تابيعاتتى قورعاڭدار. ەتىستىكتەن وتكەندى قايتالاۋ
ساباقتىڭ ۇرانى: ( 6 - سلايد)
“ادامزاتتىڭ تابيعاتسىز كۇنى جوق،
تابيعاتتىڭ ونى ايتۋعا ءتىلى جوق”.
ش. ايتماتوۆ
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: تابيعاتتى قورعاۋ تۋرالى مالىمەت الىپ، مەڭگەرۋ. ەتىستىك بويىنشا العان بىلىمدەرىن تياناقتاۋ.
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ وي - ءورىسىن، سويلەۋ ءتىلىن، سوزدىك قورىن دامىتۋ.
تاربيەلىك: وقۋشىلاردى تابيعاتتى سۇيۋگە، قورعاۋعا تاربيەلەۋ
ساباقتىڭ ءوتىلۋ مودەلى( 4 - سلايد)
ءى تاقىرىبى تابيعاتتى قورعاڭدار. ەتىستىكتەن وتكەندى قايتالاۋ
ءىى ماقسات
ءىىى ءۇي تاپسىرماسى
ءىV جاڭا ساباق
V ءتۇرلى
تاپسىرمالار
VI قورىتىندىلاۋ
VIءى باعالاۋ
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى ( 2 - سلايد)
پسيحولوگيالىق دايىندىق: ( 3 - سلايد)
بىزگە تاماق نە ءۇشىن قاجەت؟
جارىق نە ءۇشىن قاجەت؟
سۋ نە ءۇشىن قاجەت؟
اۋا نە ءۇشىن قاجەت؟
ءۇي تاپسىرماسى: (8 - سلايد)
قازاقستاننىڭ قورىقتارى
ءسوز تاپتارىن قايتالاۋ
قازاقستان قورىقتارىنىڭ كارتاسى( 10 - سلايد)
ءۇي تاپسىرماسىن دايىنداپ كەلگەن 9 وقۋشى سلايدتان كورسەتۋ ارقىلى قورىقتاردىڭ جانۋارلار، وسىمدىكتەر الەمىمەن تانىستىرىپ، ايتىپ بەرەدى. (10 - 36 سلايدتار )
وقۋشىلاردىڭ قورىقتار جايلى دايىنداپ كەلگەن پرەزەنتاسياسىن كورۋ.
ۇيگە بەرىلگەن گرامماتيكالىق تاقىرىپ: ءسوز تاپتارى. بۇل تاقىرىپتى سەمانتيكالىق كارتا ارقىلى قايتالاۋ. ( 37 - 38 سلايد)
وي شاقىرۋ: (39 - سلايد)
1) قازىرگى كەزدەگى وتكىر ماسەلەلەردىڭ ءبىرى نە؟ 2) 5 - ءشى ماۋسىم قانداي كۇن؟ 3) ونىڭ نەگىزگى ماقساتى قانداي؟ 4) تابيعاتتى قورعاۋعا ءبىزدىڭ بورىشىمىز قانداي؟
تابيعات دەگەنىمىز نە؟ (40 - سلايد)
تابيعاتتى قورعاۋ دەگەنىمىز – ادامنىڭ ءوزىن - ءوزى قورعاۋى ( 41 - سلايد)
جاڭا ساباق
سوزدىكپەن جۇمىس: (42 - سلايد)
قازىنا – سوكروۆيششە
حالىقارالىق – مەجدۋنارودنىي
قوعام – وبششەستۆو
قۇرىلدى – سوزدان
قامقورلىق – زاششيتا
تىركەيدى – رەگيستريرۋەت
ماتىنمەن جۇمىس: تابيعاتتى قورعاڭدار! ( 43 - سلايد)
ءماتىندى وقىپ، اۋدارۋ
تابيعات – حالىق قازىناسى. سوندىقتان ءبىز ونىڭ بايلىعىن پايدالانا وتىرىپ، قورعاي ءبىلۋىمىز قاجەت. سوعان بايلانىستى 1966 جىلى ءبىزدىڭ ەلىمىزدە“حالىقارالىق تابيعات قورعاۋ قوعامى” قۇرىلدى. ونىڭ باستى ماقساتى - سانى سيرەپ، قۇرىپ بارا جاتقان اڭ، قۇستاردى، وسىمدىكتەردى قامقورلىققا الىپ، ارنايى كىتاپقا تىركەۋ. مۇنداي كىتاپتى “قىزىل كىتاپ“دەپ اتايدى.
ءماتىن بويىنشا سۇراقتارعا جاۋاپ بەرىڭدەر: ( 44 - سلايد)
1. حالىق قازىناسى نە؟
2. ءبىز تابيعاتتىڭ نەسىن قورعاي ءبىلۋىمىز قاجەت؟
3. 1966 جىلى ءبىزدىڭ ەلىمىزدە نە قۇرىلدى؟
4 ونىڭ باستى ماقساتى نە؟
5. سانى سيرەپ، قۇرىپ بارا جاتقان اڭ، قۇستاردى، وسىمدىكتەردى تىركەيتىن كىتاپتى قالاي اتايدى؟
بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ گرامماتيكالىق تاقىرىبى: ەتىستىكتەن وتكەندى قايتالاۋ ( 45 - 52 سلايد)
1) ەتىستىك دەگەن نە؟ ەتىستىك قانداي سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى؟
2) تۇلعاسىنا قاراي نەشەگە بولىنەدى؟
3) قۇرامىنا قاراي نەشەگە بولىنەدى؟
4) ماعىناسىنا قاراي نەشەگە بولىنەدى؟
5) ەسىمشە قالاي جاسالادى؟
6) كوسەمشە قالاي جاسالادى؟
7) تۇيىق ەتىستىك قالاي جاسالادى؟
ەتىستىككە بايلانىستى تاپسىرمالار ورىنداۋ:
1. سويلەمدەگى ەتىستىكتىڭ ورنىن تولىقتىرىپ، استىن سىز.
1. ادام بالاسى تابيعاتتى....
2. ءبىز بۇلاقتاردىڭ كوزىن....
3. سۋ مول بولسا، استىق تا....
4. تابيعاتى ساقتالعان حالىقتار ۇزاق ءومىر....
5. ەكولوگياسى تومەن ايماقتارىمىز كوبەيىپ....
كەرەكتى سوزدەر: سۇرەدى، بارادى، قورعاۋ ءتيىس، اشتىق، مول بولادى.
2. سويلەمنىڭ دۇرىس +، بۇرىسىن - انىقتا.
1. تابيعات پەن ادام – ءبىرتۇتاس.
2. تابيعات حالىق قازىناسى ەمەس.
3. سۋ بار جەردە – تىرشىلىك جوق.
4. ورمان – اۋانى تازارتپايدى.
5. سيرەپ، قۇرىپ بارا جاتقان اڭ، قۇستاردى، وسىمدىكتەردى قامقورلىققا الىپ، ارنايى كىتاپقا تىركەمەيدى.
6. 1966 جىلى ءبىزدىڭ ەلىمىزدە “حالىقارالىق تابيعات قورعاۋ قوعامى” قۇرىلدى.
3. سەمانتيكالىق كارتا
مىسالدار - نەگىزگى - تۋىندى - دارا - كۇردەلى - ەسىمشە - كوسەمشە - وسى شاق - كەلەر شاق - وتكەن شاق
قورعادى
جازىپ وتىر
قۇرىلدى
تىركەيدى
جاتقان
ءسوزجۇمباق
1. قيمىلدى، ءىس - ارەكەتتى بىلدىرەتىن ءسوز تابى.
2. ۋ – جۇرناعى ارقىلى جاسالىپ، قيمىلدىڭ اتىن بىلدىرەتىن ەتىستىك.
3. جۇرناقسىز جاسالاتىن ەتىستىك ءتۇرى.
4. ءتۇبىر مەن ءسوز جاسامدىق جۇرناق ارقىلى جاسالاتىن ەتىستىك.
5. قۇرامىنا قاراي ەكى نەمەسە وداندا كوپ سوزدەن تۇراتىن ەتىستىك.
6. قۇرامىنا قاراي ءبىر عانا سوزدەن تۇراتىن ەتىستىك.
قورىتىندى:
1. ءبىز بۇگىن ساباقتا نە تۋرالى ايتتىق؟
2. حالىق قازىناسى نە؟
3. “حالىقارالىق تابيعات قورعاۋ قوعامى” قاشان قۇرىلدى؟
4. سانى سيرەپ، قۇرىپ بارا جاتقان اڭ، قۇستاردى، وسىمدىكتەردى تىركەيتىن كىتاپتى قالاي اتايدى؟
تابيعاتتى قورعاۋ ءۇشىن ءبارىمىز،
كۇرەسەيىك، ءبىر - ءبىر اعاش ەگەيىك.
تەككە وتىرماي جاسىمىز بەن كارىمىز،
تازا اۋا ءۇشىن تەرىمىزدى توگەيىك!
وقۋشىلاردىڭ ءبىلىمىن باعالاۋ.
ۇيگە تاپسىرما: 1. “مەن تابيعاتتى ايالايمىن” تاقىرىبىنا شاعىن شىعارما جازىپ كەلۋ. 2. پايدالانامىن، كۇرەسەيىك سوزدەرىنە مورفولوگيالىق تالداۋ جاساپ كەلۋ.
“ادامزاتتىڭ تابيعاتسىز كۇنى جوق،
تابيعاتتىڭ ونى ايتۋعا ءتىلى جوق”.
ش. ايتماتوۆ
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: تابيعاتتى قورعاۋ تۋرالى مالىمەت الىپ، مەڭگەرۋ. ەتىستىك بويىنشا العان بىلىمدەرىن تياناقتاۋ.
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ وي - ءورىسىن، سويلەۋ ءتىلىن، سوزدىك قورىن دامىتۋ.
تاربيەلىك: وقۋشىلاردى تابيعاتتى سۇيۋگە، قورعاۋعا تاربيەلەۋ
ساباقتىڭ ءوتىلۋ مودەلى( 4 - سلايد)
ءى تاقىرىبى تابيعاتتى قورعاڭدار. ەتىستىكتەن وتكەندى قايتالاۋ
ءىى ماقسات
ءىىى ءۇي تاپسىرماسى
ءىV جاڭا ساباق
V ءتۇرلى
تاپسىرمالار
VI قورىتىندىلاۋ
VIءى باعالاۋ
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى ( 2 - سلايد)
پسيحولوگيالىق دايىندىق: ( 3 - سلايد)
بىزگە تاماق نە ءۇشىن قاجەت؟
جارىق نە ءۇشىن قاجەت؟
سۋ نە ءۇشىن قاجەت؟
اۋا نە ءۇشىن قاجەت؟
ءۇي تاپسىرماسى: (8 - سلايد)
قازاقستاننىڭ قورىقتارى
ءسوز تاپتارىن قايتالاۋ
قازاقستان قورىقتارىنىڭ كارتاسى( 10 - سلايد)
ءۇي تاپسىرماسىن دايىنداپ كەلگەن 9 وقۋشى سلايدتان كورسەتۋ ارقىلى قورىقتاردىڭ جانۋارلار، وسىمدىكتەر الەمىمەن تانىستىرىپ، ايتىپ بەرەدى. (10 - 36 سلايدتار )
وقۋشىلاردىڭ قورىقتار جايلى دايىنداپ كەلگەن پرەزەنتاسياسىن كورۋ.
ۇيگە بەرىلگەن گرامماتيكالىق تاقىرىپ: ءسوز تاپتارى. بۇل تاقىرىپتى سەمانتيكالىق كارتا ارقىلى قايتالاۋ. ( 37 - 38 سلايد)
وي شاقىرۋ: (39 - سلايد)
1) قازىرگى كەزدەگى وتكىر ماسەلەلەردىڭ ءبىرى نە؟ 2) 5 - ءشى ماۋسىم قانداي كۇن؟ 3) ونىڭ نەگىزگى ماقساتى قانداي؟ 4) تابيعاتتى قورعاۋعا ءبىزدىڭ بورىشىمىز قانداي؟
تابيعات دەگەنىمىز نە؟ (40 - سلايد)
تابيعاتتى قورعاۋ دەگەنىمىز – ادامنىڭ ءوزىن - ءوزى قورعاۋى ( 41 - سلايد)
جاڭا ساباق
سوزدىكپەن جۇمىس: (42 - سلايد)
قازىنا – سوكروۆيششە
حالىقارالىق – مەجدۋنارودنىي
قوعام – وبششەستۆو
قۇرىلدى – سوزدان
قامقورلىق – زاششيتا
تىركەيدى – رەگيستريرۋەت
ماتىنمەن جۇمىس: تابيعاتتى قورعاڭدار! ( 43 - سلايد)
ءماتىندى وقىپ، اۋدارۋ
تابيعات – حالىق قازىناسى. سوندىقتان ءبىز ونىڭ بايلىعىن پايدالانا وتىرىپ، قورعاي ءبىلۋىمىز قاجەت. سوعان بايلانىستى 1966 جىلى ءبىزدىڭ ەلىمىزدە“حالىقارالىق تابيعات قورعاۋ قوعامى” قۇرىلدى. ونىڭ باستى ماقساتى - سانى سيرەپ، قۇرىپ بارا جاتقان اڭ، قۇستاردى، وسىمدىكتەردى قامقورلىققا الىپ، ارنايى كىتاپقا تىركەۋ. مۇنداي كىتاپتى “قىزىل كىتاپ“دەپ اتايدى.
ءماتىن بويىنشا سۇراقتارعا جاۋاپ بەرىڭدەر: ( 44 - سلايد)
1. حالىق قازىناسى نە؟
2. ءبىز تابيعاتتىڭ نەسىن قورعاي ءبىلۋىمىز قاجەت؟
3. 1966 جىلى ءبىزدىڭ ەلىمىزدە نە قۇرىلدى؟
4 ونىڭ باستى ماقساتى نە؟
5. سانى سيرەپ، قۇرىپ بارا جاتقان اڭ، قۇستاردى، وسىمدىكتەردى تىركەيتىن كىتاپتى قالاي اتايدى؟
بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ گرامماتيكالىق تاقىرىبى: ەتىستىكتەن وتكەندى قايتالاۋ ( 45 - 52 سلايد)
1) ەتىستىك دەگەن نە؟ ەتىستىك قانداي سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى؟
2) تۇلعاسىنا قاراي نەشەگە بولىنەدى؟
3) قۇرامىنا قاراي نەشەگە بولىنەدى؟
4) ماعىناسىنا قاراي نەشەگە بولىنەدى؟
5) ەسىمشە قالاي جاسالادى؟
6) كوسەمشە قالاي جاسالادى؟
7) تۇيىق ەتىستىك قالاي جاسالادى؟
ەتىستىككە بايلانىستى تاپسىرمالار ورىنداۋ:
1. سويلەمدەگى ەتىستىكتىڭ ورنىن تولىقتىرىپ، استىن سىز.
1. ادام بالاسى تابيعاتتى....
2. ءبىز بۇلاقتاردىڭ كوزىن....
3. سۋ مول بولسا، استىق تا....
4. تابيعاتى ساقتالعان حالىقتار ۇزاق ءومىر....
5. ەكولوگياسى تومەن ايماقتارىمىز كوبەيىپ....
كەرەكتى سوزدەر: سۇرەدى، بارادى، قورعاۋ ءتيىس، اشتىق، مول بولادى.
2. سويلەمنىڭ دۇرىس +، بۇرىسىن - انىقتا.
1. تابيعات پەن ادام – ءبىرتۇتاس.
2. تابيعات حالىق قازىناسى ەمەس.
3. سۋ بار جەردە – تىرشىلىك جوق.
4. ورمان – اۋانى تازارتپايدى.
5. سيرەپ، قۇرىپ بارا جاتقان اڭ، قۇستاردى، وسىمدىكتەردى قامقورلىققا الىپ، ارنايى كىتاپقا تىركەمەيدى.
6. 1966 جىلى ءبىزدىڭ ەلىمىزدە “حالىقارالىق تابيعات قورعاۋ قوعامى” قۇرىلدى.
3. سەمانتيكالىق كارتا
مىسالدار - نەگىزگى - تۋىندى - دارا - كۇردەلى - ەسىمشە - كوسەمشە - وسى شاق - كەلەر شاق - وتكەن شاق
قورعادى
جازىپ وتىر
قۇرىلدى
تىركەيدى
جاتقان
ءسوزجۇمباق
1. قيمىلدى، ءىس - ارەكەتتى بىلدىرەتىن ءسوز تابى.
2. ۋ – جۇرناعى ارقىلى جاسالىپ، قيمىلدىڭ اتىن بىلدىرەتىن ەتىستىك.
3. جۇرناقسىز جاسالاتىن ەتىستىك ءتۇرى.
4. ءتۇبىر مەن ءسوز جاسامدىق جۇرناق ارقىلى جاسالاتىن ەتىستىك.
5. قۇرامىنا قاراي ەكى نەمەسە وداندا كوپ سوزدەن تۇراتىن ەتىستىك.
6. قۇرامىنا قاراي ءبىر عانا سوزدەن تۇراتىن ەتىستىك.
قورىتىندى:
1. ءبىز بۇگىن ساباقتا نە تۋرالى ايتتىق؟
2. حالىق قازىناسى نە؟
3. “حالىقارالىق تابيعات قورعاۋ قوعامى” قاشان قۇرىلدى؟
4. سانى سيرەپ، قۇرىپ بارا جاتقان اڭ، قۇستاردى، وسىمدىكتەردى تىركەيتىن كىتاپتى قالاي اتايدى؟
تابيعاتتى قورعاۋ ءۇشىن ءبارىمىز،
كۇرەسەيىك، ءبىر - ءبىر اعاش ەگەيىك.
تەككە وتىرماي جاسىمىز بەن كارىمىز،
تازا اۋا ءۇشىن تەرىمىزدى توگەيىك!
وقۋشىلاردىڭ ءبىلىمىن باعالاۋ.
ۇيگە تاپسىرما: 1. “مەن تابيعاتتى ايالايمىن” تاقىرىبىنا شاعىن شىعارما جازىپ كەلۋ. 2. پايدالانامىن، كۇرەسەيىك سوزدەرىنە مورفولوگيالىق تالداۋ جاساپ كەلۋ.
You Might Also Like
