا جەتىستىككە جەتۋدىڭ سىرى-قاجىرلى ەڭبەك، سابىر ەتۋ، ەڭبەگىمىزدىڭ بوسقا كەتپەيتىنىنە سەنۋ بولىپ تابىلادى.
«سابىرلى جەتەر مۇراتقا، سابىرسىز قالار ۇياتقا»دەگەن قاناتتى ءسوز تەگىننەن-تەگىن ايتىلماسا كەرەك. ەڭبەكسۇيگىش، ەڭبەكقور جانە ەڭبەكتى باعالاي بىلگەن ادام عانا باقىتتىڭ ءدامىن سەزەدى