ەڭبەكپەن تاپقان تيىن
ساباقتىڭ تاقىرىبى: «ەڭبەكپەن تاپقان تيىن»
(گرۋزين ەرتەگىسى)
ماقساتى:
ا) بىلىمدىلىك: ەرتەگى مازمۇنىن اڭگىمەلەۋ، ەرتەگىنى ءوز ويلارىمەن جالعاستىرۋعا، رولگە ءبولىپ وقۋعا جانە ساحنالاۋعا ۇيرەتۋ. جالقاۋلىققا، ەڭبەكقورلىققا بايلانىستى ماقال - ماتەلدەردىڭ ءمان - ماعىناسىن ۇعىندىرۋ.
ءا) تاربيەلىك: ەرتەگى مازمۇنىمەن تانىستىرا وتىرىپ، وقۋشىلاردى ەڭبەكسۇيگىشتىككە، ۇلكەندى تىڭداۋعا، جالقاۋلىقتان اۋلاق بولۋعا تاربيەلەۋ.
ب) دامىتۋشىلىق: شىعارماشىلىق تاپسىرمانى ورىنداتا وتىرىپ، وقۋشىلاردىڭ وي - ءورىسىن دامىتۋ، اكتەرلىك شەبەرلىكتەرىن، دۇرىس سويلەۋ ادەبىن قالىپتاستىرۋ.
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ءبىلىمدى مەڭگەرتۋ
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق
ساباقتىڭ ءادىسى: توپتاستىرۋ، ءۇش قادامنان تۇراتىن سۇحبات، اڭگىمە كەستەسى
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: تىرەك سىزبالار، سيۋجەتتى سۋرەتتەر، ماقال - ماتەلدەر
ءپانارالىق بايلانىس: ەڭبەك، سۋرەت، ماتەماتيكا، دۇنيەتانۋ
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
ساباققا نازار اۋدارۋ.
وقۋشىلاردى تۇگەلدەۋ.
انا ءتىلىڭ - ارىڭ بۇل،
ۇياتىڭ بوپ تۇر بەتتە.
وزگە ءتىلدىڭ ءبارىن ءبىل،
ءوز ءتىلىڭدى قۇرمەتتە!- دەپ اقىن ق. مىرزالييەۆ جىرلاعانداي، انا ءتىلى ساباعىن باستايمىز.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ:
جەكەن جۇماحانوۆ «ەر ەڭبەكتە سىنالادى»
«ءۇش قادامنان تۇراتىن سۇحبات» ءادىسى بويىنشا ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ.
«ا» (سۇحبات الۋشى)
1. قۇرىلىس جۇمىستارىنا قاجەتتى قانداي كولىك تۇرلەرىن بىلەسىڭدەر؟
2. «ءبارىن بىتىرگەن ءوزىم» دەپ ماقتانعان قاي كولىك ەدى؟
3. كوتەرگىش كراننىڭ جۇمىسى قانداي؟
4. ماقتانشاق ماشينا قانداي جاعدايعا تاپ بولدى؟
5. كوتەرگىش كران قانداي كومەك كورسەتتى؟
6. ماقتانشاق ماشيناعا كوتەرگىش كران قانداي اقىل ايتتى؟
«ۆ» (جاۋاپ بەرۋشى)
1. كوتەرگىش كران، جۇك ماشيناسى، تراكتور، ت. ب
2. زاۋىتتان جاڭا شىققان جۇك ماشيناسى ماقتانعاندا جەر - كوككە سىيمايدى.
3. كوتەرگىش كران الدەنەشە بورەنەلەر مەن اعاشتاردى جوعارى كوتەرەدى.
4. جاۋىن-شاشىننان قۇرىلىس ماڭايى لايساڭ باتپاق بولىپ، سول جەرگە جۇك ماشيناسى باتىپ قالادى.
5. كران ۇزىن موينىن بۇرا كەلىپ، شۇڭقىردا تۇرعان ماشينانى جوعارى كوتەرىپ اكەتتى.
6. جۇك كوتەرگىش ماشينانى دوڭەس جەرگە شىعارىپ تۇرىپ:
- بالاقاي، بۇدان بىلاي ماقتانبا، اركىمنىڭ ءوز ونەرى، ءوز ورنى بار. ءبارىمىز دە تەك قۇرىلىسشىنىڭ كومەكشىسىمىز،- دەدى.
«س» (جيناقتاۋشى)
«ەر ەڭبەكتە سىنالادى» دەپ بەكەرگە ايتىلماسا كەرەك. ويتكەنى ءاربىر تىرشىلىك يەسى وزىنە تيەسىلى جۇمىستى جاۋاپكەرشىلىكپەن، سۇيىسپەنشىلىكپەن جاساسا، جاقسى ناتيجەگە قول جەتكىزەدى. ماقتانشاقتىقتان، ۇقىپسىزدىقتان، جالقاۋلىقتان ارىلمايىنشا، جۇمىسىڭ العا باسپايدى. سوندىقتان وزىڭە تاپسىرعان ءىستى مۇقيات، تىندارىمدى ەتىپ ورىنداۋ كەرەك. ەڭبەك ەر اتاندىرادى.
ءىىى. وتكەن ساباقتى بەكىتۋ:
قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ.
«گالەرەياعا ساياحات» ءادىسى بويىنشا ءماتىن مازمۇنىنا ساي سالعان سۋرەتتەر توپتاماسىنان مۋلتفيلم جاساۋ، سالعان سۋرەتتەرىن قابىرعاعا ءىلىپ، سول جايىندا اڭگىمەلەۋ.
ءىۇ. جاڭا ساباقتى مەڭگەرتۋ:
ماعىنانى تانۋ.
- ءقازىر كوبەيتۋ امالدارىن ورىنداۋ ارقىلى ساباعىمىزدىڭ نەگىزگى تاقىرىبىن اشىپ الايىق. كوبەيتۋ امالىن ورىندا، ناتيجەسىندەگى شىققان سانداردى ءوسۋ رەتىمەن قوي.
48: 8 ----- 36: 4 ------- 25: 5 ------- 24: 6 ------ 3: 3 -------- 6*0
گ ----------- ءى ------------- ە ------------ ت ----------- ر ----------- ە
48: 8 = 6
36: 4 = 9
25: 5 = 5
2 4: 6 = 4
3: 3 = 1
6*0 = 0
0 - ە ----- 1 - ر ----- 4 - ت ----- 5 - ە ----- 6 - گ ----- 9 - ءى
قانداي ءسوز شىقتى؟
ەرتەگى
↓
قيال - عاجايىپ ەرتەگىلەر
جان - جانۋارلارعا
شىنشىل ەرتەگىلەر
ءار ەرتەگى تۇرلەرىنە مىسالدار كەلتىرۋ.
- بالالار، ەندەشە بۇگىن ءبىز «ەڭبەكپەن تاپقان تيىن» اتتى گرۋزين حالقىنىڭ ەرتەگىسىمەن تانىس بولامىز.
ءۇ. وقۋلىقپەن جۇمىس:
1. ەرتەگىنى جيگسو - 1 (اكۆاريۋم) ءادىسى بويىنشا وقۋ.
2. ەرتەگىنى رولگە ءبولىپ وقۋ.
ءۇى. وقۋشىلارمەن جۇرگىزىلەتىن شىعارماشىلىق جۇمىستار:
1. ەرتەگىنى ءارى قاراي جالعاستىرىپ كور.
2. ەرتەگىنى ساحنالاڭدار.
ءۇىى. داپتەرمەن جۇمىس:
ەرتەگىگە سۇيەنىپ بالاعا مىنەزدەمە بەر.
بالا
ءۇىىى. جاڭا ساباقتى بەكىتۋ:
وي تولعانىس.
- «ەڭبەكپەن تاپقان تيىن» ەرتەگىسى ەرتەگىنىڭ قاي تۇرىنە جاتادى دەپ ويلايسىڭدار؟
تۇرمىس - سالت ەرتەگىسى. سەبەبى بۇل ەرتەگىدە بالانىڭ اقشانى ءوز ەڭبەگىمەن تاپقانى جونىندە ايتىلادى. وسى ەرتەگى مازمۇنىنا ساي قانداي ماقال - ماتەل بىلەسىڭدەر؟
ەڭبەك ەتسەڭ ەرىنبەي،
تويادى قارنىڭ تىلەنبەي.
ەڭبەكتىڭ نانى ءتاتتى،
جالقاۋدىڭ جانى ءتاتتى.
كىم ەڭبەك ەتسە، سول توق. ت. ب.
ءىح. جاڭا ساباقتى قورىتىندىلاۋ:
«اڭگىمە كەستەسى»
ەرتەگىنىڭ اتى
ەرتەگى قاي ەلدىكى؟
كەيىپكەرلەرى
انا مەن بالانىڭ ءىس - ارەكەتىنە ءوز كوزقاراسىڭ
ەرتەگى نەمەن اياقتالدى؟
نەنى ۇيرەندىڭ؟
ح. ۇيگە تاپسىرما:
1. ەرتەگىنى ءتۇسىنىپ وقۋ
2. كەيىپكەرگە حات جازۋ
ءحى. بالالاردى ماداقتاۋ.
(گرۋزين ەرتەگىسى)
ماقساتى:
ا) بىلىمدىلىك: ەرتەگى مازمۇنىن اڭگىمەلەۋ، ەرتەگىنى ءوز ويلارىمەن جالعاستىرۋعا، رولگە ءبولىپ وقۋعا جانە ساحنالاۋعا ۇيرەتۋ. جالقاۋلىققا، ەڭبەكقورلىققا بايلانىستى ماقال - ماتەلدەردىڭ ءمان - ماعىناسىن ۇعىندىرۋ.
ءا) تاربيەلىك: ەرتەگى مازمۇنىمەن تانىستىرا وتىرىپ، وقۋشىلاردى ەڭبەكسۇيگىشتىككە، ۇلكەندى تىڭداۋعا، جالقاۋلىقتان اۋلاق بولۋعا تاربيەلەۋ.
ب) دامىتۋشىلىق: شىعارماشىلىق تاپسىرمانى ورىنداتا وتىرىپ، وقۋشىلاردىڭ وي - ءورىسىن دامىتۋ، اكتەرلىك شەبەرلىكتەرىن، دۇرىس سويلەۋ ادەبىن قالىپتاستىرۋ.
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ءبىلىمدى مەڭگەرتۋ
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق
ساباقتىڭ ءادىسى: توپتاستىرۋ، ءۇش قادامنان تۇراتىن سۇحبات، اڭگىمە كەستەسى
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: تىرەك سىزبالار، سيۋجەتتى سۋرەتتەر، ماقال - ماتەلدەر
ءپانارالىق بايلانىس: ەڭبەك، سۋرەت، ماتەماتيكا، دۇنيەتانۋ
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
ساباققا نازار اۋدارۋ.
وقۋشىلاردى تۇگەلدەۋ.
انا ءتىلىڭ - ارىڭ بۇل،
ۇياتىڭ بوپ تۇر بەتتە.
وزگە ءتىلدىڭ ءبارىن ءبىل،
ءوز ءتىلىڭدى قۇرمەتتە!- دەپ اقىن ق. مىرزالييەۆ جىرلاعانداي، انا ءتىلى ساباعىن باستايمىز.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ:
جەكەن جۇماحانوۆ «ەر ەڭبەكتە سىنالادى»
«ءۇش قادامنان تۇراتىن سۇحبات» ءادىسى بويىنشا ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ.
«ا» (سۇحبات الۋشى)
1. قۇرىلىس جۇمىستارىنا قاجەتتى قانداي كولىك تۇرلەرىن بىلەسىڭدەر؟
2. «ءبارىن بىتىرگەن ءوزىم» دەپ ماقتانعان قاي كولىك ەدى؟
3. كوتەرگىش كراننىڭ جۇمىسى قانداي؟
4. ماقتانشاق ماشينا قانداي جاعدايعا تاپ بولدى؟
5. كوتەرگىش كران قانداي كومەك كورسەتتى؟
6. ماقتانشاق ماشيناعا كوتەرگىش كران قانداي اقىل ايتتى؟
«ۆ» (جاۋاپ بەرۋشى)
1. كوتەرگىش كران، جۇك ماشيناسى، تراكتور، ت. ب
2. زاۋىتتان جاڭا شىققان جۇك ماشيناسى ماقتانعاندا جەر - كوككە سىيمايدى.
3. كوتەرگىش كران الدەنەشە بورەنەلەر مەن اعاشتاردى جوعارى كوتەرەدى.
4. جاۋىن-شاشىننان قۇرىلىس ماڭايى لايساڭ باتپاق بولىپ، سول جەرگە جۇك ماشيناسى باتىپ قالادى.
5. كران ۇزىن موينىن بۇرا كەلىپ، شۇڭقىردا تۇرعان ماشينانى جوعارى كوتەرىپ اكەتتى.
6. جۇك كوتەرگىش ماشينانى دوڭەس جەرگە شىعارىپ تۇرىپ:
- بالاقاي، بۇدان بىلاي ماقتانبا، اركىمنىڭ ءوز ونەرى، ءوز ورنى بار. ءبارىمىز دە تەك قۇرىلىسشىنىڭ كومەكشىسىمىز،- دەدى.
«س» (جيناقتاۋشى)
«ەر ەڭبەكتە سىنالادى» دەپ بەكەرگە ايتىلماسا كەرەك. ويتكەنى ءاربىر تىرشىلىك يەسى وزىنە تيەسىلى جۇمىستى جاۋاپكەرشىلىكپەن، سۇيىسپەنشىلىكپەن جاساسا، جاقسى ناتيجەگە قول جەتكىزەدى. ماقتانشاقتىقتان، ۇقىپسىزدىقتان، جالقاۋلىقتان ارىلمايىنشا، جۇمىسىڭ العا باسپايدى. سوندىقتان وزىڭە تاپسىرعان ءىستى مۇقيات، تىندارىمدى ەتىپ ورىنداۋ كەرەك. ەڭبەك ەر اتاندىرادى.
ءىىى. وتكەن ساباقتى بەكىتۋ:
قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ.
«گالەرەياعا ساياحات» ءادىسى بويىنشا ءماتىن مازمۇنىنا ساي سالعان سۋرەتتەر توپتاماسىنان مۋلتفيلم جاساۋ، سالعان سۋرەتتەرىن قابىرعاعا ءىلىپ، سول جايىندا اڭگىمەلەۋ.
ءىۇ. جاڭا ساباقتى مەڭگەرتۋ:
ماعىنانى تانۋ.
- ءقازىر كوبەيتۋ امالدارىن ورىنداۋ ارقىلى ساباعىمىزدىڭ نەگىزگى تاقىرىبىن اشىپ الايىق. كوبەيتۋ امالىن ورىندا، ناتيجەسىندەگى شىققان سانداردى ءوسۋ رەتىمەن قوي.
48: 8 ----- 36: 4 ------- 25: 5 ------- 24: 6 ------ 3: 3 -------- 6*0
گ ----------- ءى ------------- ە ------------ ت ----------- ر ----------- ە
48: 8 = 6
36: 4 = 9
25: 5 = 5
2 4: 6 = 4
3: 3 = 1
6*0 = 0
0 - ە ----- 1 - ر ----- 4 - ت ----- 5 - ە ----- 6 - گ ----- 9 - ءى
قانداي ءسوز شىقتى؟
ەرتەگى
↓
قيال - عاجايىپ ەرتەگىلەر
جان - جانۋارلارعا
شىنشىل ەرتەگىلەر
ءار ەرتەگى تۇرلەرىنە مىسالدار كەلتىرۋ.
- بالالار، ەندەشە بۇگىن ءبىز «ەڭبەكپەن تاپقان تيىن» اتتى گرۋزين حالقىنىڭ ەرتەگىسىمەن تانىس بولامىز.
ءۇ. وقۋلىقپەن جۇمىس:
1. ەرتەگىنى جيگسو - 1 (اكۆاريۋم) ءادىسى بويىنشا وقۋ.
2. ەرتەگىنى رولگە ءبولىپ وقۋ.
ءۇى. وقۋشىلارمەن جۇرگىزىلەتىن شىعارماشىلىق جۇمىستار:
1. ەرتەگىنى ءارى قاراي جالعاستىرىپ كور.
2. ەرتەگىنى ساحنالاڭدار.
ءۇىى. داپتەرمەن جۇمىس:
ەرتەگىگە سۇيەنىپ بالاعا مىنەزدەمە بەر.
بالا
ءۇىىى. جاڭا ساباقتى بەكىتۋ:
وي تولعانىس.
- «ەڭبەكپەن تاپقان تيىن» ەرتەگىسى ەرتەگىنىڭ قاي تۇرىنە جاتادى دەپ ويلايسىڭدار؟
تۇرمىس - سالت ەرتەگىسى. سەبەبى بۇل ەرتەگىدە بالانىڭ اقشانى ءوز ەڭبەگىمەن تاپقانى جونىندە ايتىلادى. وسى ەرتەگى مازمۇنىنا ساي قانداي ماقال - ماتەل بىلەسىڭدەر؟
ەڭبەك ەتسەڭ ەرىنبەي،
تويادى قارنىڭ تىلەنبەي.
ەڭبەكتىڭ نانى ءتاتتى،
جالقاۋدىڭ جانى ءتاتتى.
كىم ەڭبەك ەتسە، سول توق. ت. ب.
ءىح. جاڭا ساباقتى قورىتىندىلاۋ:
«اڭگىمە كەستەسى»
ەرتەگىنىڭ اتى
ەرتەگى قاي ەلدىكى؟
كەيىپكەرلەرى
انا مەن بالانىڭ ءىس - ارەكەتىنە ءوز كوزقاراسىڭ
ەرتەگى نەمەن اياقتالدى؟
نەنى ۇيرەندىڭ؟
ح. ۇيگە تاپسىرما:
1. ەرتەگىنى ءتۇسىنىپ وقۋ
2. كەيىپكەرگە حات جازۋ
ءحى. بالالاردى ماداقتاۋ.
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ اتاۋى: بالىقشى مەن بالىق تۋرالى ەرتەگى (پرەزەنتاسياسىمەن)
