ەۋرازيا ماتەريگىنىڭ ىشكى سۋلارى
كلاسى: 7 قازاق كلاسى
ءپانى: گەوگرافيا
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ەۋرازيا ماتەريگىنىڭ ىشكى سۋلارى
ساباقتىڭ ماقساتى: ماتەريكتىڭ ىشكى سۋلارىنىڭ جەر بەدەرى مەن كليماتقا بايلانىستىلىعىن كورسەتە وتىرىپ، ەۋرازيا وزەندەرىنىڭ، كولدەرىنىڭ جالپى ەرەكشەلىكتەرىن، سونداي - اق، تىنىق، ءۇندى، اتلانت، سولتۇستىك مۇزدى مۇحيت الاپتارىنىڭ ەرەكشەلىكتەرىن ءتۇسىندىرۋ، مەڭگەرتۋ.
بىلىمدىلىگى: وقۋشىلارعا ەۋرازيا تۋرالى ماعلۇمات بەرۋ
دامىتۋشىلىعى: بالالاردىڭ وزىندىك ويلانا بىلۋىنە، ساباققا دەگەن قىزىعۋشىلىقتارىن ارتتىرۋعا، وزدەرىنشە ىزدەنە بىلۋلەرىنە، ت. ب. ۇيرەتۋ.
تاربيەلىلىگى: وقۋشىلاردى وتانسۇيگىشتىككە، تابيعاتتى ايالاۋعا، ساقتاۋعا ۇيرەتۋ. وزەندەر مەن كولدەر سۋىن قورعاۋعا، ساقتاۋعا ءوز ۇلەستەرىن قوسۋعا داعدىلاۋ، باعىتتاۋ.
ساباقتىڭ ءتيپى: ارالاس ساباق
ساباقتىڭ ءتۇرى:
ساباقتىڭ ءادىس - تاسىلدەرى: ءتۇسىندىرۋ، تەست، تىرەك - سىزبا،
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: گلوبۋس، ەۋرازيا ماتەريگىنىڭ فيزيكالىق كارتاسى، سلايدتار، پروكەت تاقتا
ساباقتىڭ بارىسى: ءى. ۇيىمداستىرۋ(كلاسس تازالىعى، تۇگەلدەۋ، ت. ب)
ءىى. وتىلگەن تاقىرىپتار بويىنشا «زىمىران سۇراقتار»
1. ەۋرازيادا نەشە كليماتتىق بەلدەۋ بار؟(7 كل. بەلد)
2. ءبىز قاي ماتەريكتە تۇرامىز؟(ەۋرازيا)
3. قازاقستان قانداي كليماتتىق بەلدەۋدە جاتىر؟ (قوڭىرجاي)
4. ەڭ اۋماقتى كليماتتىق بەلدەۋ؟ (قوڭىرجاي)
5. يسلانديا ارالىنان باستالىپ، جىڭىشكە جولاق تۇرىندە وتەتىن بەلدەۋ؟ (سۋباركتيكالىق)
6. ەۋرازيانىڭ ءىرى شولدەرى ورنالاسقان بەلدەۋ؟ (تروپيكتىك)
7. ءۇندىستان، ءۇندىقىتاي تۇبەكتەرى قاي بەلدەۋدى قامتيدى؟ (سۋبەكۆاتورلىق)
8. ەۋرازيا ماتەريگىن نەشە مۇحيت سۋى شايىپ جاتىر؟ (بارلىق)
ءىىى. سەمانتيكالىق كەستە تولتىرۋ.
الدارىڭىزدا 4 نەگىزگى كليماتتىق بەلدەۋ بەرىلگەن. سيپاتتاما بەرىلگەن تۇسقا «+» تاڭباسىن قويىپ بەلگىلەۋ.
سيپاتتاما ---------------------------------------------------- ەكۆاتورلىق ---- تروپيكتىك ----- قوڭىرجاي ---- اركتيكالىق
ەڭ كوپ اۋماقتى قامتيدى
اسا ءىرى شولدەر ورنالاسقان بەلدەۋ
اۋا تەمپەراتۋراسى - 40°، - 50° شاماسىندا بولادى.
جاۋىن - شاشىن وتە مول تۇسەدى
ءىۇ. جاڭا ساباق. §20. ەۋرازيا ماتەريگىنىڭ ىشكى سۋلارى.
ەۋرازيا ىشكى سۋعا باي. وڭتۇستىك امەريكادان كەيىن 2 - ورىن الادى.
ەۋرازيانىڭ ىشكى سۋلارى
↓
وزەندەر
كولدەر
جەر استى سۋلارى
باتپاقتار
مۇزدىقتار
توڭدار
وزەن الاپتارى
تىنىق مۇحيتى -------------- اتلانت مۇحيت ------------- سولتۇستىك مۇزدى مۇحيت
امۋر --------------------------- دۋناي ------------------------ لەنا
حۋانحە ------------------------- رەين ------------------------- ەنيسەي
يانسزى ------------------------- ۆيسلا ------------------------ وب
مەكونگ --------------------------------------------------------- انگورا
ءۇندى مۇحيت -------------- ىشكى تۇيىق
ءۇندى ---------------------- ەدىل
گانگ --------------------- جايىق
براحماپۋترا --------- امۋداريا
---------------------------- سىرداريا
كارتادان ەۋرازيا وزەندەرىنىڭ الاپتارى(سلايد) كورسەتۋ.
كولدەر
لادوگا ونەگا ۆەنەرن ۆەتتەرن كاسپيي ارال بايكال
جەر استى سۋلارى
ارتەزيان سۋى ------------------- مينەرالدى سۋ ------------------ رادوندى سۋ
باتىس ءسىبىر --------------------- سولت. كاۆكاز
قازاقستان ----------------------- كارپات
ورتا ازيا ----------------------- التاي
مونعوليا ------------------------ تيان - شان
باتپاق ەۋرازيادا 80% الادى. باتپاقتار باتىس ءسىبىر جازىعى مەن پولەسە، مەششەرا، امۋر بويى، كولحيدا ويپاتى مەن بالتىق بويىندا كوپ. شىمتەزەكتى باتپاقتاردان شىمتەزەك (تورف) وندىرىلەدى.
ءۇ. بەكىتۋ.
1) گەوگرافيالىق ديكتانت.
ا) سۋ قورى جونىنەن ەۋرازيا........ ورىندا تۇر.
ءا) ماتەريكتىڭ 1/3 بولىگىن ىشكى..... قۇرايدى.
ب) تىنىق مۇحيت الابىنا..... وزەنى كىرەدى.
ۆ) ءۇندى مۇحيت الابىنا...... وزەنى جاتادى.
گ) اتلانت مۇحيتى الابىنا....... وزەنى جاتادى.
ع) سولتۇستىك مۇزدى مۇحيت الابىنا....... وزەنىن جاتقىزامىز.
د) ىشكى تۇيىق الاپقا مىنا وزەندەر......... جاتادى.
كەرەكتى سوزدەر: تۇيىق الاپ، گانگ، ەنيسەي، سىرداريا، امۋر، ەكىنشى، امۋداريا، دۋناي.
2) «كىم تاپقىر؟» ويىنى. بەرىلگەن سوزدەگى ءارىپتىڭ ورنى اۋىستىرسا، ەۋرازيا ماتەريگىندەگى وزەن اتتارى شىعادى.
*زياسنى - ---------- * الۆيس - ------- *ايۋند -
*مۋرا - ----------- * ءنۇدى - --------- * گنگا -
دۇرىس سوزدەر: يانسزى، امۋر، ۆيسلا، ءۇندى، دۋناي، گانگ
3). «قاي وزەن ارتىق؟»ويىنى. سول الاپقا جاتپايتىن وزەننىڭ استىن سىز.
ا) دۋناي، حۋانحە، ۆيسلا، رەين
ءا) لەنا، وب، دۋناي، ەنيسەي.
ب) مەكونگ، ۆيسلا، امۋر، يانسزى
4) كەسكىن كارتا مەن جۇمىس. كەسكىن كارتاعا ەۋرازيانىڭ ىشكى سۋلارىن ءتۇسىرۋ.
ءۇى ءوزىن – ءوزى باعالاۋ پاراعى.
باعالاۋ كريتەرييى: 33 - 35 ۇپاي «5»، 18 - 32 ۇپاي «4»، 0 - 17 ۇپاي «3»
ءۇىى. ۇيگە تاپسىرما بەرۋ.
ءپانى: گەوگرافيا
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ەۋرازيا ماتەريگىنىڭ ىشكى سۋلارى
ساباقتىڭ ماقساتى: ماتەريكتىڭ ىشكى سۋلارىنىڭ جەر بەدەرى مەن كليماتقا بايلانىستىلىعىن كورسەتە وتىرىپ، ەۋرازيا وزەندەرىنىڭ، كولدەرىنىڭ جالپى ەرەكشەلىكتەرىن، سونداي - اق، تىنىق، ءۇندى، اتلانت، سولتۇستىك مۇزدى مۇحيت الاپتارىنىڭ ەرەكشەلىكتەرىن ءتۇسىندىرۋ، مەڭگەرتۋ.
بىلىمدىلىگى: وقۋشىلارعا ەۋرازيا تۋرالى ماعلۇمات بەرۋ
دامىتۋشىلىعى: بالالاردىڭ وزىندىك ويلانا بىلۋىنە، ساباققا دەگەن قىزىعۋشىلىقتارىن ارتتىرۋعا، وزدەرىنشە ىزدەنە بىلۋلەرىنە، ت. ب. ۇيرەتۋ.
تاربيەلىلىگى: وقۋشىلاردى وتانسۇيگىشتىككە، تابيعاتتى ايالاۋعا، ساقتاۋعا ۇيرەتۋ. وزەندەر مەن كولدەر سۋىن قورعاۋعا، ساقتاۋعا ءوز ۇلەستەرىن قوسۋعا داعدىلاۋ، باعىتتاۋ.
ساباقتىڭ ءتيپى: ارالاس ساباق
ساباقتىڭ ءتۇرى:
ساباقتىڭ ءادىس - تاسىلدەرى: ءتۇسىندىرۋ، تەست، تىرەك - سىزبا،
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: گلوبۋس، ەۋرازيا ماتەريگىنىڭ فيزيكالىق كارتاسى، سلايدتار، پروكەت تاقتا
ساباقتىڭ بارىسى: ءى. ۇيىمداستىرۋ(كلاسس تازالىعى، تۇگەلدەۋ، ت. ب)
ءىى. وتىلگەن تاقىرىپتار بويىنشا «زىمىران سۇراقتار»
1. ەۋرازيادا نەشە كليماتتىق بەلدەۋ بار؟(7 كل. بەلد)
2. ءبىز قاي ماتەريكتە تۇرامىز؟(ەۋرازيا)
3. قازاقستان قانداي كليماتتىق بەلدەۋدە جاتىر؟ (قوڭىرجاي)
4. ەڭ اۋماقتى كليماتتىق بەلدەۋ؟ (قوڭىرجاي)
5. يسلانديا ارالىنان باستالىپ، جىڭىشكە جولاق تۇرىندە وتەتىن بەلدەۋ؟ (سۋباركتيكالىق)
6. ەۋرازيانىڭ ءىرى شولدەرى ورنالاسقان بەلدەۋ؟ (تروپيكتىك)
7. ءۇندىستان، ءۇندىقىتاي تۇبەكتەرى قاي بەلدەۋدى قامتيدى؟ (سۋبەكۆاتورلىق)
8. ەۋرازيا ماتەريگىن نەشە مۇحيت سۋى شايىپ جاتىر؟ (بارلىق)
ءىىى. سەمانتيكالىق كەستە تولتىرۋ.
الدارىڭىزدا 4 نەگىزگى كليماتتىق بەلدەۋ بەرىلگەن. سيپاتتاما بەرىلگەن تۇسقا «+» تاڭباسىن قويىپ بەلگىلەۋ.
سيپاتتاما ---------------------------------------------------- ەكۆاتورلىق ---- تروپيكتىك ----- قوڭىرجاي ---- اركتيكالىق
ەڭ كوپ اۋماقتى قامتيدى
اسا ءىرى شولدەر ورنالاسقان بەلدەۋ
اۋا تەمپەراتۋراسى - 40°، - 50° شاماسىندا بولادى.
جاۋىن - شاشىن وتە مول تۇسەدى
ءىۇ. جاڭا ساباق. §20. ەۋرازيا ماتەريگىنىڭ ىشكى سۋلارى.
ەۋرازيا ىشكى سۋعا باي. وڭتۇستىك امەريكادان كەيىن 2 - ورىن الادى.
ەۋرازيانىڭ ىشكى سۋلارى
↓
وزەندەر
كولدەر
جەر استى سۋلارى
باتپاقتار
مۇزدىقتار
توڭدار
وزەن الاپتارى
تىنىق مۇحيتى -------------- اتلانت مۇحيت ------------- سولتۇستىك مۇزدى مۇحيت
امۋر --------------------------- دۋناي ------------------------ لەنا
حۋانحە ------------------------- رەين ------------------------- ەنيسەي
يانسزى ------------------------- ۆيسلا ------------------------ وب
مەكونگ --------------------------------------------------------- انگورا
ءۇندى مۇحيت -------------- ىشكى تۇيىق
ءۇندى ---------------------- ەدىل
گانگ --------------------- جايىق
براحماپۋترا --------- امۋداريا
---------------------------- سىرداريا
كارتادان ەۋرازيا وزەندەرىنىڭ الاپتارى(سلايد) كورسەتۋ.
كولدەر
لادوگا ونەگا ۆەنەرن ۆەتتەرن كاسپيي ارال بايكال
جەر استى سۋلارى
ارتەزيان سۋى ------------------- مينەرالدى سۋ ------------------ رادوندى سۋ
باتىس ءسىبىر --------------------- سولت. كاۆكاز
قازاقستان ----------------------- كارپات
ورتا ازيا ----------------------- التاي
مونعوليا ------------------------ تيان - شان
باتپاق ەۋرازيادا 80% الادى. باتپاقتار باتىس ءسىبىر جازىعى مەن پولەسە، مەششەرا، امۋر بويى، كولحيدا ويپاتى مەن بالتىق بويىندا كوپ. شىمتەزەكتى باتپاقتاردان شىمتەزەك (تورف) وندىرىلەدى.
ءۇ. بەكىتۋ.
1) گەوگرافيالىق ديكتانت.
ا) سۋ قورى جونىنەن ەۋرازيا........ ورىندا تۇر.
ءا) ماتەريكتىڭ 1/3 بولىگىن ىشكى..... قۇرايدى.
ب) تىنىق مۇحيت الابىنا..... وزەنى كىرەدى.
ۆ) ءۇندى مۇحيت الابىنا...... وزەنى جاتادى.
گ) اتلانت مۇحيتى الابىنا....... وزەنى جاتادى.
ع) سولتۇستىك مۇزدى مۇحيت الابىنا....... وزەنىن جاتقىزامىز.
د) ىشكى تۇيىق الاپقا مىنا وزەندەر......... جاتادى.
كەرەكتى سوزدەر: تۇيىق الاپ، گانگ، ەنيسەي، سىرداريا، امۋر، ەكىنشى، امۋداريا، دۋناي.
2) «كىم تاپقىر؟» ويىنى. بەرىلگەن سوزدەگى ءارىپتىڭ ورنى اۋىستىرسا، ەۋرازيا ماتەريگىندەگى وزەن اتتارى شىعادى.
*زياسنى - ---------- * الۆيس - ------- *ايۋند -
*مۋرا - ----------- * ءنۇدى - --------- * گنگا -
دۇرىس سوزدەر: يانسزى، امۋر، ۆيسلا، ءۇندى، دۋناي، گانگ
3). «قاي وزەن ارتىق؟»ويىنى. سول الاپقا جاتپايتىن وزەننىڭ استىن سىز.
ا) دۋناي، حۋانحە، ۆيسلا، رەين
ءا) لەنا، وب، دۋناي، ەنيسەي.
ب) مەكونگ، ۆيسلا، امۋر، يانسزى
4) كەسكىن كارتا مەن جۇمىس. كەسكىن كارتاعا ەۋرازيانىڭ ىشكى سۋلارىن ءتۇسىرۋ.
ءۇى ءوزىن – ءوزى باعالاۋ پاراعى.
باعالاۋ كريتەرييى: 33 - 35 ۇپاي «5»، 18 - 32 ۇپاي «4»، 0 - 17 ۇپاي «3»
ءۇىى. ۇيگە تاپسىرما بەرۋ.
You Might Also Like
