ەرلىك ماڭگى ەستە
اينالامەن تانىسۋ.
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ەرلىك ماڭگى ەستە.
ساباقتىڭ ماقساتتارى:
بىلىمدىلىك: ۇلى وتان سوعىسى جىلدارىندا قازاقستانداعى جاۋىنگەرلەردىڭ قاھارماندىق، ەرلىكتەرى تۋرالى ءتۇسىندىرۋ.
دامىتۋشىلىق: ءوز وتانىن، ەلىن، تۋعان جەرىن ءسۇيۋ، تۋعان جەرگە دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن ارتتىرۋ.
تاربيەلىك: ۇلى وتان سوعىسىندا ەرلىك كورسەتكەن اتا - بابامىزدىڭ ەرلىك ىستەرىن قاستەرلەپ، رۋحىن كوتەرۋ، ۇلگى ونەگە تۇتۋ، تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىكتەر: ماڭگىلىك الاۋدىڭ ماكەتى جاسالىپ، گۇل شوقتارى قويىلعان، ونىڭ تۇسىنا «ەر ەسىمى - ەل ەسىندە» دەگەن ماقال، سوعىس ارداگەرلەرىنىڭ سۋرەتتەرى، بەينە سيۋجەت.
ساباقتىڭ ءادىسى: ءتۇسىندىرۋ، سۇراق - جاۋاپ.
ساباقتىڭ بارىسى: ءى. ۇيىمداستىرۋ
پسيحولوگيالىق ءسات.
سالەم بەردىك كۇنگە،
سالەم بەردىك جەرگە.
سالەم بەردىك سىزگە،
سالەم بەردىك سىزگە.
ءىى. جاڭا ساباق.
قۇرمەتتى ۇستازدار بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ تاقىرىبى «ەرلىك ماڭگى ەستە». ياعني وسىدان 67 جىل بۇرىنعى ەلىمىز ءۇشىن ەرلىك جاساعان بوزداقتارىمىزدى ەسكە الۋ.
1. سوعىس كينودان ءۇزىندى كورسەتۋ.
• بالالار ءبىز بەينەسيۋجەتتەن نەنى كوردىك؟
• سوعىستى كوردىك.
• سوعىس قاي جىلى باستالعانى ەسىمىزدە مە؟
• وقۋشىنىڭ جاۋابى: ------------
• 1941 جىلى 22ماۋسىم تاڭعى ساعات 5: 00 - دە فاشيستىك گەرمانيا وتانىمىزدىڭ شەكاراسىن وپاسىزدىقپەن بۇزدى. وتان سوعىسى باستالدى.
• وتان سوعىسىنا قاتىسقان باتىرلارىمەن تانىستىرۋ
1. ءاليا مولداعۇلوۆا - قازاقتىڭ باتىر قىزى. شىعىستىڭ جۇلدىزى.
ءاليا مولداعۇلوۆا تۋرالى مالىمەت،------------------------ جاۋاپ بەرەدى.
2. مانشۇك مامەتوۆا – قازاقتىڭ باتىر دا، باتىل قىزدارىنىڭ ءبىرى.
مانشۇك مامەتوۆا تۋرالى مالىمەت،--------------- جاۋاپ بەرەدى.
3. ءاليا مەن مانشۇك قاي ءوڭىردىڭ باتىرلارى؟ ولاردى سوعىسقا كىم جىبەردى دەپ ويلايسىڭ؟ نۇريسلام ايدانا جاۋاپ بەرەدى.
4. مالىك عابدۋللين - حالىق اراسىندا ماڭگى ەستە قالعان باتىرلاردىڭ ءبىرى. مالىك عابدۋللين - تۋرالى مالىمەت ابديلدينوۆا نۇراي ايتادى.
5. قاسىم قايسەنوۆ – شىعىستان شىققان ۇلى باتىر.
قاسىم قايسەنوۆ تۋرالى مالىمەت ------------------ جاۋاپ بەرەدى.
6. تالعات بيگەلدينوۆ - ءوزى ۇشقىش، ەكى مارتە كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى اتانعان.
تالعات بيگەلدينوۆ تۋرالى مالىمەت------------------ جاۋاپ بەرەدى.
7. باۋىرجان مومىش ۇلى - قازاق حالىق اراسىندا ماڭگى ەستە قالعان باتىر.
باۋىرجان مومىش ۇلى تۋرالى مالىمەت ------------------ جاۋاپ بەرەدى.
8. راحمجان قوشقابايەۆ - 1945 جىلى 9 مامىر جەڭىس جالاۋىن جەلبىرەتكەن ەرلەدىڭ ءبىرى.
راحمجان قوشقابايەۆ تۋرالى مالىمەت ----------------- جاۋاپ بەرەدى.
- مىنە «ەر ەسىمى - ەل ەسىندە» دەگەن قازاقتىڭ ماقالى وسىدا جاتىر.
ەل ءۇشىن ەڭبەك ەتىپ، ەرلىك كورسەتكەن باتىرلارعا ارنالماق.
بالالار ەرلىككە، وتانعا، باتىرعا بايلانىستى ماقال - ماتەلدە دايىنداپ كەلىپتى.
وتان ءۇشىن وتقا ءتۇس - كۇيمەيسىڭ
ارىڭ ءۇشىن الىسساڭ - ولمەيسىڭ.
باتىر - ەلدىڭ ساۋلەتى
بال قۇراق - كولدىڭ ساۋلەتى.
قايراتوۆ قادىر
بولات قايناۋدا شىنىعادى
باتىر مايداندا شىنىعادى.
جۇك اۋىرىن نار كوتەرەدى،
ەل اۋىرىن ەر كوتەرەدى.
باتىر تۋسا – ەل ىرىسى.
جاڭبىر جاۋسا - جەر ىرىسى.
- وتە جاقسى.
- ءبىز ءۇشىن جەڭىس كۇنىنەن اسقان قىمبات مەرەكە جوق. ەندەشە وسى جەڭىسكە بايلانىستى ولەڭدەر وقىپ بەرەم دەگەن بالالار بار ەكەن:
وتانىم ەركەلەيمىن ەندى كىمگە،
وزىڭمەن نەنى بولسا كورەم بىرگە.
قالايشا قابىرعاما باتپاس مەنىڭ،
باسىڭا قاتەر بۇلتى تونگەن كۇندە.
ءدال وسىناۋ جادىراڭقى جاي كۇنى،
بولسا داعى قاي عاسىر دا قاي كۇنى.
ۇلى وتانىم باسىن ءيىپ ءبىر مينۋت،
ەسىنە الماق سول ءبىر اپات قايعىنى.
ويلاپ - ويلاپ تۇردىم كوپ
سۇراق قويدىم بىلگىم كەپ:
- قۋانىشتى مەرەكە -
جەڭىس كۇنى قاي كۇن دەپ؟
اتامنان دا سۇرادىم،
اكەمنەن دە سۇرادىم،
اعامنان دا سۇرادىم،
انامنان دا سۇرادىم،
توستى ءبارى قۇلاعىن؛
دۇرىس دەستى سۇراعىڭ -
بەيبىت كۇننىڭ ءبارى دە،
جەڭىس كۇنى، شىراعىم!
سوناۋ جىلى جەر - كوكتى،
سوعىس بۇلتى تورلاعان.
سوندا مانشۇك اپامىز،
جاۋدان ەلدى قورعاعان
ايتامىز ءبىز ولەڭ عىپ،
ايتامىز ءبىز جىر ەتىپ.
ءاليا اپاي ەرلىگى،
ۇمىتىلماس ماڭگىلىك.
تاستار كوككە اتىلدى،
ورمان شۋلاپ تاۋ قۇلاپ.
جيىرما سەگىز باتىردى
جەڭە المادى جاۋ ءبىراق.
ءىىى. قورىتىندى.
ۇلى وتان سوعىسىندا ەرلىك كورسەتكەن، اتا - بابالارىمىزدىڭ ەرلىك ىستەرىن قۇرمەت تۇتىپ، ەسكە الىپ، ءارۋاقتارىنا باس يەمىز.
ولارعا دەگەن قۇرمەتىمىزدى ۇران عىپ ايتامىز. «ەشكىم دە، ەشنارسە دە، ەشقاشان دا ۇمىتىلمايدى».
ماڭگىلىك الاۋعا گۇل شوقتارى قويىلىپ، 1 مينۋت ەسكە الۋ.
- ەرلىك ماڭگى ەستە. كىر جۋىپ كىندىك قانى تامعان جەرى ءۇشىن، جانعان وتقا ءتۇسىپ، جالىن كەشكەن ەر ازاماتتار ەستەن شىقپايدى. ولار تاريحتا وشپەس ءىز قالدىردى.
حالىق، تىنىشتىق ءۇشىن باقىت ءۇشىن كۇرەستى. سوندىقتاندا ادىلەتسىز سوعىستى باستاعان فاشيستىك گەرمانيانى جەڭىپ شىقتى.
1941 جىلى 9 - مامىر جەڭىسكە جەتىپ جەڭىس كۇنى اتالدى.
تولەشوۆا اقبوتانىڭ ورىنداۋىندا ولەڭ وقۋ: «جويىلسىن جالعىز ءسوز سوعىس دەگەن.»
تىڭداعاندارىڭىزعا، التىن ۋاقىتتارىڭىزدى ءبولىپ كەلگەندەرىڭىزگە راحمەت. وسىمەن ساباعىمىز اياقتالدى.
ءىۇ. ماداقتاۋ.
- بالالاردى ماداقتاپ ءار بالاعا «قۋانىشتى حابارلاما»تاراتۋ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ەرلىك ماڭگى ەستە.
ساباقتىڭ ماقساتتارى:
بىلىمدىلىك: ۇلى وتان سوعىسى جىلدارىندا قازاقستانداعى جاۋىنگەرلەردىڭ قاھارماندىق، ەرلىكتەرى تۋرالى ءتۇسىندىرۋ.
دامىتۋشىلىق: ءوز وتانىن، ەلىن، تۋعان جەرىن ءسۇيۋ، تۋعان جەرگە دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن ارتتىرۋ.
تاربيەلىك: ۇلى وتان سوعىسىندا ەرلىك كورسەتكەن اتا - بابامىزدىڭ ەرلىك ىستەرىن قاستەرلەپ، رۋحىن كوتەرۋ، ۇلگى ونەگە تۇتۋ، تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىكتەر: ماڭگىلىك الاۋدىڭ ماكەتى جاسالىپ، گۇل شوقتارى قويىلعان، ونىڭ تۇسىنا «ەر ەسىمى - ەل ەسىندە» دەگەن ماقال، سوعىس ارداگەرلەرىنىڭ سۋرەتتەرى، بەينە سيۋجەت.
ساباقتىڭ ءادىسى: ءتۇسىندىرۋ، سۇراق - جاۋاپ.
ساباقتىڭ بارىسى: ءى. ۇيىمداستىرۋ
پسيحولوگيالىق ءسات.
سالەم بەردىك كۇنگە،
سالەم بەردىك جەرگە.
سالەم بەردىك سىزگە،
سالەم بەردىك سىزگە.
ءىى. جاڭا ساباق.
قۇرمەتتى ۇستازدار بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ تاقىرىبى «ەرلىك ماڭگى ەستە». ياعني وسىدان 67 جىل بۇرىنعى ەلىمىز ءۇشىن ەرلىك جاساعان بوزداقتارىمىزدى ەسكە الۋ.
1. سوعىس كينودان ءۇزىندى كورسەتۋ.
• بالالار ءبىز بەينەسيۋجەتتەن نەنى كوردىك؟
• سوعىستى كوردىك.
• سوعىس قاي جىلى باستالعانى ەسىمىزدە مە؟
• وقۋشىنىڭ جاۋابى: ------------
• 1941 جىلى 22ماۋسىم تاڭعى ساعات 5: 00 - دە فاشيستىك گەرمانيا وتانىمىزدىڭ شەكاراسىن وپاسىزدىقپەن بۇزدى. وتان سوعىسى باستالدى.
• وتان سوعىسىنا قاتىسقان باتىرلارىمەن تانىستىرۋ
1. ءاليا مولداعۇلوۆا - قازاقتىڭ باتىر قىزى. شىعىستىڭ جۇلدىزى.
ءاليا مولداعۇلوۆا تۋرالى مالىمەت،------------------------ جاۋاپ بەرەدى.
2. مانشۇك مامەتوۆا – قازاقتىڭ باتىر دا، باتىل قىزدارىنىڭ ءبىرى.
مانشۇك مامەتوۆا تۋرالى مالىمەت،--------------- جاۋاپ بەرەدى.
3. ءاليا مەن مانشۇك قاي ءوڭىردىڭ باتىرلارى؟ ولاردى سوعىسقا كىم جىبەردى دەپ ويلايسىڭ؟ نۇريسلام ايدانا جاۋاپ بەرەدى.
4. مالىك عابدۋللين - حالىق اراسىندا ماڭگى ەستە قالعان باتىرلاردىڭ ءبىرى. مالىك عابدۋللين - تۋرالى مالىمەت ابديلدينوۆا نۇراي ايتادى.
5. قاسىم قايسەنوۆ – شىعىستان شىققان ۇلى باتىر.
قاسىم قايسەنوۆ تۋرالى مالىمەت ------------------ جاۋاپ بەرەدى.
6. تالعات بيگەلدينوۆ - ءوزى ۇشقىش، ەكى مارتە كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى اتانعان.
تالعات بيگەلدينوۆ تۋرالى مالىمەت------------------ جاۋاپ بەرەدى.
7. باۋىرجان مومىش ۇلى - قازاق حالىق اراسىندا ماڭگى ەستە قالعان باتىر.
باۋىرجان مومىش ۇلى تۋرالى مالىمەت ------------------ جاۋاپ بەرەدى.
8. راحمجان قوشقابايەۆ - 1945 جىلى 9 مامىر جەڭىس جالاۋىن جەلبىرەتكەن ەرلەدىڭ ءبىرى.
راحمجان قوشقابايەۆ تۋرالى مالىمەت ----------------- جاۋاپ بەرەدى.
- مىنە «ەر ەسىمى - ەل ەسىندە» دەگەن قازاقتىڭ ماقالى وسىدا جاتىر.
ەل ءۇشىن ەڭبەك ەتىپ، ەرلىك كورسەتكەن باتىرلارعا ارنالماق.
بالالار ەرلىككە، وتانعا، باتىرعا بايلانىستى ماقال - ماتەلدە دايىنداپ كەلىپتى.
وتان ءۇشىن وتقا ءتۇس - كۇيمەيسىڭ
ارىڭ ءۇشىن الىسساڭ - ولمەيسىڭ.
باتىر - ەلدىڭ ساۋلەتى
بال قۇراق - كولدىڭ ساۋلەتى.
قايراتوۆ قادىر
بولات قايناۋدا شىنىعادى
باتىر مايداندا شىنىعادى.
جۇك اۋىرىن نار كوتەرەدى،
ەل اۋىرىن ەر كوتەرەدى.
باتىر تۋسا – ەل ىرىسى.
جاڭبىر جاۋسا - جەر ىرىسى.
- وتە جاقسى.
- ءبىز ءۇشىن جەڭىس كۇنىنەن اسقان قىمبات مەرەكە جوق. ەندەشە وسى جەڭىسكە بايلانىستى ولەڭدەر وقىپ بەرەم دەگەن بالالار بار ەكەن:
وتانىم ەركەلەيمىن ەندى كىمگە،
وزىڭمەن نەنى بولسا كورەم بىرگە.
قالايشا قابىرعاما باتپاس مەنىڭ،
باسىڭا قاتەر بۇلتى تونگەن كۇندە.
ءدال وسىناۋ جادىراڭقى جاي كۇنى،
بولسا داعى قاي عاسىر دا قاي كۇنى.
ۇلى وتانىم باسىن ءيىپ ءبىر مينۋت،
ەسىنە الماق سول ءبىر اپات قايعىنى.
ويلاپ - ويلاپ تۇردىم كوپ
سۇراق قويدىم بىلگىم كەپ:
- قۋانىشتى مەرەكە -
جەڭىس كۇنى قاي كۇن دەپ؟
اتامنان دا سۇرادىم،
اكەمنەن دە سۇرادىم،
اعامنان دا سۇرادىم،
انامنان دا سۇرادىم،
توستى ءبارى قۇلاعىن؛
دۇرىس دەستى سۇراعىڭ -
بەيبىت كۇننىڭ ءبارى دە،
جەڭىس كۇنى، شىراعىم!
سوناۋ جىلى جەر - كوكتى،
سوعىس بۇلتى تورلاعان.
سوندا مانشۇك اپامىز،
جاۋدان ەلدى قورعاعان
ايتامىز ءبىز ولەڭ عىپ،
ايتامىز ءبىز جىر ەتىپ.
ءاليا اپاي ەرلىگى،
ۇمىتىلماس ماڭگىلىك.
تاستار كوككە اتىلدى،
ورمان شۋلاپ تاۋ قۇلاپ.
جيىرما سەگىز باتىردى
جەڭە المادى جاۋ ءبىراق.
ءىىى. قورىتىندى.
ۇلى وتان سوعىسىندا ەرلىك كورسەتكەن، اتا - بابالارىمىزدىڭ ەرلىك ىستەرىن قۇرمەت تۇتىپ، ەسكە الىپ، ءارۋاقتارىنا باس يەمىز.
ولارعا دەگەن قۇرمەتىمىزدى ۇران عىپ ايتامىز. «ەشكىم دە، ەشنارسە دە، ەشقاشان دا ۇمىتىلمايدى».
ماڭگىلىك الاۋعا گۇل شوقتارى قويىلىپ، 1 مينۋت ەسكە الۋ.
- ەرلىك ماڭگى ەستە. كىر جۋىپ كىندىك قانى تامعان جەرى ءۇشىن، جانعان وتقا ءتۇسىپ، جالىن كەشكەن ەر ازاماتتار ەستەن شىقپايدى. ولار تاريحتا وشپەس ءىز قالدىردى.
حالىق، تىنىشتىق ءۇشىن باقىت ءۇشىن كۇرەستى. سوندىقتاندا ادىلەتسىز سوعىستى باستاعان فاشيستىك گەرمانيانى جەڭىپ شىقتى.
1941 جىلى 9 - مامىر جەڭىسكە جەتىپ جەڭىس كۇنى اتالدى.
تولەشوۆا اقبوتانىڭ ورىنداۋىندا ولەڭ وقۋ: «جويىلسىن جالعىز ءسوز سوعىس دەگەن.»
تىڭداعاندارىڭىزعا، التىن ۋاقىتتارىڭىزدى ءبولىپ كەلگەندەرىڭىزگە راحمەت. وسىمەن ساباعىمىز اياقتالدى.
ءىۇ. ماداقتاۋ.
- بالالاردى ماداقتاپ ءار بالاعا «قۋانىشتى حابارلاما»تاراتۋ