ەسكيزدەۋ (تىلىكپەن)
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ەسكيزدەۋ ( تىلىكپەن )
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ ەسكيز تۋرالى تۇسىنىگىن قالىپتاستىرا وتىرىپ، كونسترۋكتورلىق قۇجاتتاردى دايىنداۋعا ۇيرەتۋ.
دامىتۋشىلىق ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ ويلاۋ قابىلەتىن دامىتۋ، تالداۋ، سالىستىرا ءبىلۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ.
تاربيەلىك ماقساتى: ادامگەرشىلىككە، ۇقىپتىلىققا، ەڭبەككە باۋلۋ پانگە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس
قولدانىلاتىن ءادىسى: ديففەرەنسيالدىق ءادىس، بايانداۋ، سالىستىرۋ، تالداۋ.
كورنەكىلىك قۇرالدار: پلاكات، كورنەكىلىك بۇيىمدار، كارتوچكالار، وقۋلىقتار، سىزۋ قۇرالدارى، مۋلتيمەديا.
ءپان ارالىق بايلانىس: تەحنيكالىق مەحانيكا، ماتەريالتانۋ، ماتەماتيكا.
ساباقتىڭ مازمۇنى
ءى. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى 1. 1. وقۋشىلارمەن امانداسۋ. 1. 2. وقۋشىلاردى تۇگەلدەۋ جانە جۋرنال تولتىرۋ 1. 3. وقۋشىلاردىڭ جۇمىسى قۇرالدارىن تەكسەرىپ، كەزەكتى تاعايىنداۋ 1. 4. وقۋشىلارعا بۇگىنگى ساباقتىڭ تاقىرىبى مەن ماقساتتارىن تانىستىرۋ
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
وتكەنگە شولۋ
2. 1. سويلەمدى اياقتاۋ: 1. زاتتىڭ باقىلاۋشىعا قاراپ تۇرعان جاعىنىڭ كەسكىنى -....
2. زاتتى ءبىر نەمەسە ودان دا كوپ جازىقتىقپەن ويشا قيعاننان شىققان فيگۋرانىڭ كەسكىنى -...
3. تەتىكبولشەكتىڭ بەلگىلى ءبىر ماقسات ءۇشىن ىستەلگەن بولىكتەرى -....
4. بۇيىمنىڭ ماشينا جاساۋ سىزباسىن وقۋ دەگەن....
5. وريگينالدار دەپ....
6. كونسترۋكتورلىق قۇجاتتاردى ورىنداۋ كەزەڭدەرىنە بايلانىستى....
7. جازىق فيگۋرانى ۆينتتىك قوزعاعاندا شىعاتىن دەنە -....
8. ورنالاسۋى بويىنشا بۇراندا بولىنەدى:....
جاۋابى:
1. كورىنىس.
2. قيما.
3. ەلەمەنتتەر.
4. ونىڭ فورماسىن، ولشەمىن، ءتارتىبىن جانە ونى باقىلاۋمەن جاساۋعا قاجەتتى ادىستەرى تۋرالى ءبىلىم الۋ.
5. ولاردىڭ تۇپنۇسقالارىن جاساۋعا ارنالعان قۇجاتتاردى ايتادى.
6. جوبالاۋ جانە جۇمىس قۇجاتتارى دەپ اجىراتادى.
7. بۇراندا.
8. سىرتقى جانە ىشكى.
2. 2. ويلان - اتا
بەرىلگەن ماتەريالداردىڭ گرافيكالىق بەلگىلەنۋى بويىنشا ءتۇرىن اتاۋ كەرەك.
2. 3. سەمانتيكالىق كارتا.
III. جاڭا تاقىرىپتى ءتۇسىندىرۋ.
3. 1. ەسكيز تۋرالى تۇسىنىك.
ەسكيز دەگەنىمىز پروپورسيانى ساقتاي وتىرىپ كوز مولشەرىمەن قولدان ورىندالاتىن جۇمىس. ەسكيز دەپ وندىرىستە تەك ءبىر عانا پايدالانۋعا ارنالعان كونسترۋكتورلىق قۇجاتتى ايتادى.
ەسكيزدە نارسەنى ءوزارا پەرپەنديكۋليار جازىقتىقتا تىك بۇرىشتاپ پروەكسيالاۋ ادىسىمەن كەسكىندەيدى، سىزۋ اسپاپتارى كومەگىنسىز سالىنادى. ەسكيزدە ماسشتاب بولمايدى. ەسكيز ومىردە كەڭ تۇردە پايدالانىلادى. ونى باسقا پاندەردە قولدانادى. مىسالى: فيزيكا، حيميا، گەومەتريا پاندەرىندە لابوراتوريالىق قۇرالدار جانە اسپاپتاردىڭ ەسكيزدەردىڭ سالۋعا تۋرا كەلەدى. گەومەتريادا ەسەپ شىعارماس بۇرىن، ەسەپ شارتىنداعى گەومەتريالىق فيگۋرالاردىڭ ەسكيزدەرىن سالىپ الۋ كەرەك. ەسكيز جالپى تەحنيكانى مەڭگەرۋگە اسەرىن تيگىزەدى. ەسكيزدى ميلليمەترلىك قاعازعا توركوز داپتەر بەتىنە سالۋ قولايلى. سىزىقتار جۇمساق كارانداشتارمەن جۇرگىزىلەدى. تەتىكبولشەك ەسكيزىن مىنانداي كەزەڭدەرگە ءبولىپ ورىنداۋ ءتيىمدى.
3. 2 ەسكيز ورىنداۋ رەتى:
1) تەتىكبولشەكتىڭ پىشىنىمەن تانىسۋ. 2) تەتىكبولشەك كەسكىندەرىنىڭ جەتكىلىكتى سانىن اڭىقتاۋ. 3) ەسكيز سالاتىن ءپىشىمدى تاڭداۋ. 4) تاڭداپ الىنعان ءپىشىمدى ەسكيز سالۋعا دايىنداۋ. 5) كەسكىندەردى پىشىمگە الدىن الا ورنالاستىرۋ. 6) تەتىكبولشەكتىڭ كورىنىستەرىن جىڭىشكە سىزىقتارمەن سالۋ. 7) تەتىكبولشەك كەسكىندەرىن سالۋدى اياقتاۋ. 8) شىعارۋ جانە ولشەم سىزىقتارىن جۇرگىزۋ. 9) سىزباعا تۇسىرىلەتىن تەتىكبولشەكتىڭ بارلىق ولشەمدەرىن ولشەۋ اسپاپتارى مەن قۇرالدارىن پايدالانىپ اڭىقتايدى. 10) تەتىكبولشەكتىڭ ەسكيزىن سالۋدى اياقتاۋ.
3. 3. ولشەۋ قۇرالدارى: نۋترومەتر، كرونسيركۋل، رۋلەتكا، بولات سىزعىش، شتانگەنسيركۋل، بۇرىشتىق.
3. 4. شتانگەنسيركۋل قۇرىلىمى.
IV. جاڭا تاقىرىپتى بەكىتۋ
4. 1. سۇراققا جاۋاپ بەرۋ. 1) ەسكيز دەگەنىمىز نە؟ 2) ەسكيزدە ماسشتاب بولادى ما؟ 3) ەسكيز سالۋدىڭ كەزەڭدەرىن 1 - 5 ايتىپ بەر.
4. 2. تەتىكبولشەك بويىنشا ەسكيز ورىنداۋ.
V. ساباقتىڭ قورىتىندىسى
5. 1. وقۋشىلاردى باعالاۋ.
VI. ءۇي تاپسىرماسى: ا4 پىشىمىنە نەگىزگى جازۋ ورىنداپ كەلۋ.
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ ەسكيز تۋرالى تۇسىنىگىن قالىپتاستىرا وتىرىپ، كونسترۋكتورلىق قۇجاتتاردى دايىنداۋعا ۇيرەتۋ.
دامىتۋشىلىق ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ ويلاۋ قابىلەتىن دامىتۋ، تالداۋ، سالىستىرا ءبىلۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ.
تاربيەلىك ماقساتى: ادامگەرشىلىككە، ۇقىپتىلىققا، ەڭبەككە باۋلۋ پانگە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس
قولدانىلاتىن ءادىسى: ديففەرەنسيالدىق ءادىس، بايانداۋ، سالىستىرۋ، تالداۋ.
كورنەكىلىك قۇرالدار: پلاكات، كورنەكىلىك بۇيىمدار، كارتوچكالار، وقۋلىقتار، سىزۋ قۇرالدارى، مۋلتيمەديا.
ءپان ارالىق بايلانىس: تەحنيكالىق مەحانيكا، ماتەريالتانۋ، ماتەماتيكا.
ساباقتىڭ مازمۇنى
ءى. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى 1. 1. وقۋشىلارمەن امانداسۋ. 1. 2. وقۋشىلاردى تۇگەلدەۋ جانە جۋرنال تولتىرۋ 1. 3. وقۋشىلاردىڭ جۇمىسى قۇرالدارىن تەكسەرىپ، كەزەكتى تاعايىنداۋ 1. 4. وقۋشىلارعا بۇگىنگى ساباقتىڭ تاقىرىبى مەن ماقساتتارىن تانىستىرۋ
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
وتكەنگە شولۋ
2. 1. سويلەمدى اياقتاۋ: 1. زاتتىڭ باقىلاۋشىعا قاراپ تۇرعان جاعىنىڭ كەسكىنى -....
2. زاتتى ءبىر نەمەسە ودان دا كوپ جازىقتىقپەن ويشا قيعاننان شىققان فيگۋرانىڭ كەسكىنى -...
3. تەتىكبولشەكتىڭ بەلگىلى ءبىر ماقسات ءۇشىن ىستەلگەن بولىكتەرى -....
4. بۇيىمنىڭ ماشينا جاساۋ سىزباسىن وقۋ دەگەن....
5. وريگينالدار دەپ....
6. كونسترۋكتورلىق قۇجاتتاردى ورىنداۋ كەزەڭدەرىنە بايلانىستى....
7. جازىق فيگۋرانى ۆينتتىك قوزعاعاندا شىعاتىن دەنە -....
8. ورنالاسۋى بويىنشا بۇراندا بولىنەدى:....
جاۋابى:
1. كورىنىس.
2. قيما.
3. ەلەمەنتتەر.
4. ونىڭ فورماسىن، ولشەمىن، ءتارتىبىن جانە ونى باقىلاۋمەن جاساۋعا قاجەتتى ادىستەرى تۋرالى ءبىلىم الۋ.
5. ولاردىڭ تۇپنۇسقالارىن جاساۋعا ارنالعان قۇجاتتاردى ايتادى.
6. جوبالاۋ جانە جۇمىس قۇجاتتارى دەپ اجىراتادى.
7. بۇراندا.
8. سىرتقى جانە ىشكى.
2. 2. ويلان - اتا
بەرىلگەن ماتەريالداردىڭ گرافيكالىق بەلگىلەنۋى بويىنشا ءتۇرىن اتاۋ كەرەك.
2. 3. سەمانتيكالىق كارتا.
III. جاڭا تاقىرىپتى ءتۇسىندىرۋ.
3. 1. ەسكيز تۋرالى تۇسىنىك.
ەسكيز دەگەنىمىز پروپورسيانى ساقتاي وتىرىپ كوز مولشەرىمەن قولدان ورىندالاتىن جۇمىس. ەسكيز دەپ وندىرىستە تەك ءبىر عانا پايدالانۋعا ارنالعان كونسترۋكتورلىق قۇجاتتى ايتادى.
ەسكيزدە نارسەنى ءوزارا پەرپەنديكۋليار جازىقتىقتا تىك بۇرىشتاپ پروەكسيالاۋ ادىسىمەن كەسكىندەيدى، سىزۋ اسپاپتارى كومەگىنسىز سالىنادى. ەسكيزدە ماسشتاب بولمايدى. ەسكيز ومىردە كەڭ تۇردە پايدالانىلادى. ونى باسقا پاندەردە قولدانادى. مىسالى: فيزيكا، حيميا، گەومەتريا پاندەرىندە لابوراتوريالىق قۇرالدار جانە اسپاپتاردىڭ ەسكيزدەردىڭ سالۋعا تۋرا كەلەدى. گەومەتريادا ەسەپ شىعارماس بۇرىن، ەسەپ شارتىنداعى گەومەتريالىق فيگۋرالاردىڭ ەسكيزدەرىن سالىپ الۋ كەرەك. ەسكيز جالپى تەحنيكانى مەڭگەرۋگە اسەرىن تيگىزەدى. ەسكيزدى ميلليمەترلىك قاعازعا توركوز داپتەر بەتىنە سالۋ قولايلى. سىزىقتار جۇمساق كارانداشتارمەن جۇرگىزىلەدى. تەتىكبولشەك ەسكيزىن مىنانداي كەزەڭدەرگە ءبولىپ ورىنداۋ ءتيىمدى.
3. 2 ەسكيز ورىنداۋ رەتى:
1) تەتىكبولشەكتىڭ پىشىنىمەن تانىسۋ. 2) تەتىكبولشەك كەسكىندەرىنىڭ جەتكىلىكتى سانىن اڭىقتاۋ. 3) ەسكيز سالاتىن ءپىشىمدى تاڭداۋ. 4) تاڭداپ الىنعان ءپىشىمدى ەسكيز سالۋعا دايىنداۋ. 5) كەسكىندەردى پىشىمگە الدىن الا ورنالاستىرۋ. 6) تەتىكبولشەكتىڭ كورىنىستەرىن جىڭىشكە سىزىقتارمەن سالۋ. 7) تەتىكبولشەك كەسكىندەرىن سالۋدى اياقتاۋ. 8) شىعارۋ جانە ولشەم سىزىقتارىن جۇرگىزۋ. 9) سىزباعا تۇسىرىلەتىن تەتىكبولشەكتىڭ بارلىق ولشەمدەرىن ولشەۋ اسپاپتارى مەن قۇرالدارىن پايدالانىپ اڭىقتايدى. 10) تەتىكبولشەكتىڭ ەسكيزىن سالۋدى اياقتاۋ.
3. 3. ولشەۋ قۇرالدارى: نۋترومەتر، كرونسيركۋل، رۋلەتكا، بولات سىزعىش، شتانگەنسيركۋل، بۇرىشتىق.
3. 4. شتانگەنسيركۋل قۇرىلىمى.
IV. جاڭا تاقىرىپتى بەكىتۋ
4. 1. سۇراققا جاۋاپ بەرۋ. 1) ەسكيز دەگەنىمىز نە؟ 2) ەسكيزدە ماسشتاب بولادى ما؟ 3) ەسكيز سالۋدىڭ كەزەڭدەرىن 1 - 5 ايتىپ بەر.
4. 2. تەتىكبولشەك بويىنشا ەسكيز ورىنداۋ.
V. ساباقتىڭ قورىتىندىسى
5. 1. وقۋشىلاردى باعالاۋ.
VI. ءۇي تاپسىرماسى: ا4 پىشىمىنە نەگىزگى جازۋ ورىنداپ كەلۋ.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.