ەرتەگىلەر ەلىندە
باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى: سۋيەۋكەنوۆا ش. ش.
تاربيە ساعاتى: ەرتەگىلەر ەلىندە
قاتىسۋشىلار: اياز اتا، اقشاقار، اققالا، تاۋىق، بازيليو، مىسىق، تۇلكى اليسا، مىستان كەمپىر، ولمەس كاششەي، قىس حانشايىمى، اڭدار، شرەك پەن فيونا، بارىس، قويان، مۋشكەتەر، پرينسەسسالار.
زالدىڭ ءىشى مەرەكەگە ساي بەزەندىرىلگەن. ورتادا ادەمى ويىنشىقتارمەن ارلەنگەن شىرشا تۇر، پلاكاتقا، اق ماتاعا سالىنعان تاقىرىپقا ساي سۋرەتتەر. كوڭىلدى اۋەن وينالىپ تۇرادى. وقۋشىلار كوڭىلدى ءان ىرعاعىمەن زالعا كىرىپ، بيگە قوسىلادى.
جۇرگىزۋشى: سالەمەتسىڭدەر مە بالالار.
ارمىسىزدار، اتا – انالار! جاڭا جىل مەرەكەسى قۇتتى بولسىن!
جاڭا جىلعا ارنالادى جاڭا جىر،
جاڭا جىلعا شاقىرادى جاڭا ءومىر،
باقىت بولىپ جاڭا جىلىم كەلدى عوي،
قۇتتى بولسىن، قۇتتى بولسىن جاڭاك جىل!
ءان «جاڭا جىل»
اسەم اۋەن ىرعاعىمەن ورتاعا اققالا كەلەدى.
(اققالانىڭ ءتۇرى رەنىشتى، رەنجىگەن)
جۇرگىزۋشى: - اققالا، اققالا، ساعان نە بولدى؟
بۇگىن مەرەكە عوي! جاڭا جىل! ال سەن كوڭىلسىزسىڭ، نەگە؟
اققالا: سالەمەتسىڭدەر مە بالالار. مەن اققالامىن سەندەر مەنى جاقسى جاسادىڭدار. كوزدى ورىنا كومىر، مۇرىننىڭ ورنىنا ءسابىز، قولىنا سىپىرتقى بەردىڭدەر. ال مەندە ءسابىز بار ما؟
جوق.
مەنىڭ ءسابىزىمدى تۇلكى الىپ كەتتى.
جۇرگىزۋشى: سولاي ما، ءبىراق ءبىز تۇلكىنى كورگەن ەمەسپىز. تۇلكى بىزگە كەلگەن جوق.
- اققالا بىزبەن قال، جاڭا جىلدى بىرگە قارسى الامىز. ءبىزدىڭ شىرشامىز قانداي ادەمى، قاراشى! بالالار شىرشا تۋرالى ءان بىلەسىڭدەر مە؟
ءان ورىندالادى «شىرشا جىرى» حوروۆود.
جۇرگىزۋشى: اققالا كوڭىلسىز تۇرماي، بىزبەن بىرگە ويىن وينا.
اققالا: ەندەشە، بالالار ويىن وينايىق. بالالار سەندەر قارمەن ويناۋدى جاقسى كورەسىڭدەر مە؟
- يا، مەن دە جاقسى كورەمىن. ەندەشە قارمەن وينايىق. ءبىر – بىرىمىزگە قاردى اتقىلايىق.
اققالا: قالاي كوڭىلدى! تاماشا! تۋرا شولدەپ كەتتىم.
جۇرگىزۋشى: سۋ ىشەسىڭ بە؟
اققالا: يا، ىشەيىن. ال سەندەر بالالار ىشەسىڭدەر مە؟
اتا – انالار شە؟ ءىشۋ كەرەك!.
اققالا: كوپ، كوپ، راحمەت بالالار، مەنىڭ كوڭىلىم كوتەرىڭكى بولدى. اققالا، قايداسىڭدار «بي بيلەيمىز»
«اققالا» ءبيى
جۇرگىزۋشى: اققالا، قارا مۇندا! شىرشامىزدىڭ تۇبىندە قوراپتار جاتىر عوي. بۇل بالكىم اياز اتانىڭ سىيلىعى شىعار؟
اققالا: ىشىندە نە بار ەكەن ءا؟ قانە، اشىپ كورەيىكشى.
شىرشانىڭ تۇبىنەن قوراپتاردىڭ ءبىرىن اشىپ كورگەندە ىشىنەن ويىنشىق اياز – اتا شىعادى.
جۇرگىزۋشى: بالالار، قانداي ادەمى ويىنشىق! قاراڭدارشى، سەندەرگە ۇناي ما؟ (ارشانداپ). شىركىن، مىنا قۋىرشاق اياز – اتاعا جان ءبىتىپ بىزبەن بىرگە جاڭا – جىلدا شاتتانىپ، ءان سالىپ، بي بيلەسە، عوي...... سيقىرشى كەلىپ كومەكتەسەر مە ەدى؟
اققالا: وندا سيقىرشىنى بارىپ ىزدەيىك.
اققالا مەن جۇرگىزۋشى ەكەۋى سيقىرشىنى ىزدەۋگە شىعادى. سول ۋاقىتتا تاۋىق كەلەدى.
تاۋىق: قو - قو - قوق. قو - قو - قوق!
بالاپاندارىم ءالى شىققان جوق!
2011جىل ءبىراق شىعايىن دەپ جاتقان جوق پا ءوزى؟ قو - قو – قوق. جاڭا جىل بولسا كەلىپ قالدى، نەگە تىپ – تىنىش؟ ورمان تۇرعىندارى قانداي دايىندىق جاساپ جاتىر؟
قاراپ كەلەيىن.
سول كەزدە جۇرگىزۋشى مەن اققالا كىرەدى.
جۇرگىزۋشى: قاپ، سيقىرشىنى تابا المادىق.
اققالا: ولاي بولسا، بالالار، ءان ايتايىق.
ءان ورىندالادى.
جۇرگىزۋشى: وي، مىناۋ نە؟ جۇمىرتقا ما.
اققالا: قانداي قىزىق! بۇل تاۋىق اپايدىڭ جۇمىرتقاسى شىعار، الدە ايداھاردىڭ نەمەسە ولمەس كاششەيدىڭ جۇمىرتقاسى ما؟
جۇرگىزۋشى: اققالا، بىرەۋلەر كەلە جاتىر.
(اليسا مەن بازيليو مىسىق كەلەدى. «مىسىقتىڭ» ءبيى كورسەتىلەدى)
بازيليو مىسىق: جاڭا جىل كەلىپ قالدى، ال مەن ءالى تاماقتانعان جوقپىن. قارنىمنىڭ اشىپ تۇرعانى اي؟ (ءىشىن سيپايدى)
اليسا: تس - س، تىنىش، مەن بوتەن ءيىس سەزىپ تۇرمىن (جان – جاعىن يىسكەيدى)
بازيليو، قوياننىڭ ەتىن جەگىن كەلمەي مە؟
بازيليو: جەگىم كەلەدى.
اليسا: وندا ىزدە. ال مەنىڭ اياعىم اۋىرىپ كەتتى، دەمالىپ الماسام بولمايدى. (تاياعىنا سۇيەنىپ شاشىن جوندەيدى)
مىسىق كوزىلدىرىگىن ماڭدايىنا كوتەرىپ جان – جاعىنا تىمىسكىلەپ ىزدەيدى. بالالاردان سۇرايدى.
بازيليو: ەي بالاقاي، كوجەكتى كوردىڭ بە؟
ال، سەن شە؟
بالالار: جوق، كورگەن جوقپىن!
مىسىق ارتقا قاراي جۇرەمىن دەپ جۇمىرتقاعا تاپ بولادى.
بازيليو: مىنە، ساتتىلىك (الاقانىن ىسقىلاپ، الجاپقىشىن كيىپ، شانىشقى مەن پىشاق الىپ شىعادى)
- سارى باس، مەن قوياننىڭ ەتىنەن باس تارتامىن. ءوزى جەي بەر. ال مەن املەت جەيمىن.
اليسا: سەن نە، مەنىمەن بولىسكىڭ كەلمەي مە؟
بازيليو: بولىسە المايمىن، جۇمىرتقا بىرەۋ اق، ال ءبىز ەكەۋمىز.
اليسا: ال مەن ەكەۋمىزگە تەڭ ءبولىپ بەرەمىن.
بازيليو: بەرمەيمىن، سەن مەنى الداپ وزىڭە كوپ الىپ قوياسىڭ!.
اليسا: مەن بە الدايتىن؟ سەن ءوزىڭ بالالاردى الداپ ءجۇرسىڭ. ءبىراق كوزىڭ تاماشا كورەدى. (كوزەلدىرىگىن جۇلىپ الادى)
بازيليو: سارى باس كوزىلدىرىگىمدى قايتار، ايتپەسە.....
اليسا: ايتپەسە نە ىستەيسىڭ؟ بەرمەيمىن.
بازيليو: ولاي بولسا، اياعىڭدى سىندىرامىن. وتىرىك اقساماي، شىن اقسايتىن بولاسىڭ!
اليسا: جامان مىسىق مەن بولماسام قوقىستىڭ ىشىنەن تىشقان اۋلاپ ءجۇرۋشى ەدەڭ. ءما ساعان! (مىسىقتى تاياعىمەن ۇرادى. ەكەۋى توبەلەسەدى)
جۇرگىزۋشى: بولدى قويىڭدار! بۇگىن ۇلكەن مەرەكە، جاڭا جىل كەلەدى. بالالارعا قانداي ءتارتىپ كورسەتەسىڭدەر؟ ولاي بولمايدى!
ايتپاقشى تۇلكى، اققالانىڭ ءسابىزى قايدا؟
اققالا: ءاي تۇلكى، مەنىڭ ءسابىزىمدى اكەل! ايتپەسە!
تۇلكى: ال، ال ءسابىزىڭدى.
جۇرگىزۋشى: ءويتىپ سويلەۋگە بولمايدى. كەشىرىم سۇراۋ كەرەك.
اليسا: كەشىر، كەشىر اققالا
جۇرگىزۋشى: بازيليو، اليسا وقۋشىلارمەن بىرگە قالىڭدار، اياز اتا مەن اقشاقار كەلەدى. جاڭا جىلدى بىرگە قارسى الامىز. قالاسىڭدار ما؟
بازيليو: يا، يا قالايمىز. سىيلىق الامىز.
جۇرگىزۋشى: ءبىراق تارتىپتەرىڭ جاقسى بولسىن.
(بازيليو مەن اليسا بالالارمەن بىرگە تۇرادى)
زالداعى جارىق وشەدى، قورقىنىشتى اۋەن ەستىلەدى.
تاربيە ساعاتى: ەرتەگىلەر ەلىندە
قاتىسۋشىلار: اياز اتا، اقشاقار، اققالا، تاۋىق، بازيليو، مىسىق، تۇلكى اليسا، مىستان كەمپىر، ولمەس كاششەي، قىس حانشايىمى، اڭدار، شرەك پەن فيونا، بارىس، قويان، مۋشكەتەر، پرينسەسسالار.
زالدىڭ ءىشى مەرەكەگە ساي بەزەندىرىلگەن. ورتادا ادەمى ويىنشىقتارمەن ارلەنگەن شىرشا تۇر، پلاكاتقا، اق ماتاعا سالىنعان تاقىرىپقا ساي سۋرەتتەر. كوڭىلدى اۋەن وينالىپ تۇرادى. وقۋشىلار كوڭىلدى ءان ىرعاعىمەن زالعا كىرىپ، بيگە قوسىلادى.
جۇرگىزۋشى: سالەمەتسىڭدەر مە بالالار.
ارمىسىزدار، اتا – انالار! جاڭا جىل مەرەكەسى قۇتتى بولسىن!
جاڭا جىلعا ارنالادى جاڭا جىر،
جاڭا جىلعا شاقىرادى جاڭا ءومىر،
باقىت بولىپ جاڭا جىلىم كەلدى عوي،
قۇتتى بولسىن، قۇتتى بولسىن جاڭاك جىل!
ءان «جاڭا جىل»
اسەم اۋەن ىرعاعىمەن ورتاعا اققالا كەلەدى.
(اققالانىڭ ءتۇرى رەنىشتى، رەنجىگەن)
جۇرگىزۋشى: - اققالا، اققالا، ساعان نە بولدى؟
بۇگىن مەرەكە عوي! جاڭا جىل! ال سەن كوڭىلسىزسىڭ، نەگە؟
اققالا: سالەمەتسىڭدەر مە بالالار. مەن اققالامىن سەندەر مەنى جاقسى جاسادىڭدار. كوزدى ورىنا كومىر، مۇرىننىڭ ورنىنا ءسابىز، قولىنا سىپىرتقى بەردىڭدەر. ال مەندە ءسابىز بار ما؟
جوق.
مەنىڭ ءسابىزىمدى تۇلكى الىپ كەتتى.
جۇرگىزۋشى: سولاي ما، ءبىراق ءبىز تۇلكىنى كورگەن ەمەسپىز. تۇلكى بىزگە كەلگەن جوق.
- اققالا بىزبەن قال، جاڭا جىلدى بىرگە قارسى الامىز. ءبىزدىڭ شىرشامىز قانداي ادەمى، قاراشى! بالالار شىرشا تۋرالى ءان بىلەسىڭدەر مە؟
ءان ورىندالادى «شىرشا جىرى» حوروۆود.
جۇرگىزۋشى: اققالا كوڭىلسىز تۇرماي، بىزبەن بىرگە ويىن وينا.
اققالا: ەندەشە، بالالار ويىن وينايىق. بالالار سەندەر قارمەن ويناۋدى جاقسى كورەسىڭدەر مە؟
- يا، مەن دە جاقسى كورەمىن. ەندەشە قارمەن وينايىق. ءبىر – بىرىمىزگە قاردى اتقىلايىق.
اققالا: قالاي كوڭىلدى! تاماشا! تۋرا شولدەپ كەتتىم.
جۇرگىزۋشى: سۋ ىشەسىڭ بە؟
اققالا: يا، ىشەيىن. ال سەندەر بالالار ىشەسىڭدەر مە؟
اتا – انالار شە؟ ءىشۋ كەرەك!.
اققالا: كوپ، كوپ، راحمەت بالالار، مەنىڭ كوڭىلىم كوتەرىڭكى بولدى. اققالا، قايداسىڭدار «بي بيلەيمىز»
«اققالا» ءبيى
جۇرگىزۋشى: اققالا، قارا مۇندا! شىرشامىزدىڭ تۇبىندە قوراپتار جاتىر عوي. بۇل بالكىم اياز اتانىڭ سىيلىعى شىعار؟
اققالا: ىشىندە نە بار ەكەن ءا؟ قانە، اشىپ كورەيىكشى.
شىرشانىڭ تۇبىنەن قوراپتاردىڭ ءبىرىن اشىپ كورگەندە ىشىنەن ويىنشىق اياز – اتا شىعادى.
جۇرگىزۋشى: بالالار، قانداي ادەمى ويىنشىق! قاراڭدارشى، سەندەرگە ۇناي ما؟ (ارشانداپ). شىركىن، مىنا قۋىرشاق اياز – اتاعا جان ءبىتىپ بىزبەن بىرگە جاڭا – جىلدا شاتتانىپ، ءان سالىپ، بي بيلەسە، عوي...... سيقىرشى كەلىپ كومەكتەسەر مە ەدى؟
اققالا: وندا سيقىرشىنى بارىپ ىزدەيىك.
اققالا مەن جۇرگىزۋشى ەكەۋى سيقىرشىنى ىزدەۋگە شىعادى. سول ۋاقىتتا تاۋىق كەلەدى.
تاۋىق: قو - قو - قوق. قو - قو - قوق!
بالاپاندارىم ءالى شىققان جوق!
2011جىل ءبىراق شىعايىن دەپ جاتقان جوق پا ءوزى؟ قو - قو – قوق. جاڭا جىل بولسا كەلىپ قالدى، نەگە تىپ – تىنىش؟ ورمان تۇرعىندارى قانداي دايىندىق جاساپ جاتىر؟
قاراپ كەلەيىن.
سول كەزدە جۇرگىزۋشى مەن اققالا كىرەدى.
جۇرگىزۋشى: قاپ، سيقىرشىنى تابا المادىق.
اققالا: ولاي بولسا، بالالار، ءان ايتايىق.
ءان ورىندالادى.
جۇرگىزۋشى: وي، مىناۋ نە؟ جۇمىرتقا ما.
اققالا: قانداي قىزىق! بۇل تاۋىق اپايدىڭ جۇمىرتقاسى شىعار، الدە ايداھاردىڭ نەمەسە ولمەس كاششەيدىڭ جۇمىرتقاسى ما؟
جۇرگىزۋشى: اققالا، بىرەۋلەر كەلە جاتىر.
(اليسا مەن بازيليو مىسىق كەلەدى. «مىسىقتىڭ» ءبيى كورسەتىلەدى)
بازيليو مىسىق: جاڭا جىل كەلىپ قالدى، ال مەن ءالى تاماقتانعان جوقپىن. قارنىمنىڭ اشىپ تۇرعانى اي؟ (ءىشىن سيپايدى)
اليسا: تس - س، تىنىش، مەن بوتەن ءيىس سەزىپ تۇرمىن (جان – جاعىن يىسكەيدى)
بازيليو، قوياننىڭ ەتىن جەگىن كەلمەي مە؟
بازيليو: جەگىم كەلەدى.
اليسا: وندا ىزدە. ال مەنىڭ اياعىم اۋىرىپ كەتتى، دەمالىپ الماسام بولمايدى. (تاياعىنا سۇيەنىپ شاشىن جوندەيدى)
مىسىق كوزىلدىرىگىن ماڭدايىنا كوتەرىپ جان – جاعىنا تىمىسكىلەپ ىزدەيدى. بالالاردان سۇرايدى.
بازيليو: ەي بالاقاي، كوجەكتى كوردىڭ بە؟
ال، سەن شە؟
بالالار: جوق، كورگەن جوقپىن!
مىسىق ارتقا قاراي جۇرەمىن دەپ جۇمىرتقاعا تاپ بولادى.
بازيليو: مىنە، ساتتىلىك (الاقانىن ىسقىلاپ، الجاپقىشىن كيىپ، شانىشقى مەن پىشاق الىپ شىعادى)
- سارى باس، مەن قوياننىڭ ەتىنەن باس تارتامىن. ءوزى جەي بەر. ال مەن املەت جەيمىن.
اليسا: سەن نە، مەنىمەن بولىسكىڭ كەلمەي مە؟
بازيليو: بولىسە المايمىن، جۇمىرتقا بىرەۋ اق، ال ءبىز ەكەۋمىز.
اليسا: ال مەن ەكەۋمىزگە تەڭ ءبولىپ بەرەمىن.
بازيليو: بەرمەيمىن، سەن مەنى الداپ وزىڭە كوپ الىپ قوياسىڭ!.
اليسا: مەن بە الدايتىن؟ سەن ءوزىڭ بالالاردى الداپ ءجۇرسىڭ. ءبىراق كوزىڭ تاماشا كورەدى. (كوزەلدىرىگىن جۇلىپ الادى)
بازيليو: سارى باس كوزىلدىرىگىمدى قايتار، ايتپەسە.....
اليسا: ايتپەسە نە ىستەيسىڭ؟ بەرمەيمىن.
بازيليو: ولاي بولسا، اياعىڭدى سىندىرامىن. وتىرىك اقساماي، شىن اقسايتىن بولاسىڭ!
اليسا: جامان مىسىق مەن بولماسام قوقىستىڭ ىشىنەن تىشقان اۋلاپ ءجۇرۋشى ەدەڭ. ءما ساعان! (مىسىقتى تاياعىمەن ۇرادى. ەكەۋى توبەلەسەدى)
جۇرگىزۋشى: بولدى قويىڭدار! بۇگىن ۇلكەن مەرەكە، جاڭا جىل كەلەدى. بالالارعا قانداي ءتارتىپ كورسەتەسىڭدەر؟ ولاي بولمايدى!
ايتپاقشى تۇلكى، اققالانىڭ ءسابىزى قايدا؟
اققالا: ءاي تۇلكى، مەنىڭ ءسابىزىمدى اكەل! ايتپەسە!
تۇلكى: ال، ال ءسابىزىڭدى.
جۇرگىزۋشى: ءويتىپ سويلەۋگە بولمايدى. كەشىرىم سۇراۋ كەرەك.
اليسا: كەشىر، كەشىر اققالا
جۇرگىزۋشى: بازيليو، اليسا وقۋشىلارمەن بىرگە قالىڭدار، اياز اتا مەن اقشاقار كەلەدى. جاڭا جىلدى بىرگە قارسى الامىز. قالاسىڭدار ما؟
بازيليو: يا، يا قالايمىز. سىيلىق الامىز.
جۇرگىزۋشى: ءبىراق تارتىپتەرىڭ جاقسى بولسىن.
(بازيليو مەن اليسا بالالارمەن بىرگە تۇرادى)
زالداعى جارىق وشەدى، قورقىنىشتى اۋەن ەستىلەدى.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
اقتوبە وبلىسى، تەمىر اۋدانى
