ەسسە. عىلىمي ادىستەمەلىك تۇرعىدان پەداگوگتاردىڭ كاسىبي قۇزىرەتتىلىگىن ارتتىرۋ
قىزىلوردا وبلىسى قازالى اۋدانى.
مۋزىكا ءپانى ءمۇعالىمى بايان الپىسباي يگىلىك قىزى
«عىلىمي ادىستەمەلىك تۇرعىدان پەداگوگتاردىڭ كاسىبي قۇزىرەتتىلىگىن ارتتىرۋ» تاقىرىبىنا ەسسە
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى ن. ءا. نازاربايەۆ قازاقستان جولداۋىندا «ءبىز بۇكىل ەلىمىزدە الەمدىك ستاندارتتار دەڭگەيىنە ساپالى ءبىلىم بەرۋ قىزمەتىنە قول جەتكىزۋگە ءتيىسپىز» دەگەن بولاتىن، سونىمەن قاتار وقىتۋدىڭ، ءار وقۋشىنىڭ ءبىلىمى مەن قابىلەت دەڭگەيىنىڭ تيىمدىلىگىن باعالاۋدىڭ ءبىرتۇتاس جۇيەسىن جاساۋ قاجەت» دەپ كورسەتىلگەن. سوندىقتان دا بۇگىنگى وسكەلەڭ ۇرپاق ۋاقىت تالابىنا ساي ءبىلىم بەرۋدى ودان ءارى جەتىلدىرۋ ماسەلەسى، تولاسسىز كۇن سايىن وزگەرىپ تۇرعان الەممەن بىرگە قاتار جۇرەرى انىق.
قازىرگى زامانعى عىلىمي – تەحنيكالىق ءۇردىستىڭ قارقىنى، ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىنىڭ الدىنا جاڭا مىندەتتەر قويىپ وتىر. ەڭ باستىسى - ءوز جۇمىس ورنىنا جانە بۇكىل تەحنيكالىق تىزبەكتە تەحنولوگيانىڭ ۇزدىكسىز وزگەرىستەرىنە بەيىمدەلە الاتىن ورىنداۋشىنىڭ تۇلعاسىن قالىپتاستىرۋ مىندەتى. بىلىمىنە، بىلىكتىلىگىنە، پاراساتىنا پايىمى ساي ۇستاز بۇگىنگى تاڭدا جاس ۇرپاققا ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىندە بولىپ جاتقان وڭ وزگەرىستەرگە بايىپپەن قاراپ، ونىڭ زامان تالابىنا ساي ءمان - ماڭىزىن تۇسىنەدى. الەمدەگى وزىق، باسەكەلەستىككە قابىلەتتى 30 ەلدىڭ قاتارىنا ەنىپ، وركەنيەتتى ەلدەرمەن يىق تىرەسە تۇرۋ مىندەتى، سايىپ كەلگەندە، ەلىمىزدىڭ ەرتەڭگى ازاماتتارىنىڭ قولىندا.
ۇستازداردى سەرپىلىستەر مەن جاڭارۋلاردىڭ قارساڭىنداعى باستى تۇلعا دەي الامىز. ەندەشە جۇكتەلىپ وتىرعان اسا جاۋاپتى مىندەت، ءبىلىم سالاسىنداعى رەفورمالار، پەداگوگيكالىق ءادىس – تاسىلدەردىڭ تىڭ، ءماندى، ءارى ساپالى بولۋىن تالاپ ەتىپ وتىرعان وسى ءبىر ايتۋلى كەزەڭدە، مۇعالىمدەر جىلدار بويى جيناقتاعان ءىس – تاجىريبەسىن جاڭا تەحنولوگيالارعا ۇشتاستىرۋى قاجەتتىگى تۋىندايدى
قازىرگى پەداگوگيكا عىلىمىندا نەگىزگى بازالىق ىلىمدەردىڭ ءبىرى «قۇزىرەتتىلىك» بولىپ وتىر. قۇزىرەتتىلىك دەگەنىمىز - تۇلعانىڭ بويىندا ءبىلىم، داعدى، ىسكەرلىك، ەرىك كۇش - جىگەردىڭ بولۋى. قۇزىرەتتىلىك جاڭا الەۋمەتتىك - ەكونوميكالىق جاعدايدا امان قالۋدى قامتاماسىز ەتەدى جانە ولار باسەكەگە قابىلەتتى مامانمەن قامتاماسىزداندىرادى. كوپتەگەن ەلدەردە قۇزىرەتتىلىككە جاڭاشا ءمان بەرۋ ءبىلىمدى جوعارى دارەجەگە كوتەرگەنى ءمالىم. قۇزىرەتتىلىك ەڭبەك نارىعىندا تۇراقتى ءوسىپ وتىرعان تالاپتارمەن، شاپشاڭ تەحنولوگيالىق وزگەرتۋلەرمەن، سونىڭ ىشىندە اكادەميالىق جانە ەڭبەكتەگى موبيلدىك وسۋىمەن نەگىزدەلگەن. قۇزىرەتتىلىكتىڭ جەكە كومپونەنتتەرىن انىقتاي وتىرىپ، ول ادامنىڭ الدىنا قويعان ماقساتتارىن ورىنداۋعا كومەكتەسەتىن سيپاتى مەن يكەمدىلىگىن اتايدى.
كاسىبي قۇزىرلىلىق - ءمۇعالىمنىڭ بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋ، قوعام الدىنداعى جاۋاپكەرشىلىكتى سەزىنۋ، جوعارعى دەڭگەيگە ۇنەمى ۇمتىلۋ مەن ۇنەمى ىزدەنىس، جاڭاشىلدىعى مەن جاڭالىقتى قابىلداي ءبىلۋى مەن قولدانا ءبىلۋ، ادامي قۇندىلىقتارعا ساي بولا وتىرىپ، سول قۇندىلىقتاردى بالاعا سىڭىرە ءبىلۋ.
وسىعان وراي، ءبىزدىڭ «حالىق اسپاپتارى» ماماندىقتارى بويىنشا مەملەكەتتىك ءبىلىم ستاندارتتارى نەگىزىندە قۇرىلعان تيپتىك جۇمىس باعدارلامالارى، ونىڭ نەگىزىندە دايىندالعان وقۋ جۇمىس باعدارلامالارى، تاقىرىپتىق - كۇنتىزبەلىك جوسپارلار، وقۋ - ادىستەمەلىك جيناقتار مەن حرەستوماتيالار، كورنەكىلىك البومدار جانە ەلەكتروندى وقۋلىقتار قولدانىلىپ كەلەدى. مۇنىڭ بارلىعى بولاشاق جاقسى مامان يەسى قاجەتتىلىگىن ارتتىرۋعا باعىتتالىپ وتىر.
قۇزىرەتتىلىك ءار سالا مامانىنىڭ كاسىبي مازمۇنىنا ساي قاراستىرىلعان. قازىرگى زامان ورىنداۋشىلارى مەن وقىتۋشىلارى قانداي كاسىپتىك قىزمەتتەرگە دايار بولۋى كەرەك؟ وسى جاعىنان قاراستىراتىن بولساق، بۇل ماماندىقتار بويىنشا بولاشاق ماماندار ماسەلەنى ۋاقىتىندا انىقتاي الۋ، ونىڭ سەبەپتەرىن، جاعىمدى جانە جاعىمسىز جاقتارىن بەلگىلەۋ، قاسيەتتەرىمەن باعالانادى. وسىعان وراي، ساز ماماندىقتارىنىڭ ماقساتى – وي - ءورىسى جاڭاشىل، شىعارماشىلىق دەڭگەيدە قىزمەت اتقارا الاتىن، جان - جاقتى، قازىرگى زامان تالابىنا ساي باسەكەلەستىككە تۇسە الاتىن ماماندار دايارلاۋ تەوريا جۇزىندە العان ءبىلىمىن تاجىريبەمەن بايلانىستىرا الاتىن مامان دايارلاۋ دەپ سانايمىن.
مۋزىكا ءپانى ءمۇعالىمى بايان الپىسباي يگىلىك قىزى
«عىلىمي ادىستەمەلىك تۇرعىدان پەداگوگتاردىڭ كاسىبي قۇزىرەتتىلىگىن ارتتىرۋ» تاقىرىبىنا ەسسە
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى ن. ءا. نازاربايەۆ قازاقستان جولداۋىندا «ءبىز بۇكىل ەلىمىزدە الەمدىك ستاندارتتار دەڭگەيىنە ساپالى ءبىلىم بەرۋ قىزمەتىنە قول جەتكىزۋگە ءتيىسپىز» دەگەن بولاتىن، سونىمەن قاتار وقىتۋدىڭ، ءار وقۋشىنىڭ ءبىلىمى مەن قابىلەت دەڭگەيىنىڭ تيىمدىلىگىن باعالاۋدىڭ ءبىرتۇتاس جۇيەسىن جاساۋ قاجەت» دەپ كورسەتىلگەن. سوندىقتان دا بۇگىنگى وسكەلەڭ ۇرپاق ۋاقىت تالابىنا ساي ءبىلىم بەرۋدى ودان ءارى جەتىلدىرۋ ماسەلەسى، تولاسسىز كۇن سايىن وزگەرىپ تۇرعان الەممەن بىرگە قاتار جۇرەرى انىق.
قازىرگى زامانعى عىلىمي – تەحنيكالىق ءۇردىستىڭ قارقىنى، ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىنىڭ الدىنا جاڭا مىندەتتەر قويىپ وتىر. ەڭ باستىسى - ءوز جۇمىس ورنىنا جانە بۇكىل تەحنيكالىق تىزبەكتە تەحنولوگيانىڭ ۇزدىكسىز وزگەرىستەرىنە بەيىمدەلە الاتىن ورىنداۋشىنىڭ تۇلعاسىن قالىپتاستىرۋ مىندەتى. بىلىمىنە، بىلىكتىلىگىنە، پاراساتىنا پايىمى ساي ۇستاز بۇگىنگى تاڭدا جاس ۇرپاققا ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىندە بولىپ جاتقان وڭ وزگەرىستەرگە بايىپپەن قاراپ، ونىڭ زامان تالابىنا ساي ءمان - ماڭىزىن تۇسىنەدى. الەمدەگى وزىق، باسەكەلەستىككە قابىلەتتى 30 ەلدىڭ قاتارىنا ەنىپ، وركەنيەتتى ەلدەرمەن يىق تىرەسە تۇرۋ مىندەتى، سايىپ كەلگەندە، ەلىمىزدىڭ ەرتەڭگى ازاماتتارىنىڭ قولىندا.
ۇستازداردى سەرپىلىستەر مەن جاڭارۋلاردىڭ قارساڭىنداعى باستى تۇلعا دەي الامىز. ەندەشە جۇكتەلىپ وتىرعان اسا جاۋاپتى مىندەت، ءبىلىم سالاسىنداعى رەفورمالار، پەداگوگيكالىق ءادىس – تاسىلدەردىڭ تىڭ، ءماندى، ءارى ساپالى بولۋىن تالاپ ەتىپ وتىرعان وسى ءبىر ايتۋلى كەزەڭدە، مۇعالىمدەر جىلدار بويى جيناقتاعان ءىس – تاجىريبەسىن جاڭا تەحنولوگيالارعا ۇشتاستىرۋى قاجەتتىگى تۋىندايدى
قازىرگى پەداگوگيكا عىلىمىندا نەگىزگى بازالىق ىلىمدەردىڭ ءبىرى «قۇزىرەتتىلىك» بولىپ وتىر. قۇزىرەتتىلىك دەگەنىمىز - تۇلعانىڭ بويىندا ءبىلىم، داعدى، ىسكەرلىك، ەرىك كۇش - جىگەردىڭ بولۋى. قۇزىرەتتىلىك جاڭا الەۋمەتتىك - ەكونوميكالىق جاعدايدا امان قالۋدى قامتاماسىز ەتەدى جانە ولار باسەكەگە قابىلەتتى مامانمەن قامتاماسىزداندىرادى. كوپتەگەن ەلدەردە قۇزىرەتتىلىككە جاڭاشا ءمان بەرۋ ءبىلىمدى جوعارى دارەجەگە كوتەرگەنى ءمالىم. قۇزىرەتتىلىك ەڭبەك نارىعىندا تۇراقتى ءوسىپ وتىرعان تالاپتارمەن، شاپشاڭ تەحنولوگيالىق وزگەرتۋلەرمەن، سونىڭ ىشىندە اكادەميالىق جانە ەڭبەكتەگى موبيلدىك وسۋىمەن نەگىزدەلگەن. قۇزىرەتتىلىكتىڭ جەكە كومپونەنتتەرىن انىقتاي وتىرىپ، ول ادامنىڭ الدىنا قويعان ماقساتتارىن ورىنداۋعا كومەكتەسەتىن سيپاتى مەن يكەمدىلىگىن اتايدى.
كاسىبي قۇزىرلىلىق - ءمۇعالىمنىڭ بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋ، قوعام الدىنداعى جاۋاپكەرشىلىكتى سەزىنۋ، جوعارعى دەڭگەيگە ۇنەمى ۇمتىلۋ مەن ۇنەمى ىزدەنىس، جاڭاشىلدىعى مەن جاڭالىقتى قابىلداي ءبىلۋى مەن قولدانا ءبىلۋ، ادامي قۇندىلىقتارعا ساي بولا وتىرىپ، سول قۇندىلىقتاردى بالاعا سىڭىرە ءبىلۋ.
وسىعان وراي، ءبىزدىڭ «حالىق اسپاپتارى» ماماندىقتارى بويىنشا مەملەكەتتىك ءبىلىم ستاندارتتارى نەگىزىندە قۇرىلعان تيپتىك جۇمىس باعدارلامالارى، ونىڭ نەگىزىندە دايىندالعان وقۋ جۇمىس باعدارلامالارى، تاقىرىپتىق - كۇنتىزبەلىك جوسپارلار، وقۋ - ادىستەمەلىك جيناقتار مەن حرەستوماتيالار، كورنەكىلىك البومدار جانە ەلەكتروندى وقۋلىقتار قولدانىلىپ كەلەدى. مۇنىڭ بارلىعى بولاشاق جاقسى مامان يەسى قاجەتتىلىگىن ارتتىرۋعا باعىتتالىپ وتىر.
قۇزىرەتتىلىك ءار سالا مامانىنىڭ كاسىبي مازمۇنىنا ساي قاراستىرىلعان. قازىرگى زامان ورىنداۋشىلارى مەن وقىتۋشىلارى قانداي كاسىپتىك قىزمەتتەرگە دايار بولۋى كەرەك؟ وسى جاعىنان قاراستىراتىن بولساق، بۇل ماماندىقتار بويىنشا بولاشاق ماماندار ماسەلەنى ۋاقىتىندا انىقتاي الۋ، ونىڭ سەبەپتەرىن، جاعىمدى جانە جاعىمسىز جاقتارىن بەلگىلەۋ، قاسيەتتەرىمەن باعالانادى. وسىعان وراي، ساز ماماندىقتارىنىڭ ماقساتى – وي - ءورىسى جاڭاشىل، شىعارماشىلىق دەڭگەيدە قىزمەت اتقارا الاتىن، جان - جاقتى، قازىرگى زامان تالابىنا ساي باسەكەلەستىككە تۇسە الاتىن ماماندار دايارلاۋ تەوريا جۇزىندە العان ءبىلىمىن تاجىريبەمەن بايلانىستىرا الاتىن مامان دايارلاۋ دەپ سانايمىن.
You Might Also Like
